Μαύρα σύννεφα, πανταχόθεν…

Άναυδοι από το φαινόμενο και αιφνιδιασμένοι, πολιτικοί, γραφιάδες, πανεπιστημιακοί και στοχαστές προσπαθούν να το ερμηνεύσουν και να το αναχαιτίσουν. Δυστυχώς, ο αναπόφευκτος και δυνάμει γόνιμος διάλογος, έστω και συγκρουσιακός, γίνεται ως επί το πολύ με όρους φτηνής καφενειακής κουβέντας. Εν τω μεταξύ, η Χρυσή Αυγή ελαύνει και οι συνθήκες που την ευνοούν παραμένουν ίδιες και απαράλλακτες…

Τα τελευταία νέα είναι εξόχως δυσάρεστα από αμφότερα τα πεδία που τροφοδοτούν τη δυναμική του φαιού μορφώματος. Στο μεταναστευτικό, οι ελληνικές επιφυλάξεις για τη βελτίωση του επαχθούς και εγκληματικού για τη χώρα μας Δουβλίνου ΙΙ απορρίφθηκαν. Όπερ σημαίνει ότι θα συνεχίσουν να παραμένουν εγκλωβισμένοι στη χώρα μας οι μετανάστες που μπήκαν λαθραία. Και αυτοί που βρίσκονται ήδη εδώ και όσοι συρρέουν ή θα έρχονται μελλοντικά. Και τούτο διότι δεν επιτρέπεται, βάσει των ρυθμίσεων του Δουβλίνου ΙΙ, η μετακίνηση των μεταναστών σε ευρωπαϊκή χώρα της αρεσκείας τους, αλλά προβλέπεται η μετάθεση της ευθύνης στη χώρα εισόδου, εν προκειμένω στην Ελλάδα… Η μείζονος σημασίας αυτή εξέλιξη δεν φαίνεται να απασχολεί το πολιτικό δυναμικό της χώρας. Τουλάχιστον μέχρι στιγμής ουδείς έχει ενοχληθεί (πλην ενός βουλευτή της ΝΔ), κανένας -ουδέ καν η Αριστερά- έθεσε θέμα προτεραιότητος. Κι έτσι, μοιραία, το μεταναστευτικό, με απρόσβλητη τη βασική αιτία που το δημιούργησε και το συντηρεί (ιλιγγιώδης αριθμός λαθρομεταναστών), θα συνεχίζει να υπάρχει, δυναστεύοντας τους χειμαζόμενους Έλληνες αλλά και τους άπορους και εξαθλιωμένους μετανάστες. Ταυτόχρονα θα τροφοδοτεί απρόσκοπτα το ρεύμα της Χρυσής Αυγής.

Στο δεύτερο πεδίο, το οικονομικό, οι εξελίξεις είναι εξίσου απογοητευτικές. Μαζί με τα νέα επαχθή μέτρα έρχεται η εκποίηση της δημόσιας περιουσίας, με την αυταπάτη ότι το ελληνικό Ελ Ντοράντο θα προσελκύσει ξένους επενδυτές και θα βοηθήσει στην επανεκκίνηση της οικονομίας. Φρούδες ελπίδες: κανένας δεν έρχεται να επενδύσει αν δεν εξασφαλίσει γλίσχρα μεροκάματα, επιπέδου Βουλγαρίας ή Κίνας, και ταυτόχρονα τη διαμόρφωση ειδικού καθεστώτος φορολόγησης. Ακριβώς αυτά προβλέπει το σχέδιο για τις περίφημες ΕΟΖ (Ειδικές Οικονομικές Ζώνες), για τις οποίες κόπτονται οι επίδοξοι επενδυτές, κυρίως οι Γερμανοί. Όπερ σημαίνει ότι θα μειωθεί κάπως η ανεργία, αλλά οι εργαζόμενοι, χωρίς διασφαλίσεις και προστασία, θα έχουν απολαβές στο όριο της επιβίωσης. Επομένως, ακόμη και στην καλύτερη περίπτωση, δηλαδή μιας επενδυτικής έκρηξης στο μέλλον, τα ωφελήματα θα είναι ελάχιστα για την πλειονότητα. Και, κατά τούτο, ούτε η αγορά θα αναπνεύσει ούτε ο κύκλος της ύφεσης θα διαρραγεί. Το συμπέρασμα προφανές: η οικονομική κρίση, η οποία σιτίζει αφειδώς τις ορδές της Χρυσής Αυγής, θα συνεχίσει να τις τροφοδοτεί…

Στη δημόσια συζήτηση για το μαύρο σύννεφο που σκεπάζει απειλητικά τη χώρα δεν απουσιάζουν οι ως άνω παράμετροι. Όμως, τόσο εκ δεξιών όσο και εξ αριστερών υπεισέρχονται στοιχεία τα οποία εκτρέπουν τον διάλογο και τον αφυδατώνουν. Οι φορείς της καθεστωτικής λογικής όχι μόνο παρακάμπτουν τις σοβαρές ευθύνες των δύο πρώην «μεγάλων» στα θέματα του μεταναστευτικού και της οικονομικής κρίσης, αλλά αποδίδουν την άνθηση της Χρυσής Αυγής στις αντιμνημονιακές εμμονές της κοινωνίας και του ΣΥΡΙΖΑ! Ρηχές, επιπόλαιες και τελικώς βαρετές, οι εμμονικές αυτές προσεγγίσεις διακρίνουν σύμπλευση των «δύο άκρων», σύμπτωση στη νομιμοποίηση της βίας και, επομένως, σύμφωνα με τη λογική τους, πλήρη καθαγιασμό της φαιάς συμπεριφοράς! Παρέλκει εδώ η αντίκρουση (η στήλη επανειλημμένα και εκτενώς έχει ασχοληθεί με το θέμα), αλλά επιβάλλεται η προσέγγιση ορισμένων άλλων σκοτεινών σημείων, τα οποία διευκολύνουν τις ελκώδεις ευκολίες και επιδοτούν τη σύγχυση.

