ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΣΑΜΑΡΑ
Ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς, που έχει αποδώσει στην υπόθεση χαρακτηριστικά εθνικής επιβίωσης – «ή σωζόμαστε ή χανόμαστε» είναι η προσφιλής του έκφραση-, αν και αναγνωρίζει το μέγεθος των εμποδίων που παρεμβάλλονται στην πορεία, δηλώνει αισιόδοξος για την επίτευξη του τελικού στόχου. Ταυτόχρονα υπογραμμίζει σε κάθε ευκαιρία και προς όλες τις κατευθύνσεις την αποφασιστικότητά του να αναλάβει όλες τις πρωτοβουλίες, να λάβει εκείνες τις αποφάσεις που θα διαμορφώσουν τους όρους και τις συνθήκες για την ομαλή μετάβαση της χώρας σ’ ένα πιο ασφαλές οικονομικά περιβάλλον.
Στο Μέγαρο Μαξίμου καταστρώνουν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα βάσει του οποίου θα εξελιχθεί βήμα βήμα η διεκδίκηση της επιμήκυνσης του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής. Στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού επισημαίνουν (προειδοποιούν) ότι «δεν θα πρόκειται για αγώνα ταχύτητας, αλλά για μαραθώνιο» κι ενδεχομένως να απαιτηθούν ακόμη και τέσσερις μήνες για την ολοκλήρωση της προσπάθειας. Το Μέγαρο Μαξίμου έχει γίνει αποδέκτης αρκετών εισηγήσεων από υπουργούς, αλλά ατύπως και από εξωκοινοβουλευτικούς παράγοντες για τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει καθώς και τον χρόνο που θα επιλέξει να θέσει επισήμως το αίτημα της επιμήκυνσης. Το βέβαιο είναι ότι αυτό δεν πρόκειται να γίνει στις επικείμενες συναντήσεις του πρωθυπουργού με τη γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και τον γάλλο Πρόεδρο Φρ. Ολάντ. Για τυπικούς αλλά και ουσιαστικούς λόγους.
Πληροφορίες από έγκυρες κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι στις συναντήσεις αυτές ο κ. Σαμαράς θα θέσει προς συζήτηση το θέμα, προκειμένου να εκθέσει τις απόψεις του και να καταγράψει αντιδράσεις. Άλλωστε, το Βερολίνο έχει ξεκαθαρίσει ότι καμιά συζήτηση για μελλοντικές αποφάσεις δεν μπορεί να γίνει πριν η «τρόικα» ολοκληρώσει τον έλεγχο της ελληνικής οικονομίας και παραδώσει την έκθεσή της στα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Αξιοπιστία
Στις συνομιλίες του με τους ευρωπαίους ηγέτες ο πρωθυπουργός θα κινηθεί προς δυο κατευθύνσεις: Πρώτον, θα τους διαβεβαιώσει ότι η Ελλάδα θα τηρήσει όλες τις δεσμεύσεις και θα προωθήσει όλες τις διαρθρωτικές αλλαγές που απαιτούνται για την εξυγίανση της οικονομίας. Δεύτερον, θα υπογραμμίσει την ανάγκη να επεκταθεί κατά μία τουλάχιστον διετία η διάρκεια του προγράμματος, έτσι ώστε να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις και να ανακοπεί η εντεινόμενη ύφεση, που υπονομεύει τη συνολική προσπάθεια. Στο πλαίσιο αυτό θα ενημερώσει λεπτομερώς για τις προσπάθειες που καταβάλλει η κυβέρνηση ώστε να επαναφέρει το πρόγραμμα σε τροχιά υλοποίησης αλλά και για την πρόοδο που σημειώνεται σε κρίσιμα ζητήματα, όπως ο περιορισμός του δημόσιου τομέα με τη συγχώνευση-κατάργηση Οργανισμών αλλά και οι αποκρατικοποιήσεις.
«Στη φάση αυτή ο βασικός στόχος μας είναι να πείσουμε τους Ευρωπαίους ότι κάνουμε αυτά που υποσχόμαστε», τονίζουν κυβερνητικοί αξιωματούχοι που μετέχουν στην προετοιμασία των ταξιδιών του πρωθυπουργού. «Πρώτα θα πρέπει να ανακτήσουμε την αξιοπιστία μας διεθνώς και στη συνέχεια να θέσουμε το αίτημα της επιμήκυνσης», προσθέτουν. Πότε θα γίνει αυτό; Πληροφορίες από το επιτελείο του πρωθυπουργού το προσδιορίζουν χρονικά για τον προσεχή Οκτώβριο και συγκεκριμένα στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μέχρι τότε θα έχουν μεσολαβήσει μια σειρά γεγονότα που εκτιμάται ότι θα βελτιώσουν τις συνθήκες, μαζί και την εικόνα της χώρας μας προς τα έξω. Η «τρόικα» θα έχει ολοκληρώσει τον έλεγχο, μαζί και τις διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση για τα μέτρα ύψους 11,5 δισ. της διετίας 2013-14 και θα έχει υποβάλει την έκθεσή της. Ο κ. Σαμαράς εμφανίζεται αποφασισμένος να κάνει ό,τι χρειαστεί ώστε οι συζητήσεις να ολοκληρωθούν με επιτυχία, κάτι που θα σημάνει την αντίστροφη μέτρηση για την εκταμίευση της επόμενης δόσης του δανείου. «Αγκάθι» στο ζήτημα της επιμήκυνσης αποτελεί το γεγονός ότι σ’ αυτήν την περίπτωση θα απαιτηθούν περί τα 20 δισ. για τη στήριξη του προϋπολογισμού και την κάλυψη των ταμειακών αναγκών.
