Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο

1

Μέσα σε κλίμα έντονης αβεβαιότητας πορεύεται σήμερα η παγκόσμια οικονομία. Και η κρίση χρέους που βιώνει η Ευρωζώνη επόμενο είναι να επιδεινώνει την κατάσταση, καθώς δημιουργεί έντονες δημοσιονομικές ανισορροπίες, που επιδρούν ανασταλτικά και στην ανάπτυξη. Ασφαλώς η κρίση χρέους τροφοδοτείται και από τα υψηλά ελλείμματα του κρατικού προϋπολογισμού. Από την άποψη αυτή η πρόσφατη μελέτη του ΔΝΤ (Απρίλιος 2012) για το ύψος των ελλειμμάτων στις αναπτυγμένες χώρες παρουσιάζει σημαντικό ενδιαφέρον, για να μπορέσουμε να εκτιμήσουμε και τη μελλοντική πορεία της κρίσης χρέους και της ανάπτυξης. Η μητρόπολη του καπιταλισμού, ασφαλές καταφύγιο των μεγάλων διεθνών κερδοσκόπων, οι ΗΠΑ, παρουσίασε το 2010 δημοσιονομικό έλλειμμα –10,5% του ΑΕΠ, το 2011 έχουμε οριακή βελτίωση στο –9,5% και για το 2012 η πρόβλεψη του ΔΝΤ είναι ότι το έλλειμμα θα περιοριστεί στο 8,2%. Στο σύνολο της Ευρωζώνης και παρά τη σκληρή λιτότητα το δημοσιονομικό αποτέλεσμα παρουσιάζεται ως εξής: 2010 = -6,2% του ΑΕΠ, 2011 = -4,1% και για το 2012 η πρόβλεψη είναι -3,3%. Η Ιαπωνία έχει υψηλούς ρυθμούς ελλείμματος: 2010 = -9,3%, 2011 = -10,1% και η πρόβλεψη για το 2012 είναι -10,2%. Και η Βρετανία, το ευρωπαϊκό κέντρο της χρηματοπιστωτικής αγοράς, παρουσίασε, επίσης υψηλούς ρυθμούς: –9,9%, -8,6% και -7,9% αντίστοιχα. Σαφώς καλύτερα τα αποτελέσματα στους δύο γίγαντες της Ασίας, Κίνα και Ρωσία. Στην Κίνα έχουμε: 2010 = –2,3%, 2011 = –2,0% και πρόβλεψη για το 2012 -2,0% επίσης. Και αντίστοιχα για τη Ρωσία: -3,5%, +0,5% και –0,8%. Η Ελλάδα, λοιπόν, δεν είναι μόνη της στα ελλείμματα. Συντροφεύεται από τις ισχυρότερες δυτικές οικονομίες. Γιατί τόσο πάθος εναντίον μας;

2

Η οικονομική και συνάμα πολιτική κρίση που μαστίζει την Ευρωζώνη έχει χωρίσει τους αξιωματούχους της ΕΕ, τους τραπεζίτες και τους αναλυτές που ασχολούνται με τα δρώμενα στην ευρωπαϊκή αγορά σε δύο κατηγορίες: στους αισιόδοξους, που προβλέπουν ότι σύντομα η κρίση χρέους θα αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά από τα αρμόδια όργανα της Ευρωζώνης και τελικά όλα θα εξελιχθούν ήρεμα, και στους απαισιόδοξους, που υιοθετούν το καταστροφικό σενάριο. Το καταστροφικό αυτό σενάριο προβλέπει την κορύφωση της κρίσης χρέους, η οποία θα προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην Ευρωζώνη και ενδεχομένως να καταλήξει και στη διάλυσή της. Σε μια τέτοια περίπτωση οι επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία θα είναι οδυνηρές και θα οδηγήσουν και στην κατάρρευση κατʼ αρχήν των ΗΠΑ, που θα σημάνει και την κατάρρευση της Κίνας, δεδομένου ότι η Κίνα κατέχει το 1/3 των ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου. Οι ΗΠΑ μπορεί να έχουν ξεπεράσει την κρίση με την έκδοση ακάλυπτων δολαρίων, αλλά αυτήν τη στιγμή στηρίζονται στις εξαγωγές που πραγματοποιούν στην Ευρώπη, οι οποίες θα περιοριστούν δραστικά αν καταρρεύσει η Ευρωζώνη. Επίσης και η Κίνα θα πληγεί, καθώς και οι δικές της εξαγωγές στην Ευρώπη θα εκμηδενιστούν. Θα έχουμε, λοιπόν, μια κρίση σε τρεις γιγαντιαίες οικονομίες: Ευρωζώνη – ΗΠΑ – Κίνα. Ό,τι χειρότερο για την παγκόσμια οικονομία.

3

Οι παραπάνω αβεβαιότητες, όσον αφορά τις εξελίξεις στην παγκόσμια οικονομία, έχουν προκαλέσει πανικό στους μεγαλοεπενδυτές – κερδοσκόπους, ακόμη και σε μικροκαταθέτες, οι οποίοι προσπαθούν να ανακαλύψουν το καταφύγιο στο οποίο θα πρέπει να καταλήξουν τα κεφάλαιά τους για να είναι ασφαλή. Καθώς τώρα και οι επενδύσεις σε χρηματιστηριακούς τίτλους και η εξαγορά επιχειρήσεων έπαυσαν να αποτελούν ασφαλές καταφύγιο. Ορισμένοι προβαίνουν σε εξαγορά προθεσμιακών τίτλων που αφορούν μελλοντική αγοραπωλησία αργού πετρελαίου, καθώς οι αναλυτές της ενεργειακής αγοράς προβλέπουν ότι το 2013 η σημερινή τιμή του πετρελαίου θα παρουσιάσει αύξηση περίπου 30% και στο τέλος του 2013 θα κυμαίνεται στα 95 δολάρια το βαρέλι. Άλλοι επενδυτές προτιμούν την επένδυση προθεσμιακών αγορών χαλκού, που η σημερινή του τιμή φτάνει στα 8.100 δολάρια ο τόνος και οι προβλέψεις των αναλυτών είναι ότι στο τέλος του 2013 η τιμή θα έχει υπερβεί τα 8.500 δολάρια. Οπότε διαβλέπουν και στην περίπτωση του πετρελαίου και στην περίπτωση του χαλκού ικανοποιητική αύξηση των κερδών τους, παρά το ξέσπασμα μιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Από τους ασχολούμενους με τα δρώμενα στην εξέλιξη των τιμών χονδρικής πώλησης δεν συνιστάται ο χρυσός ως ασφαλές καταφύγιο. Σήμερα η τιμή του χρυσού φτάνει στα 1.950 δολάρια η ουγκιά. Η πρόβλεψη είναι ότι η τιμή του θα πέσει το 2013 και στο τέλος της επόμενης χρονιάς θα διαμορφωθεί στα 1.500 δολάρια.