Νέες όψεις βίας στη δημόσια ζωή
Οι αντιδράσεις στο συμβάν του ΑΝΤ1 με πρωταγωνιστή το στέλεχος της Χρυσής Αυγής δείχνουν πολλά ενδιαφέροντα πράγματα. Ας μείνουμε σε δύο από αυτά, για να μη χαθούμε σε δεδομένα, ανακαλύψεις και αναλύσεις.
Το πρώτο: Υπήρξαν όχι λίγες εγκρίσεις της άθλιας επίθεσης του νεοναζί στις δύο γυναίκες βουλευτές, υποψήφιες βουλευτές. Σε ραδιόφωνα και τηλεοράσεις καταγράφτηκαν αρκετές καταφάσεις στην κίνηση του επίσης υποψήφιου βουλευτή του νεοναζιστικού κόμματος. Οι περισσότερες εδράζονταν στην άποψη ότι αυτά τα χαστούκια είναι απάντηση της κοινωνίας (έστω με ακραίο τρόπο) στα χτυπήματα που δέχτηκε με την οικονομική εξαθλίωση και την ανεργία στην οποία την οδήγησαν τα δύο μεγάλα κόμματα. Έτσι, έχουμε εδώ μια ακραία συμπεριφορά που υιοθετείται από μέρος της κοινωνίας που δεν έχει κανένα πρόβλημα να συμπεριφερθεί περιθωριακά. Η ελληνική κοινωνία συμπεριφέρεται περιθωριακά, κι όταν δεν μπορεί να το κάνει η ίδια, το κάνει μέσω τρίτων, μέσω αντιπροσώπων.
Άλλωστε την έσπρωξαν στο περιθώριο οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ κι έτσι (πρέπει να) είναι αναμενόμενη μια περιθωριακή συμπεριφορά. Επίσης, αυτή η κοινωνία περιλαμβάνει μεγάλες ομάδες ανθρώπων που ζουν στα όρια ή και μέσα στην εξαθλίωση. Έχουν απολέσει τα μισά ή και περισσότερο από τα εισοδήματά τους, έχουν χάσει τις δουλειές τους, δεν βλέπουν μέλλον, συναντούν κλειστές πόρτες, με αποτέλεσμα να διαμορφώνουν ψυχολογία περιθωρίου, άρα και αντιδράσεις περιθωρίου: Πρώτη και κύρια αντίδραση είναι η επίθεση (με κάθε τρόπο και μέσο) εναντίον αυτού που βρίσκεται στο κέντρο, αυτού που δεν έχει πληγεί από την κρίση, δεν έχει καταστραφεί. Ακόμα περισσότερο εναντίον αυτού που ίσως (ή έτσι θεωρούν αυτές οι ομάδες ανθρώπων) είναι υπεύθυνος για την καταστροφή που υπέστησαν. Έτσι, όσα δεν μπορούν ή δεν θέλουν να κάνουν αυτές οι κοινωνικές ομάδες ανατίθενται σιωπηλά και άδηλα –στην αρχή ως ανοχή– σε τρίτους, που και μπορούν και τρέφονται από αυτούς τους ρόλους. Όλα τα προηγούμενα συμβαίνουν με υπόγειες διαδρομές και συνάντηση ρευμάτων και αναγκών όχι πάντοτε υγιών. Αλλά η απελπισία, η απώλεια, η ανεργία δεν συνηγορούν για ύπαρξη υγιούς περιβάλλοντος.
