Μάχη επιβίωσης του συστήματος
Το ΠΑΣΟΚ δίνει μάχη για να σώσει τον εαυτό του. Χιλιάδες επαγγελματικά και μη στελέχη έχουν αγωνία αν και πόσοι θα πάνε να ψηφίσουν τον Ευάγγελο Βενιζέλο ή λευκό – να πάνε πάντως, ώστε να νομιμοποιήσουν τη διαδικασία και να φανεί ότι το κόμμα υπάρχει.
Πιο μεγάλη μάχη διάσωσης του ΠΑΣΟΚ δίνει το ίδιο το σύστημα, που ανησυχεί για ενδεχόμενες αλλαγές στην πολιτική ζωή, αλλαγές με άγνωστο περιεχόμενο και γι’ αυτό επικίνδυνες. Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ως εκφραστές -στην πλειονότητά τους- αυτού του συστήματος ξεκίνησαν από την αρχή της εβδομάδας την επιχείρηση στήριξης του Ευ. Βενιζέλου, όχι τόσο γιατί τον λατρεύουν, αλλά κυρίως επειδή στο πρόσωπό του βλέπουν τον πολυπράγμονα «πασπαρτού» πολιτικό που μπορεί να φορτωθεί το ένα από τα δύο μεγάλα αστικά κυβερνητικά κόμματα και να το διαφυλάξει από την πλήρη διάλυση. Γιατί όμως φοβούνται τόσο πολύ τη διάλυση; Πρώτα απ’ όλα, επειδή στην περίπτωση αυτή διασαλεύεται η πολιτική τάξη της χώρας, με αποτέλεσμα να αμφισβητείται και ο δικός τους ρόλος. Αν είχαν έτοιμες διαμορφωμένες λύσεις, δεν θα ανησυχούσαν τόσο, αλλά δεν έχουν προλάβει. Η αλαζονεία τους, που πηγάζει από την άμεση διαπλοκή τους με την εξουσία, είναι τέτοια και τόση, που δεν άφησε χώρο για προετοιμασία της επόμενης μέρας μετά την κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ. Τόσο το καλύτερο, θα πει κανείς – και μάλλον θα έχει δίκιο. Διότι η αδράνεια του συστήματος, που σήμερα δίνει μάχη διάσωσης της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, με στόχο ένα από τα δύο ή και τα δυο μαζί να κυβερνήσουν και πάλι, φέρνει -στις δημοσκοπήσεις τουλάχιστον- πάνω από έξι κόμματα στη Βουλή, νέα πολιτικά σχήματα στον χάρτη και ασφαλώς απουσία αυτοδυναμίας για οποιοδήποτε κόμμα. Όλα αυτά είναι καλά στοιχεία για την ποιότητα και την εξέλιξη της Δημοκρατίας. Ακόμα κι αν είναι αποτελέσματα αδιεξόδου και ανάγκης, αποτελούν νέα στοιχεία, που βάζουν σε άλλο δρόμο τη δημόσια ζωή, ενώ κάνουν περισσότερο αισθητή την παρουσία του κόσμου. Από την ώρα που το εκλογικό σώμα απομακρύνθηκε από τα δύο μεγάλα κόμματα και το 80%, αλλά και το 70% που τους έδιναν στις εκλογές μοιάζει μακρινό παρελθόν, διαφοροποιήθηκε καθοριστικά το πολιτικό σκηνικό. Μένει να επιβεβαιωθεί στις εκλογές που έρχονται ότι έτσι είναι τα πράγματα και να αποκτήσουμε μια πολυκομματική Βουλή, ακόμα κι αν σε αυτήν μπουν πολιτικά σχήματα που δεν μας αρέσουν. Ακόμα κι αν μας σοκάρουν τα αποτελέσματα, θα έχουμε κάνει σημαντικό βήμα ως χώρα στην καταγραφή της κατάστασης έτσι όπως αυτή έχει και όχι όπως τη συγκαλύπταμε ψηφίζοντας 44% ΠΑΣΟΚ και 40% ΝΔ ή αντιστρόφως. Διότι η ψήφος αυτή ήταν μια ψευδής πραγματικότητα, η οποία όμως κυβερνούσε τη χώρα με σταθερότητα, φαυλότητα και αναξιοκρατία. Έτσι φτάσαμε έκπληκτοι στη βαθιά κρίση που όλοι περίμεναν, αλλά κανείς δεν έκανε κάτι για να την αποτρέψει. Μαζί με την οικονομική κρίση φανερώθηκε και η κρίση αξιών της κοινωνίας μας. Η πολιτική ηγεσία φάνηκε ανεπαρκής να απαντήσει στις κρίσεις αυτές και έθεσε εαυτήν υπό ευρεία αμφισβήτηση. Τα αποτελέσματα της αμφισβήτησης εκφράζονται κατ’ αρχάς με τη μείωση των ποσοστών των μεγάλων κομμάτων και τη γέννηση νέων σχημάτων, που προσπαθούν να δώσουν απαντήσεις, αφού πρώτα καταφέρουν να υπάρξουν θεσμικά και εκλογικά. Ίσως το επόμενο βήμα θα πρέπει να είναι η υιοθέτηση άλλου εκλογικού συστήματος, που θα περιλαμβάνει αναδιάταξη των περιφερειών, μείωση των βουλευτικών εδρών και πιθανώς απλή αναλογική, χωρίς καμιά πριμοδότηση του πρώτου κόμματος, όπως ισχύει σήμερα, προκειμένου να κυβερνήσει. Καλύτερα οι δύσκολες συμμαχίες παρά οι τεχνητές πλειοψηφίες. Μέχρι τότε το σύστημα και οι μηχανισμοί θα παρακολουθούν με μεγάλη αγωνία διαδικασίες σαν κι αυτήν που έχει το ΠΑΣΟΚ προκειμένου να (δια)σωθεί…