Επιτέλους, δεν θα αντιδράσουμε;
Και στο Εθνικό και στο ελεύθερο θέατρο! Στην κουβέντα που είχαμε μαζί του αυτό που βγαίνει είναι ότι μπορεί να είναι δοσμένος στην τέχνη του, αλλά πρώτο ρόλο παίζει η οικογένειά του. Είναι άμεσος, ειλικρινής, γνωρίζει τι γίνεται γύρω του και πολιτικά και έχει απόλυτη επίγνωση των επιλογών του αλλά και των δυσκολιών που έχει η ζωή για να μας κάνει να γνωρίσουμε τον εαυτό μας.
Ο ηθοποιός που γνώρισε τα χρυσά χρόνια της τηλεόρασης, τα πολλά λεφτά, τώρα παίρνει 1.200 ευρώ στο Εθνικό Θέατρο και με αυτά πορεύεται. Το πήρε απόφαση… η ζωή άλλαξε! Αυτό που δεν μπορεί να πάρει απόφαση είναι ότι θα ξαναψηφίσουμε αυτούς που μας παρουσιάζονται ως σωτήρες με τα λεφτά στην Ελβετία και μας έφεραν στην τωρινή κατάσταση και στη μετανάστευση των πιο λαμπρών μυαλών της Ελλάδας!
// «Ξεριζωμός», «νόστος», έννοιες πανανθρώπινες και παγκόσμιες… Πώς βρεθήκαμε ξανά οι Έλληνες «transit» με μια βαλίτσα στο χέρι και βάρκα την ελπίδα;
Η ζωή κάνει κύκλους. Ποτέ στην ιστορία και καμία γενιά δεν πέρασε μόνο χρόνια ευδαιμονίας και ηρεμίας. Αν οι νέες γενιές επισκέπτονταν τους παππούδες τους πιο συχνά και κουβέντιαζαν μαζί τους και δεν τους έβαζαν στην άκρη, αλλά αντλούσαν από τη σοφία και την πείρα τους, θα γνώριζαν ότι οι Έλληνες έφυγαν μετανάστες και μετά την κατοχή και τον εμφύλιο και μετά τη χούντα. Ζήσαμε όλες τις μορφές μετανάστευσης ως λαός και με τις πιο βίαιες μορφές της. Ξεριζωθήκαμε πολλές φορές. Πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και την Πόλη. Και οι Έλληνες της Πόλης δεν ήταν φτωχοί άνθρωποι αλλά πλούσιοι και κοσμοπολίτες. Μετά οι καταστροφές των Γερμανών στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο άφησαν μια Ελλάδα στην πείνα και στη φτώχεια. Πόσοι δεν έφυγαν για τη Γερμανία; Άρα η ιστορία επαναλαμβάνεται. Ωστόσο, ο λαός μας, παρόλες τις δοκιμασίες στον πόνο και στα δύσκολα, έχει αποδείξει ότι έχει αντοχές ανά τους αιώνες. Και αυτό που ζούμε σήμερα θα το ξεπεράσουμε, γιατί είμαστε ένας περήφανος λαός.
// Στην παράσταση εντυπωσιάστηκα, γιατί δεν περίμενα να δω πραγματικούς μετανάστες στη σκηνή να διηγούνται την ιστορία τους και τα όσα πέρασαν στη δική μας χώρα. Ο Μπακάρ από τη Συρία, ο Ιργάν από το Πακιστάν, ο Μπερκάτ από το Αφγανιστάν. Καταπληκτικό εύρημα. Μιας και τους ζεις και στα καμαρίνια αυτούς τους ανθρώπους, ποια είναι η πατρίδα τους τελικά;
Ως γνωστόν, μετανάστης γίνεσαι, έχοντας το όνειρο για μια καλύτερη ζωή. Αυτό που ακούγεται μέσα στο έργο λοιπόν σαν συμπέρασμα είναι ότι όσοι έχουν γνωρίσει δυο πατρίδες, είναι σαν να μην έχουν καμία! Οι παππούδες μου ήταν από τη Μικρά Ασία και τον Πόντο. Ξένοι ένιωθαν και στον Πόντο, ξένοι όταν ήρθαν και στην πατρίδα. Γιατί όσοι ζούσαν στον ελλαδικό χώρο δεν μπορούσαν να τους δεχθούν. Παρόλο που είχαν τον ίδιο πολιτισμό και την ίδια θρησκεία, τους έβλεπαν ως ξένο στοιχείο.
