Καλλιέργεια εμπιστοσύνης

Φυσικά, όχι έτσι ακριβώς όπως το εννοούσε ο Ρουσό και οι άλλοι φυσιοκράτες, αλλά έτσι όπως το εννοεί ο κύριος Σκανδαλίδης, με το πρόγραμμα ενοικίασης αγροτικής γης σε νέους: Επιστροφή στον πρωτογενή τομέα.

Να καλλιεργείς τη γη, να παράγεις αγαθά, να συλλέγεις τους καρπούς των κόπων σου, να μεταποιείς τα δικά σου προϊόντα, να τα προωθείς μόνος σου, να παίρνεις ο ίδιος την τύχη στα χέρια σου.

Ωραίο ακούγεται.

Όσοι, βέβαια, γνωρίζουν την ύπαιθρο μέσα από ειδυλλιακές εικόνες βιβλίων και τηλεόρασης μπορούν να λένε ό,τι θέλουν, ανέξοδα και ανεύθυνα.

Ο κύριος υπουργός, όμως; Από τη μια, καλά κάνει και ενθαρρύνει τους νέους προς αυτή την κατεύθυνση.

Από την άλλη, θα έκανε καλύτερα αν εξηγούσε στους επίδοξους αγρότες «τι εστί βερίκοκο»…

Άκουσα, π.χ., ένα νέο μορφωμένο παιδί να λέει ότι σκέπτεται να καλλιεργήσει ελιές ή ροδιές και χαμογέλασα που τα έβλεπε ρόδινα. Κάποιος έπρεπε να του πει:

Ότι αυτά τα δέντρα -και γενικά οι δενδρώδεις καλλιέργειες- δίνουν μια κάποια υπολογίσιμη παραγωγή μετά τον έκτο ή έβδομο χρόνο.

Ότι ως τότε πρέπει να προετοιμάσει το έδαφος, να αγοράσει τα δενδρύλλια, να τα φυτέψει και να τα καλλιεργεί συστηματικά.

Δηλαδή, να οργώνει, να ποτίζει, να κλαδεύει, να ραντίζει, να λιπαίνει και να κάνει ένα σωρό άλλες δουλειές χειμώνα-καλοκαίρι.

Ότι για να γίνουν αυτά, χρειάζεται:

Μία αποθήκη, ένα αγροτικό αυτοκίνητο, ένα τρακτέρ και παρελκόμενα που κοστίζουν μια περιουσία.

Πετρέλαιο, ρεύμα, νερό, λιπάσματα, φυτοφάρμακα και γενικά αγροεφόδια, που το υπουργείο έχει φροντίσει να έχουν ΦΠΑ όσο τα είδη πολυτελείας.

Κόστος παραγωγής που για πολλά προϊόντα βρίσκεται πάνω και από την τιμή πώλησής τους.

Κι αυτά, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι ανεξέλεγκτες καιρικές συνθήκες και οι ανεξέλεγκτοι μεσάζοντες.

Τώρα, αν με το καλό, έπειτα από χρόνια και καιρούς, φτάσει κανείς στην τυποποίηση, ας βάλει κι άλλα δύο χρόνια για να ξεμπλέξει με την ελληνική γραφειοκρατία.

Την άνοιξη, με τα λιβάδια καταπράσινα και τα δέντρα ολάνθιστα, η φύση είναι ακόμα πιο ελκυστική.

Όσοι, λόγω Πάσχα, θα φύγουν από τις πόλεις, θα έχουν έναν λόγο ακόμα να θέλουν να ζήσουν κοντά της.

Αν σκεφθούν σοβαρά να γίνουν αγρότες, ας ρωτήσουν και κανέναν αγρότη…

Όσο για τον κύριο υπουργό; Ε, ας ενθαρρύνει πρώτα αυτούς που ήδη δουλεύουν τη γη.

Έτσι, «καλλιεργούνται» οι σχέσεις εμπιστοσύνης.