Η Ελλάδα πειραματόζωο στη μετάλλαξη του συστήματος

Κατ’ αρχάς, πολύ σωστή η απόφαση αυτή, σε συνδυασμό βέβαια με την εξεύρεση πόρων για να στηριχτεί μια αποτελεσματική αναπτυξιακή πορεία. Ορισμένοι αξιωματούχοι της ΕΕ έριξαν την ιδέα της σύνταξης και υπογραφής ενός τρίτου Μνημονίου, που θα περιέχει βέβαια τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ελλάδα και επιμήκυνση του χρόνου υλοποίησής τους. Τελικά, αυτά θα κληθεί να διαχειριστεί η τριμερής διαπραγματευτική ομάδα, που θα αποτελείται από τους τρεις συνεργαζόμενους πολιτικούς αρχηγούς.

Όμως δεν βλέπουμε να υπάρχει προοπτική υλοποίησης των επιδιώξεων που έχει θέσει ως στόχους ο πρωθυπουργός. Και τούτο γιατί η φιλοσοφία πάνω στην οποία στηρίχτηκαν τα δύο Μνημόνια είναι αποτέλεσμα της σημερινής μετάλλαξης του κυριαρχούντος πολιτικοοικονομικού συστήματος. Όπως είναι γνωστό, σε όλες τις δυτικές χώρες και τις χώρες της τέως ΕΣΣΔ επικρατεί ο καπιταλισμός, ο οποίος στη μακροχρόνια πορεία του έχει υποστεί μέχρι τώρα αρκετές μεταλλάξεις. Από τα μέσα του 19ου αιώνα, όταν οι αποκαλούμενοι κλασικοί οικονομολόγοι θεμελίωσαν τον καπιταλισμό, είχαν προβλέψει ότι αυτό το σύστημα ήταν το τελειότερο. Στην οικονομική ιστορία ο καπιταλισμός έχει να επιδείξει μέχρι τώρα ορισμένες μεταμορφώσεις προκειμένου να αποφύγει τη φθορά και την πτώση του. Από την εποχή της Βιομηχανικής Επανάστασης, που έχουμε απτά δείγματα επιχειρηματικής ηθικής και παραχωρήσεων στην εργατική τάξη, με την εμφάνιση της κοινωνικής πρόνοιας και υπέρ των εργαζομένων, ο καπιταλισμός παρουσίασε στη συνέχεια μια στροφή προς την αχαλίνωτη κερδοσκοπία, με το ένδυμα του νεοφιλελευθερισμού και της νέας τάξης πραγμάτων. Το σύστημα αυτό δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Έτσι, αυτοί που προδιαγράφουν την εξέλιξη του κρατούντος συστήματος απεφάσισαν να πειραματιστούν με μια ανάλγητη πλέον μεταμόρφωση του καπιταλιστικού συστήματος. Έχουμε τη γνώμη ότι οι χώρες του κυριαρχούντος σήμερα συστήματος βαδίζουν με μαθηματική ακρίβεια στην εφαρμογή πολιτικής που θα προβλέπει την ολοσχερή κατάργηση των εργασιακών σχέσεων. Θα χορηγούν συντάξεις πείνας και εξαθλίωσης στους συνταξιούχους, τους οποίους θεωρούν πλέον κοινωνικό βάρος, και θα πρέπει ο αριθμός τους, καθώς και οι συντάξεις τους να περιοριστούν στο ελάχιστο. Ουδεμία πρόνοια εκ μέρους του κράτους για τα άτομα που αντιμετωπίζουν ειδικές ανάγκες. Ουδεμία πίστωση για την υγεία, την παιδεία και τη συγκρότηση του κοινωνικού κράτους. Οι μισθοί στο ελάχιστο, για να αντιμετωπίζονται μόνο οι βασικές ανάγκες των εργαζομένων. Το κράτος θα υπάρχει μόνο για τη θέσπιση της έννομης τάξης, που θα είναι κομμένη και ραμμένη στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων της οικονομικής και πολιτικής ελίτ. Αστυνομία θα υπάρχει μόνο για να προστατεύει την περιουσία των πλουσίων και τη ζωή εκείνων των πολιτών που διαχειρίζονται την εξουσία και υλοποιούν τις εντολές άνωθεν. Η Ελλάδα, όπως έχουμε κατ’ επανάληψη τονίσει από τη στήλη μας αυτή, επελέγη σαν πειραματόζωο για την εφαρμογή του νέου, ανάλγητου και εξοντωτικού καπιταλισμού. Βρισκόμαστε λοιπόν σε μια φάση μετάλλαξης και για τον λόγο αυτό είναι δύσκολο να πετύχει η νέα κυβέρνηση τους στόχους της, γιατί η πολιτική της απαγκίστρωσης της Ελλάδας από τις δαγκάνες του εξελισσόμενου καπιταλιστικού συστήματος δεν είναι τόσο εύκολη. Αν ρίξουμε μια ματιά σε όλη την Ευρώπη, στην οποία κάποτε ανθούσε η προστασία των οικονομικά και κοινωνικά αδύναμων πολιτών, θα δούμε ότι η μια μετά την άλλη χώρα εφαρμόζει αυστηρή λιτότητα και τμηματικά περιορίζει το κράτος πρόνοιας και εξαρθρώνει τον κρατικό μηχανισμό. Αγγλία, Γαλλία, Ολλανδία, Αυστρία και πολλές άλλες πλούσιες χώρες, με ανθηρές οικονομίες, εφαρμόζουν πολιτική λιτότητας και περιορισμού των κρατικών δαπανών κοινωνικής μέριμνας. Από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι την εμφάνιση της σημερινής κρίσης το 2008, τα ευρωπαϊκά κράτη αγωνίστηκαν για την οικοδόμηση του κράτους πρόνοιας, τη δημιουργία σωστών εργασιακών σχέσεων και την ίδρυση μεγάλων κρατικών επιχειρήσεων και οργανισμών για την παροχή υπηρεσιών στους πολίτες. Έτσι, η κοινωνική συνοχή οικοδομήθηκε σε ένα ειρηνικό περιβάλλον. Βέβαια, αυτό έγινε κατορθωτό και με την ανοχή του κρατούντος συστήματος.

