Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1
Όλοι σχεδόν οι διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί, ενταγμένοι στην εξυπηρέτηση των επιδιώξεων του «καπιταλισμού της εξαθλίωσης», πιέζουν την πολιτική και υπηρεσιακή ηγεσία της Ευρωζώνης για τη λήψη μέτρων στήριξης του τραπεζικού συστήματος. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να τοποθετήσουμε και την απόφαση της ΕΚΤ της 3ης Ιουλίου, που μείωσε το βασικό επιτόκιο του ευρώ στο 0,75%. Στους οργανισμούς που πιέζουν προς την κατεύθυνση αυτή προστέθηκε πρόσφατα και η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (ΤΔΔ), που με την προ ημερών δημοσιοποιηθείσα ετήσια έκθεσή της υποστηρίζει ότι η στήριξη των τραπεζών είναι το πρώτο βήμα για την αποτροπή των κινδύνων που περιζώνουν την παγκόσμια οικονομία. Εάν εξασφαλίσουμε, μας λέει η ΤΔΔ στην έκθεσή της, ότι οι τράπεζες είναι υγιείς, τότε δεν θα επιβαρύνουν το Δημόσιο (δηλαδή τους φορολογούμενους) και θα μπορούν να υποστηρίξουν την πραγματική οικονομία. Και να προσθέσουμε και εμείς, εφόσον οι κυβερνήσεις τις εξαναγκάσουν, φυσικά! Γιατί μέχρι τώρα, τουλάχιστον στη χώρα μας, οι τράπεζες δεν έχουν δείξει σημάδια υποστήριξης της πραγματικής οικονομίας. Η παραπάνω έκθεση υπολογίζει ότι τα «κόκκινα δάνεια» των τραπεζών της Ευρωζώνης και των ΗΠΑ φτάνουν στα 18 τρισ. δολάρια, δηλαδή στο 30% της παγκόσμιας οικονομίας. Και προειδοποιεί ότι τα αποθέματά τους εξαντλούνται. Και συνιστά: α) κινητοποίηση των κυβερνήσεων, β) εγγύηση για τις τραπεζικές καταθέσεις και γ) ειδικά για την Ευρωζώνη, τη δημιουργία τραπεζικής ένωσης. Τη λιτότητα των δανειοληπτών την ξεχνάει εντελώς! Περίεργο; Όχι βέβαια!
2
Αντίθετα, το γνωστό μας «The Economist», που διατηρεί ακόμα κάποια έστω ισχνή γραμμή αντικειμενικότητας, καλεί τις κεντρικές τράπεζες των ανεπτυγμένων δυτικών χωρών να κάνουν περισσότερα για να υποστηρίξουν την ανάπτυξη και να υιοθετήσουν πιο τολμηρά μέτρα, όπως μείωση των επιτοκίων τους, καθώς και δράσεις για την τόνωση της ζήτησης και της κατανάλωσης (για να χτυπηθεί η ύφεση και να βοηθηθεί η αναπτυξιακή προσπάθεια), να επιτρέψουν υψηλότερο πληθωρισμό και να δέχονται περισσότερα ομόλογα ιδιωτικών επιχειρήσεων. Και προειδοποιεί ότι μια παρατεταμένη στασιμότητα της οικονομίας των ΗΠΑ και μια παράταση της ύφεσης στην Ευρωζώνη και στη Βρετανία αποτελούν σοβαρούς κινδύνους για την έλευση μιας νέας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, που το κόστος της θα είναι απείρως υψηλότερο από το κόστος των παραπάνω μέτρων που προτείνονται. Η ασκούμενη σήμερα, από την ΕΚΤ κυρίως, νομισματική πολιτική δεν είναι επαρκής για να περιορίσουν τους κινδύνους και πρέπει να γίνει πιο ήπια και με έμφαση στην πιστωτική επέκταση. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα από την προσεκτική ανάγνωση του άρθρου του «Economist». Και με το δεδομένο ότι τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης δεν μπορούν να ασκήσουν αυτόνομη νομισματική πολιτική, και αν ακόμη μπορούσαν, δεν θα το επέτρεπαν αυτοί που καθοδηγούν και ελέγχουν το σύστημα οι ευθύνες της ΕΚΤ είναι τεράστιες, αν τελικά οι επιλογές των διοικούντων μάς οδηγήσουν στον γκρεμό!
3
Εμφανή σημάδια κόπωσης παρουσιάζει η οικονομία των ΗΠΑ. Το τρίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου – Μαρτίου ο ρυθμός ανάπτυξης έφτασε στο 1,9%. Ενώ το προηγούμενο τρίμηνο είχε παρουσιάσει το πολύ ικανοποιητικό ποσοστό αύξησης 3%. Με ανάπτυξη 1,9% υπολογίζεται ότι δημιουργούνται 90.000 νέες θέσεις εργασίας, κάτι που τόσο επιθυμεί ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, καθώς πλησιάζουν οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές. Το δεύτερο τρίμηνο της φετινής χρονιάς ήταν χειρότερο από το πρώτο τρίμηνο και αυτό είχε συνέπεια τη δημιουργία 75.000 νέων θέσεων εργασίας. Ο στόχος όμως του Προέδρου Ομπάμα ήταν η δημιουργία 200.000 νέων θέσεων εργασίας, για να έχει να επικαλεστεί σοβαρή βελτίωση της αμερικανικής οικονομίας επί των ημερών του. Πάντως τα μέχρι τώρα στοιχεία δεν βοηθάνε σ’ αυτήν την προσπάθεια. Οι αιτήσεις για χορήγηση επιδόματος ανεργίας το β’ τρίμηνο της φετινής χρονιάς αυξήθηκαν κατά 5%. Όλα αυτά δείχνουν ότι η οικονομία των ΗΠΑ αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβράδυνσης της ανάπτυξης, κάτι που δεν βοηθάει καθόλου τον Πρόεδρο Ομπάμα. Πολλοί αποδίδουν την επιβράδυνση στον περιορισμό της εξαγωγικής δραστηριότητας των ΗΠΑ. Πράγματι, η λιτότητα της Ευρωζώνης έφερε περιορισμό των αμερικανικών εξαγωγών στην περιοχή μας. Και αυτό θα φανεί όταν ανακοινωθούν τα μακροοικονομικά στοιχεία για το πρώτο εξάμηνο του έτους. Πάντως, αν βαθύνει η κρίση στην Ευρώπη, αυτό θα έχει αρνητικό αντίκτυπο σε όλες τις χώρες, και κυρίως στις ΗΠΑ. Γι’ αυτό η κυβέρνηση των ΗΠΑ συνιστά στην ΕΕ τη λήψη μέτρων για την επίλυση των οικονομικών προβλημάτων της Ευρωζώνης.