Βυζάντιον
Έχω κλιματιστικό. Και τζάκι. Τα βράδια καίω ξύλα και βάζω τα πόδια μου σχεδόν μέσα στη φωτιά. Δύο φορές κάηκα, γιατί πήγα να σώσω κάτι μυρμήγκια που εγκλωβίστηκαν πάνω σε ένα κούτσουρο. Ψήνω κάστανα, πατάτες και βλέπω τηλεόραση, γιατί δεν μπορώ να διαβάσω, πάσχω από αδυναμία συγκέντρωσης. Είδα όλες τις προγραμματικές δηλώσεις, ακόμα και τους βουλευτές-τηλεμάρκετινγκ που βγήκαν μετά τα μεσάνυχτα. Έχω γενέθλια και μελαγχολώ. Είμαι έτοιμος για την κατάθλιψη των Χριστουγέννων.
Μετά άκουσα αυτή τη διαφήμιση για το ρολόι που μετράει αντίστροφα τον χρόνο ως τα Χριστούγεννα και σκέφτηκα πως καλό θα ήταν να βγάλει και η Νέα Δημοκρατία κάτι σχετικό, για να μετράει τον χρόνο των εκλογών. Τόλμησα να το πω και σε έναν φίλο μου που βρίσκεται σε αυτό που λέμε «επιτελείο» και λατρεύει να μας διαβάζει. Έπειτα από ένα σαχλό χάχανο μου επέστρεψε μία δόση πικρού προβληματισμού: «Θλίβομαι, Προκόπιε, γιατί ο πρόεδρος και το στενό περιβάλλον του δεν έχουν καταλάβει ότι η επίδοσή μας στις δημοσκοπήσεις δεν έχει ποιοτική ισχύ. Οι πολίτες δεν μας επιλέγουν ως κατάλληλη λύση, αλλά ως τη μοναδική που απέμεινε. Θα μας ψηφίσουν άνθρωποι που στο βάθος της σκέψης τους μας σιχαίνονται». Τον ρώτησα για την υπογραφή του προέδρου, που θα μας κόστιζε περισσότερα απ’ όσο πιάνουν οι υπογραφές όλων των παικτών της Ρεάλ Μαδρίτης. Του είπα ότι η δήλωση Γιούνγκερ, που αρκείται με την υπογραφή Παπαδήμου, έπρεπε να κάνει τις καμπάνες στην Πύλο να σημάνουν χαρμόσυνα. Μάλιστα, του θύμισα ότι οι εμμονές του νεαρού (τότε) Αντώνη με τα Σκόπια μάς έχουν εκθέσει διεθνώς, καθιστώντας ανέκδοτο την εξωτερική μας πολιτική. Αυτό έκανε πως δεν το άκουσε και μου είπε ότι γενικώς ως πρόεδρος και κόμμα είμαστε ελαφρώς εκνευρισμένοι από λάθος επιλογές και επιπόλαιες κινήσεις. Ας όψονται οι γραφικοί, που μας έπεισαν ότι ο κόσμος θέλει σκληρές, έως και ακραίες λύσεις και στάσεις.
•••
Ο κόσμος, λοιπόν, ο κοσμάκης, που γράφει και ο εκδότης, ο σοφός λαός, που λέει και ο Λαζόπουλος, λατρεύει τον Λουκά Παπαδήμο. Όχι μόνο φυσιογνωμικά, επειδή φοράει γυαλιά, αλλά και λόγω βιογραφικού. Αν μη τι άλλο, όταν έρθει η στιγμή να βγούμε από το ευρώ, καλό είναι να βρίσκεται κοντά ένας εξ αυτών που μας οδήγησαν εκεί, μήπως θυμάται και τη διαδρομή για να τη διατρέξουμε αντίστροφα. Θα ήθελα, λοιπόν, να πω σε όλους εσάς που λατρεύετε αυτόν τον υπέροχο λαό και τις επιλογές του ότι οφείλετε αφορισμό στην επιλογή του Παπαδήμου. Διότι, όσο κι αν τον λατρεύετε, δεν επρόκειτο ποτέ να τον ψηφίσετε. Πολιτικά, τεχνοκρατικά και αισθητικά, είναι μία επιλογή που βρίσκεται έξω από την αισθητική του σοφού λαού, που τώρα δοκιμάζεται. Τον Παπαδήμο μπορεί να τον ψήφιζες διαχειριστή στην πολυκατοικία σου. Θα τον έπαιρνες για λογιστή ή για διευθυντή στην εταιρεία σου. Πιθανότατα, θα ήθελες να διδάξει στα παιδιά σου. Αλλά δεν θα τον επέλεγες ποτέ για πρωθυπουργό. Και θα σου πω ευθύς αμέσως τον λόγο.
