«Ήταν οι πιο δύσκολες μέρες από τότε που μπήκα στην πολιτική»

Πέμπτη μεσημέρι, μόλις έχει επιστρέψει στα γραφεία του κόμματος στη Λ. Συγγρού κι ενώ το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών έχει καταλήξει στο πρόσωπο του Λ. Παπαδήμου ως επικεφαλής της μεταβατικής κυβέρνησης. Στη συνομιλία με τους στενούς του συνεργάτες δείχνει ανακουφισμένος μετά την ένταση των προηγούμενων ημερών, μάλλον ικανοποιημένος από το τελικό αποτέλεσμα. Κάτι που φάνηκε καθαρά στο πρόσωπό του κατά την αποχώρησή του από το Προεδρικό Μέγαρο. Ο μέχρι εκείνη τη στιγμή μονίμως… βλοσυρός και «συννεφιασμένος» Αντ. Σαμαράς χαιρέτησε χαμογελώντας τους δημοσιογράφους. Οι κοντινοί από τους ανθρώπους του ήταν ακόμη πιο αποκαλυπτικοί: «Περάσαμε διά πυρός και σιδήρου» έλεγαν και δεν αναφέρονταν μόνο στις συζητήσεις με τον κ. Παπανδρέου, αλλά πιθανότατα στις πιέσεις που δέχθηκαν από παράγοντες εντός κι εκτός Ελλάδος, προκειμένου να μη «ναυαγήσει» η προσπάθεια συνεννόησης, έστω και για σύντομο χρονικό διάστημα, μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων.
Πάντως ο κ. Σαμαράς δεν κρύβει τους προβληματισμούς του για την «επόμενη ημέρα», ακριβέστερα για τους επόμενους -τρεις ή κάτι παραπάνω- μήνες, μέχρι την ημέρα διεξαγωγής των εθνικών εκλογών. «Κάναμε ένα αποφασιστικό βήμα για να βγούμε από το πολιτικό αδιέξοδο, να ησυχάσει ο κόσμος, αλλά τα δύσκολα είναι μπροστά μας», φέρεται να είπε στους στενούς του συνεργάτες. Οι φόβοι του έχουν πολλές και διαφορετικές αφετηρίες: Από το ότι το κυβερνητικό σχήμα δείχνει να είναι «παράταιρο» και ότι αυτό μπορεί να «υπονομεύσει» την αποτελεσματικότητά του μέχρι το κατά πόσο θα είναι σταθερή η υποστήριξη από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ. Στη Λ. Συγγρού θεωρούν ότι είναι πολύ πιθανόν η νέα κυβέρνηση να βρεθεί στις «συμπληγάδες πέτρες» των εσωτερικών διενέξεων του ΠΑΣΟΚ. Σε μια τέτοια περίπτωση «θα χρεωθούν εξ ολοκλήρου το κόστος της αποτυχίας», προσθέτουν τα στελέχη της ΝΔ.
Από τη δήλωση του κ. Σαμαρά -περασμένα μεσάνυχτα της 5ης Νοεμβρίου- «οι μάσκες έπεσαν, μόνη λύση οι εκλογές» μέχρι τη συμφωνία (του) της περασμένης Πέμπτης, στο πρόσωπο του Λ. Παπαδήμου, συνέβησαν πολλά. Και μεσολάβησαν ακόμη περισσότερα.
Την επομένη της ψηφοφορίας για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης ο πρόεδρος της ΝΔ κάνει νέα δήλωση, όπου επαναλαμβάνει τις «κόκκινες γραμμές» για ενδεχόμενη στήριξή του σε μια μεταβατική κυβέρνηση, αλλά παραλείπει αυτή για τη σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου. Δεν διατυπώνει εκ νέου τη θέση του ότι δεν θα συμμετάσχουν στελέχη του κόμματος.
