Δεν υπηρετώ το δίπολο «αξιολόγηση-σύγκρουση»
Ο κ. Παπαθεοδώρου απαντά σε όσους –επικριτικά– σχολιάζουν τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση συνεργασίας ως παροχή στη ΔΗΜΑΡ, τονίζοντας πως «όποιος αναφέρεται σε «δωράκια» τέτοιου τύπου ζει μάλλον σε άλλη χώρα», ενώ σε ό,τι αφορά το πολιτικό του μέλλον ξεκαθαρίζει πως «στη σημερινή συγκυρία δεν έχουν θέση προσωπικοί πολιτικοί σχεδιασμοί».
// Από την πανεπιστημιακή έδρα στα υπουργικά έδρανα της Βουλής. Πόσο διαφορετικοί είναι οι ρόλοι;
Οι ρόλοι είναι σίγουρα διαφορετικοί, τόσο από πλευράς αντικειμένου όσο και από πλευράς αρμοδιότητας. Η άσκηση της εκτελεστικής αρμοδιότητας σε έναν ευαίσθητο τομέα, όπως αυτός της Παιδείας, συνεπάγεται, ιδιαίτερα στην περίοδο που διανύουμε, μεγάλη ευθύνη για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή των κατάλληλων πολιτικών, ώστε η χώρα να βγει από το αδιέξοδο. Συνεπάγεται επίσης μεγάλη ευθύνη απέναντι στους ανθρώπους που υπηρετούν την εκπαίδευση, συχνά σε δύσκολες συνθήκες, και οι οποίοι προσφέρουν στη νέα γενιά. Η ουσία του σημερινού ρόλου υπαγορεύεται από την ανάγκη υπεράσπισης και διασφάλισης του δημόσιου και κοινωνικού αγαθού της Παιδείας.
// Οι κακές γλώσσες χαρακτηρίζουν τη συμμετοχή σας στην κυβέρνηση ως «δωράκι» από πλευράς ΔΗΜΑΡ. Τι απαντάτε;
Ο σχηματισμός αυτής της κυβέρνησης με τη συμμετοχή της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ υπήρξε ένα εγχείρημα εθνικής συνεννόησης για την αποφυγή της χρεοκοπίας και τη διαμόρφωση συνθηκών εξόδου από την κρίση. Στηρίχθηκε στην προγραμματική συμφωνία των τριών αρχηγών και στη βασική πολιτική επιλογή για την εφαρμογή ενός εθνικού σχεδίου ανόρθωσης και ανάπτυξης με παράλληλη κατοχύρωση της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας. Με τιμά ιδιαίτερα η εμπιστοσύνη που έδειξαν στο πρόσωπό μου ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Ευάγγελος Βενιζέλος και ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ κ. Φώτης Κουβέλης και η ανάθεση σε μένα της αρμοδιότητας του υφυπουργού Παιδείας. Η εμπιστοσύνη τους μεταφράζεται στη δική μου ευθύνη, αλλά και στη βούληση συμμετοχής στην εθνική προσπάθεια. Όσο για τις «κακές γλώσσες», αυτήν την περίοδο όποιος αναφέρεται σε «δωράκια» τέτοιου τύπου ζει μάλλον σε άλλη χώρα.
// Πιστεύετε ότι ο νέος νόμος για τα ΑΕΙ θα λειτουργήσει σωστά ή θα επικρατήσουν οι συντεχνιακές λογικές;
Αποτελεί πεποίθησή μου ότι μετά τις πρόσφατες λειτουργικές αλλαγές θα υπάρξει μια επανεκκίνηση του νόμου. Νομίζω ότι η αποκατάσταση κλίματος εμπιστοσύνης και διαλόγου μεταξύ του υπουργείου Παιδείας και της πανεπιστημιακής κοινότητας θα επιδράσει καταλυτικά στην ομαλή λειτουργία των Ιδρυμάτων. Δεν αντιμετωπίζουμε την πανεπιστημιακή κοινότητα με καχυποψία, ούτε πλέον είναι ώρα για «δίκες προθέσεων». Αντίθετα είναι ώρα για να στηρίξουμε όλοι μαζί την επένδυση στη γνώση και στην επιστήμη και να διασφαλίσουμε την αναπτυξιακή προοπτική των ΑΕΙ.
