Ανεξίτηλο στίγμα
Δεν είναι τσίρκο η σημερινή κυβέρνηση. Ούτε θεατρικό μπουλούκι της παλιάς εποχής. Το τσίρκο διαθέτει γυμνασμένους επαγγελματίες και εκπαιδευμένα ζώα. Και τα μπουλούκια είχαν ανθρώπους με φαντασία και μεράκι… Η σημερινή κυβέρνηση είναι, απλούστατα, η χειρότερη κυβέρνηση της μεταπολιτευτικής περιόδου.
Τι να πρωτοπείς; Σε ποιες επισημάνσεις να προβείς και ποιους χαρακτηρισμούς να επιστρατεύσεις, χωρίς να είσαι υπόλογος και υπότροπος για πολυλογίες και κοινοτοπίες; Κι όμως. Κάθε στιγμή αυτής της κυβέρνησης ξεπερνάει σε ίλιγγο τις προηγούμενες. Όχι μόνο για την ακατάσχετη ροή εξοντωτικών μέτρων, αλλά και για τον πρωτοφανή ερασιτεχνισμό, την παντελή έλλειψη σχεδιασμού, τις ιλαρές αναιρέσεις των λαμβανομένων αποφάσεων, τις σκληρές αντιμαχίες μεταξύ των υπουργών, την απουσία συλλογικότητας και το εμφανές κενό που δημιουργεί η έλλειψη συντονισμού.
Κρουνηδόν τα κρούσματα. Από το νέο έπος των αποδείξεων, μέχρι τις ευθείες βολές του ενός αντιπροέδρου (!) εναντίον του άλλου. Και από τις χαοτικές εξαγγελίες για το τέλος ακινήτων μέχρι την ανταλλαγή πυρών μεταξύ Ραγκούση και Ρέππα. Των τελευταίων ημερών κρούσματα. Ιλαροτραγικά και αποκαρδιωτικά. Αλλά ενδεικτικά ατελούς και προβληματικής κυβερνητικής λειτουργίας και δη σε στιγμές ιδιαίτερα κρίσιμες για τη χώρα.
Είναι να τρομάζει κανείς. Πώς είναι δυνατόν να χειρίζονται τέτοιοι άνθρωποι θέματα υψίστης σημασίας για την επιβίωση και την ύπαρξη της χώρας; Με ποιο σχέδιο, με ποιες εναλλακτικές λύσεις, με ποιες ευφάνταστες προτάσεις, με ποια πυγμή μπορούν να προχωρήσουν σε δημιουργικές πρωτοβουλίες και σε αναγκαίες τομές, άνθρωποι που αδυνατούν να μοιράσουν δύο γαϊδουριών άχυρο; Πώς είναι δυνατόν να αντιμετωπίσουν τους κυνικούς της Ένωσης οι φοβικοί και ευένδοτοι που μας κυβερνούν;
Διατείνονταν –και έτσι κέρδισαν τις εκλογές– ότι είχαν σχέδιο και «σηκωμένα μανίκια». Αποδείχθηκαν εντελώς απαράσκευοι. Σε όλα. Αποφασίζουν «στο πόδι» και καταφεύγουν σε μπαλώματα για να καλύπτουν τα κενά των διάτρητων αποφάσεων… Ισχυρίζονται ότι εισκόμισαν το «καινούργιο» στην πολιτική ζωή του τόπου. Ότι αποθεώνουν τη διαφάνεια και τιμούν τη συλλογικότητα. Αποδείχθηκε ότι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: Κορυφαίες επιλογές δεν συζητούνται καν στο Υπουργικό Συμβούλιο. Μείζονος σημασίας θέματα αποτελούν αντικείμενο συζητήσεων μεταξύ των μελών ενός κλειστού κύκλου περί τον πρωθυπουργό, με αποτέλεσμα ακόμη και υπουργοί να πληροφορούνται αργότερα ορισμένες επιλογές και αποφάσεις. Και εκείνα τα «νεωτεριστικά» –κάμερες στο Υπουργικό Συμβούλιο και τα λοιπά– αποδείχθηκε καθαρά ότι ήταν για το θεαθήναι. Όπως και οι «νέες δομές» της κυβερνήσεως. Φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Όλα…
