Στο σκαμνί οι δύο «Π»
«Βάλανε τα χέρια τους και βγάλανε τα μάτια τους», σχολιάζουν πολλοί στο ΠΑΣΟΚ, προσθέτοντας ότι δεν θα τους βγει σε καλό η επιμονή να στήσουν την Εξεταστική για τη διερεύνηση του ελλείμματος του 2009 και τους παράγοντες που οδήγησαν στην αμφισβήτηση των ελληνικών στατιστικών στοιχείων, με την ελπίδα ότι θα «τσιμπήσουν» στις εκλογές εάν κατέβουν με τη σημαία της κάθαρσης. Προς το παρόν, οι καταθέσεις βγάζουν κυρίως στη σέντρα τον πρώην υπουργό Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου. Τα σκάγια, όμως, παίρνουν και τον τέως πρωθυπουργό, όσο κι αν οι μάρτυρες είναι πιο προσεκτικοί στις διατυπώσεις τους για εκείνον. Το γεγονός αυτό, όπως διοχετεύεται, έχει κάνει τον Γ. Παπακωνσταντίνου να χάσει τον ύπνο του, καθώς διαμορφώνεται κλίμα και αντιλαμβάνεται ότι για χάρη της συμφωνίας Παπανδρέου-Βενιζέλου χάνει και την υποστήριξη των φιλικών προς το πρόσωπό του Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.
Την ώρα που ο Γ. Παπανδρέου δήλωνε προεκλογικά ότι λεφτά υπάρχουν, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Προβόπουλος, όπως κατέθεσε στην Εξεταστική Επιτροπή, τον ενημέρωνε τον Σεπτέμβριο του 2009 για την κακή κατάσταση της οικονομίας, ενώ προειδοποιούσε ότι αν λαμβάνονταν δημοσιονομικά μέτρα θα περιοριζόταν η δυναμική του ελλείμματος και θα άλλαζε η ψυχολογία των αγορών. Σύμφωνα με τον κ. Προβόπουλο, θα μπορούσαν να αποφευχθούν τα χειρότερα αν λαμβάνονταν σοβαρά δημοσιονομικά μέτρα. «Αν λαμβάνονταν τότε σκληρά μέτρα, η κρίση των ελλειμμάτων δεν θα γινόταν κρίση δανεισμού», είπε. Θεωρεί δε ότι η κρίση της χώρας μετά το 2009 θα ήταν δύσκολο να αποφευχθεί, αλλά όχι ανέφικτο. Όπως αναφέρεται στα πρακτικά, κατά την εξέτασή του ο κ. Προβόπουλος υπογράμμισε: «Στις 8 Σεπτεμβρίου του 2009 ενημέρωσα λεπτομερώς τον τότε αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης και μετέπειτα πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου, παρουσία της Λούκας Κατσέλη και του Γιώργου Παπακωνσταντίνου, ότι το έλλειμμα θα κινηθεί το 2009 προς διψήφιο ποσοστό, πιθανότερα υψηλότερο και του 10%». Την ίδια ενημέρωση έκανε ο Γ. Προβόπουλος στον Γ. Παπανδρέου και αργότερα, με βάση τα νεώτερα στοιχεία, γιατί είχε προστεθεί ένας μήνας: «Στις 4 Οκτωβρίου έγιναν οι εκλογές, ημέρα Κυριακή. Την Τρίτη, αν θυμάμαι καλά, ήταν το πρώτο ραντεβού του πρωθυπουργού. Αν πάμε και μετά τις εκλογές, την Πέμπτη μετά τις εκλογές –ήταν 9 Οκτωβρίου– είχα μια μακρά συνάντηση με τον υπουργό Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου, παρευρισκομένου του κ. Σαχινίδη, υφυπουργού Οικονομικών. Βγαίνοντας έκανα μια δήλωση –είναι καταγεγραμμένη και από τηλεοράσεις– την οποία θα σας διαβάσω ακριβώς: “Αν συνυπολογίσει κανείς τη δυναμική όπως έχει διαμορφωθεί για το τι μέλλει γενέσθαι τους επόμενους μήνες, θα μπορούσε να πιθανολογήσει