Η σχετικότητα της «βιωσιμότητας»
για παράδειγμα, ο νόμος του 2010 προέβλεπε ότι μια τράπεζα πρέπει να αποδεικνύει, με το επιχειρησιακό σχέδιο που υποβάλλει στην Τράπεζα της Ελλάδος, ότι μέσα σε τρία χρόνια μπορεί να περάσει σε κερδοφορία. Επί ημερών Λ. Παπαδήμου, όμως, η πρόβλεψη αυτή πήρε πολύ… νερό: η απαίτηση της κερδοφορίας έφυγε από την εξίσωση εντελώς! Για να βρει τον δρόμο της μια τράπεζα προς τον «πακτωλό» των 50 δισ. ευρώ κρίθηκε ότι ήταν αρκετό να κρίνει η Τράπεζα της Ελλάδος ότι σε τρία έως πέντε χρόνια η τράπεζα θα γίνει «βιώσιμη».
• Πώς θα κρινόταν αυτό; Μόνο η Τράπεζα της Ελλάδος ξέρει με ποια κριτήρια και στη βάση ποιων στοιχείων αξιολόγησε ως «βιώσιμες» μόνο τις τέσσερις μεγάλες, τις λεγόμενες «συστημικές» τράπεζες. Μόνο ένα κλειστό «ιερατείο» τραπεζιτών και πολιτικών έχουν μάθει τι ακριβώς έγραψε στην περιβόητη έκθεσή της η BlackRock για την ποιότητα των δανειακών χαρτοφυλακίων των τραπεζών. Όλοι εμείς οι υπόλοιποι, ακόμη και οι βουλευτές, θα πρέπει να αρκεστούμε στους «χρησμούς» της Τράπεζας της Ελλάδος και του υπουργείου Οικονομικών, χωρίς να ρωτάμε και να μαθαίνουμε πολλά, γιατί -όπως λένε- υπάρχει κίνδυνος οι πληροφορίες να κλονίσουν τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος, περίπου όπως θα χανόταν η εμπιστοσύνη στα λουκάνικα, αν βλέπαμε ένα βίντεο με τις συνθήκες της παραγωγής τους.
• Πάντως, τη σχετικότητα των εννοιών επιβεβαιώνουν τα στοιχεία που έδωσαν στη δημοσιότητα οι συνδικαλιστές του Ταχυδρομικού Ταμιευτήριου, απαντώντας στα περί «μη βιωσιμότητας» της ιστορικής κρατικής τράπεζας: το ποσοστό εξάρτησης του ΤΤ από χρηματοδοτήσεις της κεντρικής τράπεζας έφθανε το 25%, που κρίθηκε από τον Γ. Στουρνάρα υπερβολικά υψηλό και πάντως πολύ μακρινό από το 15%, που είναι ο στόχος. Όμως, τα αντίστοιχα ποσοστά εξάρτησης των «συστημικών» τραπεζών από την κεντρική τράπεζα κυμαίνονται μεταξύ 33% και 68%! Ο κ. Στουρνάρας, αν και είναι οικονομολόγος έμπειρος στα τραπεζικά (ως επικεφαλής και της Εμπορικής στο παρελθόν), δεν έχει προς το παρόν παρουσιάσει έστω και ένα στοιχείο, έναν αριθμό, που να στηρίζει τον ισχυρισμό του ότι το ΤΤ δεν είναι βιώσιμο, συγκριτικά τουλάχιστον με τις τέσσερις ιδιωτικές τράπεζες που κρίθηκαν ως βιώσιμες. Και αυτό ίσως λέει πολλά…
Εγγυήσεις με ρήτρα… δραχμής;
• Ωραία και διπλωματικά τα είπε ο γάλλος υπουργός Οικονομικών, Πιερ Μοσκοβισί, όταν ρωτήθηκε την Πέμπτη για το κύμα φυγής γαλλικών τραπεζών και επιχειρήσεων από την Ελλάδα, τονίζοντας ότι ακόμη και μετά την πώληση της Εμπορικής και της Γενικής από την CreditAgricole και τη SocieteGenerale, αντίστοιχα, οι γαλλικές τράπεζες θα συνεχίζουν να παίζουν κάποιο ρόλο στην ελληνική αγορά.
• Πέρα από τους ελιγμούς της οικονομικής διπλωματίας, όμως, υπάρχει η ζοφερή πραγματικότητα των τραπεζικών χειρισμών που γίνονται αυτήν την περίοδο από τους γάλλους τραπεζίτες με μεγάλη έκθεση σε ελληνικό κίνδυνο. Για παράδειγμα, η CreditAgricole μάθαμε ότι ζήτησε από τις τρεις τράπεζες που ενδιαφέρονται για την Εμπορική (Εθνική, Alpha, Eurobank) να παρουσιάσουν εγγυήσεις για τη χρηματοδότηση περίπου 2 δισ. ευρώ, την οποία θα προσφέρει η γαλλική τράπεζα για τα ανοίγματα της Εμπορικής, ώστε να μην περάσουν τα βάρη στον αγοραστή.
• Το να ζητηθούν εγγυήσεις για ένα τόσο μεγάλο δάνειο δεν είναι περίεργο. Περίεργο είναι, όμως, ότι ζητήθηκε οι εγγυήσεις αυτές (τίτλοι, δάνεια) να μην έχουν την παραμικρή σχέση με την ελληνική αγορά. Οι Γάλλοι φαίνεται ότι προτιμούν ως εγγύηση ακόμη και ένα δάνειο που έχει χορηγηθεί από ελληνική τράπεζα σε βουλγαρική επιχείρηση, παρά ένα δάνειο (όσο ασφαλές κι αν είναι!) σε ελληνική επιχείρηση ή φυσικό πρόσωπο. Φαίνεται ότι θεωρούν πως οποιαδήποτε εγγύηση ελληνικής προέλευσης έχει στην πραγματικότητα… ρήτρα δραχμής ή θεωρείται εξ ορισμού επισφαλής! Αυτή είναι η πραγματικότητα για το πώς αντιμετωπίζουν την Ελλάδα οι Γάλλοι (και όχι μόνο), πέρα από τις διπλωματικές ευγένειες των υπουργών…