Δεκαετή εφιάλτη ανεργίας βλέπει στην Ελλάδα το ΔΝΤ!
Την ίδια ώρα, η «τρόικα» εμμένει στη συνταγή της θεραπείας-σοκ, αφήνοντας ανοικτή για τον Ιανουάριο τη διαπραγμάτευση για τα επόμενα σκληρά μέτρα, που ήδη προκαλεί στον Ευ. Βενιζέλο τάσεις… άμεσης φυγής από το υπουργείο Οικονομικών.
Πέρα από τις προβλέψεις του ΔΝΤ για τα δημοσιονομικά και τη βιωσιμότητα του χρέους, σημαντικότερες ίσως από κάθε άλλη φορά είναι οι εκτιμήσεις των «πνευματικών πατέρων» της θεραπείας-σοκ για όσα έχουν μπροστά τους μέχρι και το 2020 η ελληνική οικονομία και η κοινωνία:
• Στην αγορά εργασίας, το Ταμείο προδιαγράφει μια πραγματική οικονομική και κοινωνική καταστροφή πρωτοφανών διαστάσεων για μια χώρα του ανεπτυγμένου κόσμου. Οι προβλέψεις του για την ανεργία έχουν αναθεωρηθεί δραματικά προς το χειρότερο: το ποσοστό των ανέργων θα συνεχίσει να κλιμακώνεται βασανιστικά μέχρι και το 2013, οπότε θα φθάσει στο 19,5%. Και τα δύο επόμενα χρόνια, όμως, η μείωση των ανέργων θα είναι μικρή, καθώς το ποσοστό θα διατηρηθεί πάνω από το 18%, για να υποχωρήσει προς το 17% το 2015.
• Ακόμη και το 2020, όμως, δηλαδή τον τελευταίο χρόνο για τον οποίο διατυπώνει προβλέψεις το ΔΝΤ, η ανεργία θα ξεπερνά το 13%. Με άλλα λόγια, η δεκαετία εφαρμογής του… σωτήριου οικονομικού προγράμματος της «τρόικας» θα περάσει με ποσοστά ανεργίας αδιανόητα για κάθε ανεπτυγμένη οικονομία, που παραπέμπουν στις σκοτεινές εποχές της δεκαετίας του ’60, όταν οι Έλληνες είχαν να αντιμετωπίσουν μια ατροφική οικονομία και εξωθούνταν μαζικά στη μετανάστευση.
• Πίσω από αυτές τις ζοφερές προβλέψεις, που παραπέμπουν σε καταστροφή του κοινωνικού ιστού, κρύβεται βέβαια η απαισιοδοξία του ΔΝΤ για την ανάπτυξη στην Ελλάδα, την οποία πολύ βολικά το Ταμείο αποδίδει στην καθυστέρηση και ατελή εφαρμογή από την κυβέρνηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που προβλέφθηκαν στο Μνημόνιο, χωρίς να αναγνωρίζει ατέλειες στην οικονομική συνταγή που ακολουθείται.
• Το Ταμείο περιμένει το ποσοστό συρρίκνωσης του ΑΕΠ φέτος να φθάσει το 6%, πολύ μακριά από τις αρχικές του προβλέψεις, και το 2012 να πλησιάσει το 3%, με μια «αναιμική» ανάκαμψη να τοποθετείται στο 2013. Είναι πολύ σημαντικό, όμως, ότι οι οικονομολόγοι του Ταμείου περιμένουν ότι καθ’ όλη τη δεκαετία μέχρι και το 2020 η ελληνική οικονομία θα εμφανίσει, πιθανότατα, μέσο ρυθμό ανάπτυξης μια μονάδα χαμηλότερο από το 2,5%, που ήταν ο μέσος ρυθμός της προηγούμενης δεκαετίας. Με τέτοιο ρυθμό ανάπτυξης, μόνο οριακά μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος της βιωσιμότητας του χρέους, αναγνωρίζει το Ταμείο, δηλαδή η μείωσή του στο 120% του ΑΕΠ το 2020. Το ΔΝΤ εξετάζει το πρόβλημα από την οπτική γωνία των ξένων πιστωτών, αλλά για τον έλληνα πολίτη ένα είναι το ασφαλές συμπέρασμα: ότι τα επόμενα χρόνια μάς περιμένει μια πραγματικά εφιαλτική καθίζηση του επιπέδου διαβίωσης, που θα δημιουργήσει όλες τις προϋποθέσεις για κοινωνικές εκρήξεις απρόβλεπτων διαστάσεων.
Εμμονή σε ακραία λιτότητα
Στο μεταξύ, βέβαια, η «τρόικα» παραμένει, όπως φάνηκε από την τελευταία επίσκεψη των κορυφαίων της στην Αθήνα, πεισματικά προσηλωμένη στις ίδιες ακραίες συνταγές εσωτερικής υποτίμησης που εφαρμόζονται τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, εξωθώντας ακόμη και την κυβέρνηση Παπαδήμου στα όρια των πολιτικών της αντοχών και τον Ευ. Βενιζέλο σε εσπευσμένη αποχώρηση από το οικονομικό επιτελείο, πριν «κάψει» εντελώς το προσωπικό του πολιτικό κεφάλαιο.
