Θυμάται και αποκαλύπτει…
Στο διαμέρισμά της πρωταγωνίστρια είναι η γάτα της και η τέχνη.
Η μεγάλη κυρία της δημοσιογραφίας, ενώ έχει περάσει τα ογδόντα, ετοιμάζει δυο ακόμη βιβλία. Μάλιστα, το ένα θα αναφέρεται στους άνδρες που έπαιξαν ρόλο στη ζωή της,
που ουσιαστικά, όπως λέει και η ίδια, μέσα από αυτούς καταγράφεται όλη της η ζωή…
Τι να πρωτοκρατήσεις από τα όσα είπαμε… Συναντηθήκαμε στις 11 το πρωί και έφυγα με βιβλία στα χέρια στις πέντε το απόγευμα… Κράτησα σαν θησαυρό στη μνήμη μου αυτό που μου είπε η μεγάλη δασκάλα του καλλιτεχνικού ρεπορτάζ:
«Στη δημοσιογραφία αν την επόμενη μέρα που ξυπνήσεις δεν σου έχουν κόψει πέντε την καλημέρα, δεν έχει πλάκα και δεν έχεις κάνει καλά τη δουλειά σου»… Όπως και το ότι «στη δημοσιογραφία έχεις την ευκαιρία να συναντήσεις τους ανθρώπους που θαυμάζεις»… Και έκλεισε με τη συμβουλή:
«Στη ζωή σου να μη γίνεις ποτέ μια πικραμένη μετριότητα»…
// Αυτήν την περίοδο γράφετε ένα βιβλίο για τους ανθρώπους που σας σημάδεψαν…
Ναι, σε λίγους μήνες θα εκδοθεί ένα βιβλίο για τους ανθρώπους που έπαιξαν ρόλο στη ζωή μου. Ξεκινώντας από τον παππού μου, τον πατέρα μου και τον Γιάννη Τσαρούχη.
// Πώς γνωρίσατε τον Γιάννη Τσαρούχη;
Το ’43 γράφτηκα στη Σχολή Καλών Τεχνών και ήθελα να γίνω ζωγράφος. Μέσα από το στενό μου φίλο, τον Νίκο Γεωργιάδη, το σκηνογράφο του αιώνα μας, γνώρισα τότε ένα ζωγράφο που είχε έρθει από το Παρίσι, τον Γιάννη Τσαρούχη, για να μου κάνει μαθήματα. Ό,τι ευρύτητα πνεύματος έχω, την οφείλω στον Γιάννη. Καθώς περνούσε ο καιρός όμως έβλεπα ότι δεν μου πήγαινε η ζωγραφική και κάθισα κάτω τον Γιάννη και του είπα: «Δεν με ενδιαφέρει τίποτα άλλο, ρε Γιάννη, από την αλήθεια. Δεν θέλω να γίνω στη ζωή μου μια πικραμένη μετριότητα σαν αυτούς που λένε φταίει η μοίρα μας, φταίει ο κόσμος, φταίει ο Θεός που μας μισεί. Πες μου, είμαι καλή στη ζωγραφική;». Στην αρχή δίστασε και μετά μου είπε: «Η αληθινή ζωγραφική με τη δική σου είναι κέντημα χειρός με κέντημα μηχανής». Ήμουν λοιπόν μια καλή αντιγραφέας. Τα βρόντηξα αμέσως και έφυγα από τη Σχολή.
// Είχατε όμως και το ταλέντο της
συγγραφής;
Το ταλέντο δεν φτάνει. Βλέπω στην τηλεόραση αυτά τα τάλεντ σόου και σκέφτομαι από μέσα μου όταν βλέπω αυτά τα παιδιά ότι είναι τελειωμένα πριν καν ξεκινήσουν. Καμένα χαρτιά. Ο Μάριος Φραγκούλης έκανε 7,5 χρόνια μελέτη με τους καλύτερους καθηγητές μουσικής για να φτιάξει αυτή τη φωνή. Ο Μάριος μπορεί να έχει γρίπη, να είναι βραχνός από τον πονόλαιμο, αλλά δεν καταλαβαίνει κανείς τη βραχνάδα του γιατί την κρύβει με την τεχνική. Στα σαράντα του είναι παγκοσμίως ένας από τους καλύτερους τενόρους. Έχω γράψει βιβλίο για τον Μάριο.
