Δεν έπεισαν για τη στροφή υπέρ του Μνημονίου
Στα παραπάνω πρέπει να συνυπολογίσει κανείς το ιδιαίτερα αρνητικό, σχεδόν εκρηκτικό κλίμα που επικρατεί στην κοινωνία ως συνέπεια μιας παρατεταμένης λιτότητας, που ώθησε εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες στην ανέχεια, στην εξαθλίωση και στο κοινωνικό περιθώριο. Το μήνυμα που εξέπεμψε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου ο Αντ. Σαμαράς «αυτοδυναμία ή ακυβερνησία και χάος;», καθώς και το αίτημά του για «ισχυρή εντολή» δεν εισακούσθηκαν, δεν βρήκαν ανταπόκριση στη μεγάλη μερίδα των ψηφοφόρων. Επικράτησε τελικά η οργή και η τιμωρητική διάθεση. Η όλη υπόθεση προσλαμβάνει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις αν υπολογίσει κανείς ότι η ΝΔ ήταν εκείνη που επέμενε στην ανάγκη διεξαγωγής εκλογών ευθύς μετά την ολοκλήρωση του έργου της κυβέρνησης Παπαδήμου.
Η αντίστροφη μέτρηση για την καθοδική πορεία της ΝΔ ξεκίνησε ουσιαστικά, σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις, τον περασμένο Νοέμβριο, όταν ο κ. Σαμαράς αποφάσισε να στηρίξει και να συμμετάσχει στην κυβέρνηση ειδικού σκοπού του Λ. Παπαδήμου, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στο εσωτερικό της παράταξης. Το… κακό «ολοκληρώθηκε» τον Φεβρουάριο με την υπερψήφιση της νέας δανειακής σύμβασης και του Μνημονίου που τη συνόδευε. Το πλήγμα ήταν πολλαπλό. Όχι μόνον διότι ο κ. Σαμαράς υποχρεώθηκε -εν μέσω αναταράξεων- να διαγράψει σημαντικό αριθμό βουλευτών αλλά και γιατί δέκα εξ αυτών παρέμειναν εκτός και προχώρησαν στον σχηματισμό νέου κόμματος, των Ανεξάρτητων Ελλήνων. Κατήλθαν μάλιστα στις εκλογές της 6ης Μαΐου και συγκέντρωσαν διψήφιο ποσοστό, συσπειρώνοντας τους απογοητευμένους κυρίως νεοδημοκράτες ψηφοφόρους και στερώντας πολύτιμες δυνάμεις από την παράταξη της ΝΔ. Στο διάστημα που ακολούθησε και μέχρι τις εκλογές, ηγεσία και στελέχη δεν κατάφεραν να αιτιολογήσουν επαρκώς την «αλλαγή πλεύσης» και πολύ περισσότερο να πείσουν για την αναγκαιότητα που επέβαλε την εγκατάλειψη της αντιμνημονιακής πολιτικής. «Η οργή από τις κακουχίες των Μνημονίων είχε θολώσει την ακοή του κόσμου και, ό,τι κι αν λέγαμε, όπως κι αν το λέγαμε, έπεφτε στο κενό», επισημαίνουν στενοί συνεργάτες του προέδρου της ΝΔ.
Παρότι στη Λ. Συγγρού «προετοιμάζονταν», υποτίθεται, για προσφυγή στις κάλπες από τις 29 Φεβρουαρίου κιόλας, στην αφετηρία της προεκλογικής περιόδου το κόμμα εμφανίσθηκε ανέτοιμο να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες μιας σκληρής και ιδιότυπης αναμέτρησης. Αρκετές από τις οργανώσεις βρέθηκαν σε κατάσταση «χειμερίας νάρκης» και άλλες υπολειτουργούσαν, με ελάχιστα και εμφανώς απρόθυμα να μπουν στη μάχη στελέχη. Κι αυτό φάνηκε καθαρά σε όλες τις εκδηλώσεις στις οποίες μίλησε ο κ. Σαμαράς, όπου ο κόσμος ήταν λιγότερος από κάθε προηγούμενη φορά, καθώς δεν είχε προηγηθεί καμία ουσιαστική κινητοποίηση, αλλά και όπου υπήρξε δεν βρήκε ανταπόκριση από τους ψηφοφόρους της παράταξης. Με εξαίρεση έναν μικρό πυρήνα ψηφοφόρων από τη Μεσσηνία, από καμία άλλη περιφέρεια δεν εκδηλώθηκε διάθεση ψηφοφόρων να μετακινηθούν προκειμένου να ενισχύσουν τον όγκο των συγκεντρωμένων.
