Αισιόδοξοι αλλά και συγκρατημένοι οι ιεράρχες
Πρόσωπα που έχουν συνεργαστεί με επιτυχία στο παρελθόν με την Εκκλησία (Αβραμόπουλος, Αρβανιτόπουλος, Στυλιανίδης) και πολιτικοί και πανεπιστημιακοί που διατηρούν παραδοσιακά καλές σχέσεις με αρχιερείς βρίσκονται αυτήν τη φορά στην κυβέρνηση.
Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος και οι συνοδικοί ιεράρχες εκτιμούν πως είναι μια καλή ευκαιρία από τον Σεπτέμβριο, αφού προέχουν οι πολιτικές εξελίξεις, να μπουν σε μια σειρά και τα θέματα της Εκκλησίας που εκκρεμούν και είναι της αρμοδιότητας συγκεκριμένων υπουργείων και κυρίως πολιτικής βούλησης «από ψηλά», δηλαδή από τη γραμμή που θα χαράξουν οι Σαμαράς, Βενιζέλος και Κουβέλης.
Τα πάντα εξαρτώνται, βεβαίως, από το πώς θα είναι το κλίμα σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Αν θα δείξει σημάδια βιωσιμότητας και ρηξικέλευθων αλλαγών αυτή η εύθραυστη τρικομματική κυβέρνηση. Βεβαίως, η «συγκρατημένη αισιοδοξία» προκύπτει από την εμπειρία του παρελθόντος.
Όπως εξηγεί παλαιός ιεράρχης, «παραδοσιακά, όταν η κυβέρνηση ήταν πολύ θετική απέναντί μας, ποτέ δεν έγινε ένα βήμα παραπάνω. Αντίθετα, όταν στην εξουσία βρίσκονταν πιο σοσιαλιστικά και πιο… αριστερά σχήματα, η Εκκλησία είχε ηπιότερη αντιμετώπιση. Γι’ αυτό και συνιστώ στους αρχιερείς να κρατούν μικρό καλάθι και να μην τρέφουν αυταπάτες».
Πρόσωπα
και αρμοδιότητες
Στο υπουργείο Παιδείας τοποθετήθηκε ο Κων. Αρβανιτόπουλος, με τον οποίο έχει συνεργαστεί άριστα η Εκκλησία, όπως προκύπτει από την προηγούμενη συμμετοχή του στην κυβέρνηση του Λ. Παπαδήμου. Το πιθανότερο είναι πως ο ίδιος θα διατηρήσει και τα μεγάλα θέματα της Εκκλησίας (εκκλησιαστική εκπαίδευση, θεολογικές σχολές κ.λπ.) στο χαρτοφυλάκιό του. Στη Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων είναι άγνωστο αν θα παραμείνει ο Γ. Καλαντζής, ο οποίος σε γενικές γραμμές φαίνεται να ικανοποιεί με την παρουσία του και τις δύο πλευρές.
Τα καυτά υπουργεία για την Εκκλησία είναι το Ανάπτυξης, το Περιβάλλοντος και το Οικονομικών, που διατηρούν και τους πιο καυτούς φακέλους στα συρτάρια τους. Δηλαδή την αποδέσμευση εκκλησιαστικών ακινήτων προς εκμετάλλευση (κυρίως τις διακατεχόμενες εκτάσεις), τις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις για να προχωρήσουν επενδυτικά σχέδια με αλλοδαπές εταιρείες (φωτοβολταϊκό πάρκο, τουριστικές επενδύσεις κ.λπ.) και, το κυριότερο, τα κονδύλια που μπορεί να εισέλθουν από το ΕΣΠΑ στα ταμεία των μητροπόλεων που σχεδιάζουν τη δημιουργία έργων με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
Η γενική εντολή για το κατά πόσο και μέχρι πού θα προχωρήσουν οι συμφωνίες της κυβέρνησης με την ηγεσία της Εκκλησίας θα δοθεί από τον Αντώνη Σαμαρά και δευτερευόντως από τους Ευ. Βενιζέλο και Φ. Κουβέλη. Προεκλογικά ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος είχε κατ’ ιδίαν συναντήσεις με τους ηγέτες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ και φέρεται να είχαν χαράξει σε αδρές γραμμές τις σχέσεις της Εκκλησίας με την Πολιτεία. Με τον κ. Κουβέλη η σχέση του Αρχιεπισκόπου χαρακτηρίζεται «τυπική», αλλά, όπως παραδέχονται συνεργάτες τους, ο ένας διάκειται ευμενώς προς τον άλλον.
Το βέβαιο είναι πως σύντομα, και αφού ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίο σε Ελλάδα και Ευρώπη, θα ξεκινήσουν οι τυπικές αρχικά και ουσιαστικές μετέπειτα επαφές κυβερνητικών παραγόντων με ανθρώπους της Εκκλησίας. Πρώτο μέλημά τους να τεθούν οι βάσεις, ώστε μετά τους θερινούς μήνες να δρομολογηθούν όλα όσα έχουν παραμείνει σε εκκρεμότητα τα τελευταία τρία χρόνια.