Η ζωή είναι ένα ταμείο…

Και αν δεν το θέσει η κοινωνία, το θέτει από τις 25 Ιουνίου η επιθεώρηση. Γιατί το θέατρο είναι πάντα ζωντανό, παρών και αποτελεί τη φωνή του λαού αλλά και την ψυχοθεραπεία του. Μια από τις καλύτερες κωμικές ηθοποιούς του ελληνικού θεάτρου, η Μίρκα Παπακωνσταντίνου, μίλα στο «Παρόν» για τη μεγαλύτερη καλλιτεχνική συνένωση του καλοκαιριού.

Η ηθοποιός χαίρεται που δεν έχει αυτοκίνητα και σπίτια για να πληρώσει, στενοχωριέται για τους καρκινοπαθείς που δεν έχουν φάρμακα, φοβάται μήπως ξεσπάσει πόλεμος, ενώ στο τέλος καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ζωή είναι ένα ταμείο, κάθεσαι στην ουρά σου, πληρώνεις τα χρωστούμενα και φεύγεις…

// «Τι Βουλή θα παραδώσουμε» στις 17 Ιουνίου;
Εγώ πραγματικά δεν καταλαβαίνω γιατί ερίζουν για αυτήν την κουρελιασμένη εξουσία, που είναι σαν καυτή πατάτα. Γιατί όλοι φαγώνονται να κρατήσουν την πατάτα, να την κάνουν τι; Πάντως, το τι θα γίνει στις 18 Ιουνίου μας αφορά όλους. Εγώ νιώθω ότι είμαι χειροπόδαρα δεμένη. Πηγαίνω να ψηφίσω έχοντας έναν τεράστιο φόβο αν θα πτωχεύσει η χώρα, αν θα πάμε στη δραχμή. Πάντως, δεν έχω καταλάβει το πρόγραμμα κανενός κόμματος μέχρι σήμερα. Το τι θα κάνει μετά τις 17 Ιουνίου, το κάθε κόμμα δεν μου το έχει δώσει να το καταλάβω. Δεν είμαι νοήμων; Μπορεί. Πάντως, ξέρετε τι είναι να είσαι καρκινοπαθής και να μην μπορείς να πάρεις τα φάρμακά σου; Γιατί να μην προσφέρεται ένα ευ ζην από το κράτος, για όσον ζει ο καθένας μας; Τα πράγματα είναι αγριευτικά.

// Στο πλαίσιο της αγριότητας και η λεκτική βία αλλά και η χειροδικία. Πιστεύατε ότι θα τη βλέπατε λάιβ στην τηλεόραση;
Τέτοιες σκηνές ξύλου μεταξύ πολιτικών τις είχαμε δει στην Ταϊλάνδη. Ανήκουστη εικόνα. Αν έχεις περάσει στη ζωή σου την έλλειψη ελευθερίας -και εμείς την είχαμε ζήσει στη χούντα-, τότε καταλαβαίνεις τι σημαίνουν φασιστικά καθεστώτα. Δεν μπορούμε να λέμε με άνεση «μωρέ, καλά κάνουν και δέρνουν». Αυτά είναι επικίνδυνα πράγματα. Οι πράξεις αυτές είναι κατάπτυστες. Εμένα μου πιάστηκε το στομάχι μου με τις γροθιές.

// Γιατί έφτασαν τα πράγματα σ’ αυτό το σημείο; Γιατί έσπασε το αυγό του φιδιού;
Γιατί στο όνομα της Δημοκρατίας τα τελευταία χρόνια χάθηκε η τάξη, ο σεβασμός των νόμων και υπήρξε ασυδοσία. Εκεί βγαίνουν οι εθνο-σωτήρες, οι «καλοί» άνθρωποι που θέλουν να περάσουν τη γριά απέναντι με το ζόρι, αλλά η γριά δεν θέλει να περάσει.

// Η μεγαλύτερη βία ποια είναι;
Η ανεργία! Να είσαι άνεργος, να μην μπορείς να επιβιώσεις, να νιώθεις άχρηστος, μη δημιουργικός και να σου έρχονται και χαράτσια να πληρώσεις!