Αναπόφευκτα όλοι καταλήγουν στο εύλογο συμπέρασμα ότι στο συγκεκριμένο ζήτημα «κάνει ένα βήμα πίσω». Ένα 24ωρο αργότερα, κι ενώ η πίεση της κοινωνίας, των Μέσων Ενημέρωσης, ενδεχομένως και των ξένων εντείνεται διαρκώς, ο κ. Σαμαράς επισκέπτεται τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Εξερχόμενος δηλώνει την απόφασή του να βοηθήσει για την άρση του αδιεξόδου, προσθέτοντας ότι «εφόσον παραιτηθεί ο κ. Παπανδρέου, όλα θα πάρουν τον δρόμο τους». Οι περισσότεροι σπεύδουν να συμπεράνουν ότι είναι έτοιμος να διαπραγματευτεί ακόμη και τις «κόκκινες γραμμές», με τις όποιες συνέπειες. Από εκείνη τη στιγμή και μετά ξεσπάει ένα κύμα αντιδράσεων στο εσωτερικό της παράταξης. Που ξεκινάει από στενούς συνεργάτες του οι οποίοι υποστηρίζουν ότι «αν αλλάξουμε γραμμή θα καταστραφούμε πολιτικά», περνάει στους βουλευτές και φθάνει στις κομματικές οργανώσεις. Ορισμένοι βουλευτές εκφράζουν την πρόθεσή τους να συγκεντρώσουν υπογραφές διαμαρτυρόμενοι για την αλλαγή γραμμής, στα κεντρικά γραφεία επικρατεί ένταση, οι πληροφορίες μιλούν ακόμη και για φραστικά επεισόδια.
Την επόμενη ημέρα (Δευτέρα), ανήσυχος προφανώς από τις αντιδράσεις, ο κ. Σαμαράς προχωρεί σε δύο συγκεκριμένες κινήσεις: Πρώτον, καλεί σε σύσκεψη στη Λ. Συγγρού έναν μεγάλο αριθμό βουλευτών, που είναι μετριοπαθείς στη συντριπτική τους πλειοψηφία. Οι περισσότεροι εξ αυτών έχουν ήδη εκφραστεί υπέρ της συνεννόησης με το ΠΑΣΟΚ σε μια μεταβατική κυβέρνηση, μεταξύ αυτών οι Άρης Σπηλιωτόπουλος, Ν. Δένδιας, Μ. Βαρβιτσιώτης, Β. Αντώναρος, Π. Παυλόπουλος κ.ά. Καλούνται ακόμη και βουλευτές που κινούνται στον στενό πυρήνα των προεδρικών (Κ. Μαρκόπουλος, Κ. Τασούλας, Χρ. Σταϊκούρας κ.ά.), καθώς επίσης και οι δύο αντιπρόεδροι. Στη διάρκεια της σύσκεψης ο πρόεδρος της ΝΔ εστιάζει στα θετικά σημεία μιας πιθανής συμφωνίας με το ΠΑΣΟΚ και ζητάει από τους βουλευτές να βγουν στα Μέσα Ενημέρωσης και να υποστηρίξουν τη γραμμή του κόμματος. Την ίδια ημέρα ο κ. Σαμαράς κάνει ακόμη μια δήλωση, περιστοιχιζόμενος αυτήν τη φορά από τους κ. Αβραμόπουλο και Δήμα, θέλοντας έτσι να υπογραμμίσει ότι υπάρχει ομοψυχία στο κόμμα. Τα τηλεφωνήματα «αγανακτισμένων» οπαδών στο τηλεφωνικό κέντρο της Λ. Συγγρού συνεχίζονται ωστόσο με την ίδια ένταση. Θα γίνουν εντονότερα όταν λίγες ώρες αργότερα από το κεντρικό δελτίο ειδήσεων τηλεοπτικού σταθμού ο εκπρόσωπος του κόμματος Γ. Μιχελάκης θα δηλώσει ότι «δεν είναι θέσφατο» η μη συμμετοχή πολιτικών στελεχών της ΝΔ στη νέα κυβέρνηση. Δύο ώρες μετά δημοσιογράφος επικοινωνεί τηλεφωνικά με τον κ. Μιχελάκη και τον ρωτά αν έχει αλλάξει κάτι στη γραμμή του κόμματος. Η απάντηση που παίρνει είναι αρνητική. Ωστόσο, το πρωί της επομένης (Τρίτη) ο εκπρόσωπος, σε νέα τηλεοπτική παρέμβασή του (ΑΝΤ1), επαναλαμβάνει τα περί… θέσφατου, οπότε καθίσταται σε όλους σαφές ότι η ΝΔ συζητάει την ουσιαστική συμμετοχή της στο νέο κυβερνητικό σχήμα.
