600.000 διπλοσυνταξιούχοι στο στόχαστρο
Δεν βγαίνουν με τίποτα τα μέτρα που χρειάζονται όχι μόνο για το 2012, αλλά και για την περίοδο ως το τέλος του προγράμματος, διαπιστώνουν τα κυβερνητικά στελέχη, που έχουν αποδυθεί τις τελευταίες ημέρες σε… ψηλάφηση όλων των δαπανών του προϋπολογισμού κωδικό προς κωδικό, έχοντας ως οδηγό και τη σχετική μελέτη που έχει παραδώσει το ΚΕΠΕ.
Από τις μεγάλες κατηγορίες δημοσίων δαπανών που τίθενται στο στόχαστρο, βέβαιο θεωρείται ότι θα γίνουν οι ακόλουθες περικοπές:
– Στα προνοιακά επιδόματα, που κοστίζουν ετησίως στο κράτος περί τα 14 δισ. ευρώ, ζητούμενο είναι μια δραστική περικοπή, από την οποία θα εξοικονομηθεί το ένα πέμπτο της δαπάνης, δηλαδή σχεδόν 3 δισ. ευρώ. Για να γίνει αυτό, θα χρειασθεί να τεθούν εισοδηματικά κριτήρια για τη χορήγηση επιδομάτων ή να «τσουβαλιαστούν» όλα τα προνοιακά επιδόματα σε ένα είδος ΕΚΑΣ, που θα χορηγείται με αυστηρό εισοδηματικό κριτήριο (π.χ. σε όσους δηλώνουν εισοδήματα κάτω από το όριο της φτώχειας, δηλαδή κάτω από 7.500 ευρώ). Είναι προφανές ότι από τη μια πλευρά μπορεί να είναι αναγκαίος ο εξορθολογισμός του στρεβλού και αναποτελεσματικού συστήματος παροχής προνοιακών επιδομάτων, από την άλλη, όμως, οι σχεδιαζόμενες περικοπές θα είναι πολύ βαθιές και αισθητές σε πολλές κοινωνικές ομάδες και θα έχουν σοβαρό υφεσιακό αποτέλεσμα.
– Στην άλλη μεγάλη κατηγορία δαπανών, τις συνταξιοδοτικές δαπάνες, που βαρύνουν τον προϋπολογισμό με σχεδόν 17 δισ. ευρώ ετησίως, είναι βέβαιο ότι η πρώτη «επίθεση» περικοπών θα έχει στόχο τους περίπου 600.000 διπλοσυνταξιούχους (που λαμβάνουν δύο κύριες συντάξεις). Το ΚΕΠΕ έχει υπολογίσει ότι είναι αρκετό να επιβληθεί ένα «πλαφόν» στις συνολικές συνταξιοδοτικές αποδοχές, ύψους 2.400 ευρώ, για να υπάρξει μια εξοικονόμηση άνω του 1 δισ. ευρώ, χωρίς να θιγούν ασθενέστεροι. Αυτό, όμως, δεν είναι αρκετό για την «τρόικα»: το «μαχαίρι» στη μεγάλη κατηγορία των συνταξιοδοτικών δαπανών ζητείται να μπει πολύ βαθύτερα και μένει να φανεί πώς αυτό μπορεί να γίνει χωρίς να περικοπούν συνταξιούχοι με χαμηλότερες αποδοχές.
– Στο μεγάλο κονδύλι των δαπανών μισθοδοσίας, η κυβέρνηση επιχειρεί να αποκρούσει τις πιέσεις της «τρόικας» για περικοπές είτε με οριζόντιες μειώσεις είτε με μαζικές απολύσεις προσωπικού. Το σχέδιο μείωσης των δαπανών που εκπονεί η κυβέρνηση στηρίζεται σε αυστηρότερη σχέση προσλήψεων/αποχωρήσεων (1/10), στην εφαρμογή της υποχρεωτικής συνταξιοδότησης όσων υπαλλήλων βρίσκονται δύο χρόνια πριν από τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας, αλλά και στην απομάκρυνση μη μόνιμων υπαλλήλων. Η κυβέρνηση κάνει λόγο για συρρίκνωση του δημόσιου τομέα κατά 30%, με κλείσιμο οργανισμών και συγχωνεύσεις υπηρεσιών, χωρίς όμως να απολυθεί προσωπικό μέσω εφεδρείας. Επιπλέον, αποκρούει τις πιέσεις για νέες περικοπές στους μισθούς. Όμως αυτό το πλέγμα μέτρων δεν γίνεται δεκτό από την «τρόικα» ότι μπορεί να οδηγήσει στις περικοπές δαπανών που απαιτούνται για να βγει η αριθμητική του προγράμματος, γι’ αυτό και αναμένονται σκληρές πιέσεις για «θυσίες» υπαλλήλων και νέες, οριζόντιες περικοπές μισθών.
– Σε ό,τι αφορά τους φόρους, είναι προφανές ότι η τελευταία φορολογική μεταρρύθμιση, που σχεδόν πενταπλασιάζει το βάρος των φυσικών προσώπων από την άμεση φορολογία, εξαντλεί κάθε όριο αντοχής των φορολογουμένων. Επειδή, όμως, είναι βέβαιο ότι το «πακέτο» των (τουλάχιστον) 12 δισ. ευρώ, που ζητούνται ως το τέλος του προγράμματος, είναι αδύνατο να συμπληρωθεί μόνο με περικοπές δαπανών, είναι πιθανό να πέσουν και πάλι μεγάλα βάρη στους ιδιοκτήτες ακινήτων. Το σχέδιο κατάργησης του «χαρατσιού» στα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα και του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας, με την καθιέρωση ενός ενιαίου φόρου κατοχής ακινήτων, θα μπορούσε εύκολα να οδηγήσει σε μεγάλες επιβαρύνσεις των ιδιοκτητών, με το κατάλληλο «παιχνίδι» με τη φορολογική κλίμακα που θα εφαρμοσθεί (ο νέος φόρος θα κλιμακώνεται, ανάλογα με την αξία της περιουσίας). Πολλοί εκτιμούν ότι, υπό την πίεση της «τρόικας», ο νέος φόρος κατοχής ακινήτων μπορεί να γίνει ένας φόρος που θα κάνει το «χαράτσι» να μοιάζει με… ελάφρυνση!