Τρέχει και δεν φτάνει η κυπριακή κυβέρνηση
Πέτρα του σκανδάλου είναι η θέση του ίδιου του Γ.Γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν ότι το Κυπριακό βρίσκεται σε καλή πορεία, ότι υπήρξε πρόοδος στη Νέα Υόρκη και ότι μπορεί να εξευρεθεί σύντομα λύση πριν από την έναρξη της κυπριακής προεδρίας την 1η Ιουλίου του 2012.
Επιστράτευση
Η τουρκική πλευρά χρησιμοποιεί και την κοινή δήλωση του Γ.Γ. του ΟΗΕ περί προόδου στην τριμερή, η οποία έγινε στην παρουσία του κ. Μουν, με σκοπό να κατηγορήσει στο επόμενο στάδιο την ελληνοκυπριακή πλευρά ότι δεν θέλει λύση, στην περίπτωση που δεν θα υπάρξει συμφωνία ως την 1η Ιουλίου.
Για την αλλαγή του κλίματος εντός της ΕΕ επιστρατεύθηκε η κύπρια υπουργός Εξωτερικών Ερατώ Κοζάκου – Μαρκουλλή, η οποία είχε την περασμένη Τρίτη στο Στρασβούργο επαφές με τους ηγέτες των πολιτικών ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς και με την εισηγήτρια για την έκθεση αξιολόγησης της τουρκικής ενταξιακής πορείας Ρία Όμεν και την πρόεδρο της Μεικτής Διακοινοβουλευτικής Επιτροπής Τουρκίας – ΕΕ Χέλεν Φλοτρ.
Εξηγήσεις
Η κ. Μαρκουλλή εξήγησε στους συνομιλητές της ότι στη Νέα Υόρκη δεν υπήρξε η αναμενόμενη πρόοδος στις συνομιλίες. Η ενημέρωση αυτή θεωρείται σημαντική, υπό την έννοια ότι ο ίδιος ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο είχε ενημέρωση από τον ίδιο τον Γ.Γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν, ο οποίος του είχε πει ότι στην τελευταία τριμερή σημειώθηκε πρόοδος. Ανάλογη είναι και η ενημέρωση την οποία έχουν ευρωβουλευτές, που είναι πιο κοντά στο Κυπριακό από την τουρκική πλευρά και από τα Ην. Έθνη. Πέραν των συνομιλιών και της πρόθεσης της ελληνοκυπριακής πλευράς για λύση επί των αρχών της ΕΕ, η υπουργός συζήτησε με τους επικεφαλής των πολιτικών ομάδων τα εξής ζητήματα:
1. Τις απειλές της Τουρκίας και την παραβίαση του Δικαίου της Θάλασσας. Σύμφωνα με την κ. Μαρκουλλή, τα τουρκικά σεισμογραφικά πλοία, όπως και τα τουρκικά πολεμικά πλοία, βρίσκονται εντός της κυπριακής ΑΟΖ.
Και όπως τόνισε, αυτή η πολιτική της Τουρκίας δεν συνάδει με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και με την ιδιότητά της ως υποψήφιου για ένταξη κράτους στην ΕΕ.
2. Το θέμα του «απευθείας εμπορίου» και του μπλοκαρίσματος των τουρκικών ενταξιακών κεφαλαίων. Τα ζητήματα αυτά εγέρθηκαν κυρίως από όσους βρίσκονται κοντά στο φιλοτουρκικό μπλοκ, και δη από τους Πράσινους. Η υπουργός επικεντρώθηκε στα ακόλουθα σημεία:
α. Εάν η Τουρκία σεβαστεί και εφαρμόσει όσα το πρωτόκολλο καθορίζει, δεν θα υπάρχει πρόβλημα με τα οκτώ ενταξιακά κεφάλαια, τα οποία το ίδιο το Συμβούλιο μπλόκαρε κατόπιν σχετικής με το θέμα απόφασης τον Δεκέμβριο του 2006.
β. Στο ζήτημα του εμπορίου έχουν γίνει προτάσεις και από την κυπριακή πλευρά για ρύθμιση του εμπορίου των Τουρκοκυπρίων, πλην όμως η επίλυσή του δεν θα πρέπει να οδηγεί στην αναγνώριση του «ψευδοκράτους».
Λύση προ της λύσης
Το ζήτημα του «απευθείας εμπορίου» ηγέρθη και από άλλους ευρωβουλευτές, αφού, όπως φαίνεται, η τουρκική πλευρά και ο ίδιος ο επικεφαλής των τουρκικών ενταξιακών διαδικασιών Εγκεμέν Μπαγίς προπαγανδίζει ότι έχει υποβάλει πρόταση προς τους Ελληνοκυπρίους για αμοιβαίο άνοιγμα λιμανιών και αεροδρομίων μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας, κατεχομένων και Τουρκίας, αλλά έχει απορριφθεί. Υπό αυτές τις συνθήκες, η κ. Μαρκουλλή εξήγησε γιατί η πρόταση αυτή δεν μπορεί να γίνει δεκτή, αφού θα συνιστά στην ουσία αναγνώριση χωριστής οντότητας και στην ουσία θα επιλύει πριν από την υπογραφή της διευθέτησης του προβλήματος τον διχοτομικό της χαρακτήρα.