Πορτογαλία: Οι στρατιωτικοί προειδοποιούν τους πολιτικούς για την εξαθλίωση της χώρας

Πριν από λίγες μέρες, στις 17 Σεπτεμβρίου, η Ένωση Στρατιωτικών της Πορτογαλίας (Associacao de Pracas), το συνδικαλιστικό όργανο που εκπροσωπεί τους ενστόλους, έστειλε μια επιστολή στον πρωθυπουργό της χώρας που τον καλούσε να αποχωρήσει. Περιέγραφε το χάλι στο οποίο έφτασε η Πορτογαλία και ανέφερε ότι δεν σκοπεύει ο στρατός να μείνει απαθής. Η είδηση αυτή μεταδόθηκε από το πορτογαλικό πρακτορείο ειδήσεων Lusa την ίδια μέρα. Κανένα από τα μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία (Reuters, Agence France-Presse, DPA), που «μοιράζουν» τις ειδήσεις στα μικρότερα (εθνικά και ιδιωτικά πρακτορεία ειδήσεων), δεν την έστειλε, δεν την έβαλε στο σύστημα «κύλησης» των ειδήσεων. Ήταν σαν να μην υπήρχε.

Αν η είδηση έγινε γνωστή, ήταν επειδή μερικά μικρότερα δίκτυα, ανεξάρτητα sites και blogs τη βρήκαν και την ανάρτησαν. Έτσι μάθαμε ότι σε πληττόμενες χώρες από τη λιτότητα, την ύφεση, τα μέτρα του ΔΝΤ και της «τρόικας», χώρες που ζουν υπό τη δικτατορία του Μνημονίου, όπως εμείς, υπάρχουν φωνές αντίστασης και αντιπαράθεσης στην κυρίαρχη τάξη πραγμάτων. Στην περίπτωση μάλιστα της Πορτογαλίας οι φωνές αυτές εκπροσωπούν κάτι πολύ προοδευτικό και σεβαστό στην κοινωνία αυτής της χώρας αλλά και σε όλο τον δημοκρατικό κόσμο. Και τούτο διότι ο στρατός στην Πορτογαλία οικοδόμησε μια δημοκρατική παράδοση, που εκφράστηκε με την ανατροπή της 40χρονης δικτατορίας των Σαλαζάρ και Καετάνο το 1974. Η ανατροπή αυτή, που έγινε γνωστή ως «Επανάσταση των Γαρυφάλλων» και είχε επικεφαλής της τον λοχαγό Οτέλο Σαράιβα ντε Καρβάλιο, έφερε τη δημοκρατία στη χώρα.

Στην Πορτογαλία επιβλήθηκε δικτατορία στις 26 Μαΐου 1926 από ομάδα στρατιωτικών που προώθησε στην εξουσία το 1932 τον καθηγητή Οικονομικών Αντόνιο ντε Ολιβέιρα Σαλαζάρ, ο οποίος κυβέρνησε έως το 1968. Έφερε στο πορτογαλικό κράτος σειρά μεθόδων και αντιλήψεων που εδράζονταν στον φασισμό. Το 1968 ένα εγκεφαλικό τον απομάκρυνε από την εξουσία, με αποτέλεσμα να τον διαδεχθεί ένας άλλος καθηγητής, Νομικής αυτός, ο Μαρσέλο Καετάνο. Τη χούντα του Καετάνο ανέτρεψε το κίνημα των στρατιωτικών τον Απρίλιο του 1974, λίγο πριν αποκατασταθεί η δημοκρατία και στην Ελλάδα. Ο Καετάνο την ίδια μέρα έφυγε για τη Βραζιλία, όπου πέθανε το 1980.