Ατυχείς χειρισμοί στις διαδικασίες κατάρτισης των ψηφοδελτίων και κακές επιλογές υποψηφίων δημιούργησαν πρόσθετα προβλήματα και επιδείνωσαν την κατάσταση. Κανείς δεν μπόρεσε να κατανοήσει τους λόγους για τους οποίους ο κ. Σαμαράς αποφάσισε να επαναφέρει στις λίστες στελέχη που είχαν αποκλεισθεί στις εκλογές του 2009 λόγω του ότι το όνομά τους είχε εμπλακεί -δικαίως ή αδίκως- σε υποθέσεις που συγκέντρωσαν την αποδοκιμασία και την αγανάκτηση των πολιτών. Πιο χαρακτηριστικές οι περιπτώσεις των Σ. Τσιτουρίδη, Π. Δούκα και Β. Μπασιάκου. Οι δύο πρώτοι δεν κατάφεραν να εκλεγούν, ένδειξη του ότι οι ψηφοφόροι δεν είχαν ξεχάσει, ενώ ο τρίτος εξελέγη διότι στην περιφέρειά του (Βοιωτία) η ΝΔ αύξησε σε τρεις (από μία που είχε το 2009) τις βουλευτικές έδρες. Προς ζημία της παράταξης λειτούργησε η απόφαση του κ. Σαμαρά να συμπεριλάβει στις λίστες τον Γ. Συμπιλίδη, το όνομα του οποίου ρίχνει «βαριά σκιά» στην ιστορία της παράταξης. Στη Λ. Συγγρού υποτίμησαν, ως φαίνεται, τους κινδύνους της επιλογής τους, ωστόσο υπό το βάρος των αντιδράσεων αναγκάσθηκαν να αποσύρουν την υποψηφιότητά του, αλλά αυτό δεν περιόρισε το κόστος.
Αναποτελεσματική αποδείχθηκε εκ των υστέρων η απόφαση του κ. Σαμαρά τις τελευταίες εβδομάδες της προεκλογικής μάχης να εστιάσει στα ζητήματα της λαθρομετανάστευσης, της δημόσιας ασφάλειας κ.ά. προκειμένου να ανακόψει τη διαρροή ψηφοφόρων προς το κόμμα του κ. Καμμένου. Οι πολίτες αντιμετώπισαν με καχυποψία το («όψιμο») ενδιαφέρον του κόμματος, θεωρώντας το απότοκο της προεκλογικής περιόδου, ενώ σύμφωνα με τις έρευνες η ανάδειξη των συγκεκριμένων θεμάτων (και από το ΠΑΣΟΚ) δεν ευνόησε κανένα από τα δύο κόμματα. Αντίθετα, «έστειλε κόσμο», για διαφορετικούς λόγους, τόσο προς την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ όσο και προς τους Ανεξάρτητους Έλληνες και τη Χρυσή Αυγή.
Από ορισμένα στελέχη, πάντως, αμφισβητούνται οι περισσότερες από τις στρατηγικές κινήσεις της ηγεσίας κατά την προεκλογική περίοδο, καθώς θεωρούν ότι οι αποφάσεις ελήφθησαν από έναν κλειστό κύκλο συνεργατών του κ. Σαμαρά («έκαναν στρατηγική σε κλειστά δωμάτια», σημείωσε ο Ν. Κακλαμάνης) και χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους το κλίμα που επικρατούσε στην ελληνική κοινωνία. Στο πλαίσιο αυτό λένε ακόμη ότι η καμπάνια του κόμματος ήταν άνευρη και τα μηνύματα θολά, με αποτέλεσμα να περάσει απαρατήρητη από τους πολίτες-τηλεθεατές. Τα ίδια πάνω – κάτω στελέχη τονίζουν ότι ήταν λανθασμένη εξαρχής η απόφαση για διεξαγωγή εκλογών με νωπές ακόμη τις εντυπώσεις του δεύτερου Μνημονίου και των επαχθών (οδυνηρών) μέτρων που το συνοδεύουν.