Με κομμένη την ανάσα…
Στη διαδικασία των διερευνητικών εντολών τα κόμματα εμφανίστηκαν με ξεχωριστούς προσανατολισμούς αλλά και διαφορετικές στρατηγικές. Άπαντες επισημαίνουν την κρισιμότητα των στιγμών και τους κινδύνους που εγκυμονούν. Αρκετοί, πάντως, προσδοκούν ότι θα βρεθεί λύση έστω και την ύστατη ώρα, στη σύσκεψη δηλαδή των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κ. Παπούλια, μετά και την ολοκλήρωση του κύκλου των διερευνητικών εντολών. Στο επίκεντρο η πρόταση του Φ. Κουβέλη για συγκρότηση οικουμενικής κυβέρνησης με τη συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ, δεσμευτικό πρόγραμμα και διάρκεια μέχρι το 2014. Με την πρόταση συμφώνησαν κατ’ αρχάς ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, αλλά ο κ. Τσίπρας δεν φαίνεται διατεθειμένος να συμφωνήσει κι εμφανίζεται αμετακίνητος στις θέσεις του. Κοινή εκτίμηση είναι, πάντως, ότι και οι νέες εκλογές δεν πρόκειται να αλλάξουν σε σημαντικό βαθμό την εικόνα του υφιστάμενου πολιτικού σκηνικού. Εξ ου και εντάθηκαν, όπως ήταν ευνόητο, τα σενάρια και οι φόβοι για παρατεταμένη ακυβερνησία και αστάθεια με δραματικές συνέπειες, που μπορεί να καταλήξουν μέχρι και σε έξοδο της χώρας από το ευρώ.
«Τελεσίγραφα»
ΤΑ εκλογικά αποτελέσματα προκαλούν έντονες ανησυχίες σε ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο, στις αγορές επικρατεί εκνευρισμός, ενώ εκφράζονται αμφιβολίες ως προς τη συνέχιση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής. Τα ξένα Μέσα Ενημέρωσης –ιδίως τα γερμανικά– κάνουν λόγο για… «πορεία προς το χάος», ενώ η Ελλάδα χαρακτηρίζεται «ακυβέρνητη πολιτεία», την ίδια ώρα που τα αμερικανικά προαναγγέλλουν «ηρωική έξοδο» από την Ευρωζώνη. Παράγοντες και αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης επισημαίνουν ότι η Ελλάδα πρέπει να εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα και προειδοποιούν ότι ακύρωση του Μνημονίου και αθέτηση των συμφωνηθέντων σημαίνει έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ. Από την πλευρά του, το ΔΝΤ ανακοίνωσε ότι αναβάλλεται η επίσκεψη της «τρόικας» στην Αθήνα και ταυτόχρονα διακόπτεται η ροή χρηματοδότησης μέχρις ότου σχηματιστεί σταθερή κυβέρνηση. Στο πλαίσιο αυτό εκταμίευσαν μόνο τα 4,2 από τα 5,2 δισ. που προέβλεπε η δόση του Μαΐου, με την επισήμανση ότι το άλλο 1 δισ. θα δοθεί ανάλογα με τις ανάγκες της Ελλάδας. Παράλληλα, ο εκπρόσωπος του EFSF δήλωσε ότι η επόμενη δόση θα δοθεί μόνο αν σχηματιστεί σταθερή κυβέρνηση, έρθει στην Αθήνα η «τρόικα» και οριστικοποιηθούν τα μέτρα για τη διετία 2013-14. Μέσα σ’ όλα οι εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης δείχνουν επιδείνωση της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας, με αύξηση της ύφεσης και της ανεργίας.