// Είστε κατηγορηματική με τα τάλεντ σόου ενώ ήσασταν η πρώτη που μας δώσατε μια γεύση ανίχνευσης ταλέντων από την τηλεόραση με το «Να η ευκαιρία» στην ΕΡΤ…
Το «Να η ευκαιρία» δεν ήταν τάλεντ σόου, ήταν μια ωραία βραδιά. Πριν δούμε τους υποψήφιους, ο Κατσαρός τους πέρναγε από κόσκινο. Αν υποθέσουμε ότι το άριστα ήταν το δέκα, ο Κατσαρός μας έφερνε να δούμε το οκτώ και το εννιά. Ο στόχος μας ήταν ο κόσμος να δει μια ωραία βραδιά με έξοχες φωνές και όχι να γελάσει με τα ψώνια. Ο Κατσαρός τους έκανε επτά βίντεο και πρόβαλε σε εμάς το καλύτερο. Αυτό που ο υποψήφιος δεν είχε τρακ. Ο Κατσαρός ήξερε τη δουλειά του. Αλλά σ’ αυτό το τάλεντ σόου είχαμε διαγωνισμό στο χορό, στο στίχο, στο θέατρο, στη φωτογραφία, στο σκίτσο, στον κινηματογράφο. Η εκπομπή έδινε μια συμβουλή: «Αξίζει να αφήσεις τη δουλειά σου, τις σπουδές σου για να γίνεις ηθοποιός, τραγουδιστής;». Το ερώτημα δεν ήταν «Αξίζει να αφήσεις τη δουλειά σου για να γίνεις σταρ;». Αυτά είναι παραμύθια τούμπανα. Εγώ έπαιρνα για τη συμμετοχή μου 4.000 δραχμές. Τα χρυσά συμβόλαια δεν τα είδα ποτέ στην τηλεόραση. Ζω με τη σύνταξη του δημοσιογράφου και μάλιστα λέω στην κόρη μου να μου δίνει τη μισή, την άλλη να την κρατά αυτή. Ζω με τα απαραίτητα… Απλά έχω έναν όρο…
// Ποιον;
Να κάνω τις Κυριακές της Ροζίτας.
// Τι είναι αυτές οι Κυριακές;
Κάθε Κυριακή μαγειρεύω από το πρωί και το σπίτι μου είναι ανοιχτό για όλους. Μαγειρεύω δικές μου συνταγές και γεμίζει το σπίτι κόσμο μέχρι το βράδυ. Άρεσαν τα φαγητά μου στον Γιάννη Δαλιανίδη. Ερχόταν κάθε Κυριακή. Μου λείπει πολύ ο Γιάννης… Στην τράπεζα δεν έχω δεκάρα. Ούτε για ώρα ανάγκης, αλλά ποτέ δεν φοβήθηκα. Όταν έχεις περάσει κατοχή και ακούς κρυφά το BBC για το πότε θα φύγουν οι Γερμανοί, έχεις μάθει να ζεις με την ελπίδα. Δούλευα στην εφημερίδα μέχρι τα 80 μου και ίσως και παραπάνω… Ξέρεις γιατί έγινα δημοσιογράφος;
// Γιατί;
Για να γνωρίσω από κοντά όσους θαύμαζα. Και τα κατάφερα. Τους γνώρισα. Και με το σπουδαίο χορευτή του αιώνα μας, τον Νουρέγεφ, έγινα φίλη, και με τον Μάρλον Μπράντο και την Ελίζαμπεθ Τέιλορ και την πανέμορφη Ίνγκριντ Μπέργκμαν και στην Ελένη Βλάχου δούλεψα και με το σπουδαίο σκηνοθέτη και ηθοποιό Δημήτρη Ποταμίτη έγινα φίλη καρδιακή και με άλλους πολλούς.
// Τι θα συμβουλεύατε τους νέους;
Να διαβάζουν. Επειδή εγώ στη ζωή μου δεν πήγα σε πανεπιστήμιο, μορφώθηκα από μόνη μου. Στο σπίτι μου στο Ψυχικό όλη μέρα διάβαζα. Τώρα στο σπίτι μου στον Υμηττό έχω έξι βιβλιοθήκες και έξι έχω στο σπίτι της κόρης μου.
