Ίδιοι πολιτικοί – ίδια λάθη

Τα επτά σημεία που ακολουθούν τα ʼχουμε επισημάνει πολλές φορές. Επανερχόμαστε:

1. Οι πολιτικοί είναι επαγγελματίες, ποντάρουν και πάνε με τον αρχηγό που τους παρέχει μεγαλύτερες πιθανότητες επανεκλογής. Όμως, νομίζω πως τώρα τελευταία οι ανήκοντες στο ΠΑΣΟΚ το έχουν παρακάνει.

Ψήφισαν Σημίτη το 1996 για τους ίδιους λόγους που τον «έδιωξαν» το 2004.

Υποτάχθηκαν αμαχητί σε μια μικρή ομάδα Σημιτοφυλάκων, μετά δοξολόγησαν τους Γιωργακοφύλακες και τώρα Βενιζελοκινούνται. Έτσι, όμως, ήταν πάντοτε οι πολιτικοί στην Ελλάδα. Χτυπούσαν το πρόσωπο που δεν τους συνέφερε πια και αγιοποιούσαν το πρόσωπο που τους βόλευε, με τα ίδια επιχειρήματα αλλά αντεστραμμένα.

Ο θάνατος της αξιοπιστίας του πολιτικού λόγου (και των «στροφών» που κάνουν οι τάχατες πιστοί και λοιποί παράγοντες) αλλά και η ανυπαρξία θεσμικών οργάνων και λειτουργιών στο κόμμα επήλθαν νομοτελειακά με το όλο αυτό κωμειδύλιο της συναινετικής διαδοχής (του 2004) και της μπερδεμένης (του 2012).

Το ένα εκατομμύριο των οικειοθελώς προσελθόντων στην κάλπη όφειλαν να γνωρίζουν ότι στην πραγματικότητα «σταύρωναν» τον εαυτό τους.

Τώρα τρέχουν να αυτοεξιλεωθούν (πάλι με ψήφο ή με τα ΜΜΕ;).

2. Τα φιλικά στο ΠΑΣΟΚ και στον πρόεδρο των Media έκαναν στροφή 180ο εντός είκοσι τεσσάρων ωρών υπερ-προωθώντας την υποψηφιότητα του Βενιζέλου (το 2007). Τώρα εκδικούνται εκείνη την ήττα.

Ερώτημα: η (νέα) αλλαγή γραμμής οφείλεται στο ενδιαφέρον των ΜΜΕ για το μέλλον της δημοκρατικής παράταξης ή μια (νέα) αλλαγή στις σχέσεις κράτους – ΜΜΕ προετοιμάζεται;

Τα ΜΜΕ, πολλοί δημοσιογράφοι και ορισμένοι πολιτικοί καλούν τον Σημίτη, ως εγγύηση των διαδικασιών διαδοχής. Με άλλα λόγια, ζητούν από τον άνθρωπο ο οποίος με αντιθεσμικό τρόπο έδωσε το δαχτυλίδι το 2004 στον Γ. Παπανδρέου να εξασφαλίσει τον θεσμικά άψογο τρόπο (!) αφαίρεσής του.

Ο πολιτικός ρίψασπις που δίδαξε το «στρίβειν διά της καταγγελίας των υπολοίπων» επιστρατεύεται για να σώσει το παρόν όσων δεν έφυγαν. Ερώτημα: πιστεύει κάποιος στο ΠΑΣΟΚ ότι τα πηγαινέλα στα γραφεία με τηλεοπτική κάμερα αλλάζουν το τοπίο;

3. Η «ηθική», «οι πολιτικές αρετές», «οι αγνές προθέσεις» των αρχηγών δεν αντανακλούν υποχρεωτικά την αγγελικότητα όλου του κομματικού μηχανισμού ούτε συνιστούν απαρέγκλιτη δέσμευση για το πώς θα κυβερνήσει η νομενκλατούρα.

Ο πολιτικός επικοινωνισμός (είτε αφορά κόμματα είτε πρόσωπα) έχει ένα όριο πέραν του οποίου δεν αποδίδει. Στην πολιτική ή μπορεί να μετράει το ότι «είμαστε αυτό που δείχνουμε», αλλά στην τελική απόφαση-ψήφο πιο πολύ εκτιμάται το πώς δείχνεις όταν είσαι βέβαιος ότι θα χάσεις ή θα κερδίσεις.

Τέλος, συμμετοχική δημοκρατία σημαίνει ότι συμμετέχουμε και στη διαχείριση (και ιδίως στον έλεγχο) των κοινών και όχι ότι η συμμετοχή μας εξαντλείται στις κάθε είδους ψηφοφορίες. Διαφορετικά εκφυλίζεται σε συν-ενοχική δημαγωγία.