// Άννα Παναγιωτοπούλου, Χρύσα Ρώπα, Αντώνης Καφετζόπουλος, Γεράσιμος Σκιαδαρέσης, Παντελής Καναράκης, Γιώργος Γαλίτης, Άννα Μονογιού, Διονύσης Τσακνής στη μουσική, Φωκάς Ευαγγελινός στις χορογραφίες. Μιλάμε για την αναβίωση του ελεύθερου θεάτρου;
Με πήρε τηλέφωνο η Άννα Παναγιωτοπούλου και μου είπε «γράφω μια επιθεώρηση, είσαι;». Είπα αμέσως ναι. Πάμε για πρεμιέρα στις 25 Ιουνίου στο θέατρο Παπάγου και ερχόμαστε καθημερινά για πρόβες στο θέατρο «Ζίνα». Δεν ξέρετε πώς κάνουμε όταν ερχόμαστε στις πρόβες; Σαν άτακτα παιδιά. Το χαιρόμαστε. Αυτό είναι μεγάλο δώρο. Αν η Άννα δεν έγραφε μια κλασική επιθεώρηση, εγώ δεν θα έπαιρνα μια βαλίτσα στο χέρι όλο το καλοκαίρι και θα πήγαινα πόλη-πόλη: Αγρίνιο, Γιάννενα, Καβάλα και σε όλη την Ελλάδα. Γιατί αυτό θα κάνουμε. Το αντικείμενο του πόθου μας είναι μια καλή παράσταση και να αρέσει στον κόσμο. Ο κόσμος δεν έχει λεφτά, αλλά είναι καλοκαίρι και θέλει να διασκεδάσει. Και εμείς το έχουμε σκεφτεί αυτό και στο ταμείο.

// Τι «νουμεράκια» έχει γράψει η κυρία Παναγιωτοπούλου;
Από πού να αρχίσω… Ή Άννα θα υποδυθεί μια Ελληνίδα που παίρνει το Όσκαρ απελπισίας από τους πολιτικούς και τους δημοσιογράφους. Η Χρύσα παίζει το ρόλο μιας γριάς που λέει ότι η σύνταξη είναι πουρμπουάρ για να πιει μια λεμονίτα με τις φίλες της, εγώ υποδύομαι μια κυρία που δεν είναι καλά γιατί ντρέπεται να ρωτήσει το μανάβη πόσο κάνουν τα αγγούρια, αλλά και μια νεόπλουτη που αναπολεί τις ημέρες της στη Μύκονο, τότε που κέρασε την παρέα της ένα ταψί καραβίδες, έτσι επειδή είδε τη Λάτση από κοντά. Υπάρχει ένα κομμάτι στην επιθεώρηση χορευτικό και με τραγούδι, στο οποίο βγαίνουμε όλοι μαζί και τραγουδάμε «Αράχοβα για σένα τα ‘φαγα», «Το Μini Cooper να το κλαις». Όλα αυτά δηλαδή που κάναμε όλοι μας, ο καθένας στην αντιστοιχία του. Βρήκαμε τις κάρτες και τις τράπεζες που επέμεναν και ως λαός όχι και τόσο ώριμος και σώφρων την κάναμε τη βλακεία. Ήμασταν πάνω στον πάγο, ο πάγος διάφανος, αλλά δεν καταλαβαίναμε ότι κάποια στιγμή θα ανοίξει ο πάγος και θα πέφταμε όλοι στην παγωμένη λίμνη. Κάναμε πατινάζ, κάναμε επίδειξη…

// Είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι λοιπόν;
Ναι, αλλά όχι κατά τη γνωστή ρήση του Πάγκαλου «Μαζί τα φάγαμε…». Επίσης, ο Έλληνας έχει μια μανία, να μην πληρώνει τους φόρους του. Ακούω στις ειδήσεις και τρελαίνομαι, επιχειρηματίας χρωστάει ΦΠΑ 160 εκατομμυρίων. Εγώ δεν θέλω να τον βάλουν μέσα, θέλω να πληρώσει το φόρο του.

// Και ποιοι θέλετε να πάνε μέσα;
Εγώ θέλω να δω ποιος ήταν ο ρόλος του Γιώργου Παπανδρέου. Αυτό θα το δείξει η ιστορία. Έχουμε ένα σκετσάκι στην παράσταση που αφορά το ΔΝΤ και τον Γιώργο. Ότι του έλεγαν ΔΝΤ και νόμιζε ότι ήταν κινέζικη μάρκα. Η Ρώπα είναι φανταστική σ’ αυτόν το ρόλο. Εγώ υποδύομαι τον Λέλο Βενιζέλο, που προσπαθεί να πάρει τα λεφτά του άλλου, για το καλό του πάντα, με διάλογο όμως…

// Η τηλεόραση τι ρόλο έπαιξε στην κρίση;
Η τηλεόραση είναι καθρέφτης της κοινωνίας μας. Ο κόσμος πεινάει. Εγώ μένω στον Βύρωνα. Θα σας πω κάτι… Στους δρόμους του Βύρωνα βγάζουμε τάπερ με φαγητό, τυλιγμένα σε τσάντες και τα αφήνουμε κοντά στα σκουπίδια, εκεί που ο κόσμος ψάχνει δυστυχώς για να βρει κάτι. Και τα παίρνουν. Και δεν είναι επαίτες αυτοί που τα παίρνουν, είναι άνθρωποι που έχουν χάσει τη δουλειά τους.