// Ποιος σας ανακάλυψε στη δημοσιογραφία;
Ένας μεγάλος δημοσιογράφος, ο Γιαννουκάκης. Με φώναξε να πάω το ’47 μαζί του. Μόλις είχα επιστρέψει από σπουδές στο Λονδίνο.
// Σας πειράζει που θα κλείσει η ΕΤ-1;
Ο φίλος μου ο Γιάννης Λάμψας, διευθυντής στην ΕΡΤ, μου έλεγε «ρε Ροζίτα, σ’ αυτήν την ΕΡΤ δεν μπορώ να απολύσω κανένα. Υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι που δεν έχουν ούτε καρέκλα να καθίσουν, τι να τους κάνω; Προσπαθώ να διώξω κάποιους, αλλά πέφτω πάνω σε ρουσφέτια υπουργών. Δεν κατάφερα, μα τον Θεό, να διώξω κανένα. Μα, όλοι έχουν μέσο;». Αυτή είναι η κατάσταση της ΕΡΤ.
// Γιατί δουλεύετε μέχρι σήμερα;
Γιατί δεν μπορώ αλλιώς. Όταν ήρθα για διακοπές στην Ελλάδα από την Ιταλία μου λέει η Ελένη Βλάχου «Ροζίτα, θα έρθει η Μαρία Κάλλας στην Επίδαυρο. Ο Τσαρούχης φτιάχνει τα σκηνικά. Η παρέα σου. Αφού θα πας, γράψε μας κάτι. Έτσι για την πλάκα σου…». Ε, αυτό ήταν, πάει η Ιταλία. Ήμουν υπνοβάτης στην Ιταλία. Με το που έπιασα στυλό έγινα καλά. Αλλά η δουλειά μου ήταν το ρεπορτάζ. Δεν ήμουν δημόσιος υπάλληλος. Με τον Μάρλον Μπράντο ήμουν στο ίδιο αυτοκίνητο και στο αεροδρόμιο γινόταν χαμός από κόσμο και φωτορεπόρτερ. Δεν πάθαινα πλάκα όμως με τους σταρ. Δεν ξέρω γιατί… Ο Μπράντο με κρατούσε από το χέρι καθ’ όλη τη συνέντευξη, πολύ τρυφερός άνθρωπος, αλλά έκανε ένα λάθος. Πίστευε ότι μπορείς να γίνεις διεθνής σταρ παραμένοντας πιστός στα ιδεώδη σου. Δεν γίνεται. Δεν μπορείς να γίνεις σταρ του Χόλιγουντ και να είσαι υπέρ των νέγρων. Δεν γίνεται να αρνηθείς Όσκαρ ή να κοιμάσαι απ’ έξω από φυλακές για να σώσεις από τον ρατσισμό τους αδικημένους. Αυτά που έκανε ο Μπράντο κόστισαν στην εταιρεία του. Το ρόλο του «Νονού» τον πήρε με άλλο όνομα, γιατί δεν τον ήθελε το σύστημα πλέον. Και μην ακούτε αυτά που λένε, ότι ήταν γκέι. Αυτός και ο Τζακ Νίκολσον πήγαν σε δραματικές σχολές για να γνωρίσουν κορίτσια.
// Ο πολιτισμός μας τι είναι για την Ελλάδα;
Η μόνη διέξοδος. Η Νουβέλ Ομπσερβατέρ έγραφε «Η Ελλάδα τραγουδά μέσα στην κρίση» και έγραφε διθυράμβους για το Φεστιβάλ Αθηνών. Το συγκριτικό μας πλεονέκτημα. Ο πολιτισμός συνεχίζει να παράγει. Η τηλεόραση όχι. Η τηλεόραση τελείωσε. Πέρα από αυτό, αφρίζω από τις διαφημίσεις, που κόβουν τις ταινίες ανά πέντε λεπτά… Και επίσης δεν μπορώ να βλέπω τα τούρκικα. Είναι μισόγυμνες στα σίριαλ οι Τουρκάλες και η γυναίκα του Ερντογάν έρχεται με τη μαντίλα. Πού τα πουλάνε αυτά; Μας κοροϊδεύουν; Και ο κινηματογράφος φυτοζωεί παγκοσμίως. Ξέχασα να σας πω ότι εδώ και χρόνια έπαψα να βλέπω σινεμά. Μόνο αν μου πουν ότι ο Μπέρκμαν αναστήθηκε. Η τέχνη του κινηματογράφου φούντωσε και ψόφησε. Υπάρχουν σταρ που ξαναφουντώνουν τις τέχνες.