Για ένα είμαι βέβαιος: η γιορτή της δημοκρατίας πάντα αρχίζει την επόμενη των εκλογών και κυρίως αφορά όχι αυτούς που πήραν τις ψήφους, αλλά αυτούς που έχουν αποφασίσει να συνεχίσουν να ονειρεύονται και να αντιστέκονται.

4. Όπως δεν γίνεσαι αρχηγός επειδή σε αποκαλούν «πρόεδρο», έτσι και δεν γίνεσαι ηγέτης, αν δεν χάσεις.

Στην ήττα (ή και στην προοπτική ήττας) φαίνεται η στόφα του αρχηγού (εξ ου και η πολιτική ύβρις του ρίψασπη και πάντοτε «υπο-κρυπτόμενου» Σημίτη).

Στην, αναπάντεχης έκτασης, εκλογική πτώση του ΠΑΣΟΚ θα ʼπρεπε να λειτουργήσουν τα αρχηγικά ανακλαστικά του Προέδρου του ως ανάχωμα, ως αντέρεισμα και –εν ανάγκη– ως γενναία αυτοθυσία. Το όλοι φταίνε, άρα κανείς, δεν έχει νόημα.

Ο Γ. Παπανδρέου έπρεπε να θέσει την παραίτησή του αμέσως στη διάθεση του ΠΑΣΟΚ και εφόσον εγένετο δεκτή να άρχιζε η φάση της εκλογής.

Το ΠΑΣΟΚ το 2004 έχασε σε ηθικό επίπεδο και το 2007 ξαναέχασε σε ψυχικό επίπεδο και τώρα χάνει σε πολιτικό επίπεδο.

Αυτός ο μεγάλος δημοκρατικός χώρος δεν έχει μόνον ανάγκη από στρατηγική, πρόγραμμα, νέα στελέχη.

Πρέπει να ξαναβρεί τη χαμένη του ψυχή. Αυτό τον αόρατο ιστό που συνδέει κάθε μέλος, κάθε ψηφοφόρο, κάθε πολίτη με την ηγεσία του κόμματος.

Αυτήν την εμπιστοσύνη που μόνον ένας πραγματικός ηγέτης μπορεί να εμπνεύσει και ιδίως να κινήσει ειλικρινείς, σταθερές, ισότιμες σχέσεις με την Αριστερά.

Αρχηγός του ΠΑΣΟΚ πρέπει νʼ αναδειχθεί αυτός που θα πιστέψει στη Σοσιαλιστική Δημοκρατική Αριστερά.

5. Μπορεί ο Γ. Παπανδρέου να έκανε τραγικά λάθη και να ʼχει την κακή συνήθεια να εμπιστεύεται ή να συνεργάζεται με τους ανθρώπους σε part time συνθήκες (κάτι σαν συμβάσεις επικοινωνίας εξάμηνης διάρκειας), όμως οι (αχ)άριστοι της αξουσίας (βουλευτές επικρατείας, πρόεδροι κομματικών οργανισμών κ.λπ.) που τον «πούλησαν» πριν «αλέκτορα φωνήσαι…» πρέπει να γραφούν στον ατέλειωτο κατάλογο των εχθρών της στοιχειώδους πολιτικής ηθικής.

Ενδιαφέρον επίσης έχει ποια θέση πήραν στον εμφύλιο πόλεμο οι συγγραφείς, αρθρογράφοι, φίλοι των Media που υποστηρίζουν τον έναν ή τον άλλο (κυρίως τον «άλλο»). Σαν έτοιμοι από καιρό συντάχθηκαν και συστοιχήθηκαν άνευ ετέρου.

6. Όσο για τους τρίτους, τέταρτους, πέμπτους πόλους και διεκδικητές καλά θα ʼναι να μας πούνε με ποιον έχουν συμφωνήσει για κοινή ψήφο στον δεύτερο γύρο και για κοινή δράση σε περίπτωση νίκης. Όλα τʼ άλλα περί προσφοράς στον λαό, στην παράταξη κ.λπ. μάλλον πρέπει νʼ αποφεύγονται, γιατί η Ελλάδα είναι μικρή χώρα και η ιστορία του καθενός/της καθεμιάς είναι λίγο-πολύ γνωστή.

7. Δυστυχώς οι αλαζόνες του ΠΑΣΟΚ παραμένουν αλαζόνες, ίσως λιγότερο χαμογελαστοί αλλά εσαεί πάσχοντες από παντογνωσία και κυβερνητισμό. Αυτοί που στοχεύουν να γκρεμίσουν τη δυναστεία των πολιτικών, καλό θα ʼναι να ʼναι οι ίδιοι πιο σοβαροί και συνεπείς και λιγότερο δια-πλεκόμενοι.

Καθηγητής Γ. Πανούσης