Σύνοδος – ευκαιρία για μια νέα αρχή
Με μια πρώτη ματιά η τακτική Σύνοδος της Ιεραρχίας του Οκτωβρίου δείχνει πολύ «θεωρητική». Ίσως, κάποιοι –βλέποντας την ατζέντα των θεμάτων των συνεδριάσεων– θα μπορούσαν να την αποκαλέσουν και ανιαρή. Όμως οι τρέχουσες συγκυρίες και οι σαρωτικές εξελίξεις στη χώρα θα μπορούσαν να κάνουν αυτήν τη Σύνοδο της Ιεραρχίας μια χωρίς αμφιβολία όχι συνηθισμένη ετήσια συνεδρίαση. Πολλοί άλλωστε λένε πως έφτασε η ώρα για τους αρχιερείς να πάρουν δραστικές και, ει δυνατόν, ομόφωνες αποφάσεις. Να μην υπεκφύγουν. Να αντιμετωπίσουν κατάματα την κατάσταση και να υπερασπιστούν το καλό του λαού, θίγοντας τα κακώς κείμενα.
Όχι μόνο αυξάνοντας το φιλανθρωπικό τους έργο και αξιοποιώντας τη λιγοστή περιουσία που έχει απομείνει στο χαρτοφυλάκιο των Μητροπόλεων που διοικούν. Λιγοστή, όπως λένε οι αρχιερείς, αλλά καθόλου ασήμαντη. Παράλληλα με τις «μεγάλες» πρωτοβουλίες, να ασκήσουν εποικοδομητική κριτική. Να κάνουν έναν απολογισμό και να μην κρυφτούν πίσω από τις λέξεις για το τι έφταιξε και έφτασε η Ελλάδα στην απαξίωση.
«Είναι μια ιστορική ευκαιρία, αλλά πολύ αμφιβάλλω αν θα την αξιοποιήσει η Ιεραρχία» έλεγε τις προάλλες κληρικός της Συνόδου. «Το πιθανότερο είναι να επιδοθούν σε ευχολόγια και θεωρίες. Χωρίς να θέσουν τον δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων. Ο κόσμος δεν θέλει όμως να ακούσει γιατί η Εκκλησία έχει δίκιο που ζητά να μισθοδοτούνται οι ιερείς από το Δημόσιο. Θέλει να ακούσει από την Ιεραρχία ποιες κινήσεις και πρωτοβουλίες θα αναλάβει για να στηρίξει τον λαό σε αυτές τις δύσκολες ώρες».
Πρώτη και τελευταία μέρα
Μεγάλης βαρύτητας είναι η πρώτη και η τελευταία ημέρα των συνεδριάσεων της Ιεραρχίας. Την Τρίτη 4 Οκτωβρίου ο Αρχιεπίσκοπος θα κάνει την εισήγησή του με θέμα «Προς μια αναθεώρηση και αναδιοργάνωση των εκκλησιαστικών πραγμάτων». Μια ομιλία που φαίνεται πως θα δώσει την αφορμή στους αρχιερείς να συζητήσουν πολλά και ενδιαφέροντα. Και ίσως αποτελέσει το έναυσμα για να λάβουν σοβαρές αποφάσεις και όχι να κρυφτούν πίσω από θεωρητικολογίες.
Εκτός… επικαιρότητας είναι οι ομιλίες των επόμενων ημερών. Στις 5 Οκτωβρίου ο Μητροπολίτης Ιλίου Αθηναγόρας θα μιλήσει για τις… προϋποθέσεις δημιουργίας μιας χριστιανικής οικογένειας. Το ζητούμενο βέβαια είναι να μεριμνήσουν για το τι θα φάει αυτόν τον χειμώνα η οικογένεια και πώς θα ζεσταθεί… Ο Μητροπολίτης Λαγκαδά θα μιλήσει για τα θέματα των συζύγων και ο Μητροπολίτης Παροναξίας για την ανατροφή των παιδιών. Στις 6 Οκτωβρίου οι Μητροπολίτες Ναυπάκτου και Γόρτυνος θα ασχοληθούν με καθαρά θεολογικά θέματα.
Εμβόλιμα είναι βέβαιο πως θα τεθούν ως θέματα συζήτησης και το όριο ηλικίας των αρχιερέων, που άνοιξε ο Ζακύνθου με την παραίτησή του, αλλά και η μεγάλη έλλειψη σε «ρευστό» στα ταμεία της Συνόδου. Οι μισθοί των υπαλλήλων είναι αμφίβολο αν θα «βγουν» μέχρι τα Χριστούγεννα, αφού τα χρήματα επενδύθηκαν σε μετοχές της Εθνικής Τράπεζας και ίσως χρειαστεί η έκτακτη εισφορά των Μητροπολιτών.
Οι ιεράρχες δεν αποκλείεται να μελετήσουν και τρόπους αντίδρασης σε πιθανές μελλοντικές απαιτήσεις της κυβέρνησης. Κανένας πια δεν αποκλείει, όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα, ούτε μια πιο σκληρή φορολόγηση της Εκκλησίας, ούτε μια σκληρή περικοπή του αριθμού των κληρικών που θα μισθοδοτούνται από την Εκκλησία, ούτε την εκμετάλλευση της περιουσίας και των αποθεματικών των ΝΠΔΔ, δηλαδή και των ενοριών και των μονών, για να μειωθεί η… κρατική χασούρα. «Και η έξοδος από το ευρώ ήταν ένα σενάριο απίθανο πριν από δώδεκα μήνες και τώρα αγωνίζονται για να το αποφύγουν. Ποιος εγγυάται, έτσι όπως έχουν έρθει τα πράγματα, πως δεν θα θίξουν ακόμη πιο πολύ την Εκκλησία;» ήταν το ενδεικτικό σχόλιο Μητροπολίτη του Λεκανοπεδίου σε στενούς του συνεργάτες.
Ημέρα εκλογών
Την τελευταία μέρα θα γίνουν οι εκλογές για την κάλυψη των κενών θέσεων στις Μητροπόλεις Χίου και Ζακύνθου. Στη μεν πρώτη θεωρείται το αδιαμφισβήτητο φαβορί ο κληρικός της Χίου και αρχιγραμματέας της Συνόδου Μάρκος Βασιλάκης. Στη Ζάκυνθο τα πράγματα δείχνουν πιο περίπλοκα. Υπό άλλες συνθήκες ο ζακυνθινός Επίσκοπος Φωτικής Διονύσιος θα ήταν κι αυτός το φαβορί, έχοντας και την υποστήριξη του Αρχιεπισκόπου. Έχει όμως υποδειχθεί ως πρόσωπο από τον τέως Μητροπολίτη Ζακύνθου και αυτό περιπλέκει τα πράγματα. Εναντίον της εκλογής του και υπέρ οποιουδήποτε άλλου φέρονται να είναι όσοι Μητροπολίτες έχουν κατά καιρούς πικραθεί από τον κ. Χρυσόστομο. Την τελευταία μέρα της Συνόδου έχει προγραμματιστεί και η εκλογή του πρωτοσυγκέλλου της Αρχιεπισκοπής Γαβριήλ Παπανικολάου, σε θέση βοηθού επισκόπου. Τα αποτελέσματα των παραπάνω εκλογών έχουν ενδιαφέρον καθαρά για τις εντυπώσεις, αφού η ανάδειξη επισκόπων έχει μετατραπεί σε ανταγωνισμό «ομάδων» εντός της Ιεραρχίας και όχι σε άμιλλα μεταξύ των πιο κατάλληλων υποψηφίων…