Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1
Καθώς τα σημάδια αβεβαιότητας για τις οικονομικές εξελίξεις στην Ευρωζώνη και στις ΗΠΑ πληθαίνουν και οι κίνδυνοι μιας νέας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης είναι πλέον εμφανείς, επόμενο είναι οι κερδοσκόποι να κυνηγάνε ευκαιρίες για ασφαλείς-κερδοφόρες επενδύσεις. Σε τέτοιες καταστάσεις αβεβαιότητας τα «αντικείμενα του πόθου» των μεγαλοεπενδυτών είναι το πετρέλαιο και ο χρυσός. Έτσι, οι τιμές και των δύο αυτών ειδών παρουσιάζουν άνοδο, λόγω αυξημένης ζήτησης, η οποία προβλέπεται να συνεχιστεί. Η τιμή του πετρελαίου πλησιάζει ήδη τα 90 δολάρια/βαρέλι, με προοπτική σύντομα να φτάσει στα 100 δολάρια. Και σημειώνουμε ότι πριν από 20 μέρες (11/6) η τιμή του έφτανε στα 82,70 δολάρια/βαρέλι. Δεν είναι και μικρό κέρδος 10% σε 20 μέρες! Ώθηση στην ανοδική πορεία της τιμής του αργού έδωσε η απόφαση (των χωρών) του OPEC να διατηρήσει αμετάβλητη την παραγωγή αργού πετρελαίου στα 30 εκατ. βαρέλια ημερησίως και στο δεύτερο εξάμηνο της φετινής χρονιάς. Με στόχο η τιμή να φτάσει σύντομα στα 100 δολάρια/βαρέλι, κάτι που οι αναλυτές της αγοράς θεωρούν βέβαιο. Καθ’ όσον αφορά την τιμή του χρυσού, μετά την καθοδική πορεία από τα μέσα του περασμένου Φεβρουαρίου (τιμή 13/2/2012= 1.722 δολάρια η ουγκιά και βύθισμά της στα 1.536 δολάρια) τώρα άρχισε η άνοδος, με την τιμή να φτάνει περίπου στα 1.650 δολάρια. Περισσότερο σίγουρα φαίνεται ότι πορεύονται οι τιμές των εμπορευμάτων, ενώ οι τιμές των χαρτιών βουλιάζουν στα βαλτόνερα της αβεβαιότητας.
2
Η κρίση χρέους στις χώρες της Ευρωζώνης φοβίζει τους επενδυτές και κρατάει σε νευρικότητα τη διεθνή χρηματοπιστωτική αγορά. Τώρα δεν είναι μόνον η Ελλάδα το πρόβλημα. Είναι και η Ισπανία και η Ιταλία, που λόγω του μεγέθους τών οικονομιών τους και των υψηλών δανειακών τους υποχρεώσεων προκαλούν σοβαρές ανησυχίες σε όλους τους οικονομικούς παράγοντες.
Η βοήθεια των 100 δισ. ευρώ στην Ισπανία για τη στήριξη του τραπεζικού της συστήματος κρίνεται ανεπαρκής για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα. Και είναι βέβαιο ότι θα χρειαστεί ακόμη υψηλότερη βοήθεια στο άμεσο μέλλον. Έτσι, το ΔΝΤ θα επιστρατευθεί και εδώ και η τωρινή λιτότητα θα γίνει ακόμη σκληρότερη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον της ισπανικής οικονομίας και για τους όρους διαβίωσης του λαού της.
Πολύ έντονη είναι η αβεβαιότητα (και η ανησυχία) και για την Ιταλία, που το δημόσιο χρέος της προσεγγίζει ήδη τα 2 (δύο) τρισ. ευρώ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως διατυπώνονται στην εαρινή της έκθεση (7 Μαΐου 2012), το δημόσιο χρέος της χώρας αυτής βρίσκεται στο 123,5% του ΑΕΠ, δηλαδή μετά την Ελλάδα έχει το υψηλότερο χρέος (ως ποσοστό του ΑΕΠ) μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης. Το πρόβλημα χρέους της Ιταλίας δεν φοβίζει απλώς τις αγορές και τους αξιωματούχους της ΕΕ και των ΗΠΑ, αλλά τους τρομοκρατεί η προοπτική και μόνο μιας κατάρρευσης.
3
Η Κίνα, που βλέπει τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας της να διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα και το εξαγωγικό της εμπόριο να ανθεί, φαίνεται ότι επιδιώκει να καταστήσει το εθνικό της νόμισμα (το γουάν) σε πρώτο στάδιο χρήμα συναλλαγών για το εμπόριο μεταξύ των αναδυόμενων αγορών και στη συνέχεια στήριγμα του διεθνούς νομισματικού συστήματος, φυσικά μαζί με το δολάριο. Όμως προς το παρόν αυτό φαίνεται δύσκολα υλοποιήσιμο. Η επιθυμία της Κίνας για τη δημιουργία διεθνούς νομισματικού G-2 (ΗΠΑ – Κίνα) προϋποθέτει την πλήρη εξασθένηση της Ευρωζώνης και του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος (ευρώ) και -γιατί όχι- και τη διάλυσή της. Η Ευρωζώνη έχει τις ίδιες επιδιώξεις με την Κίνα, φυσικά για το ευρώ.
Οι ΗΠΑ επόμενο είναι να μην επιθυμούν συγκυριαρχία του δολαρίου με το γουάν και το ευρώ, ούτε φυσικά έστω και με το ένα από τα δύο. Έχουν συνηθίσει στη μονοκρατορία του δικού τους νομίσματος. Έλα όμως που το δολάριο έχει χάσει τη λάμψη του. Και αν τεθεί θέμα δημιουργίας νομισματικού G-2, θα προτιμούσαν ως «συνεταίρο» την Ευρωζώνη, που ακόμη αναγνωρίζει την πολιτική και οικονομική υπεροχή των ΗΠΑ. Το μέλλον θα δείξει πού θα ισορροπήσει το διεθνές νομισματικό σύστημα. Και εδώ αβεβαιότητα!