«Πειραματισμοί»
ΟΙ ανησυχίες «χτύπησαν κόκκινο» λόγω των βασικών προτεραιοτήτων που έθεσε ο Αλ. Τσίπρας για τη νέα κυβέρνηση. Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ επισήμανε ότι η λαϊκή ετυμηγορία καθιστά άκυρο το Μνημόνιο και τις εγγυητικές επιστολές των κ. Βενιζέλου και Σαμαρά. Παράλληλα ζήτησε οι τελευταίοι να στείλουν νέες επιστολές, που θα αναιρούν τις προηγούμενες, να ακυρωθούν οι νόμοι για την περικοπή μισθών και συντάξεων αλλά και για τις αλλαγές στα εργασιακά. Ακόμη, έθεσε ως προτεραιότητα τον δημόσιο έλεγχο του τραπεζικού συστήματος, λογιστικό έλεγχο του χρέους της χώρας από ανεξάρτητη επιτροπή, αλλαγή του εκλογικού νόμου, του νόμου περί ευθύνης υπουργών κ.ά. Αντιδρώντας ο πρόεδρος της ΝΔ, κατηγόρησε τον κ. Τσίπρα για πειραματισμούς και απίστευτη αλαζονεία, λέγοντας ότι οι προτάσεις του οδηγούν την Ελλάδα εκτός ευρώ. Αντιδράσεις και παρενέργειες προκάλεσε και η δήλωση του στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ Δ. Στρατούλη ότι μια αριστερή κυβέρνηση θα χρησιμοποιήσει τις καταθέσεις των πολιτών για την ανάπτυξη. Με νεότερες δηλώσεις του διευκρίνισε ότι δεν μίλησε για δέσμευση των καταθέσεων, όπως ερμηνεύτηκε από ορισμένους, και κατήγγειλε προσπάθεια διαστρέβλωσης των απόψεών του προκειμένου να πληγεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Λόγω και της γενικότερης αβεβαιότητας, ένας αριθμός πολιτών έσπευσε να αποσύρει τις καταθέσεις του από τις τράπεζες.
Στο κενό…
Η διαδικασία των διερευνητικών εντολών εξελίχθηκε όπως ακριβώς αναμενόταν με βάση τα νέα δεδομένα. Ο Αντ. Σαμαράς ολοκλήρωσε τις επαφές του σε διάστημα ολίγων ωρών, καθώς δεν υπήρξε κανένα σημείο προσέγγισης στην πρότασή του για τον σχηματισμό κυβέρνησης με ρητή δέσμευση την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ. Ο Αλ. Τσίπρας επέμεινε στη θέση του για αριστερή κυβέρνηση και επιδίωξε να αναπτύξει συμμαχίες με κοινωνικούς φορείς. Από την πλευρά του, ο Β. Βενιζέλος πρότεινε τη συγκρότηση κυβέρνησης ευρείας πολιτικής και κοινωνικής συνεργασίας με βασική προϋπόθεση την παραμονή της χώρας στην Ευρώπη. Σε δεύτερο επίπεδο συζητήθηκαν διάφορες εκδοχές, μεταξύ αυτών και μια κυβέρνηση αριστερών κομμάτων με την ανοχή ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Ο Φ. Κουβέλης επέμεινε στην προεκλογική θέση του για μη συνεργασία με ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, ενώ απέκλεισε το ενδεχόμενο να αναλάβει καθήκοντα πρωθυπουργού. Ο Π. Καμμένος τάχθηκε υπέρ της κυβέρνησης εθνικής ενότητας που θα καταγγείλει το Μνημόνιο, ενώ προηγουμένως ΝΔ και ΠΑΣΟΚ θα αποσύρουν τις δεσμεύσεις τους έναντι των δανειστών. Τέλος, το ΚΚΕ αρνήθηκε κάθε συνάντηση στο πλαίσιο των διερευνητικών εντολών, άσκησε κριτική σε ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ και τάχθηκε υπέρ της διεξαγωγής νέων εκλογών. Στον χώρο της ευρύτερης Κεντροδεξιάς αναμένεται με ενδιαφέρον η εξειδίκευση της πρόσκλησης του Αντ. Σαμαρά για την επανένωση των δυνάμεών της με σκοπό τη δημιουργία ενός ενιαίου μετώπου. Αυτό περιμένουν Γ. Καρατζαφέρης, Ντ. Μπακογιάννη και Στ. Μάνος, προκειμένου να τοποθετηθούν με σαφήνεια. Το προσκλητήριο δεν θα αφορά τους Ανεξάρτητους Έλληνες του Π. Καμμένου.
Την ίδια στιγμή στο ΠΑΣΟΚ ο Β. Βενιζέλος ξεκίνησε τις διαδικασίες ανασυγκρότησης του κόμματος και δρομολόγησε τα βήματα για τη διεξαγωγή Συνεδρίου, όπου θα αποφασιστούν αλλαγές στην οργάνωση και τη λειτουργία του.