• Εγγενής φασισμός: Δυστυχώς, υπάρχουν αρθρογράφοι οι οποίοι διατείνονται ότι η ελληνική κοινωνία φέρει εγγενώς το φασιστικό σπέρμα. Προς τούτο, επικαλούνται ιστορικά προηγούμενα και γκρίζες εποχές (π.χ. χούντα) οι οποίες επιβλήθηκαν χωρίς λαϊκή αντίδραση, καθώς και φαινόμενα ρατσισμού, ξενοφοβίας και αντισημιτισμού. Σε ό,τι αφορά τα ιστορικά προηγούμενα (π.χ. ανάπτυξη φασιστικών κινημάτων στην Ελλάδα, εθνικοσοσιαλιστικές εκδοχές κτλ.), καλό θα ήταν οι ιδιοτελείς αυτοί -ημιμαθείς ή αδιάβαστοι στην επιεική εκδοχή- να ανατρέξουν σε σοβαρά πονήματα για να δουν πού αναπτύχθηκαν τέτοια κινήματα και τι έχει συμβεί στην Ελλάδα. Επί παραδείγματι, ο Στάνλεϊ Πέιν στο βιβλίο του «Η Ιστορία του Φασισμού» (Εκδόσεις Φιλίστωρ) σημειώνει π.χ. για τη δικτατορία του Μεταξά: «Αν και το καθεστώς χρησιμοποίησε τον φασιστικό χαιρετισμό και μερικές φορές τον όρο ολοκληρωτισμός, δεν ήταν ούτε τυπικά φασιστικό ούτε δομικά ολοκληρωτικό»… Ο Μεταξάς, λέει ο Πέιν, ονειρευόταν έναν «Τρίτο Πολιτισμό» που θα ανύψωνε την Ελλάδα, αλλά «η ελληνική φυλή οριζόταν περισσότερο μέσα από την κουλτούρα και την ιστορία παρά από τη βιολογία».

Δεν αντιστοιχεί, λοιπόν, στην πραγματικότητα η επίκληση του ιστορικού προηγούμενου, ιδία αν ληφθεί υπ’ όψιν τι συνέβαινε την ίδια εποχή στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ιδία αναντιστοιχία προκύπτει σχετικά με τα δήθεν εγγενή στοιχεία ρατσισμού, ξενοφοβίας και αντισημιτισμού στην Ελλάδα. Ασφαλώς και υπάρχουν, όπως σε όλες τις χώρες του κόσμου. Και όντως παροξύνονται τα τελευταία χρόνια λόγω της οικονομικής κρίσης και του μεταναστευτικού, αλλά και μιας έκλυσης -λόγω συνθηκών- παντοειδών θεωριών συνωμοσίας κτλ. Όμως, τούτο ως φαινόμενο ουδόλως επιτρέπει τη συναγωγή δηλητηριωδών συμπερασμάτων για… εγγενή φασιστικά στοιχεία.

• Λεγκαλιστική λογική: Ωσαύτως ατελέσφορη και επικίνδυνη επισημαίνεται η νομική αντιμετώπιση της Χρυσής Αυγής (π.χ. να τεθεί εκτός νόμου), καθώς και η ροπή για φίμωση ή λογοκρισία των Χρυσαυγιτών ή οιουδήποτε δήθεν υποκινεί το μίσος ή δεν σέβεται ιστορικά γεγονότα μείζονος σημασίας (π.χ. Ολοκαύτωμα). Η τάση αυτή εντοπίζεται και στις δύο πλευρές, με αξιοσημείωτες, βέβαια, εξαιρέσεις. Έτσι, δεν είναι τυχαίο που ορισμένοι αρθρογράφοι κήδονται για την ελευθερία της έκφρασης και διαμαρτύρονται π.χ. για την ποινή στον Πάσχο Μανδραβέλη (τιμωρήθηκε από την ΕΣΗΕΑ επειδή έγραψε επιβαρυντικά για τους απεργούς της ΕΡΤ), αλλά ουδόλως ενοχλούνται για την απαγόρευση βιβλίων στη Γαλλία ή για την ποινικοποίηση απόψεων (π.χ. του Γκαροντί και άλλων) σχετικά με το Ολοκαύτωμα.

Δυστυχώς, στην ίδια ρότα φαίνεται να βρίσκεται και ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος εγκαλεί προσφάτως την «Καθημερινή» επειδή ανέχεται αρθρογράφους οι οποίοι ταυτίζουν την κινηματική Αριστερά με τη συμπεριφορά της Χρυσής Αυγής. Το ατόπημα αυτό (επιστολή του κ. Σκουρλέτη, επικεφαλής του Γραφείου Τύπου) δεν δείχνει προσωπική παρέκβαση, αλλά αποτυπώνει ριζωμένη νοοτροπία, αυταρχικού και λογοκριτικού χαρακτήρα… Ο χώρος δεν επιτρέπει εκτενή αναφορά στο εν λόγω κρούσμα. Συναθροιζόμενο, όμως, στα ποικίλα ατοπήματα που εντοπίζονται στον σχετικό δημόσιο διάλογο, αποκαλύπτει παθογένεια, πανταχόθεν εκπορευόμενη. Δυστυχώς, και από την Αριστερά…