// Πώς κρίνετε τη στάση ορισμένων στελεχών του ΠΑΣΟΚ που εναντιώθηκαν ευθέως στον νόμο Αρβανιτόπουλου, στηρίζοντας εμμέσως, πλην σαφώς, τον νόμο Διαμαντοπούλου;
Δεν μπορώ να κρίνω εγώ τη στάση βουλευτών κατά την εξέλιξη της νομοθετικής διαδικασίας. Κάθε γνώμη είναι εξ αντικειμένου σεβαστή. Μπορώ όμως να υποστηρίξω –όπως και το έπραξα– ότι η νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου δημιουργεί τις προϋποθέσεις επανεκκίνησης του νόμου και ουσιαστικής εφαρμογής ορισμένων διατάξεών του, ενώ παράλληλα δίνει τη δυνατότητα ομαλής και απρόσκοπτης λειτουργίας των ΑΕΙ.
// Εδώ και πολλά χρόνια βλέπουμε εκατοντάδες χιλιάδες πτυχιούχους ετησίως να παραμένουν άνεργοι. Πώς μπορεί να επιτευχθεί η ομαλή διασύνδεση πτυχίου-αγοράς εργασίας, και μάλιστα στη σημερινή συγκυρία;
Έχω υποστηρίξει και στο παρελθόν ότι η αποστολή του πανεπιστημίου είναι να κατοχυρώνει μέσω του ποιοτικού επιπέδου σπουδών ισχυρά πτυχία. Το πανεπιστήμιο και το παραγόμενο επιστημονικό προϊόν μπορεί να συμβάλει στη διαμόρφωση της αγοράς εργασίας, αλλά δεν μπορεί να διασυνδέεται μονοσήμαντα με αυτή. Ασφαλώς πρέπει οι σπουδές να ανταποκρίνονται στα σύγχρονα δεδομένα της κοινωνίας και της οικονομίας, χωρίς όμως να λησμονούμε ότι από τα πανεπιστήμια αποφοιτούν επιστήμονες και όχι επαγγελματίες. Θεωρώ επίσης ότι σήμερα χρειάζεται μια πολύ οργανωμένη και συστηματική αναθεώρηση του ρόλου τόσο του επαγγελματικού προσανατολισμού στα σχολεία όσο και της αξιοποίησης των επαγγελματικών προσόντων που συνδέονται με τα πτυχία. Σε συνθήκες κρίσης πρέπει να ενδυναμώσουμε περισσότερο την ισχύ των πτυχίων και των προσόντων των αποφοίτων, ώστε να αναζωογονηθεί αντανακλαστικά η ζήτηση στην αγορά εργασίας.
// Απʼ ό,τι μαθαίνουμε, οι εκπαιδευτικές ομοσπονδίες αντιδρούν ήδη στη διαδικασία της αξιολόγησης. Είστε έτοιμος για μια πιθανή σύγκρουση; Και στο ενδεχόμενο καταλήψεων τον Σεπτέμβριο πώς θα αντιδράσετε;
Είμαι έτοιμος να καταβάλω κάθε προσπάθεια ώστε να αναδείξουμε από την πλευρά του υπουργείου Παιδείας ότι η αξιολόγηση δομών, διαδικασιών και ανθρώπινου δυναμικού της εκπαίδευσης συνιστά μια βασική προϋπόθεση για την ποιοτική αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης. Οι όροι και οι διαδικασίες αυτού του εγχειρήματος θα διαμορφωθούν με απόλυτη προσήλωση στο δημόσιο συμφέρον –γιατί άπτεται του δημοσίου συμφέροντος η διασφάλιση της ποιότητας στην εκπαίδευση– και με εμπιστοσύνη στο έργο και την προσφορά του εκπαιδευτικού. Δεν πιστεύω ούτε υπηρετώ το δίπολο «αξιολόγηση-σύγκρουση». Στο ημερολόγιο του Σεπτεμβρίου δεν βρίσκονται οι καταλήψεις, όπως δεν βρίσκονται και τιμωρητικές προθέσεις απέναντι στους εκπαιδευτικούς, οι οποίες θα χρησιμοποιούσαν προσχηματικά την αξιολόγηση για την επίτευξη άλλων στόχων. Βρίσκεται, αντίθετα, ο διάλογος και η κοινή προσπάθεια για καλύτερη Παιδεία και ανάδειξη του εκπαιδευτικού έργου.