με σχετική βεβαιότητα ότι το έλλειμμα δυστυχώς”, είχα πει, “θα αγγίξει, αν δεν ξεπεράσει, τα επίπεδα του 12%”». Και όταν ρωτήθηκε αν θα μπορούσε να ελεγχθεί η κατάσταση, σε περίπτωση που λαμβάνονταν μέτρα το τελευταίο τρίμηνο, είπε: «Όταν δημιουργηθεί μια δυναμική, η δυναμική αυτή πολύ δύσκολα ελέγχεται. Ασφαλώς θα μπορούσαν και θα έπρεπε, κατά τη γνώμη μου, να ληφθούν πολύ γενναία, πολύ φιλόδοξα μέτρα που να ανακόψουν αυτήν τη δυσμενή δυναμική, κάτι το οποίο δεν έγινε, όπως ξέρουμε όλοι. Μπορεί να μην είχαν τεράστια επίπτωση στο έλλειμμα, μπορεί το 13%, για παράδειγμα, να ήταν στο 10% ή στο 11% ή στο 11,5%, δηλαδή πάλι διψήφιο, όμως θα είχαν μια τεράστια θετική επίπτωση από πλευράς ψυχολογίας στις αγορές, γιατί θα έβλεπαν ότι λαμβάνονται τέτοια μέτρα τα οποία ανακόπτουν τη δυναμική, επομένως προλαμβάνουμε τα χειρότερα». Όταν του ζητήθηκε να σχολιάσει τη δήλωση Παπακωνσταντίνου περί «Τιτανικού», είπε ότι «ανεξάρτητα εάν αυτή η δήλωση είναι ατυχής ή όχι –και θα ήθελα να αποφύγω να κάνω εγώ την κρίση– απαντώντας στην ουσία του ερωτήματος, σας λέω ότι αυτό δεν νομίζω ότι καθοδηγεί θετικά ή αρνητικά τους επενδυτές, οι οποίοι γνωρίζουν πάρα πολύ καλά ποια είναι η κατάσταση».
«ΤΑΜΠΛΑΣ»
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
Καταπέλτης όμως ήταν για Παπακωνσταντίνου – Παπανδρέου και τους χειρισμούς τους το 2009 και το 2010, όταν η χώρα αγωνιούσε να δανειστεί από τις διεθνείς αγορές και τελικά την οδήγησαν στο ΔΝΤ, και η κατάθεση στην Εξεταστική Επιτροπή του Πέτρου Χριστοδούλου, διορισμένου από το ΠΑΣΟΚ γενικού διευθυντή του Οργανισμού Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους.
Σχολιάζοντας τις δηλώσεις των δύο στις 4/3/2010, ότι η χώρα «έχει το πιστόλι πάνω στο τραπέζι» και θα προσφύγει στο ΔΝΤ, ο κ. Χριστοδούλου είπε ότι «όταν η Ελλάδα είχε βγάλει μια πολύ πετυχημένη έκδοση ομολόγων δεκαετίας, έγιναν κάποια σχόλια ότι εμείς εάν δεν πάρουμε βοήθεια από τη Γερμανία, θα πάμε στο ΔΝΤ. Ήταν μία ατυχής τοποθέτηση για τις αγορές. Γιατί οι αγορές ενώ άκουγαν ότι το χαρτί πάει καλά, τα spreads έπεφταν κ.λπ., ξαφνικά έλεγαν: “Καλά, αφού αυτοί σήκωσαν λεφτά και πάνε πάρα πολύ καλά, γιατί συνεχίζουν και μας απειλούν ότι θα πάνε στο ΔΝΤ; Μήπως υπάρχει κάτι που δεν βλέπουμε;”. Και ξαφνικά φρίκαραν. Αρχίζουν και αναρωτιούνται: “Μήπως γίνεται κάτι; Αλλιώς τους περιμέναμε να συμπεριφέρονται και αλλιώς συμπεριφέρονται”». Ο κ. Χριστοδούλου δεν θέλησε να προσωποποιήσει τις δηλώσεις για το ΔΝΤ και είπε γενικά ότι επρόκειτο για την πολιτική ηγεσία. Χαρακτηριστικός είναι ο παρακάτω διάλογος:
Κουρουμπλής: Βλέπετε ότι οι αγορές αντιδρούσαν σε κάποια, αν θέλετε έστω και ως υπονοούμενο, απειλή, ότι η Ελλάδα, άμα δεν μας δώσετε, θα πάει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Μάρτυς: Σωστά. Εγώ δεν μίλησα για ΔΝΤ. Απλώς έλεγα μη μιλάτε για ΔΝΤ.
