Βυζάντιον

***

Η προηγούμενη Κυριακή άρχισε μ’ ένα τηλεφώνημα γύρω στις 9 το πρωί. Ήταν ο γαμπρός μου. «Σε παρακαλώ μη φορέσεις το κουστούμι το Αρμάνι, θα σου το γεμίσουν τρύπες. Με μένα θα το δει και ο ήλιος, θα το καμαρώσει και το φεγγάρι. Εσύ θα το πάρεις από την ντουλάπα για το μνήμα, Προκόπιε!» Ασφαλώς και δεν κατάλαβα. «Ο εκδότης σου σε έχει για εκτέλεση κακομοίρη. Και στην άλλη άκρη θα σε περιμένει ο Μακαριστός, παρέα με τον Τάσσο και όλους τους αγωνιστές του ’21 που θα σε εξετάσουν στα άπαντά τους». Του απάντησα ότι ο εκδότης μου αποκλείεται να με έδινε για εκτέλεση. Ο δικός μου ο εκδότης ποτέ δεν θα έκανε κάτι τέτοιο. Ο εκδότης μου θα με έκοβε κομματάκια σιγά σιγά, μπορεί να με κρεμούσε ανάποδα ή, το καλύτερό του, να με φύτευε στο χώμα με το κεφάλι έξω και το ραδιόφωνο της Κυπριακής Εκκλησίας στ’ αυτιά. Μετά είδα αυτό που γράψαμε και άρχισα να το ξανασκέφτομαι. «Δεν θα γλιτώσει το εκτελεστικό απόσπασμα όποιος τολμήσει να παραδώσει τα ιερά και τα όσια του τόπου μας στους ξένους… σωτήρες μας». Τηλεφώνησα στον γαμπρό μου και του είπα ότι θα βάλω κάτι σε βερμούδα με παντόφλα και διαφημιστικό μπλουζάκι ΕΒΓΑ. Και από τότε ονειρεύομαι τη σκηνή που σας περιέγραψα.
•••
Είναι στιγμές που, δεν σας το κρύβω, φοβάμαι. Όχι τον εκδότη μου – αυτός, αν φτάσουμε εκεί, θα γράφει ότι είναι ντροπή Έλληνες να σφάζονται μεταξύ τους. Φοβάμαι για πρώτη φορά τόσο πολύ επειδή είναι η μοναδική ιστορική συγκυρία κατά την οποία αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα ο καθένας με τον δικό του τρόπο. Να, στην προσπάθεια επέκτασης αυτής της χώρας υπήρχαν σαφείς γεωγραφικοί και στρατιωτικοί στόχοι. Στη Μικρασιατική Καταστροφή ετέθησαν οι ανάγκες ενσωμάτωσης αυτών των ανθρώπων. Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η χώρα είχε στόχο την επιβίωσή της. Μετά επιδίωξε την ανάπτυξη και τη βελτίωση του βιοτικού της επιπέδου. Αργότερα τη Δημοκρατία και την ενδυνάμωσή της. Μπορείτε, σας παρακαλώ, να μου πείτε τι ακριβώς -και πώς- επιδιώκουμε σήμερα; Α, όχι! Μη μου αρχίσετε τα περί επιβίωσης γιατί ως στόχος δεν είναι σαφής. Και ούτε αντιλαμβανόμαστε όλοι την επιβίωση της χώρας με τρόπο κοινό και αποδεκτό. Για μένα, ας πούμε, η επιβίωση της χώρας μπορεί να συνεπάγεται τον δικό σας θάνατο. Αλλά κι εσείς ίσως πιστεύετε ότι η χώρα θα αναπνεύσει όταν εξοντωθούν ξεπουλημένα τσόλια όπως εγώ. Το θέμα είναι ότι δεν θα ζήσουμε όλοι. Όχι και τόσο άσχημα, θα ξαλαφρώσουν τα ταμεία.