•••
Τα πολιτικά κριτήρια του μέσου ψηφοφόρου ταυτίζονται συχνά με την αισθητική του. Στέλνουμε στη Βουλή ανθρώπους στους οποίους είτε μοιάζουμε είτε θέλουμε να μοιάσουμε. Στέλνουμε ανθρώπους που θέλουμε να βλέπουμε για εκατοντάδες λόγους, εκτός από την πολιτική. Δεν ψηφίζεις, ας πούμε, την Εύα Καϊλή για την πολιτική της σκέψη – ούτως ή άλλως τα πλάσματα σαν την Εύα, όταν αποκτήσουν πολιτική σκέψη, χάνουν και τη γοητεία τους, δεν μπορούν αυτά να συνυπάρξουν. Αλλά να πάω ακόμα πιο ψηλά. Υπάρχει άνθρωπος που ψήφισε τον Γιώργο Παπανδρέου για την πολιτική σκέψη που παράγει; Με τίποτα. Τον ψήφισαν λόγω της συναισθηματικής φόρτισης που προκαλεί το όνομα. Ακόμα και η αδυναμία στην εκφορά των απλών ελληνικών εκλαμβάνεται ως ένδειξη εξωστρέφειας. Ομοίως και ο Σαμαράς. Αναδεικνύεται λόγω των ηγετικών του δυνατοτήτων; Δεν νομίζω, το παρελθόν δείχνει και την ανεπάρκεια του ανδρός. Ο Σαμαράς προκρίθηκε ως αντίδοτο στην Ντόρα. Αισθητικά, δε, καλλιεργεί αυτό το ύφος του θυμωμένου Νίκου Ξανθόπουλου, που στο τέλος θα σπουδάσει γιατρός και θα πάρει στη μάνα του σπίτι. Και καλά θα κάνει, αρκεί να μη θέλει να ασχοληθεί και με το δικό σου σπίτι. Καλύτερα δε να μην εξηγήσω τι συμβαίνει με τον Καρατζαφέρη, γιατί αισθάνομαι ότι έχουμε αρκετούς ψηφοφόρους του ανάμεσά μας.
•••
Πού φτάνουμε, λοιπόν; Στο να έχουμε πρωθυπουργό κάποιον που, αυτή την εποχή, λατρεύουμε, αλλά δεν επρόκειτο ποτέ να ψηφίσουμε. Δεν ξέρω πού βρίσκεται το πρόβλημα, σε εμάς ή στη Δημοκρατία μας; Νομίζω ότι βρίσκεται παντού. Ούτε λύνεται. Όσο η Δημοκρατία είναι, όντως, το καλύτερο δυνατό πολίτευμα και όσο η δική σας ψήφος θα είναι ισοβαρής με την ψήφο της θείτσας, το πρόβλημα θα παραμένει εν ζωή. Αυτά τα πράγματα ξεπερνιούνται συγκυριακά, όταν συγκροτούνται πλειοψηφικά ρεύματα. Ένα τέτοιο μπορεί να συγκροτηθεί από τον Παπαδήμο. Πολιτικός αρχηγός που δεν συμμετέχει στην κυβέρνηση εκτιμά ότι ως την άνοιξη ο Παπαδήμος θα έχει κάνει δικό του κόμμα, έχοντας θεαματικό αριθμό βουλευτών. Θα είναι, φυσικά, το κόμμα που θα στηριχθεί από την Ευρώπη, η επιλογή των δανειστών μας. Αυτό δεν είναι απαραιτήτως κακό, μη σας πω ότι είναι υπέροχο. Από ένα δίδυμο Λοβέρδου – Σαμαρά, που θα παραπέμπει σε τούρκικο σίριαλ, προτιμώ αυτόν τον μονότονο υπνωτικό μονόλογο του Παπαδήμου. Μου αρέσει έτσι όπως κόβει τις λέξεις και φρενάρει, στιγμιαία, τον λόγο του. Σαν να κόβει κιμά.
