Ένα βιβλίο για την Παιδεία και τη Δημοκρατία

Ο συγγραφέας, εκπαιδευτικός ο ίδιος και θιασώτης της ποιοτικής εκπαίδευσης, διαπιστώνει την αυστηρή σύζευξή της με την ελευθερία και την ισότητα, με τον προσανατολισμό της στην υπηρεσία του λαού. Όπως η Παιδεία συνέχεται άρρηκτα και συμβαδίζει ιστορικά με τη Δημοκρατία, έτσι και η παθογένειά της στην Ελλάδα είναι ευθέως συνδεδεμένη με την παθογένεια της ελληνικής πολιτικής ζωής. Η αιτία της βαθιάς κρίσης που διέρχεται διαχρονικά η ελληνική εκπαίδευση ανάγεται στην κρίση της Δημοκρατίας. «Βυθιζόμαστε, θα πει, ολοένα και περισσότερο στο έλος της απαιδευσίας, στην εξαχρείωση της πολιτικής ζωής, στον ευτελισμό των θεσμών, αρνούμενοι να εκσυγχρονισθούμε ως χώρα…».

Ο συγγραφέας συμπεραίνει ότι ο εκσυγχρονισμός του εκπαιδευτικού συστήματος στην Ελλάδα οφείλει να αποτελέσει μέρος μιας ειρηνικής επανάστασης, που θα κατατείνει στην επάνοδό της στην υπηρεσία του ανθρώπου και της Δημοκρατίας. Απευθύνεται αίφνης στον «νεαρόν επαναστάτη» για να του υπενθυμίσει ότι η μεταρρύθμιση της Παιδείας δεν διέρχεται από την άρνηση της Δημοκρατίας. Δεν θα γίνει με όχημα τη βία, αλλά με τον τρόπο του Γληνού: με τον διαρκή αγώνα του ανθρώπου να «ζήσει και να πεθάνει για ένα ιδανικό», έχοντας επίγνωση ότι «οι ιδέες άμα τις ντροπιάσεις… με τρόπους και μέσα που δεν ταιριάζουν στην ανωτερότητα του σκοπού που υπηρετούν, τότε αυτές οι ιδέες δύσκολα θα ξαναστηθούν όρθιες στην ψυχή των ανθρώπων».