Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο

1
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Κομισιόν) το 2012 θα είναι από οικονομική άποψη χειρότερο από τις προηγούμενες χρονιές. Οι προηγμένες οικονομίες της Δύσης βρίσκονται σε καθοδική πορεία, ενώ οι ανεπτυγμένες οικονομίες της Ανατολής (Κίνα – Ρωσία) διατηρούν σταθερούς ρυθμούς ανάπτυξης. Το ίδιο και οι αναπτυσσόμενες οικονομίες, όπως για παράδειγμα Ινδία και Βραζιλία. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Προβόπουλος, στην ενδιάμεση έκθεσή του για τη Νομισματική Πολιτική του 2011 (που υποβλήθηκε στη Βουλή και στην κυβέρνηση τον περασμένο Νοέμβριο) στις ΗΠΑ το ΑΕΠ θα παρουσιάσει αύξηση 1,5% έναντι 1,6% του 2011. Στη ζώνη του ευρώ το 2012 θα έχουμε αύξηση 0,5% έναντι 1,5% του προηγουμένου έτους. Στη Βρετανία η αύξηση θα είναι 0,6% έναντι 0,7% της προηγούμενης χρονιάς. Η Κίνα θα εξακολουθήσει να αποτελεί την ατμομηχανή της ανάπτυξης, παρά το γεγονός ότι προβλέπεται για το 2012 επιβράδυνση του ρυθμού της. Το ίδιο μπορεί να λεχθεί και για τους αναπτυξιακούς ρυθμούς της Ρωσίας. Στην Κίνα η πρόβλεψη είναι ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 8,6% έναντι 9,2% το 2011 και στη Ρωσία ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι 3,8% έναντι 3,9% το 2011. Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι γενικά θα σημειωθεί επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης στις δυτικές οικονομίες, ενώ αντίθετα στις οικονομίες της Ανατολής θα υπάρξει σταθερότητα.

2
Το ίδιο φαινόμενο παρουσιάζεται και στον τομέα της εξέλιξης του δημοσίου χρέους. Οι προβλέψεις είναι ότι στις ΗΠΑ το 2011 (τέλος περιόδου) το δημόσιο χρέος θα διαμορφωθεί στο 101% του ΑΕΠ, ενώ το 2012 θα φτάσει στο 105,6% του ΑΕΠ. Η πλέον υπερχρεωμένη χώρα παρουσιάζεται να είναι η Ιαπωνία, της οποίας το δημόσιο χρέος το 2011 θα κλείσει στο 206,2% του ΑΕΠ, και το 2012 θα αυξηθεί στο 210% του ΑΕΠ. Στη ζώνη του ευρώ στο τέλος του 2011 το δημόσιο χρέος υπολογίζεται στο 88% του ευρωζωνικού ΑΕΠ και στο 2012 θα διαμορφωθεί στο 90,4%. Βελτίωση στη χρέωση παρουσιάζουν η Κίνα και η Ρωσία. Στην Κίνα το δημόσιο χρέος θα κλείσει το 2011 στο 26,9% του ΑΕΠ, και το 2012 θα μειωθεί στο 22,2% και στη Ρωσία από 10% το 2011 θα μειωθεί στο 9,5% το 2012. Επειδή διαπιστώνεται μια συνεχής πορεία ανοδικής τάσης του δημοσίου χρέους στη Δύση και μειωτικής τάσης στις οικονομίες της Ανατολής (αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες), οι προβλέψεις είναι ότι η υπερχρέωση των χωρών της Δύσης θα συνεχιστεί με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις οικονομίες της, ενώ αντίθετα οι αναπτυγμένες οικονομίες της Ανατολής θα παρουσιάζουν συνεχή βελτίωση στον τομέα αυτόν. Αυτό αποτελεί τρανή απόδειξη ότι ο πλούτος τώρα μεταναστεύει στην Ανατολή. Φουντώνει η Ανατολή, παίρνει φωτιά η Δύση.

3
Η οπισθοχώρηση των δυτικών οικονομικών έχει άμεση σχέση με τις εξελίξεις του δημοσίου χρέους τους. Σοβαρό κίνδυνο διατρέχουν οι ΗΠΑ, οι χώρες της Ευρωζώνης και κυρίως οι αδύναμοι κρίκοι της Νότιας Ευρώπης. Αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την παγκόσμια οικονομία και ασφαλώς μεγάλη απειλή για επανάκαμψη της οικονομικής κρίσης με προοπτική την υπερχρέωση των ΗΠΑ, που για πολλούς αναλυτές δεν αποτελεί απλώς μια προοπτική, αλλά μια πραγματικότητα, χωρίς να υπάρχει ελπίδα να αναστραφεί αυτή η αυξητική τάση του δημοσίου χρέους. Τα ίδια ασφαλώς ισχύουν και για τις χώρες της Ευρωζώνης. Ήδη Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία και Ιρλανδία βρίσκονται στη ζώνη των υπερχρεωμένων χωρών. Και παρ’ όλη τη λιτότητα και τα μέτρα κατάργησης του κράτους πρόνοιας, το χρέος των χωρών αυτών δεν υποχωρεί. Ενώ ισχυρές τάσεις αύξησης του χρέους παρουσιάζονται και στις υπόλοιπες οικονομίες της Ευρωζώνης. Ήδη η Ευρωζώνη έχει περιπέσει στον φαύλο κύκλο της αναπτυξιακής στασιμότητας, της λιτότητας, της μείωσης των δημοσιονομικών εσόδων και της αύξησης της ανεργίας, που αποτελούν βασικούς παράγοντες στην εξέλιξη του δημοσίου χρέους. Το 2007, όταν ξεκίνησε η σημερινή κρίση από τον χρηματοπιστωτικό τομέα των ΗΠΑ, όλα τα κράτη δανείστηκαν προκειμένου να ενισχύσουν το τραπεζικό τους σύστημα. Έτσι φτάσαμε στην υπερβολική αύξηση του χρέους και των ΗΠΑ και όλων των χωρών-μελών της Ευρωζώνης. Σήμερα η απειλή του δημοσίου χρέους είναι ο υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνος για τις δυτικές οικονομίες. Και για τους λαούς, που χωρίς να φταίνε πληρώνουν για ξένες αμαρτίες.