Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1
Η Πορτογαλία βαδίζει στο κακοτράχαλο μονοπάτι που χάραξε ο Γιώργος Παπανδρέου για την Ελλάδα και αναγκάζεται τώρα, για μια ακόμη φορά, να λάβει σκληρά μέτρα λιτότητας. Τα πρώτα μέτρα που εφαρμόστηκαν με τη συνταγή της «τρόικας» προκάλεσαν ύφεση και ανεργία και φυσικά και υστέρηση των δημόσιων εσόδων. Όπως ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Πάσος Κοέλιο, η χώρα του με την κατάσταση αυτή που έχει δημιουργηθεί δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει απέναντι στην «τρόικα». Κατόπιν αυτού επιβάλλεται, κατά την άποψή του, η επιβολή μέτρων αυστηρής λιτότητας. Και δήλωσε ότι αυτήν τη στιγμή η χώρα του έχει πέσει σε έναν φαύλο κύκλο, από τον οποίο δεν μπορεί να βγει. Το δημοσιονομικό έλλειμμα, που σύμφωνα με το Μνημόνιο της χώρας αυτής θα έπρεπε στο τέλος του 2012 να περιοριστεί στο 4,5%, τώρα βρίσκεται περίπου στο τριπλάσιο ποσοστό. Γι’ αυτό και απαιτούνται σκληρά μέτρα λιτότητας, τα οποία θα προκαλέσουν αύξηση της ύφεσης και του δημοσιονομικού ελλείμματος. Να ο φαύλος κύκλος στον οποίο έχουν περιπέσει και η χώρα μας και η Πορτογαλία. Αυτά βλέπει και η Ισπανία και αρνείται να υπαχθεί σε Μνημόνιο.
2
Ο σοσιαλιστής Πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ, για να αποδείξει την προσήλωσή του στην ιδεολογία που διακηρύττει ότι πιστεύει, αποφάσισε, όπως λένε οι πληροφορίες, να θεσπίσει ειδική φορολόγηση στα εισοδήματα των εχόντων και κατεχόντων. Τα οικονομικά της δεύτερης σε δυναμικότητα οικονομίας της Ευρωζώνης δεν είναι και τόσο ευχάριστα. Τα μακροοικονομικά της μεγέθη δείχνουν επιβράδυνση της οικονομικής της κατάστασης, που έχει συνέπεια τη μείωση του ΑΕΠ. Βέβαια η επιβράδυνση αυτή δεν είναι τωρινό σημάδι. Από τις αρχές της περασμένης χρονιάς, ο τότε Πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί είχε διαπιστώσει ότι η οικονομική κρίση άρχισε να χτυπά και τη Γαλλία. Έτσι αποφάσισε τότε να εφαρμόσει τη γνωστή συνταγή της λιτότητας, καθώς είχε πειστεί ότι οι μισθωτοί και συνταξιούχοι είναι δύσκολο να αντιδράσουν δυναμικά και η μοναδική τους αντίδραση είναι οι χωρίς αποτέλεσμα διαμαρτυρίες και απεργίες. Αλλά δυστυχώς ο Σαρκοζί, όπως και οι άλλοι ευρωπαίοι ηγέτες με τα «κουρέματα» των αποδοχών, τα χαράτσια και τα άλλα αντιλαϊκά μέτρα τιμωρήθηκαν με την ψήφο των χαμηλού εισοδήματος νοικοκυριών. Τώρα ο Ολάντ δήλωσε στις αρχές Σεπτεμβρίου ότι θα επιβάλει φορολογία στους πλουσίους με τα υψηλά εισοδήματα και θα σταματήσει να «κουρεύει» τα μεσαία και χαμηλά. Και ο υπουργός των Οικονομικών της Γαλλίας, Πιέρ Μοσκοβισί, διαβεβαίωσε ότι η δέσμευση του Προέδρου θα τηρηθεί αυστηρά. Και τούτο γιατί οι εφημερίδες που υποστηρίζουν τους τοκογλύφους και τους άλλους Κροίσους του πλούτου άρχισαν να δημοσιεύουν τάχα πληροφορίες ότι ο φόρος θα επιβληθεί σε όσους έχουν εισόδημα πάνω από 2.000.000 ευρώ. Δηλαδή σε κανέναν.
3
Από το 2008, όταν άρχισε πλέον να διαφαίνεται ότι η κρίση χτυπάει και την Ευρώπη, οι ελληνικές τράπεζες έλαβαν γενναίες επιχορηγήσεις από το κράτος, είτε άμεσες (σε μετρητά) είτε έμμεσες (με την παροχή εγγυήσεων για δανεισμό). Αυτές οι κρατικές ενισχύσεις ή, αν θέλετε, ενέσεις ρευστότητας, έφτασαν από τότε μέχρι σήμερα στα 144,4 δισ. ευρώ και δόθηκαν ως επί το πλείστον στις 4 μεγάλες τράπεζες (Εθνική, Alpha Bank, Eurobank, και Πειραιώς). Από το 2008 μέχρι το 2010 οι τράπεζες εισέπραξαν άμεση ενίσχυση από το κράτος ύψους 5 δισ. ευρώ με έκδοση προνομιούχων μετοχών υπέρ του ελληνικού Δημοσίου. Από το 2010 και μετά έλαβαν 8 δισ. ευρώ με τη μορφή ειδικών ομολόγων και άλλα 15 δισ. ευρώ εγγύηση του κράτους για δανεισμό τους. Στη συνέχεια δόθηκαν από το ελληνικό Δημόσιο εγγυήσεις 70 δισ. ευρώ και 46,4 δισ. εγγυήσεις στην Τράπεζα της Ελλάδος για δανεισμό. Αν αθροίσετε όλα αυτά, θα δείτε ότι οι τράπεζες αυτό το διάστημα των περίπου 4 ετών εισέπραξαν από το κράτος και από την ΕΚΤ έναν πακτωλό χρημάτων. Με τα χρήματα αυτά κάλυψαν την απόσυρση των καταθέσεων (περίπου 70 δισ. ευρώ), εξόφλησαν μικροδάνεια που είχαν σε δανειστές του εξωτερικού και τα υπόλοιπα αποτελούν ερώτημα. Τώρα οι τράπεζες από το δεύτερο δάνειο διεκδικούν 30 δισ. ευρώ ακόμη. Πότε επιτέλους αυτοί οι τραπεζίτες θα σταματήσουν να αρμέγουν τον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή τους φορολογούμενους;