•••
Τον τελευταίο καιρό αναπτύσσεται στη χώρα κάτι που περισσότερο θυμίζει θεωρία συνωμοσίας, αν και σε δύο αιώνες θα τυλίγεται με τους λαϊκούς θρύλους. Όλα όσα ζούμε, λοιπόν, είναι ένα σχέδιο της Γερμανίας για να αποκτήσει τον έλεγχο της όμορφης πατρίδας μας. Θέλει επίσης το μυαλό, αλλά και το σπέρμα της, αφού (ακούγεται κι αυτό) έχει δημογραφικό πρόβλημα – προφανώς οι τούρκοι μετανάστες που είναι εκεί δεν της κάνουν, θέλει κάτι σε πιο ευρωμεσογειακό. Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, που προφανώς εκπονήθηκε κάπου στην καγκελαρία, η χώρα θα οδηγηθεί σε εξάντληση, θα ξεπουληθεί για ένα κομμάτι γερμανικό ψωμί (είναι και διαίτης, έχει στον Βασιλόπουλο) και οι Γερμανοί θα επιστρέψουν. Περίεργη σχέση κι αυτή ε; Εμείς πήγαμε ως μετανάστες, αυτοί έρχονται ως εργοδότες. Αυτό είναι πραγματικά σατανικό, αλλά δεν ξέρω αν συμφωνεί ο μικρός ή ο μεγάλος μέτοχος της γερμανικής και της γαλλικής τράπεζας που τώρα θα κληθεί να καταπιεί μία προς μία τις τρίχες από το κούρεμα. Μη χαίρεστε, βρείτε άλλον τοίχο για να κουτουλήσετε. Δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο σχέδιο για να αρπάξουν τη χώρα, ασχέτως αν τα πράγματα μας οδηγούν στο ξεπούλημα. Απλώς η Γερμανία επιλέγει να πληρώσουν οι τράπεζες μια κρίση που απειλεί την ευρωζώνη. Από εκεί και πέρα, το δικό μας δράμα δεν τους αφορά και τόσο.
•••
Την προηγούμενη εβδομάδα σας εξήγησα ότι, όσον αφορά τη δική μας καθημερινότητα, η ουσία είναι σε αυτό που είπε ο Σαρκοζί στον Γιώργο: «Θα είστε μόνοι σας». Κούρεμα σημαίνει διαγραφή χρέους. Σημαίνει επίσης και μια συμφωνία που θα σου λέει πως από εδώ και πέρα δεν μπορείς να χρησιμοποιήσεις δανειακά κεφάλαια για να χρηματοδοτήσεις το κράτος σου. Όποια δάνεια κι αν χορηγηθούν, θα έχουν να κάνουν με την εξυπηρέτηση των παλαιοτέρων. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι το κράτος πρέπει να κινηθεί με τα έσοδα που συλλέγει, βάσει των δαπανών του, τις οποίες οφείλει να περικόψει. Ένα παράδειγμα: Όταν του χρόνου γίνουν άλλες 100.000 απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, αυτό τεχνικά θα έχει γίνει όχι επειδή υπάρχει κάποιος Γερμανός που το απαιτεί, αλλά επειδή κανείς δεν θα μας δανείζει χρήματα για να χρηματοδοτήσουμε τις ανάγκες μας. Για τον ίδιο λόγο θα γίνει και η εκποίηση (πείτε το και ξεπούλημα, δεν διαφωνώ) κομματιών του εθνικού πλούτου. Αν δεν δανείζεσαι από τις αγορές, κάπως πρέπει να βρεις χρήματα. Μπορώ δε να προβλέψω ότι στην όμορφη πατρίδα μας θα γίνει η πρώτη διαδήλωση με αίτημα τη χορήγηση δανείων από τους ισχυρούς εταίρους μας. Θα μιλήσει και ο Αντώνης Σαμαράς, είτε ως πρωθυπουργός είτε ως αρχηγός της αντιπολιτεύσεως, ίσως και ως πρόεδρος της νέας Ελληνικής Πολιτείας – πάντα κάτι τέτοια βρίσκουν όλοι για να είναι πρόεδροι κάπου, εδώ βρήκε ο Γιώργος.