// Φοβόμαστε το διαφορετικό οι άνθρωποι;
Όχι. Δεχόμαστε ό,τι μας βολεύει. Αν οι μετανάστες μάς βολεύουν τη συγκεκριμένη περίοδο, γιατί είναι φτηνά εργατικά χέρια και υπάρχουν δουλειές, τους αντιμετωπίζουμε με επιείκεια. Αν όμως δεν μας είναι αναγκαίοι, τότε θέλουμε να τους πετάξουμε. Πλέον και οι περισσότεροι μετανάστες που έχουν απομείνει στην πατρίδα μας θέλουν να φύγουν από την Ελλάδα. Αφού δεν υπάρχουν δουλειές. Εδώ φεύγουν οι Έλληνες.
// Ποιος φταίει για τη σημερινή μετανάστευση;
Οι πολιτικοί μας. Αυτοί παίζουν πρωτεύοντα ρόλο. Μπορεί να είμαστε ένας υπερήφανος λαός, όπως είπαμε και παραπάνω, αλλά μας κακομεταχειρίζονται. Πού είναι ο πατριωτισμός των πολιτικών μας; Δρουν αυτοί οι άνθρωποι για το λαό και προς χάριν του λαού; Οι ηγέτες του τόπου μας έχουν καταθέσεις στην Ελβετία. Πρώτοι θα έβγαλαν τα λεφτά τους έξω. Η περηφάνια των Ελλήνων πολιτικών κτυπά με ελβετική καρδιά! Βλέπεις κανέναν πολιτικό να δρα για το συμφέρον του ελληνικού λαού και όχι των αγορών; Γιατί αν βλέπεις θέλω να το δείξεις και σε μένα.
// Περιμένεις αυτές τις εκλογές; Θέλεις να πέσουν κεφάλια; Να μιλήσει ο λαός;
Πιστεύεις ότι θα μιλήσει; Γιατί εγώ αν δω ξανά στις πλατείες πράσινα, μπλε, κόκκινα σημαιάκια, θα τα φτύσω και θα τα σιχτιρίσω όλα. Δεν μπορεί όταν αυτοκτονεί ο κόσμος από τα χρέη να ξαναδώ το ίδιο εκλογικό σκηνικό. Βαθιά μέσα μου πιστεύω ότι δεν μπορεί, ρε παιδί μου, θα αλλάξουν τα πράγματα, έχουμε βρεθεί όλοι οι Έλληνες με χαράτσια στην πλάτη και ανεργία. Δεν θα αντιδράσουμε; Όταν βλέπω τις ίδιες φάτσες πολιτικών που ήταν υπεύθυνοι για το σημερινό ναυάγιο, αυτούς που οδήγησαν το πλοίο στα βράχια, να θέλουν να το παίξουν εθνοσωτήρες, αρχίζω και τρελαίνομαι!
// Ποιος είναι ο ρόλος του Εθνικού Θεάτρου σε καιρούς κρίσης;
Να παίζει ελληνικά! Και θα παίζει! Και αυτήν τη σεζόν και την επόμενη όλα τα έργα που θα ανεβάσει το Εθνικό Θέατρο θα είναι ελληνοκεντρικά! Το Εθνικό είναι για όλους τους Έλληνες! Επίσης οι τιμές των εισιτηρίων θα προσαρμοστούν στα δεδομένα της κρίσης! Τα εισιτήρια θα είναι στα 13 και στα 10 ευρώ. Είναι πολύ σημαντικό να γεμίζει το Εθνικό αλλά και να βοηθά τον κόσμο.
// Πώς μπορεί να βοηθά τον κόσμο; Με το να του ανυψώνει το ηθικό;
Δεν είναι ο ρόλος του Εθνικού Θεάτρου να ανυψώνει το ηθικό του κόσμου. Αυτό πρέπει να το κάνουν οι πολιτικοί με τις αποφάσεις τους. Η υποχρέωση των καλλιτεχνών είναι να ξυπνήσουν τον κόσμο με έργα που θα τον αφυπνίσουν και να τον προβληματίσουν με έννοιες πανανθρώπινες. Η μετανάστευση είναι φαινόμενο παγκόσμιο. Ερχόμενος σ’ επαφή με τα παιδιά από τη Συρία, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν -τα οποία αξίζει να σημειωθεί ότι δεν είναι επαγγελματίες ηθοποιοί, αλλά ήθελαν να διηγηθούν την προσωπική τους ιστορία σαν μια διέξοδο για όσα έζησαν στη χώρα μας- κατάλαβα ότι εύκολα μπορεί να έρθω και εγώ στη θέση τους. Ξέρεις πόσο εύκολο είναι να περάσεις στην άλλη πλευρά;
// Η οικονομική κρίση κατά πόσο έχει πλήξει τα θέατρα;
Κατά πολύ. Για να διασωθούν τα θέατρα πρέπει να κατεβάσουν τις τιμές στα δέκα και στα δεκαπέντε ευρώ.