Δεύτερο: Η επιλογή να νομιμοποιηθεί η Χρυσή Αυγή με είσοδο στη Βουλή έχει (φυσική) συνέχεια την κατάθεση της συμπεριφοράς της στη δημόσια ζωή. Γίνονται έτσι γνωστά στοιχεία της ζωής της που δεν περνούν απʼ το μυαλό κανενός ή και να περνούν δεν περιμένει κανείς ότι θα αποτελέσουν στη συνέχεια και κομμάτια της δικής του καθημερινότητας. Πώς όχι όμως; Η Χρυσή Αυγή είναι κοινοβουλευτικό κόμμα και ο κόσμος μαθαίνει περισσότερα γιʼ αυτήν την κλειστή οργάνωση που μπαίνει στη ζωή μας. Για παράδειγμα, ως νόμιμο κόμμα καλείται εκ του νόμου στις ραδιοτηλεοπτικές συζητήσεις κι εκεί στην καλύτερη περίπτωση έχει μια ιδιόρρυθμη στάση, που δεν ομοιάζει με αυτήν των εκπροσώπων άλλων κομμάτων. Στη χειρότερη περίπτωση μπορεί να κάνει όσα έκανε στην τηλεοπτική εκπομπή του ΑΝΤ1 κατά της κ. Κανέλλη και της κ. Δούρου. Στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε αν αυτό που έκανε ήταν το χειρότερο που μπορεί να κάνει, απλώς το ονομάζουμε έτσι μη θέλοντας να σκεφτούμε ότι μπορεί να υπάρχουν χειρότερα. Όμως τη Χρυσή Αυγή, ένα φύσει και θέσει αντικοινοβουλευτικό κόμμα και εχθρικό προς την κοινοβουλευτική δημοκρατία, την ψήφισαν οι πολίτες και την έστειλαν στη Βουλή, δεν έπεσε εξ ουρανού ούτε κατέλαβε τη Δημοκρατία. Πρέπει να τονίσουμε στο σημείο αυτό ότι οι πολίτες ήταν αφενός αγανακτισμένοι με τα δύο μεγάλα κόμματα και ήθελαν πάση θυσία να τα εκδικηθούν. Αφετέρου ήταν και προπονημένοι από τα ίδια τα δύο μεγάλα κόμματα που επέτρεψαν την ανάμειξη της Ακροδεξιάς στη διακυβέρνηση της χώρας.
Πριν από την είσοδό της στη Βουλή η Ακροδεξιά είχε νομιμοποιηθεί από το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ με την είσοδο του ΛΑΟΣ στην κυβέρνηση Παπαδήμου. «Λάιτ» ασφαλώς εκδοχή της Ακροδεξιάς ο ΛΑΟΣ, αλλά μην ξεχνάμε ότι σχηματίστηκε όταν ο Γ. Καρατζαφέρης αποτέλεσε ομπρέλα διαφόρων ακροδεξιών, βασιλικών, φασιστικών στοιχείων, που βρήκαν κοινή στέγη στο κόμμα του. Τα πράγματα εξελίχθηκαν αλλιώς στην πορεία και ο Καρατζαφέρης εγκαταλείφθηκε από στελέχη και βουλευτές «για τα μάτια της ΝΔ» και του Αντ. Σαμαρά. Από σκληρά δεξιά στελέχη, όπως ο ακροδεξιός πρώην γραμματέας της Νεολαίας της ΕΠΕΝ και αρχηγός στη συνέχεια του Ελληνικού Μετώπου Μάκης Βορίδης και ο αρχαιόπληκτος Άδωνις Γεωργιάδης. Σε κάθε περίπτωση, η Ακροδεξιά είχε απενοχοποιηθεί σε σημαντικό βαθμό με τη συμμετοχή του ΛΑΟΣ στην κυβέρνηση, αν και ο ίδιος ο ΛΑΟΣ επλήγη σε ποσοστά και δυνάμεις.
Η Χρυσή Αυγή ακολούθησε. Βρήκε πρόσφορο έδαφος, εκμεταλλεύτηκε την άλωση περιοχών της Αθήνας (και όχι μόνο) από απελπισμένους και συχνά βίαιους λαθρομετανάστες. Εκμεταλλεύτηκε εύλογα την οργή των πολιτών κατά των μεγάλων κομμάτων και πήρε θέση στο πολιτικό σκηνικό διά της εισόδου της στη Βουλή.
Αυτά τα δύο σημεία είναι από μόνα τους τεράστια κεφάλαια για την πορεία του νέου πολιτικού μας πολιτισμού. Η καταστροφή της κοινωνίας και η διάρρηξη του κοινωνικού ιστού που επέφεραν οι επιλογές του νέου ΠΑΣΟΚ από τον Οκτώβριο του 2009 μέχρι την ώρα που αναγκάστηκε να παραδώσει την κυβέρνηση έχουν μεγαλύτερη έκταση απʼ ό,τι αρχικά θεωρήθηκε. Θα τη διαπιστώνουμε όσο περνούν οι μέρες…