•••
Η πλάκα είναι ότι υπάρχουν αισιόδοξες εκτιμήσεις και αναλύσεις. Βλέπω, ας πούμε, ανάλυση βρετανικής τράπεζας που λέει ότι στο τέλος του 2012 οι Έλληνες θα έχουν χάσει το 50% του εισοδήματος που είχαν το 2009. Η τράπεζα, όμως, εκτιμά ότι θα υπάρξουν αναπτυξιακές ευκαιρίες και η ανάκαμψη θα αρχίσει γρηγορότερα από το αναμενόμενο. Προφανώς αν φυτέψεις φασολάκια ή καμιά καναβουριά. Η χώρα γίνεται Ρουμανία επειδή δεν έγινε όταν έπρεπε. Και έχει συμβεί κάτι που αρνούμαστε να το παραδεχθούμε. Ζούμε αυτό που έγινε στην ανατολική Ευρώπη το 1989, όταν κατέρρευσε ο υπαρκτός σοσιαλισμός. Εδώ κατέρρευσε ο ανύπαρκτος σοσιαλισμός του ΠΑΣΟΚ, που είναι τελικά ακριβώς το ίδιο ως προς το αποτέλεσμα: φτώχεια.
•••
«Μαλάκα μου το πιστεύεις ότι δεν μας λένε λέξη γι’ αυτά που σκοπεύουν να κάνουν;» Η περήφανη αυτή δήλωση ανήκει σε μέλος του Υπουργικού Συμβουλίου. Του είπα ότι αυτό δεν είναι απαραιτήτως κακό. Εδώ ήταν σε εξέλιξη η συνέντευξη Μέρκελ – Σαρκοζί και ο Γιώργος την έβλεπε μαζί με την υπόλοιπη χώρα – τι πιο δημοκρατικό απ’ αυτό; Και άντε να μάθει το ακριβές περιεχόμενο της λύσης λίγα λεπτά πριν από μας. Μεταξύ μας, το βρίσκω εντελώς φυσιολογικό, αναπόφευκτο, μη σας πω και θεμιτό. Εμείς τσαλαπατήσαμε την αξιοπρέπεια αυτής της χώρας, όχι αυτοί. Το χειρότερο, πάντως, που έγινε την προηγούμενη εβδομάδα ήταν η απαίτηση τεχνοκρατών της «τρόικας» να τους δώσουμε μια εκτίμηση για τα κοιτάσματα πετρελαίου στο Ιόνιο. Τους δώσαμε. Συγκρατημένη, μου είπαν.
•••
Έτσι, λοιπόν, φτιάξαμε τον δικό μας τρίτο κόσμο για να ζήσουμε. Κλεισμένοι σ’ ένα ποτάμι από λαμαρίνες με σκουπίδια στις όχθες του. Σκέφτηκα να πάρω μια σακούλα και να την αφήσω μέσα στο μετρό, στην τελευταία βάρδια του τρένου. Έτσι, για να διαμαρτυρηθώ. Δεν το έκανα. Και αποφάσισα να λέω πως αυτά εκεί έξω δεν είναι σκουπίδια, είναι ομόλογα, τραπεζικές μετοχές και υποσχέσεις πολιτικών αρχηγών. Όμως είναι σαν τον χειρότερο εφιάλτη μου. Εγκλωβισμένος μέσα σε λαμαρίνες, γύρω σκουπίδια, κάποιος ουρλιάζει στο ραδιόφωνο, ο ήχος του ελικοπτέρου και, πάνω απ’ όλα, η φωνή του Βαγγέλη.