Η ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΝΕΑ ΚΡΙΣΗ ΣΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΡΙΑΣ

Το γεγονός αυτό δεν πρέπει να δώσει την εντύπωση ότι η ευρύτατη εξέγερση που αγκαλιάζει ολόκληρη τη Συρία είναι έργο των ακραίων ισλαμιστών. Οι τελευταίοι όμως είναι οι πιο σκληροί, μαχητικοί και αδιάλλακτοι. Στη νέα, ένοπλη φάση στην οποία μετεξελίσσεται η συριακή εξέγερση μπορεί να αποτελέσουν τη δυναμική πρωτοπορία.
Δημιουργία Εθνικού Συμβουλίου στο Παρίσι για την υποστήριξη της Συριακής Επαναστάσεως από τον πρώην αντιπρόεδρο του καθεστώτος
Abdel-Halim Khaddam
«Ο Αλ Άσαντ θα έχει την τύχη του Μουαμάρ Καντάφι. Καλώ τον λαό να πάρει τα όπλα γιατί ο ειρηνικός δρόμος απέτυχε. Καλώ όλους τους αξιωματικούς να αναλάβουν τις πατριωτικές τους ευθύνες και να οργανωθούν για να συμμετάσχουν στην πτώση του καθεστώτος». Τα λόγια αυτά από το στόμα του πρώην αντιπροέδρου του καθεστώτος έχουν ξεχωριστή βαρύτητα, όπως και η συγκρότηση, υπό την αιγίδα του, επί γαλλικού εδάφους, «Εθνικού Συμβουλίου για την υποστήριξη της Συριακής Επαναστάσεως».
Το Εθνικό αυτό Συμβούλιο αντιδιαστέλλεται από το Εθνικό Συριακό Συμβούλιο, που συστάθηκε από σύριους αντικαθεστωτικούς στην Κωνσταντινούπολη, υπό τις διακριτικές ευλογίες της τουρκικής κυβερνήσεως. Είναι ένα μήνυμα ότι η Γαλλία δεν θα αφήσει ελεύθερο το πεδίο στη Συρία στις βλέψεις της Άγκυρας. Είναι μια ένδειξη επίσης της σταδιακής μετεξελίξεως της εξεγέρσεως σε ένοπλη, εμφύλια σύγκρουση.
Οι παρεμβάσεις του Αραβικού Συνδέσμου παραμένουν ατελέσφορες. Το σχέδιο που είχε υποβάλει στον Πρόεδρο Αλ Άσαντ για αποχώρηση του στρατού από τις πόλεις έγινε επισήμως δεκτό. Στην πράξη όμως απεδείχθη ανέφικτο και έμεινε ανενεργό. Ο σύριος Πρόεδρος προσπαθεί και ελπίζει να κατορθώσει να κινητοποιήσει τους φιλοκαθεστωτικούς ως αντίβαρο στους εξεγερμένους και να νομιμοποιήσει την άγρια καταστολή των αντιφρονούντων. Οργάνωσε για τον σκοπό αυτό μεγάλες διαδηλώσεις στη Δαμασκό και σε άλλες πόλεις. Η φωτιά όμως της εξεγέρσεως δεν σβήνει και οι παλιές εστίες αναζωπυρώνονται.
Η παρατεταμένη σύγκρουση θέτει σε δοκιμασία τη συνοχή των Ενόπλων Δυνάμεων, που μέχρι τώρα στηρίζουν σθεναρά τον Πρόεδρο Άσαντ. Ο τελευταίος, παράλληλα με την πολιτική της καταστολής, εξαγγέλλει δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις. Σ’ αυτό το πνεύμα, οργανώνει και τις φιλοκαθεστωτικές κινητοποιήσεις, παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως τον εκφραστή, τον πρωταγωνιστή και τον εγγυητή των μεταρρυθμίσεων.
