Ένας δάσκαλος
(Σημ.: Φανταστείτε ότι ακόμη και η διαχρονική ρεμπέτικη «γκ-όμενα» δεν είναι «κοινή νεοελληνική» λέξη, όπως ίσως υπολαμβάνουν οι συγγραφείς της περισπούδαστης αυτής Γραμματικής. Είναι απλώς η εγγλέζικη λέξη «woman» – γούμαν, δηλ. γυναίκα – στην γκρίκλις έκδοση της κυρίας Άννας Διαμαντοπούλου! Ακόμη δε λιγότερο η λέξη «γκ-όμενος», αφού ο άνδρας, έτσι κι αλλιώς, καθόλου δεν είναι… «woman»!). Όλα αυτά μου έφεραν στον νού με πολλή συγκίνηση τον δάσκαλό μου στο προσφυγικό δημοτικό σχολείο, τέλη της δεκαετίας του 1950. Τον αείμνηστο Ευστάθιο Γιαννόπουλο. Που μας δίδασκε ότι δεν υπάρχει (στα συστηματικά ελληνικά, φυσικά) λέξη που να αρχίζει από «μπ», «ντ» ή «γκ»…
Πέθανε στα 96 του, με τα μυαλά του –ως το τέλος– τετρακόσια. Και όρθιος. Κυκλοφορούσε, πια, με μπαστουνάκι. Τον κρατούσαν στις τελευταίες του βόλτες οι δύο παντρεμένες κόρες του από το μπράτσο, καθώς βάδιζε σιγά σιγά. Τούτο, όμως, δεν τον εμπόδισε να με αναγνωρίσει σχεδόν αμέσως και από μικρή απόσταση, παρά το γεγονός ότι είχα πολλές δεκαετίες να τον ξαναδώ. Και ήδη πλησίαζα και εγώ τα εξήντα μου! Όταν έσκυψα και του φίλησα το χέρι, με προσφώνησε με το μικρό μου όνομα. Κι έσταξαν από τα μάτια του δάκρυα. «Πώς είσαι, Δημήτρη, παιδί μου;»
Τον θυμάμαι, καθώς διόρθωνε στον πίνακα πριν από μισόν αιώνα μια συμμαθήτρια: «Δεν λέμε, παιδί μου, ούτε γράφουμε “ν-τ-ομάτα”. Η λέξη είναι “τ-ομάτα”, από “τ” όχι από “ντ”. Οι φιλόλογοι λένε ότι έχει σχέση με την “τομή”, με το ρήμα “τέμνω” (κόβω). Ακόμη και οι Εγγλέζοι, ονομάζουν εξ αιτίας μας το φρούτο αυτό “τομέ-ϊτο”, και οι γάλλοι “τομ-άτ”! Ούτε και ξέρω πού εμείς το βρήκαμε το… “ντ-ομάτα”! Καμιά ελληνική λέξη δεν αρχίζει αληθινά από “ντ”, “μπ” ή “γκ”. Και ο γάιδαρος δεν… “γκ-αρίζει”, απλά “ο-γκανίζει”, δηλαδή φουσκώνει τον όγκο τού κορμιού του ουρλιάζοντας! Λέμε “μπ-ερδεύω” και “μπ-ερδεψοδουλειά”, ναι, αλλά να ξέρετε ότι κι εδώ… μπερδεύονται τρεις (3) ελληνικές λέξεις. Δύο (2) προθέσεις, οι “εν-” και “περί-” και το ρήμα “δέω” (δηλ. δένω), με άλλα λόγια θέλει να πει “περιπλέκω”-“συγχέω” τα πράγματα… Εξάλλου, λέμε τη λέξη «μπ-ρούμυτα”, αλλά και αυτή βγαίνει από το “πρηνηδόν”, με «πι», όχι με “μπ”! Ούτε “ντ-ουφέκι” είναι σωστό. Λέμε, μήπως, “ντ-ουφεκιοφόρος”; Όχι, καλά μου παιδιά, λέμε “τ-υφεκιοφόρος”. Με “τ” σκέτο! Και το “μπ-όλι” είναι το συνηθισμένο “εμ-βόλιο”! Και το ρήμα που πρέπει βαθιά να αγαπήσετε, το “μ-πορώ”, είναι σύνθετο από την πρόθεση της γλώσσας μας “εν-” και το ρήμα “περά-ω” (περνώ), δηλαδή σημαίνει ότι περνάμε παλικαρίσια μέσα από τις κακοτοπιές!» Αυτά για τον αείμνηστο Ευστάθιο Γιαννόπουλο. Έναν απλό δάσκαλο σε παλιό Δημοτικό! Θεωρώ βέβαιο ότι αναπαύεται αιώνια στην αγκαλιά του Θεού…