Στο μεταξύ έχουν ξεκινήσει να διακινούνται φήμες γύρω από το όνομα του εκπροσώπου της χώρας μας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο Τ. Ρουμελιώτη. Είναι ο ίδιος ο κ. Σαμαράς που θα βάλει τέλος στη σχετική συζήτηση, όταν Δευτέρα βράδυ οι δημοσιογράφοι τον «πολιορκούν» τη στιγμή που αποχωρεί με το αυτοκίνητό του από τα κεντρικά γραφεία. «Εγώ τον Ρουμελιώτη ποτέ!» τονίζει και συνοδεύει τα λεγόμενά του με μια χαρακτηριστική κίνηση του χεριού του. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο βασικός λόγος άρνησης ήταν η εμπλοκή του κ. Ρουμελιώτη στο σκάνδαλο Κοσκωτά και ο κ. Σαμαράς δεν επιθυμούσε το κόμμα του να συνδεθεί μαζί του.
Η Τρίτη ξεκινάει με ακόμη μεγαλύτερη ένταση, καθώς από τις Βρυξέλλες ο Επίτροπος Όλι Ρεν και δευτερευόντως ο επικεφαλής του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ εγείρουν θέμα ενυπόγραφων εγγυήσεων (και από τη ΝΔ) προκειμένου να εγκρίνουν την εκταμίευση της 6ης δόσης. Απαίτηση που προκαλεί εντάσεις στο πολιτικό σκηνικό της χώρας κι όχι μόνο, αλλά και την οργισμένη αντίδραση του κ. Σαμαρά, ο οποίος επισημαίνει ότι έχει καταστήσει σαφή τη θέση του για την ανάγκη εφαρμογής των αποφάσεων της 26ης Οκτωβρίου. Ως εκ τούτου, προσθέτει, «δεν επιτρέπω σε κανέναν να θέτει σε αμφιβολία τις δηλώσεις μου». Η αποστροφή του «υπάρχει εθνική αξιοπρέπεια» θα καταγραφεί στα ιστορικά των ημερών. Οι διεργασίες για την επιλογή νέου πρωθυπουργού, στο μεταξύ, κορυφώνονται. Η ξαφνική αναχώρηση του Αντ. Σαμαρά το μεσημέρι της Τρίτης από τα γραφεία του κόμματος «προς άγνωστη κατεύθυνση» θα θέσει σε συναγερμό δημοσιογράφους και τηλεοπτικά συνεργεία. Το γεγονός ότι δεν συνοδεύεται από κανένα στέλεχος ή συνεργάτη του δίνει στο γεγονός διαστάσεις μυστηρίου.