Επί της ουσίας, η Ένωση Στρατιωτικών κατηγορεί την πορτογαλική κυβέρνηση συνασπισμού ότι «καταστρέφει τη χώρα» και της προσάπτει πως «έχει μετατρέψει τον λαό της χώρας σε ινδικά χοιρίδια για κοινωνικά πειράματα με τα νέα μέτρα λιτότητας». Διαπιστώνει πως τα μέτρα (όπως και στην περίπτωσή μας, άλλωστε) «έχουν επικεντρωθεί στην εκθεμελίωση των εργαζομένων και των κοινωνικών τους δικαιωμάτων, επιβάλλοντας όλο και περισσότερα μέτρα λιτότητας, περισσότερη ανεργία και περισσότερη ανασφάλεια». Η Associac,ao de Prac,as δηλώνει ότι «δεν προτίθεται να μείνει απλός παρατηρητής» όσων συμβαίνουν και θυμίζει πως «δεν είναι στη νοοτροπία του Στρατού να αποφεύγει καταστάσεις». Καλεί τον πρωθυπουργό της Πορτογαλίας Πέδρο Πάσος Κοέλιο να εγκαταλείψει αμέσως τη χώρα: «Κύριε πρωθυπουργέ, για το καλό της Πορτογαλίας και των Πορτογάλων κάντε τους τη χάρη, παραιτηθείτε τώρα και φύγετε από τη χώρα!». Προχωρεί μάλιστα στην κατάθεση θέσεων για την πορεία της χώρας και δηλώνει: «Δεν πρόκειται να επιτρέψουμε στην “τρόικα” και σε κανέναν άλλο να συνεχίσουν. Έχουμε νόμιμη εξουσιοδότηση να υπερασπιστούμε το πορτογαλικό Σύνταγμα και δεν μπορούμε ούτε και πρόκειται να εγκαταλείψουμε ένα έθνος με 900 χρόνια ιστορία να μαραζώσει επειδή εσείς αποφασίσατε να κάνετε την Πορτογαλία όμηρο των διεθνών οικονομικών κύκλων. Όλο το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας έχει ορκιστεί στην υπεράσπιση της χώρας, να περιφρουρεί το Σύνταγμα και τους νόμους της Δημοκρατίας και αποκηρύσσει κατηγορηματικά τις πολιτικές που ακολουθούνται, γιατί είναι αντίθετες με αυτά που οι Ένοπλες Δυνάμεις έχουν ορκιστεί». Να που 38 χρόνια μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας από τους στρατιωτικούς έρχονται και πάλι να δηλώσουν ότι δεν προτίθενται να επιτρέψουν τη διάλυση της χώρας τους. Δεν μπορεί να μη διακρίνει κανείς πόσο συμπίπτουν οι θέσεις και ανησυχίες τους με τις σκέψεις που διατύπωνε έναν χρόνο πριν (Απρίλιος 2011) ο φυσικός τους αρχηγός και ηγέτης του κινήματος του 1974 Οτέλο Σαράιβα ντε Καρβάλιο μιλώντας στο πορτογαλικό πρακτορείο ειδήσεων Lusa («Ελευθεροτυπία», 14 Απριλίου 2011): «Το γεγονός ότι μια μεγάλη μάζα πληθυσμού, δύο εκατομμύρια άνθρωποι, ζουν σήμερα στη φτώχεια σημαίνει ότι οι στόχοι της επανάστασης δεν επιτεύχθηκαν». Βυθισμένος στην απογοήτευση, ο στρατιωτικός ηγέτης της «Επανάστασης των Γαρυφάλλων» λέει ότι, αν ήξερε πού θα έφτανε η Πορτογαλία, μπορεί και να μην έκανε την επανάσταση: «Η χώρα μας δεν έχει φυσικούς πόρους, ο μοναδικός της πλούτος είναι ο λαός… Αυτός ο λαός, που έζησε 48 χρόνια υπό στρατιωτική και φασιστική δικτατορία, άξιζε άλλα πράγματα και όχι να ζουν στη φτώχεια δύο εκατομμύρια άνθρωποι… δεν θα είχα κάνει την 25η Απριλίου αν ήξερα ότι θα φτάναμε στη σημερινή κατάσταση», λέει ο «Οτέλο», όπως τον αποκαλούν οι συμπατριώτες του. «Θα είχα παραιτηθεί από τον στρατό και… θα είχα κάνει αυτό που κάνουν οι νέοι τώρα. Θα είχα φύγει στο εξωτερικό». Όμως η επανάσταση έγινε και έφερε τη δημοκρατία στην Πορτογαλία. Τη δημοκρατία που σήμερα τελεί, όπως γράφουν οι στρατιωτικοί, υπό την ομηρία διεθνών οικονομικών κύκλων. Εκτός από την πολιτική διάσταση του θέματος, δεν είναι από ανησυχητικό έως εφιαλτικό να εξαφανίζεται μια τόσο σοβαρή είδηση ως μη υπάρχουσα; Γιατί άραγε; Ίσως επειδή δεν πρέπει να γίνει ευρύτερα γνωστή, μια και θα γεννήσει σκέψεις σε πολλούς ανά τον κόσμο. Ίσως επειδή αν όντως συμβεί αυτό που δηλώνουν οι στρατιωτικοί (η επέμβασή τους), θα χρησιμοποιηθεί η Πορτογαλία από τα διεθνή οικονομικά κέντρα που κυβερνούν την Ευρώπη ως «κακό παράδειγμα», με εκδίωξή της όχι μόνο από την Ευρωζώνη, αλλά και από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Προς εκφοβισμό των υπολοίπων.