Τι βλέπουμε σήμερα; Αν ρίξουμε μια ματιά γύρω μας, θα δούμε όλα αυτά να έχουν ανατραπεί. Και δεν εννοούμε μόνο την κατεδάφιση του κράτους πρόνοιας, αλλά βλέπουμε ότι ολόκληρη η εργατική τάξη περιθωριοποιείται. Και οι συνταξιούχοι θεωρούνται πλέον κοινωνικό βάρος. Το κράτος έχει πουλήσει όλες τις δημόσιες επιχειρήσεις και τους οργανισμούς που παρείχαν στους πολίτες φτηνές παροχές, όπως ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, ΟΤΕ, ΕΚΟ κ.λπ. Βλέπουμε τα κράτη να συρρικνώνουν τη δραστηριότητά τους και να ρίχνουν το βάρος στη φορολόγηση των πολιτών για την εξοικονόμηση χρημάτων που οδεύουν στη στήριξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Κανείς, βέβαια, δεν μπορεί να αμφισβητήσει τις σημαντικές υπηρεσίες που προσφέρει το τραπεζικό σύστημα στην οικονομία. Όμως είναι εντελώς ακατανόητο να πετάγεται ολόκληρη η εργατική τάξη στον Καιάδα (γιατί από αυτούς προέρχονται τα φορολογικά έσοδα των κρατών) προκειμένου να επιλυθούν τα προβλήματα του τραπεζικού συστήματος. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι η τωρινή κρίση και η μεγάλη κρίση του 1928 προήλθαν από την αχαλίνωτη κερδοσκοπία που άσκησαν οι τράπεζες. Και τώρα ευεργετούνται για δεύτερη φορά με επιχορηγήσεις των κρατών από τους κρατικούς προϋπολογισμούς, που έχουν ως τελικό αποτέλεσμα την υπερχρέωση του Δημοσίου και την υποδούλωσή του στους δανειστές. Πολύ σύντομα οι εργαζόμενοι όλων των κρατών θα κληθούν να εργάζονται για τον πλουτισμό των δανειστών και των τραπεζιτών. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της μετάλλαξης του συστήματος, την οποία επιδιώκει η οικονομική ελίτ και την οποία δέχεται, δυστυχώς χωρίς καμία αντίδραση, η πολιτική ηγεσία των ευρωπαϊκών κρατών. Και τούτο γιατί υπάρχει η διαπλοκή και ο συνασπισμός των συνεργαζόμενων αντιλαϊκών δυνάμεων, προκειμένου με τη μετάλλαξη αυτή να εξασφαλιστεί η μακροημέρευση του καπιταλιστικού συστήματος. Ενώ θα συμβεί το αντίθετο.

Το πείραμα μετεξέλιξης του καπιταλιστικού συστήματος εφαρμόστηκε πρώτα στις ΗΠΑ με το ξεκίνημα της οικονομικής κρίσης το 2007, από την κυβέρνηση του τότε Προέδρου Τζορτζ Μπους. Τότε το χρηματοπιστωτικό σύστημα των ΗΠΑ επιδοτήθηκε αφειδώς εις βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, με αποτέλεσμα να εκτιναχτούν στα ύψη το δημοσιονομικό έλλειμμα και ο δανεισμός του κράτους.