Σε ένα πεδίο υπήρξαν όντως συνεπείς: Εκτελούν κατά γράμμα τις έξωθεν εντολές. Και αν παρουσιάζονται κάποια κενά, αυτό οφείλεται στον παροιμιώδη ερασιτεχνισμό και στον φόβο τους απέναντι στην κοινωνία… Όσο για το συνεχές εμβατήριο, το δήθεν ηρωικό και πένθιμο, ότι αδιαφορούν για το πολιτικό κόστος, τι να πει κανείς; Ξέχασαν προφανώς τα ειδεχθή ψεύδη (ότι δεν θα ληφθούν νέα μέτρα) που έσπερναν με άνεση επαγγελματία ψεύτη πριν από τις περυσινές εκλογές για την αυτοδιοίκηση. Το πολιτικό κόστος είχαν στον νου τους… Παρακάμπτουν επίσης το γεγονός ότι η «ανειλημμένη υποχρέωση» για τη διεκπεραίωση συγκεκριμένης πολιτικής (δέσμευσης προς το ΔΝΤ πριν από τις εκλογές) τούς οδηγεί στις αντιλαϊκές επιλογές (οι οποίες, όντως, θα έχουν τσουχτερό τίμημα γι’ αυτούς) και όχι το πολιτικό τους θάρρος. Εξάλλου την τύχη τους την ξέρουν: Τους περιμένει βαρύς ο πέλεκυς. Οι ίδιοι θα εξαφανιστούν πολιτικά και θα παραδώσουν ημιθανή τον πολιτικό τους χώρο. Στην περίπτωσή τους ισχύει το γνωστό, ο βρεγμένος τη βροχή δεν τη φοβάται. Έτσι και οι σημερινοί κυβερνώντες. Ξέρουν ότι είναι χαμένοι. Επομένως δεν έχει καμιά σημασία γι’ αυτούς το πολιτικό κόστος…
Το τραγικό είναι ότι το αξιοθρήνητο κυβερνητικό όλον δεν επιτρέπει να αναδειχθούν και ορισμένες αξιοσημείωτες επιλογές και προσπάθειες. Το είχαμε επισημάνει από την πρώτη στιγμή, όταν φάνηκε ο θλιβερός μονόδρομος του Μνημονίου: Η πρωτοφανής οικονομική δίνη στην οποία ρίχνουν τη χώρα θα γίνει χαλινός για μερικές σημαντικές τομές που εξαγγέλλει η κυβέρνηση. Έτσι κι έγινε: Η αξιοκρατία μπήκε στο ράφι. Το περιώνυμο opengov κατάντησε καρικατούρα. Και η επιβαλλόμενη ανακαίνιση του κράτους, για την οποία περίσσευαν οι λυτρωτικές εξαγγελίες, αληθεύει μονάχα ως προς το αιματηρό της μέρος: εφεδρεία, απολύσεις και κατασυκοφάντηση των ανθρώπων που εργάζονται στο Δημόσιο… Αλλά μήπως η ίδια, δογματοπαγής, ανελαστική και καταστροφική πολιτική δεν επισημαίνεται και σε άλλα πεδία, όπως π.χ. η περίφημη «απελευθέρωση των επαγγελμάτων»; Οι ρυθμίσεις για τα ταξί, ρυθμίσεις έξω από κάθε λογική –απολύτως αναντίστοιχες στα σημεία με όσα αποτελούν καθεστώς στην Ένωση– αποτελούν χαρακτηριστική περίπτωση…
Το αν και πότε θα φύγουν οι σημερινοί κυβερνώντες είναι ένα θέμα. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι τι θα ακολουθήσει. Και εδώ καιροφυλακτεί η κοινοτοπία, τουλάχιστον εις ό,τι αφορά τη στήλη και τις επ’ αυτού επισημάνσεις της: Ο Σαμαράς και οι συν αυτώ εμφανίζονται εντελώς απαράσκευοι. Δεν έχουν εγκύψει σοβαρά στη μελέτη των θεμάτων. Δεν παρουσιάζουν σοβαρό, επεξεργασμένο σχέδιο. Αρκούνται φέρ’ ειπείν στη θεμιτή, αλλά εύκολη, κριτική για τα φορολογικά του Βενιζέλου, αλλά αν τους ζητηθεί λεπτομερής και επεξεργασμένη πρόταση περί το δέον γενέσθαι –αυτές οι ακανθώδεις αλλά ουσιαστικές λεπτομέρειες– βρίσκονται σε πλήρη αδυναμία να ανταποκριθούν. Τουλάχιστον μέχρι τώρα. Διότι καλύπτονται πίσω από τα ειωθότα: γενικές διακηρύξεις, ριζοτομικές εξαγγελίες και πέραν ου…
Εν πάση περιπτώσει, ο Σαμαράς –αν αναδειχθεί πρωθυπουργός– θα βρει μπροστά του Κύκλωπες και Λαιστρυγόνες, εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες και υψηλά εμπόδια. Μονάχα σ’ ένα πεδίο φαίνεται να ευνοείται ο επίδοξος –ή και οποιοσδήποτε άλλος– μέλλων πρωθυπουργός: στη σύγκριση με τη σημερινή κυβέρνηση. Αν όμως καταφέρει να την… ξεπεράσει σε ερασιτεχνισμό και ανικανότητα, τότε θα είναι άξιος της τύχης του. Όσο για τη χώρα…