Αναβίωση της σχέσεως του καθεστώτος με τους Κούρδους της Συρίας –
Νέα ένταση με την Άγκυρα
Όλοι ενθυμούνται την απέλαση του ηγέτη των μαχόμενων Κούρδων στα βουνά της Τουρκίας, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, το 1998. Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ενώσεως είχε αφήσει τη Συρία χωρίς στρατηγικό έρεισμα. Αυτό επέτρεψε στην Τουρκία να ασκήσει απροκάλυπτο εκβιασμό, με απειλή στρατιωτικής επεμβάσεως. Η Δαμασκός αναγκάσθηκε να υποκύψει.
Η υποχώρηση αυτή έγινε αφετηρία μιας διπλωματικής και οικονομικής επελάσεως της Άγκυρας στη Συρία. Στο πνεύμα του νεοοθωμανισμού, η Συρία αντιμετωπιζόταν ως προνομιακό πεδίο ασκήσεως τουρκικής ηγεμονικής επιρροής στην περιοχή.
Το ξέσπασμα της εξεγέρσεως άλλαξε καταλυτικά τα δεδομένα. Η Τουρκία, αυτοπροβαλλόμενη ως μοντέλο δημοκρατικής μουσουλμανικής χώρας, έσπευσε να επενδύσει στην αλλαγή του καθεστώτος και να προσεταιρισθεί τα αισθήματα των εξεγερμένων. Έλαβε σ’ αυτό υπ’ όψιν ότι η μεγάλη πλειοψηφία του συριακού λαού αποτελείται από μουσουλμάνους σουνίτες. Ο Πρόεδρος Άσαντ προέρχεται από τους κόλπους της μειοψηφικής ομάδας των αλαουιτών (8% – 10% του πληθυσμού). Η Άγκυρα, πέρα από τον πόλεμο δηλώσεων, φιλοξενεί επίσης στην Κωνσταντινούπολη το Εθνικό Συριακό Συμβούλιο, στο οποίο συμμετέχουν αντιπρόσωποι των εξεγερμένων και προσωπικότητες.
Το συριακό καθεστώς, έχοντας υπ’ όψιν το προηγούμενο της ΝΑΤΟϊκής επεμβάσεως στη Λιβύη, αντιμετωπίζει με μεγάλη καχυποψία τη στάση και τις κινήσεις της Τουρκίας. Η τελευταία προσφέρεται παρασκηνιακά να αποτελέσει εφαλτήριο για μια ενδεχόμενη επέμβαση. Δηλώνει επίσης πρόθυμη να συμμετάσχει σ’ αυτή με σημαντικές δυνάμεις.
Το ενδεχόμενο αυτό είναι ακόμη απομακρυσμένο. Η Ρωσία δεν είναι καθόλου διατεθειμένη να τηρήσει και στην περίπτωση της Συρίας τη στάση που τήρησε για τη Λιβύη. Η Συρία είναι πολύ σημαντική χώρα για τη Ρωσία, σε σχέση με την πολιτική της στον αραβικό κόσμο, τη Μέση Ανατολή και τη ναυτική παρουσία της στην Ανατολική Μεσόγειο. Σημειωτέον, η Συρία είναι η μόνη χώρα στην περιοχή που παρέχει στη Ρωσία λιμενικές διευκολύνσεις.
Η ένταση στα τουρκο-συριακά σύνορα επανέρχεται σταδιακά στα επίπεδα που ήταν προηγουμένως. Σημειώνονται μετακινήσεις σημαντικών τουρκικών στρατευμάτων προς τα σύνορα και γίνονται κάθε τόσο απειλητικές δηλώσεις από τούρκους αξιωματούχους ότι η Τουρκία δεν θα παραμείνει αδρανής ενώπιον των όσων λαμβάνουν χώρα στη Συρία.