Ο κ. Σαμαράς επιστρέφει μία ώρα αργότερα χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε πληροφορία ή φήμη. Μέχρι την επομένη, που θα αποκαλυφθεί ότι στο διάστημα της απουσίας του είχε συναντηθεί με τον Απ. Κακλαμάνη και, κατά τα λεγόμενα του τελευταίου, είχε συζητήσει τη πιθανότητα να είναι εκείνος ο πρωθυπουργός. Από τη Λ. Συγγρού ποτέ δεν επιβεβαίωσαν, τουλάχιστον επίσημα, το συγκεκριμένο ραντεβού. Έσπευσαν ωστόσο να πάρουν σαφή θέση στη φημολογία που είχε αρχίσει να καλλιεργεί το ΠΑΣΟΚ ότι ο Γ. Παπανδρέου πρότεινε στον κ. Σαμαρά τον Λ. Παπαδήμο κι εκείνος τον απέρριψε. «Εάν ο κ. Παπανδρέου είχε προτείνει τον κ. Παπαδήμο, ο κ. Σαμαράς θα τον δεχόταν» δηλώνει το μεσημέρι της Τετάρτης ο εκπρόσωπος του κόμματος Γ. Μιχελάκης. Δήλωση την οποία θα επαναλάβει αργότερα, λίγα λεπτά πριν ο πρόεδρος της ΝΔ περάσει την πόρτα του Προεδρικού Μεγάρου για το Συμβούλιο Αρχηγών υπό τον Κ. Παπούλια. Λόγω… Καρατζαφέρη η συνάντηση διακόπτεται με «επεισοδιακό τρόπο», αλλά στη συζήτηση με τον κ. Παπανδρέου, παρουσία του Κ. Παπούλια, διαπιστώνεται ότι η πρόταση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ για τον Φ. Πετσάλνικο δεν «περπατάει». Συμφωνείται να γίνει μια τελευταία προσπάθεια να πειστεί ο Λ. Παπαδήμος. Ο κ. Παπανδρέου διατείνεται ότι ο τελευταίος θέτει όρους και ζητά από τον πρόεδρο της ΝΔ να επικοινωνήσει μαζί του για να τον μεταπείσει. Την ίδια στιγμή οι συνεργάτες του κ. Παπανδρέου επιδίδονταν σε ένα «όργιο παραπληροφόρησης» στη βάση ότι ο κ. Σαμαράς είχε απορρίψει συλλήβδην όλες τις προτάσεις του προέδρου του ΠΑΣΟΚ για τα πρόσωπα (Παπαδήμος, Πετσάλνικος κ.ά.) Η Λ. Συγγρού αντιδρά με έντονο τρόπο και καταγγέλλει την πλευρά Παπανδρέου για «σπερμολογία» και ωμή διαστρέβλωσης της πραγματικότητας. Ο ίδιος ο κ. Σαμαράς στέκεται απέναντι στις τηλεοπτικές κάμερες για να διαψεύσει με τον πιο επίσημο τρόπο τη φημολογία που εκπορεύεται από την κυβέρνηση. Σε πολύ αυστηρό τόνο δηλώνει ότι «το πρόβλημά μου δεν είναι τα πρόσωπα», αλλά «να ξεμπλοκάρει η 6η δόση, να σχηματιστεί κυβέρνηση και η χώρα να οδηγηθεί σε εκλογές».
Η Πέμπτη αποδεικνύεται μια άλλη ημέρα. Λόγω των όσων είχαν συμβεί την προηγούμενη, ο Αντ. Σαμαράς προσέρχεται στο Προεδρικό Μέγαρο με το γνωστό βλοσυρό ύφος.
Στέκεται απέναντι στους δημοσιογράφους και σημειώνει: «Έρχομαι για τρίτη φορά για το ίδιο θέμα, ελπίζω να είναι η τελευταία». Αποδείχθηκε ότι ήταν η τελευταία, τουλάχιστον για το συγκεκριμένο θέμα.

Εξ ου και αποχώρησε χαμογελαστός, ενώ το χαμόγελό του έγινε πιο πλατύ λίγο αργότερα, ακούγοντας τον Λ. Παπαδήμο να δηλώνει «ον κάμερα» ότι ποτέ δεν έθεσε όρους στους πολιτικούς αρχηγούς, καταρρίπτοντας τη σχετική φημολογία που καλλιεργούσε όλες τις προηγούμενες ημέρες το επιτελείο του Γ. Παπανδρέου.