Κουρουμπλής: Ναι, αλλά ο χειρισμός που γινόταν τότε ήταν σαν –να μου επιτραπεί η έκφραση– να γινόταν από ατζαμήδες που υποτίθεται ότι ήξεραν την αγορά.
Πλεύρης: Τη δήλωση ποιος την έκανε;
Κουρουμπλής: Κυβερνητικός παράγοντας.
Πλεύρης: Ποιος;
Μάρτυς: Εσείς είστε πολιτικοί, οι επικεφαλής σας.
Κουρουμπλής: Δεν θυμάστε ποιος την έκανε;
Μάρτυς: Εγώ θυμάμαι, αλλά δεν είμαι πολιτικός.
Κουρουμπλής: Ο υπουργός Οικονομικών την έκανε.
Μάρτυς: Όχι, όχι.
Κουρουμπλής: Πείτε μας ποιος την έκανε.
Μάρτυς: Εγώ απλώς αρκέστηκα, ως τεχνοκράτης, να πω «μη μου χαλάτε την αγορά».
Κουρουμπλής: Θα βρούμε ποιος την έκανε, δεν είναι κάτι δύσκολο. Θα ανατρέξουμε. Εδώ κατάθεση κάνετε. Εάν το ξέρετε, πρέπει να το πείτε.
Μάρτυς: Ήταν η πολιτική ηγεσία.
Ο κ. Χριστοδούλου επέκρινε και τη δήλωση του Γ. Παπακωνσταντίνου περί «Τιτανικού»:
Κουρουμπλής: Κάτι ακόμα να σας ρωτήσω. Εάν ήσασταν υπουργός Οικονομικών της Ελλάδος, θα λέγατε ποτέ ότι η ελληνική οικονομία –όσο δύσκολη και εάν ήταν η οικονομία της– είναι «Τιτανικός»; Θα λέγατε αυτήν την κουβέντα ως υπουργός Οικονομικών; Και εγώ είμαι βουλευτής και δεν μπορώ να το πω. Ένας απλός πολίτης μπορεί να το πει.
Μάρτυς: Συγγνώμη, θέλετε να μου πείτε πως δεν έχετε πει ποτέ κάτι το οποίο άλλο εννοούσατε και αλλιώς το πήρε ο…
Κουρουμπλής: Όταν ο υπουργός Οικονομικών κάνει μια τέτοια δήλωση και όλα τα μιντιακά όργανα του κόσμου παίζουν αυτήν τη δήλωση, ότι η Ελλάδα είναι «Τιτανικός», τι εικόνα δίνει προς τα έξω; Σας ερωτώ λοιπόν, θα το κάνατε εσείς; Πείτε μου ότι θα το κάνατε. Εγώ θα το δεχθώ. Εσείς, ως Χριστοδούλου, θα το κάνατε;
Μάρτυς: Εάν θέλετε, ήταν μια ατυχής έκφραση. Συμφωνούμε πως ήταν μια ατυχής έκφραση.
Κουρουμπλής: Καλά, ατυχές το ένα, ατυχές το άλλο, χάσαμε…
Ο ίδιος ο μάρτυρας δήλωσε, μάλιστα, ότι του ήρθε «ταμπλάς» με τις συνεχείς αναθεωρήσεις του ελλείμματος και το γεγονός ότι ενώ τα στοιχεία συνηθίζεται να βγαίνουν δύο φορές τον χρόνο, η Ελλάδα τα έβγαλε τρεις φορές.