// Και στην τηλεόραση η κρίση δεν πάει πίσω. Οι σειρές που προβάλλονται είναι μετρημένες στα δάχτυλα και σε αυτές οι ηθοποιοί δεν πληρώνονται… Πολλοί συνάδελφοί σου φεύγουν για την Κύπρο.
Εγώ από την τηλεόραση έβγαλα πολύ καλά λεφτά. Ήταν ένα ευχάριστο διάλειμμα στη ζωή μου. Το διάλειμμα αυτό τελείωσε. Ας το συνειδητοποιήσουμε όσο πιο γρήγορα γίνεται και να ζήσουμε με αυτά που υπάρχουν. Όλα είναι θέμα απόφασης και αναπροσαρμογής στη ζωή. Δεν θα καθίσουμε να κλαίμε το λάιφ στάιλ που χάσαμε. Εδώ έχουμε να κάνουμε με οριακές καταστάσεις. Με θέμα επιβίωσης.
// Ωστόσο, ο κόσμος βλέπει τούρκικα. Τρεις νέες τούρκικες σειρές μπήκαν συνολικά στην τηλεόραση. Αρνητικό, θετικό;
Δεν θα το κρίνω εγώ. Αφού αρέσουν στον κόσμο, κάτι σημαίνει, κάτι βρίσκουν. Ότι υπάρχουν αξίες όσον αφορά την οικογένεια και σεβασμός στους μεγαλύτερους που εδώ χάθηκαν; Δεν ξέρω. Ίσως και τα 400 χρόνια σκλαβιάς κάτι έχουν αφήσει πίσω μας.
// Το δίδυμο Ρέππας-Παπαθανασίου μας έχουν δώσει σπουδαίες δουλειές και στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο και στο θέατρο. Ποια είναι η συνταγή της επιτυχίας τους;
Η αφοσίωση σε ό,τι κι αν κάνουν, τόσο στην κωμωδία όσο και στο δράμα. Για τις «Πατρίδες» έδωσαν όλοι τη μαεστρία τους και τους αξίζει ένα μπράβο. Έψαξαν και βρήκαν ερασιτεχνικές ομάδες ηθοποιών στις οποίες παίζουν μετανάστες και από εκεί βρήκαν αυτά τα εξαιρετικά παιδιά που δημιουργούν στην πατρίδα μας. Γιατί μόνο όταν δημιουργείς δεν αρρωσταίνει το μυαλό σου.
// Έχει αλλάξει η ζωή σας από την κρίση και μετά;
Η γυναίκα μου και εγώ είμαστε ηθοποιοί. Έχουμε δυο παιδιά και πρέπει να κάνουμε το παν για να τα ζήσουμε. Γι’ αυτό και οι δυο είμαστε σε πλήρη συνεννόηση μεταξύ μας. Δεν έχουμε βοήθεια, τα μεγαλώνουμε μόνοι μας. Τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. Είναι θλιβερή η αποτύπωση της πραγματικότητας. Είναι συγκλονιστικό, αλλά έχουμε περίπου 200.000 τελειόφοιτους φοιτητές, εξαιρετικά μυαλά, που τελειώνουν τα πανεπιστήμιά τους και μένουν στο εξωτερικό! Τα πιο φωτεινά μυαλά της χώρας, το μέλλον μας, τα όνειρά μας φεύγουν. Αυτό είναι το έγκλημα των πολιτικών μας. Αυτή είναι η ντροπή τους.
// Λείπουν οι μεγάλοι καλλιτέχνες σήμερα που θα μπορούσαν να συγκινήσουν το λαό;
Υπήρχαν μεγάλοι καλλιτέχνες στην Ελλάδα και θα υπάρχουν. Πάντα θα βγάζει μεγάλους καλλιτέχνες η Ελλάδα, είναι στο DNA μας. Απλά το λάιφ στάιλ δεν τους άφηνε να φανούν. Τώρα που έφυγε από τη μέση το λάιφ στάιλ -γλιτώσαμε από αυτό ευτυχώς- θα φανούν οι καλλιτέχνες!
// Θα διαβάσατε και εσείς προφανώς ότι δεν υπάρχουν λεφτά για το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Λυπηρό δεν είναι;
Το μοναδικό πολιτιστικό γεγονός που απασχολεί τους ξένους στο εξωτερικό και πάντα θετικά για την Ελλάδα. Αφού έφαγαν τόσα λεφτά οι πολιτικοί μας, πού να μείνουν λεφτά για τον πολιτισμό μας; Ας σκεφτούν αυτοί οι άνθρωποι με το φτωχό μυαλό, τις μεγάλες κοιλιές και τους τεράστιους λογαριασμούς στην Ελβετία πού μας έφτασαν!