Για την Ευρώπη το πείραμα εφαρμόστηκε στη χώρα μας με την ανάληψη της εξουσίας από το ΠΑΣΟΚ και ενδεχομένως και με τη συγκατάθεση του τότε προέδρου του κόμματος αυτού και πρωθυπουργού της Ελλάδος Γ. Παπανδρέου. Γι’ αυτό οι μεταβολές που εφαρμόστηκαν και οι μνημονιακές συνταγές είναι χειμαρρώδεις και αστραπιαίες και άκρως αντιλαϊκές. Και, συνεπώς, μη αφομοιώσιμες. Γι’ αυτό έχουν προκαλέσει τη σύσσωμη αντίδραση του ελληνικού λαού. Όμως πολλοί καραδοκούν να πετύχουν ευκαιρίες από την κατάσταση αυτή και προσδοκούν ραγδαία πτώση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου και των ιδιωτών. Αυτοί είναι οι σύγχρονοι μαυραγορίτες, που πλουτίζουν όταν τα κράτη και οι λαοί αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Σ’ αυτούς να προσθέσουμε και τους ανθρώπους της αγοράς που βρίσκουν αφορμή για να ανεβάσουν τις τιμές. Παρότι η μετεξέλιξη είναι συνυφασμένη με τα προβλήματα του συστήματος, πολλοί αναλυτές και οικονομολόγοι πιστεύουν ότι η αντίδραση των λαών μακροπρόθεσμα θα οδηγήσει σε μετριοπαθέστερο καπιταλισμό, σε μια προσπάθεια παραπλάνησης.

Μετά τα παραπάνω δεδομένα, δικαιολογούνται πλήρως από το σύστημα οι δηλώσεις αξιωματούχων της «τρόικας» ότι η Ελλάδα πρέπει να σεβαστεί τις υποχρεώσεις που ανέλαβε. Μέσα στο πλαίσιο αυτό πρέπει να τοποθετήσουμε και την επιδίωξη των κ. Σαμαρά και Κουβέλη για τροποποίηση των δανειακών συμβάσεων και των Μνημονίων. Ίσως οι Ευρωπαίοι να δώσουν κάποια παράταση διετή για την εφαρμογή των μέτρων, αλλά ο κορμός τους θα είναι αυτός που έχει αποδεχτεί η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου και στη συνέχεια του Λ. Παπαδήμου.

Αυτό τονίζουν σε κάθε περίπτωση και μέχρι κορεσμού όλοι οι ανώτατοι αξιωματούχοι της ΕΕ. Οι δεσμεύσεις και οι υποχρεώσεις της Ελλάδος δεν είναι τίποτα παραπάνω από το πείραμα της πρακτικής εφαρμογής της φάσης διαμόρφωσης του «καπιταλισμού εξαθλίωσης των αδυνάτων». Και οι απόψεις και τα οράματα του Σαμαρά και του Κουβέλη, όσα δεν εναρμονίζονται με τον στόχο αυτό του συστήματος, δεν πρόκειται ποτέ να υλοποιηθούν.

Πάντως, εγγυητής για την εφαρμογή των δεσμεύσεων που ανέλαβε η χώρα μας φαίνεται ότι θα είναι το «μικρό ΠΑΣΟΚ». Αυτό δικαιολογεί και την ανάθεση του υπουργείου Οικονομικών σε τραπεζίτες που προέρχονται από τα σπλάχνα του κόμματος αυτού.

Η σύνθεση γενικά της νέας κυβέρνησης δεν εγγυάται καθόλου την «αποκόλληση» της χώρας μας από τις δανειακές συμβάσεις και κυρίως από τα Μνημόνια. Εγγύηση για την εφαρμογή και την εξάπλωση του καπιταλισμού της εξαθλίωσης φαίνεται να είναι η γερμανίδα καγκελάριος Ά. Μέρκελ. Η οποία, με την επιμονή της να μη ληφθούν μέτρα ανακούφισης από την κρίση χρέους στα κράτη της Ευρώπης, ουσιαστικά δείχνει να επιθυμεί την καθολική εφαρμογή της λιτότητας, που οδηγεί στην εξαθλίωση των αδυνάτων. Επομένως, οι όποιες επιδιώξεις των κυβερνήσεων των χωρών δεν θα μπορέσουν να ξεπεράσουν τα φράγματα που έχουν υψώσει οι «Ηρακλείς του Συστήματος» και οι τραπεζίτες. Δυστυχώς, σ’ αυτήν τη φάση βρισκόμαστε αυτόν τον καιρό.