Μια Γενοκτονία – Κοινή Μνήμη

Σφαγές, πορείες θανάτου στην έρημο, τάγματα εργασίας, μαζικοί βιασμοί, εξισλαμισμοί, καταστροφές χιλιάδων εκκλησιών, κάποια από τα εργαλεία της τουρκικής γενοκτονικής πολιτικής.

Έλληνες, Αρμένιοι και Ασσύριοι, αρχαία γηγενή έθνη της μικρασιατικής γης με τεράστια πολιτιστική παράδοση, μαρτύρησαν από τον ίδιο διώκτη.

Το τουρκικό κράτος αρνείται την ιστορική πραγματικότητα. Μη συνειδητοποίηση του εγκλήματος και μη καταδίκη της γενοκτονικής πολιτικής αποτελούν νομιμοποίηση της νοοτροπίας και των μηχανισμών οι οποίοι οδήγησαν στις γενοκτονίες των αυτόχθονων εθνών της Μικράς Ασίας. Συνέπεια της αμετανόητης γενοκτονικής νοοτροπίας του τουρκικού κράτους ήταν ο φόρος περιουσίας του 1942, τα Σεπτεμβριανά του 1955, οι απελάσεις του 1964, η εθνοκάθαρση σε Ίμβρο και Τένεδο.

Η μελέτη της γενοκτονικής πολιτικής των Τούρκων οφείλει να περιλαμβάνει και τα τρία έθνη καθώς και μικρότερες εθνικές και θρησκευτικές ομάδες που υπέφεραν, έτσι ώστε να καταδειχθεί το γεωγραφικό εύρος, ο επιτελικός σχεδιασμός και ο ενιαίος χαρακτήρας του εγκλήματος εις βάρος των μη τουρκικών, μη μουσουλμανικών πληθυσμών στην οθωμανική επικράτεια.

Ήδη η Διεθνής Ένωση Ακαδημαϊκών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών, το Δεκέμβριο του 2007, αποφάνθηκε ότι μεταξύ 1914 και 1923 διεπράχθη Γενοκτονία εις βάρος των Αρμενίων, των Ασσυρίων και των Ελλήνων του Πόντου και της Ανατολίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Η Πολιτειακή Βουλή της Νοτίου Αυστραλίας αναγνώρισε τον Απρίλιο του 2009 τη Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, ενώ το σουηδικό Κοινοβούλιο τον Μάρτιο του 2010 αναγνώρισε τη Γενοκτονία του 1915 εναντίον Αρμενίων, Ασσυρίων και Ελλήνων του Πόντου. Αυτές οι διαφοροποιήσεις ως προς τον χρόνο και τον τόπο των μαρτυρίων του Ελληνισμού καταδεικνύουν την ανάγκη ολοκληρωμένης προσέγγισης στην ιστορική έρευνα, ώστε να φανεί ο ενιαίος χαρακτήρας της Γενοκτονίας εις βάρος των Ελλήνων της Θράκης, του Πόντου και της ευρύτερης Μικράς Ασίας. Τα σημαντικά έργα των Π. Ενεπεκίδη, Κ. Φωτιάδη και Κ. Βακαλόπουλου πρέπει να συνοδευτούν από έρευνες για όλες τις περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας όπου υπήρχαν Έλληνες.

Το ελλαδικό κράτος, δυστυχώς, δεν έχει αντιληφθεί την ανάγκη παρουσίασης της μιας και ενιαίας Γενοκτονίας εις βάρος των Ελλήνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αφού επί δεκαετίες αδιαφόρησε, λόγω φοβικών συνδρόμων απέναντι στην Τουρκία, τελικά πολιτεύθηκε με έναν διχαστικό τρόπο. Με δύο διαφορετικά νομοθετήματα, το 1994 και το 1998, αναγνώρισε τη 19η Μαΐου ως ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου (χωρίς να αναφέρεται ο θύτης), ενώ η 14η Σεπτεμβρίου ορίστηκε ως ημέρα εθνικής μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το τουρκικό κράτος (φράση η οποία αφαιρέθηκε από το Προεδρικό Διάταγμα που ακολούθησε).

Ψηφοθηρία ακόμα και με τη μνήμη των προγόνων μας. Μια ημερομηνία εδώ, μια ημερομηνία εκεί… Παράλληλα, ο Θρακικός Ελληνισμός μνημονεύει τα θύματα της Γενοκτονίας κάθε χρόνο στις 6 Απριλίου.

Αυτή η τριχοτόμηση, με αποκλειστική ευθύνη του κράτους, της προάσπισης της ιστορικής μνήμης αποσυνδέει τεχνητά τη μια περιοχή από την άλλη, ωσάν να ήταν ξεχωριστά, διαφορετικά γεγονότα, με καμιά σύνδεση μεταξύ τους.

Η αναγνώριση του ενιαίου χαρακτήρα της Γενοκτονίας του Ελληνισμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ο καθορισμός μιας μοναδικής, κοινής ημερομηνίας μνήμης αποτελούν λύτρωση και εξιλέωση για το ελλαδικό κράτος. Το ελλαδικό κράτος το οποίο δεν προστάτεψε τους προγόνους μας, δεν διεκδίκησε τις περιουσίες των προσφύγων στη γενέθλια γη, απέφυγε για δεκαετίες να μιλά για τα δεινά τους, απέτυχε να διαχειριστεί υπεύθυνα, προς όφελος του προσφυγικού Ελληνισμού, την ανταλλάξιμη περιουσία, ανεχόμενο πλείστες καταπατήσεις.

Αποτελεί πράξη στοιχειώδους εθνικού αυτοσεβασμού να αρθούν στενές τοπικιστικές προσεγγίσεις και να μνημονευθεί ολόκληρος ο Ελληνισμός της Θράκης, του Πόντου και της ευρύτερης Μικράς Ασίας. Τεχνητοί διαχωρισμοί ωφελούν μόνο το τουρκικό κράτος, το οποίο θέλει να περιορίσει γεωγραφικά και χρονικά τη Γενοκτονία για να μετριάσει τεχνητά την έκταση του εγκλήματος. Οι δολοφόνοι των προγόνων μας δεν διέκριναν μεταξύ Θρακών, Ποντίων, Ιώνων και Καππαδοκών. Είναι άδικο να το κάνουμε εμείς…