«Μην ξεχνάτε», είπε, «ότι μεταξύ του Οκτωβρίου, του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου του 2009 και του καλοκαιριού του 2010, υπήρχαν τρεις αναθεωρήσεις του ελλείμματος. Εγώ θυμάμαι τότε, τον Φεβρουάριο που ξεκίνησα και ήταν να βγάλω εκδόσεις ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου, και ξαφνικά μάθαινα πως την άλλη εβδομάδα θα βγει μια ακόμη αναθεώρηση. Και τον Απρίλιο μια άλλη αναθεώρηση. Και λέω, τι γίνεται;»
Κουρουμπλής: Κατʼ αρχάς είθισται δύο φορές τον χρόνο να βγαίνουν στατιστικά στοιχεία για το έλλειμμα κι εμείς το ʼ10 βγάλαμε τρεις φορές. Μήπως αυτός ήταν ένας υπερβάλλων ζήλος, θεωρώντας ότι μʼ αυτόν τον τρόπο θα αποκαταστήσουμε την αξιοπιστία μας και στο τέλος πληρώσαμε τα «σπασμένα»;
Μάρτυς: Όχι. Ήταν το τελευταίο πράγμα που θέλαμε. Τον Απρίλιο του 2010, που είχαμε ξεκινήσει, είχαμε βγάλει μια πολύ πετυχημένη έκδοση ομολόγων που ήταν πενταετίας, μια πολύ επιτυχημένη δεκαετίας και είχαν αρχίσει τα spreads να μαζεύουν στην Ελλάδα. Ξαφνικά πληροφορούμαι ότι μέσα σʼ έναν μήνα θα έχουμε νέα αναθεώρηση και μου ήλθε ταμπλάς.
Κουρουμπλής: Δεν έκανε κακό αυτό;
Μάρτυς: Και έτρεχα να βγάλω ένα ομόλογο όσο μπορούσα, ό,τι σηκώσω για να μπορέσουμε να έχουμε τουλάχιστον, όταν σκάσει αυτό, το ταμείο μας γεμάτο. Διότι άλλο να είσαι «βρεγμένος» με το ταμείο άδειο και άλλο «βρεγμένος» με το ταμείο γεμάτο.
Κουρουμπλής: Δεν έκανε κακό αυτό;
Μάρτυς: Εγώ λέω ότι δεν το θέλαμε. Αυτό απάντησα.
«ΑΠΟΔΙΟΠΟΜΠΑΙΟΣ ΤΡΑΓΟΣ»
Ο ΚΟΝΤΟΠΥΡΑΚΗΣ
Αιχμηρός κατά του Γιώργου Παπακωνσταντίνου εμφανίστηκε ο πρώην επικεφαλής της ΕΛΣΤΑΤ επί εποχής ΝΔ (τότε Εθνική Στατιστική Υπηρεσία), Μανώλης Κοντοπυράκης. Όπως είπε, ο κ. Παπακωνσταντίνου τού ζήτησε να μην αποστείλει στη Eurostat στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία το έλλειμμα του 2009 θα ήταν 6%, διότι επρόκειτο να τα αλλάξει και να στείλει άλλα στοιχεία. Πρόσθεσε μάλιστα ότι λίγες ημέρες μετά τις εκλογές του Οκτωβρίου 2009, είχαν διαμορφωθεί τέσσερα διαφορετικά σενάρια, για να δουν ποιο βόλευε καλύτερα να το στείλουν…
Ο κ. Κοντοπυράκης χαρακτήρισε τον ρόλο του διεκπεραιωτικό, τονίζοντας ότι ο υπολογισμός του ελλείμματος είναι πολιτική απόφαση. Γνώριζε ότι η μία πρόβλεψη ήταν 6% και η άλλη 12,5% και υπέθεσε ότι κάθε πρόβλεψη βασίζεται σε διαφορετικά δεδομένα και ότι η απόφαση εναπόκειται στην κυβέρνηση. Κάρφωσε μάλιστα τον κ. Παπακωνσταντίνου, λέγοντας ότι αξιωματούχοι της ΕΕ τον Οκτώβριο του 2009 του έλεγαν ο κ. Παπακωνσταντίνου είχε αποφασίσει να τον απομακρύνει, διότι έψαχνε για «αποδιοπομπαίο τράγο»…