Μαζί με το αίτημα ο έλληνας πρωθυπουργός θα καταθέσει στους ευρωπαίους ηγέτες συγκεκριμένο πλάνο βάσει του οποίου η χώρα μας δεν θα ζητήσει πρόσθετη βοήθεια, αλλά θα καλύψει με άλλον τρόπο τις ανάγκες που θα προκύψουν. Με τον τρόπο αυτό εκτιμά ότι θα κάμψει τις επιφυλάξεις ορισμένων κρατών, κυρίως της Βόρειας Ευρώπης, που κάθε φορά επικαλούνται τις αντιρρήσεις των λαών τους στην προοπτική μιας νέας βοήθειας προς την Ελλάδα. Στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν εξαιρετικά δύσκολο να υπάρξει οριστική απόφαση στη Σύνοδο του Οκτωβρίου, θεωρούν δε πιο πιθανό αυτό να γίνει στην τακτική Σύνοδο του Δεκεμβρίου. Στην κυβέρνηση θα εκμεταλλευτούν το μεσοδιάστημα, για να προωθήσουν σειρά αποφάσεων για ζητήματα όπως οι αποκρατικοποιήσεις, στέλνοντας σαφή μηνύματα προς τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Ανησυχίες
Παράγοντα ανησυχίας για τον κ. Σαμαρά αποτελεί η αστάθεια που επικρατεί στην ευρωπαϊκή οικονομία, με την οικονομική κρίση να διευρύνεται και την Ισπανία να βρίσκεται ένα βήμα πριν από την προσφυγή στον μηχανισμό στήριξης, κάτι που θα προκαλέσει αναταράξεις και θα δημιουργήσει νέα δεδομένα. Οικονομικοί αναλυτές θεωρούν ότι αν «πέσει» η Ισπανία, επόμενο «θύμα» της κρίσης θα είναι η Ιταλία και τότε πολύ δύσκολα η ΕΕ θα καταφέρει να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κρίσης. Το σενάριο που έχει κατά καιρούς συζητηθεί είναι ότι σε μια τέτοια περίπτωση οι Ευρωπαίοι, για να σώσουν Ισπανία – Ιταλία, θα θυσιάσουν την Ελλάδα. Προβληματισμός επικρατεί στο επιτελείο του πρωθυπουργού και για το κλίμα που θα συναντήσει στο Βερολίνο, καθώς το ελληνικό πρόβλημα έχει καταστεί εσωτερικό ζήτημα της Γερμανίας, προκαλώντας εντάσεις και αντιπαραθέσεις.
Η υπόθεση προσλαμβάνει άλλες διαστάσεις, δεδομένου ότι η χώρα μπαίνει σταδιακά σε μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, και δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι στην προσπάθειά της να κερδίσει τις εκλογές η Άνγκελα Μέρκελ θα υιοθετήσει σκληρή γραμμή έναντι της Ελλάδας. Σημειώνεται ότι στο Βερολίνο θα βρίσκεται σήμερα και αύριο ο υπουργός Εξωτερικών Δ. Αβραμόπουλος, ο οποίος θα συναντηθεί με τον γερμανό ομόλογό του Γκ. Βεστερβέλε και θα έχει την ευκαιρία να εκθέσει τις θέσεις της Ελλάδας μεταξύ των άλλων και για το θέμα της επιμήκυνσης.
Ο κ. Βεστερβέλε έχει εκφράσει δημόσια την άποψή του ότι πρέπει να ικανοποιηθεί το αίτημα της χώρας για παράταση του χρόνου προσαρμογής. Στην κυβέρνηση θα έχουν στραμμένη την προσοχή στη συνάντηση που θα έχουν την προσεχή Πέμπτη (24 Αυγούστου) Άνγκελα Μέρκελ και Φρ. Ολάντ, καθώς -σύμφωνα με τις πληροφορίες- βασικό θέμα συζήτησης θα είναι το ελληνικό πρόβλημα. Διπλωματικοί κύκλοι, μάλιστα, ανέφεραν ότι η συζήτηση δεν θα περιοριστεί στην πορεία της ελληνικής οικονομίας, την επιμήκυνση του προγράμματος, αλλά πιθανότατα θα επεκταθεί και στο ενδεχόμενο μιας νέας αναδιάρθρωσης του χρέους, ώστε αυτό να καταστεί διαχειρίσιμο.
Γ. ΖΑΦΕΙΡΗΣ