// Προκειμένου να υπερασπιστείτε τις ιδέες, τις απόψεις και την επιστημονική σας γνώμη, θα ερχόσασταν σε σύγκρουση με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου σας και κατʼ επέκταση με την τρικομματική κυβέρνηση συνεργασίας;
Για τις ιδέες μου θα αγωνιζόμουν να πείσω τους συναδέλφους με τους οποίους συνεργάζομαι και μέσα από αυτό το πρίσμα η ερώτησή σας παραπέμπει σε μια βασική αρχή. Η συμμετοχή κάποιου σε μια κυβέρνηση συνεπάγεται την πεποίθηση συμμετοχής στη συλλογική επιδίωξη μιας κοινότητας στόχων και πολιτικών. Στην προκειμένη περίπτωση οι στόχοι έχουν τεθεί από την προγραμματική συμφωνία των τριών κομμάτων και οι επιμέρους πολιτικές εξειδικεύονται με άξονα αυτήν τη συμφωνία. Χωρίς να παραβλέπει κανείς τις διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες των μελών αυτής της κυβέρνησης, η σύνθεση παραμένει ο κοινός τόπος όλων. Επομένως, αυτή τη σύνθεση επιδιώκω και είμαι ιδιαίτερα ευτυχής γιατί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας εκφράζεται με ενιαία φωνή και στηρίζεται σε σταθερή, εγκάρδια και δημιουργική συνεργασία. Υπερασπιζόμαστε από κοινού με τον υπουργό τη συνεργατική διάσταση του κυβερνητικού σχήματος, αλλά και την επίπονη προσπάθεια να υπάρξει συγκεκριμένο κυβερνητικό έργο που θα αντιμετωπίζει τα προβλήματα και θα δίνει λύσεις τις οποίες έχει ανάγκη η κοινωνία. Η άλλη επιλογή, αυτή της σύγκρουσης, στις σημερινές περιστάσεις είναι ίσως λίγο «εύκολη». Η βούληση του ελληνικού λαού και η εντολή που έχει λάβει αυτή η κυβέρνηση είναι να συγκρουστεί με τα προβλήματα που ταλανίζουν την ελληνική κοινωνία. Μια τέτοια σύγκρουση έχει σίγουρα νόημα, γιατί ανταποκρίνεται σε μια πολιτική αναγκαιότητα.
// Η πρώτη σας πολιτική, αλλά και προσωπική κόντρα στο Κοινοβούλιο με τον Ανδρέα Λοβέρδο, σας έβγαλε νικητή. Αν και ακαδημαϊκός, φαίνεται πως θα έχετε και λαμπρό πολιτικό μέλλον. Είναι στις προθέσεις σας να πολιτευτείτε στις επόμενες εκλογές;
Θα επαναλάβω κάτι που έχω ξαναπεί: Στη σημερινή συγκυρία και με δεδομένη την κρισιμότητα της κατάστασης για τη χώρα και τον λαό, θεωρώ πως δεν έχουν θέση προσωπικοί πολιτικοί σχεδιασμοί. Στις προθέσεις μου είναι να προσφέρω από τη θέση που μου εμπιστεύτηκαν και να είμαι αποτελεσματικός, αφουγκραζόμενος πάντα τις αγωνίες και τους προβληματισμούς της εκπαιδευτικής κοινότητας.