Οι δηλώσεις αναφέρονται ειδικότερα στην αναβίωση της σχέσεως του Προέδρου Άσαντ με τους Κούρδους της Συρίας. Χαρακτηριστική ένδειξη του γεγονότος αυτού είναι η επιστροφή στη Δαμασκό από την εξορία του σύριου κούρδου ηγέτη Μοχάμεντ Σαλέχ Μουσλίμ, του Κόμματος της Δημοκρατικής Ενότητας (PYD). Το κόμμα αυτό είναι η συριακή εκδοχή του τουρκικού ΡΚΚ. Οι Κούρδοι της Συρίας ανέρχονται σε 1,9 εκατ. (15 εκατ. στην Τουρκία). Ο Πρόεδρος Άσαντ πολλαπλασίασε τις χειρονομίες προς τους Κούρδους. Επέτρεψε, κατά πρώτο λόγο, από τη νέα σχολική περίοδο του

Η εξέγερση δημιουγεί νέα κρίση στις σχέσεις Τουρκίας και Συρίας

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΕΛΙΔΑ 23
2011 το άνοιγμα 12 κουρδικών σχολείων. Διδάσκεται σε αυτά ελεύθερα η κουρδική γλώσσα, ψάλλεται ο κουρδικός εθνικός ύμνος και γίνεται έπαρση της κουρδικής σημαίας. Μέχρι προσφάτως, εκδηλώσεις του είδους αυτού ήταν απαγορευμένες και αδιανόητες.
Επέτρεψε, κατά δεύτερο λόγο, την οργάνωση, προσφάτως, τοπικών εκλογών, που παραπέμπουν σε μια μορφή τοπικής αυτονομίας, και την εκλογή Συμβουλίου του Δυτικού Κουρδιστάν (του Κουρδιστάν της Συρίας).
Αυτονόητο αντάλλαγμα των ανοιγμάτων του καθεστώτος προς τους Κούρδους ήταν η επίσημη συμμετοχή του Κόμματος Δημοκρατικής Ενότητας (PYD) στην Εθνική Συντονιστική Επιτροπή των Δυνάμεων της Δημοκρατικής Αλλαγής. Η τελευταία είναι πολιτικό όργανο του καθεστώτος και προβάλλεται ως ο φορέας της εξαγγελλόμενης δημοκρατικής αλλαγής εντός του πλαισίου του καθεστώτος.
Η προθυμία των Κούρδων του PYD να συνταχθούν με τη Συντονιστική Επιτροπή για την Υποστήριξη του Άσαντ εξηγείται επίσης από την καχυποψία και την εχθρότητα με την οποία αντιμετωπίζουν τη δημιουργία στην Τουρκία του Εθνικού Συριακού Συμβουλίου. Οι Τούρκοι είναι ορκισμένοι εχθροί του κόμματός τους, που επιδιώκει τη δημιουργία στη Συρία αυτόνομου Κουρδιστάν.
Ο Ασάντ παίζει το κουρδικό χαρτί κατά της Άγκυρας
Είναι προφανές ότι ο σύριος Πρόεδρος παίζει το κουρδικό χαρτί κατά της Άγκυρας ως αντίδραση στην πολιτική υποστήριξη που η τελευταία παρέχει στους εξεγερμένους αντιπάλους του συριακού καθεστώτος.
Υπενθυμίζεται ότι υπάρχει ήδη το αυτόνομο Κουρδιστάν στο βόρειο Ιράκ. Η δημιουργία ενός αυτόνομου Κουρδιστάν στη Συρία δημιουργεί για την Τουρκία ένα δεύτερο προηγούμενο και ενισχύει την ιδέα ότι μόνη λύση στο Κουρδικό της Τουρκίας είναι η ανάλογη δημιουργία και εκεί ενός αυτόνομου Κουρδιστάν. Με τις εξελίξεις αυτές, η κρίση στη Συρία παίρνει μια νέα διάσταση. Είναι βέβαιο ότι η ένταση στα τουρκο-συριακά σύνορα θα ανέβει ακόμη περισσότερο. Υπό τις συνθήκες αυτές, οι φιλοδοξίες της Άγκυρας να θέσει υπό την αιγίδα της τις εσωτερικές εξελίξεις στη Συρία, ποδηγετώντας το Εθνικό Συριακό Συμβούλιο των εξεγερμένων, φαλκιδεύονται. Οι φιλοδοξίες αυτές θα είναι σε άμεση αντίφαση και σύγκρουση με τις αντιδράσεις της Άγκυρας για το Κουρδικό.
Π. Δαφνομήλης