Η βασική παραδοχή στην οποία στηρίχθηκε η συγκρότηση της κυβέρνησης Παπαδήμου ήταν ότι δεν θα χρειαστούν άμεσα διορθωτικά μέτρα για τις αποκλίσεις στον προϋπολογισμό του 2011, ενώ τα μέτρα για την περίοδο 2013-15 θα τα διαπραγματευτεί η επόμενη κυβέρνηση, μέχρι το επόμενο καλοκαίρι. Όμως, όπως έχει κατ’ επανάληψη τονίσει το «Π», το έλλειμμα του 2011 οδεύει προς ένα ποσοστό πάνω και από το 10%, δηλαδή 2,5 μονάδες του ΑΕΠ πάνω από την αρχική πρόβλεψη και τουλάχιστον μία μονάδα πάνω από την αναθεωρημένη (9%).
Ακόμη και ο Ευ. Βενιζέλος άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να ζητήσει η «τρόικα» τον Ιανουάριο να εγκριθούν άμεσα διορθωτικά μέτρα, που θα ενσωματωθούν στον προϋπολογισμό του 2012, ως προαπαιτούμενο για το κλείσιμο της διαπραγμάτευσης για τη νέα δανειακή σύμβαση και την εκταμίευση της επόμενης δόσης-μαμούθ, ύψους 89 δισ. ευρώ. Σε αυτή την περίπτωση, ο κ. Βενιζέλος παρέπεμψε τις αποφάσεις στο Υπουργικό Συμβούλιο της κυβέρνησης Παπαδήμου και τους πολιτικούς αρχηγούς, αναγνωρίζοντας ότι θα πρόκειται για πολιτικό πρόβλημα μείζονος σημασίας, που ίσως απειλήσει τη συνοχή της κυβέρνησης Παπαδήμου. Εξ ου και «φούντωσαν» τις τελευταίες ημέρες τα σενάρια για ανασχηματισμό, που θα επιτρέψει στα στελέχη των τριών συνεργαζόμενων κομμάτων να αποχωρήσουν έγκαιρα από την κυβέρνηση, αφήνοντας τις θέσεις τους σε τεχνοκράτες, ώστε να μην υποστούν το πολιτικό κόστος των νέων μέτρων.
Ανεξάρτητα από τα πρόσθετα μέτρα για το 2011, η «τρόικα» έφυγε αφήνοντας τελεσίγραφο στην κυβέρνηση για τα μέτρα που ήδη έχουν συμφωνηθεί:
• Απολύσεις στο Δημόσιο: Μέχρι την επόμενη «έφοδο» των ελεγκτών στην Αθήνα, αμέσως μετά τις γιορτές, θα πρέπει να έχει βρεθεί λύση για την απομάκρυνση χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων, μετά το «ναυάγιο» της εφεδρείας. Η «τρόικα» θέλει 30.000 απομακρύνσεις, σύμφωνα με τον παλιό στόχο της εφεδρείας, παρότι με το μέτρο δεν θα επιτευχθούν ούτε οι μισές, και άλλες 20.000 για το 2012, ώστε να παραμείνει ορατός ο στόχος της μείωσης προσωπικού κατά 150.000 άτομα μέχρι το 2015. Η κυβέρνηση καλείται να εξετάσει όλα τα σενάρια, από τις απολύσεις προσωπικού σε καταργούμενους φορείς μέχρι την επέκταση της εφεδρείας σε γιατρούς και εκπαιδευτικούς.
• Μειώσεις στα ειδικά μισθολόγια: Η κυβέρνηση καλείται να προετοιμάσει την ένταξη στο ενιαίο μισθολόγιο όλων των λειτουργών και υπαλλήλων που είχαν εξαιρεθεί. Οι μειώσεις στα ειδικά μισθολόγια γιατρών, δικαστικών, πανεπιστημιακών και ενστόλων θα πρέπει να εναρμονιστούν πλήρως με το ευρύτερο «τσεκούρωμα» μισθών στο Δημόσιο.
• Καταγραφή όλων των κοινωνικών επιδομάτων, καθώς και των φοροαπαλλαγών, που προορίζονται να «τσεκουρωθούν» με τον νέο γύρο περικοπών στις δαπάνες και τη φορολογική μεταρρύθμιση. Παράλληλα, η κυβέρνηση θα πρέπει να βρει νέες προτάσεις για περικοπές συνταξιοδοτικών δαπανών, ώστε να μηδενιστεί το έλλειμμα των Ταμείων μέχρι το τέλος του 2013.
• Ολοκλήρωση του ανοίγματος όλων των κλειστών επαγγελμάτων: Στην τελευταία αναθεώρηση του Μνημονίου γίνεται λόγος ακόμη και για πλήρη απελευθέρωση των αδειών των ταξί, με την οποία δεν είναι σύμφωνος ο αρμόδιος υπουργός, Μ. Βορίδης.
Ν.Χ.