Τον «καθάρισαν» με deal αμερικανικού τύπου
Τον Ιούλιο «έσκασε» με πάταγο (με πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της «Ελευθεροτυπίας») η υπόθεση της δικαστικής έρευνας για πιθανή υπεξαίρεση 51 εκατ. ευρώ από την Proton Bank, στο πλαίσιο της οποίας διατάχθηκε από την Αρχή για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος η δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών του κ. Λαυρεντιάδη και στελεχών της Proton Bank. Από την έρευνα διαπιστώθηκε ότι το ποσό αυτό κατέληξε μέσα από δαιδαλώδεις διαδρομές, μέσω χορηγήσεων, σε εταιρείες του κ. Λαυρεντιάδη, σε στενούς συνεργάτες του.
Κατά την εκδοχή που δημοσιοποιήθηκε από την ίδια την τράπεζα, «η Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τραπέζης της Ελλάδος διενήργησε έλεγχο στην τράπεζα για το επίπεδο κανονιστικής συμμόρφωσής της ως προς τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από διατάξεις σχετικές με την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Η τράπεζα, εντός της ορισθείσης από την Τράπεζα της Ελλάδος προθεσμίας, εξέθεσε τις απόψεις της επί του σχετικού πορίσματος. Η διαπίστωση παράβασης υποχρέωσης της τράπεζας σχετικά με διαδικασίες πρόληψης νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, στις περιπτώσεις που περιγράφονται στο σχετικό πόρισμα ελέγχου, επισύρει τις προβλεπόμενες, από το ισχύον θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο κυρώσεις. Μέχρι στιγμής δεν έχει περιέλθει σε γνώση της τράπεζας απόφαση της Τραπέζης της Ελλάδος για την επιβολή κυρώσεων οικονομικού περιεχομένου (ενδεικτικά, άτοκη κατάθεση, πρόστιμο υπέρ Ελληνικού Δημοσίου) σχετικά με διαπιστωθείσες παραβάσεις ή ελλείψεις βάσει του οικείου πορίσματος ελέγχου».
Δύο μήνες περίπου μετά τις αποκαλύψεις και πριν οι αρχές καλέσουν τον κ. Λαυρεντιάδη να εξετασθεί, ο επιχειρηματίας κατέθεσε στους δικαστικούς λειτουργούς και στη διοίκηση της Proton μια πρόταση που δεν μπορούσαν εύκολα να αρνηθούν: να επιστρέψει 51 εκατ. ευρώ στην τράπεζα, να αναγνωρίσει η διοίκησή της ότι δεν ζημιώθηκε και να εξαλειφθεί το αξιόποινο των πράξεων του ίδιου του επιχειρηματία και στενών συνεργατών του, όπως ορίζει το άρθρο 384 του Ποινικού Κώδικα, που ευφυώς επικαλέσθηκαν οι νομικοί σύμβουλοι του κ. Λαυρεντιάδη (ο κορυφαίος καθηγητής Ποινικού Δικαίου Ν. Ανδρουλάκης και ο γνωστός στο Πανελλήνιο –οποία σύμπτωσις…– από τη συνεργασία του με τον Κοσκωτά, Γ. Ματζουράνης).
Και βέβαια, άμα τη επιστροφή του ποσού αυτού, να αρθούν και οι διαταγές δέσμευσης οποιουδήποτε περιουσιακού του στοιχείου μέχρι του ποσού των 51 εκατ. ευρώ. Ας μην το υποτιμούμε και αυτό…
Η πρόταση τελικά έγινε δεκτή, παρά τις επιφυλάξεις που εξέφρασε αρχικά ο επίτροπος της τράπεζας, κ. Σαξώνης. Η συμφωνία θα οριστικοποιηθεί την Τρίτη, με την Proton να παίρνει οριστικά τα 51 εκατ. ευρώ, να αποδέχεται ότι γι’ αυτό το ποσό δεν έχει ζημιωθεί και τον αρμόδιο εισαγγελέα να εκδίδει διάταξη για την αρχειοθέτηση της έρευνας κατά το σκέλος που αφορά το ποσό αυτό. Η έρευνα θα συνεχισθεί για να διαπιστωθεί αν υπάρχουν και άλλα «εξαφανισμένα» σε μυστηριώδεις συνθήκες κεφάλαια της τράπεζας. Επίσης, δεν εξαλείφεται το αξιόποινο για στελέχη της Proton, που θα διερευνηθεί αν πρέπει να κατηγορηθούν για απιστία εις βάρος της τράπεζας για την υπόθεση των 51 εκατ. ευρώ.
Όπως τονίζουν έμπειροι νομικοί, η συμφωνία καλύπτεται από το άρθρο 384 του Π.Κ., που ορίζει ότι το αξιόποινο εξαλείφεται «αν ο υπαίτιος με δική του θέληση και πριν ακόμη εξεταστεί με οποιονδήποτε τρόπο για την πράξη του από τις αρχές (…) ικανοποίησε εντελώς το ζημιωμένο». Το ότι ο κ. Λαυρεντιάδης δεν είχε εξετασθεί από τις αρχές είναι βέβαιο. Όσο για το αν όλα έγιναν «με δική του θέληση», τυπικά αυτό μπορεί να γίνει δεκτό, στην πραγματικότητα όμως είναι πολύ αμφίβολο αν ο επιχειρηματίας θα κατέθετε τα 51 εκατ. ευρώ, αν δεν είχε κινηθεί μια πολύ σοβαρή έρευνα των αρχών, δεν είχαν δεσμευθεί οι λογαριασμοί του μέχρι του ποσού αυτού και δεν είχε φθάσει η υπόθεση στα πρωτοσέλιδα του Τύπου.
Πάντως, η υπόθεση αυτή έχει άλλη μια διάσταση, που γεννά σοβαρό προβληματισμό για τον τρόπο με τον οποίο παρέχονται ενισχύσεις κάθε μορφής από το Δημόσιο στις τράπεζες. Η Proton είναι μια τράπεζα με αμελητέα σημασία για το σύστημα (τα μερίδια αγοράς της είναι ασήμαντα), αλλά έχει λάβει, σύμφωνα με τις οικονομικές της καταστάσεις 6μήνου 2011, 80 εκατ. ευρώ ως ενίσχυση κεφαλαίων και άλλα 227,4 εκατ. ευρώ ως ενισχύσεις ρευστότητας. Σ’ αυτά θα πρέπει να προστεθούν άλλα 137,5 εκατ. ευρώ καταθέσεων από δημόσιους οργανισμούς, που ανεβάζουν τη συνολική έκθεση του φορολογούμενου στην τράπεζα στα 445 εκατ. ευρώ. Όλα αυτά, όταν η αξία της τράπεζας στο χρηματιστήριο μόλις ξεπερνά τα 15 εκατ. ευρώ. Με ποιο κριτήριο, άραγε, εξέθεσε τόσα κρατικά κεφάλαια η κυβέρνηση σε κίνδυνο, για μια τόσο μικρή τράπεζα; Μια απάντηση από τους αρμόδιους σε αυτό το ερώτημα θα ήταν σκόπιμη.
ΥΓ.: Υπενθυμίζουμε ότι όταν η εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» αποκάλυψε το σκάνδαλο της Proton Bank, ο κ. Λαυρεντιάδης με ανακοινώσεις του διέψευδε με οργίλο ύφος τα πάντα!