// Ποιοι είχαν μαγεία;
Η Λαμπέτη είχε μαγεία. Η Αλίκη είχε μαγεία, αλλά ήταν και καλή ηθοποιός. Ωστόσο, είχε μια ιδιοτροπία. Ήθελε να την αγαπάει ο κόσμος. Θα μπορούσε να παίξει μεγάλα έργα, αλλά έκανε στο τέλος αυτά που ήθελε το κοινό. Την εποχή που τα είχε με τον Μομφεράτο και την έκανα παρέα η αγαπημένη της συζήτηση ήταν πόσο άσχημα πήγαιναν όλα τα θέατρα εκτός από το δικό τους. Η Αλίκη ζούσε για τον κόσμο. Για αυτόν έβαφε ξανθά τα μαλλιά της, για αυτόν έβαζε το λουλούδι, γιατί ο κόσμος έχει πάντα λαϊκά γούστα. Ηθοποιοί υπάρχουν καλοί στην Ελλάδα. Έχουμε παράδοση. Και τώρα που διδάσκω στη σχολή της Έλντας Πανοπούλου βλέπω πολλά νέα ταλέντα. Γράφουν ωραίες επιθεωρήσεις. Ο Έλληνας έχει το θέατρο μέσα του. Ο ηθοποιός είναι η φωνή του.
// Το κλείσιμο της «Απογευματινής» πώς το είδατε;
Πικρή ιστορία. Έζησα τόσα χρόνια εκεί. Από την «Καθημερινή» πήγα στην «Απογευματινή» και έδωσα την ψυχή μου. Αλλά η «Απογευματινή» πέθανε όταν πέθανε ο Μπότσης. Ο Μπότσης αγαπούσε την εφημερίδα και είχε ένα καημό. Σήμερα μετρημένοι είναι στα δάχτυλα οι εκδότες που πονάνε το χαρτί. Ο εκδότης σου είναι μέσα σ’ αυτούς. Αυτοί που ανέλαβαν ύστερα δεν έκαναν δημοσιογραφία, αλλά δημόσιες σχέσεις.
// Η ζωή τι είναι;
Ταξίδι. Δεν ξέρω τι φέρνει η τύχη και τι καταφέρνει μόνος του ο άνθρωπος. Αν έχεις ταλέντο και είσαι βλάκας, πάνε χαράμι όλα. Να θυμάσαι κάτι στη ζωή. Όταν βοηθάς κάποιον, βγαίνεις εσύ κερδισμένος. Μάλιστα έχω βρει το ημερολόγιο που έγραφα τότε από τις μέρες μου στο θέατρο «Έρευνας» και θέλω να το εκδώσω. Δεν θέλω να κρίνω. Θέλω να αναφέρω μόνο τα γεγονότα. Έχω φτάσει σε μια ηλικία που θέλω να διαβάζω μόνο βιβλία με ιστορίες πραγματικές. Σιχαίνομαι το ρομάντζο και τις φανταστικές ιστορίες. Θέλω ιστορική βάση, ακόμη και στα μυθιστορήματα.
// Η κρίση θα μας κάνει καλό;
Φυσικά. Πιστεύω ότι στις πιο πιεστικές και στις πιο κακές ώρες οι άνθρωποι αναπτύσσονται ψυχικά και πνευματικά. Όταν είσαι μέσα στην ευμάρεια και καλοπερνάς δεν γίνεσαι σοφός. Αυτό που με λυπεί καθώς μεγαλώνω, είναι ότι συνειδητοποιώ ότι ο άνθρωπος λατρεύει τον πόλεμο. Ακόμη και σήμερα σφάζονται. Τώρα σφάζονται οικονομικά. Δυστυχώς, η πολιτική απέτυχε και ο εκπολιτισμός απέτυχε.