// Και οι ηθοποιοί βιώνουν τραγική κρίση. Ισχύει ότι έχουν πληρωθεί τα τρία πρώτα επεισόδια από κάθε σειρά;
Είναι απλήρωτοι οι περισσότεροι στην τηλεόραση! Η διαφήμιση έχει πέσει και οι μέτοχοι των καναλιών δεν βάζουν λεφτά από την τσέπη τους. Μου έλεγε ηθοποιός, που εγώ τη θεωρώ πρώτο όνομα, ότι είπε στο κανάλι ότι αν δεν με πληρώσετε θα φύγω και αντί να της πουν «να το δούμε το θέμα, είσαι η βασική πρωταγωνίστρια», ψάχνουν για αντικαταστάτρια. Βιώνουμε μια έντονη κρίση αξιών. Και, δυστυχώς, εγώ φοβάμαι ότι θα δούμε και επαναστάσεις. Γιατί, Μαρία, αυτός που πεινάει έχει δίκιο. Ζούμε πρωτόγνωρες καταστάσεις. Ο φοιτητής που σκότωσε τον κλέφτη; Η δράση δεν φέρνει αντίδραση; Του απειλούσε τη μάνα με μαχαίρι. Νόμιμη άμυνα. Και να μου πεις, πού θα φτάσουμε, στην αυτοδικία από την εγκληματικότητα; Η αστυνομία τι κάνει; Γίναμε ζούγκλα.

// Στο θέατρο έκλεισαν σκηνές; Ποιες παραστάσεις επιβιώνουν;
Το πρώτο πράγμα που μας ρωτάει ένας επιχειρηματίας είναι πόσα πρόσωπα θα έχει το έργο; Έχουν και δίκιο. Ο κόσμος θέλει πολλούς ηθοποιούς και αγαπημένους μαζί. Το θέατρο δεν πεθαίνει στην κρίση. Ούτε στην Κατοχή δεν κατέβασε ρολά. Γιατί το θέατρο είναι η φωνή του λαού. Το θέατρο αυτήν την εποχή που διανύουμε έχει να παίξει ένα σημαντικό ρόλο. Αυτό του γέλιου. Αφήστε την αγωγή της ψυχής. Αυτά είναι ραπανάκια για την όρεξη. Το νερό φτάνει στη μύτη. Είμαστε έτοιμοι για να πνιγούμε. Το γέλιο μας δίνει ανάσα.

// Θα τα καταφέρουμε;
Αυτό δεν το ξέρει κανένας. Λίγη υπομονή θα κάνουμε. Η ζωή είναι ένα ταμείο. Μπαίνεις στη σειρά σου, πληρώνεις τι χρωστάς και φεύγεις. Με ρώτησε μια φίλη μου χθες «έχουμε πόλεμο σε καιρό ειρήνης;». Και της απάντησα ότι εγώ βλέπω μόνο πόλεμο. Χρειάζεται αλληλεγγύη για να τη βγάλουμε. Και χρειάζεται παραγωγή. Όταν οι αγρότες έπαιρναν λεφτά, τα έκαναν Τσερόκι και Ρωσίδες. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι αν συσπειρωθεί ένας λαός δεν θα τα καταφέρει. Η χώρα μας είναι πλούσια! Μα, επιτρέπεται να εισάγουμε ψάρια; Τεμπέλιασαν οι ψαράδες μας; Ακούω ότι θα μας σώσουν τα κοιτάσματα πετρελαίου. Μωρέ, αφήστε τα πετρέλαια και πιάστε το σκαλιστήρι και τη γη!

// Τι συμβουλή θα δίνατε στους νέους ηθοποιούς;
Ότι στο θέατρο έρχονται όλα σιγά-σιγά, βήμα-βήμα και με πολύ κόπο. Και αν είσαι καλός θα αμειφθείς. Και εγώ τα κατάφερα σιγά-σιγά. Ούτε γρήγορα ούτε με ευκολίες! Πέρασαν χρήματα από τα χέρια μου, αλλά δεν τα έκανα πισίνες, Μερσεντές… Δεν μου ήταν απαραίτητα. Μα, μου λένε οι συνάδελφοι δεν πήρες ένα γερό αυτοκίνητο; Τώρα τους λέω «Ευτυχώς που δεν έχω»!