•••
Με την ευκαιρία, καλό είναι να προσέξει ο νέος πρωθυπουργός ορισμένα θεσμικά τεχνολογικά που, αν δεν τα βρει μπροστά του, θα προκαλέσουν αμηχανία στον ιστορικό ή, τέλος πάντων, στον αρχειοθέτη του μέλλοντος. Όπως μπορεί να του εξηγήσει και η σύζυγός του, που ασχολείται με αυτά, το Μέγαρο Μαξίμου έχει έναν λογαριασμό στο Twitter υπό τη χαρακτηριστική ονομασία «primeministergr», κοινώς ο πρωθυπουργός της Ελλάδας. Αυτός ο λογαριασμός άνοιξε επί Γιώργου και μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα δίπλα σε κάθε ανάρτηση είχε τη φωτογραφία του αστεριού μας. Με την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης η ομάδα του Γιώργου μάς αποχαιρέτισε και ανέλαβαν κάποιοι άλλοι τον χειρισμό του λογαριασμού. Αυτό έχει αποτέλεσμα, αν ανατρέξει κάποιος σε παλαιότερες αναρτήσεις, να βλέπει το προσωπάκι του Λουκά δίπλα σε ατάκες του τύπου «μαζί με τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ μπορούμε να τα καταφέρουμε» και άλλα που σήμερα φαίνονται γραφικά. Ας τα προσέχουμε αυτά, εντάξει;
•••
Εννοείται πως όλα όσα γράφω παραπάνω μπορεί να μην έχουν το παραμικρό νόημα, καθώς γράφω Πέμπτη πρωί, το κομμάτι θα φύγει το μεσημέρι και το απόγευμα μπορεί το κέντρο της Αθήνας να έχει γίνει πάρκινγκ. Μπορεί, επίσης, να έχουν γίνει διάφορα άλλα που ακυρώνουν όχι απλώς μία στήλη του συρμού, αλλά τη λογική ολόκληρη. Ζούμε σε μία χώρα όπου η βεβαιότητα έχει αντικατασταθεί από υποθέσεις – αυτό είναι πραγματικά φρικτό, σε σκοτώνει σιγά σιγά. Και ζούμε μέσα σε μία ζωή που έχει γίνει εντελώς φοβική. Όχι για επεισόδια και εγκληματικότητα, για πιο απλά πράγματα. Εγώ, ας πούμε, φοβάμαι κάθε πρωί το γραμματοκιβώτιο. Το φοβάμαι όπως ένα παιδί τρέμει μπροστά στο σκοτεινό δωμάτιο. Φοβάμαι μη δω μέσα λογαριασμό, ειδοποίηση για να πληρώσω. Οδηγώ και κάνω πράξεις, οι αριθμοί βγαίνουν από το μυαλό και ποτίζουν το μαξιλάρι μου, το πρωί τούς βρίσκω κάτω από τον πονεμένο αυχένα μου. Και ειλικρινά, το μοναδικό γεγονός που μου χορηγεί ελπίδα είναι η σύλληψη επιχειρηματιών για φοροδιαφυγή.
•••
Περιμένω, βέβαια, τα αγόρια των οικονομικών υπηρεσιών να κινηθούν και στον χώρο της νύχτας, αλλά προς το παρόν μού αρέσει το αποτέλεσμα. Μου αρέσει που βλέπω γνωστές φάτσες, εξώφυλλα των ’90ς, να αποκαθηλώνονται βίαια. Διότι τι είναι η πρόοδος; Στην περίπτωσή μας είναι να γκρεμίσουμε τα τοτέμ που μας παραπλάνησαν. Πολιτικούς, επιχειρηματίες, καλλιτέχνες. Όλους. Και μετά θα έρθει η επόμενη μέρα. Αλλά και νύχτα να μείνει, δεν πειράζει. Θα ανάψουμε φωτιές.