Τουρκία και «ψευδοκράτος» υπογράφουν «συμφωνία» για οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας

Παρέλκει νομίζουμε να αναλύσουμε τους λόγους για τους οποίους η παράνομη αυτή «συμφωνία» στερείται εγκυρότητας ως αντιβαίνουσα παντελώς σε κάθε έννοια του Διεθνούς Δικαίου και στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Προφανώς οι υπογράφοντες λησμονούν ότι εκτός από την Τουρκία ουδέν άλλο κράτος έχει αναγνωρίσει το «ψευδοκράτος» και οποιαδήποτε συμφωνία υπογράψει το τελευταίο στερείται παντελώς νομικής ισχύος.

Η προκλητική και άνευ περιεχομένου αυτή «συμφωνία» συνδέεται με τις εργασίες γεώτρησης που η κυπριακή πλευρά άρχισε ήδη στην ΑΟΖ της και που τόσο ενόχλησε την Τουρκία.

Το μέτρο του εκνευρισμού της Άγκυρας δίνουν οι επίσημες δηλώσεις της, που χαρακτηρίζουν τις κυπριακές ενέργειες «ανεύθυνο, προκλητικό και μονομερές βήμα», ενώ τονίζουν ότι η Λευκωσία ενεπλάκη σε μια τρέλα με το Ισραήλ πραγματοποιώντας έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Δεν παρέλειψε δε να προειδοποιήσει τις εταιρείες που θα εργαστούν με την κυπριακή κυβέρνηση ότι η συνεργασία τους αυτή θα επιφέρει τον αποκλεισμό τους από την ανάληψη έργων στην Τουρκία.

Στις δηλώσεις του, μετά τη συνάντηση με τον Μπαράκ Ομπάμα στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ο τούρκος πρωθυπουργός φάνηκε, για προφανείς λόγους, λιγότερο επιθετικός, αποκλείοντας προς το παρόν τη χρήση στρατιωτικής βίας εκ μέρους της Άγκυρας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Είναι πάντως χαρακτηριστικό ότι κατά τη συνάντηση που είχε την περασμένη Τετάρτη, 21 τρέχοντος, στη Νέα Υόρκη με τον έλληνα υπουργό Εξωτερικών, μιλώντας προς τους δημοσιογράφους, ο κύπριος Πρόεδρος Δ. Χριστόφιας δήλωσε ότι τα θέματα της εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της κυπριακής κυβέρνησης. Και απευθύνοντας μήνυμα και προς τους Τουρκοκύπριους και προς την Τουρκία, να βρεθεί λύση το συντομότερο δυνατόν, τόνισε ότι η κυπριακή κυβέρνηση μέσα από τον προϋπολογισμό θα διανέμει στις δύο κοινότητες τα έσοδα από αυτή την εκμετάλλευση και θα εξεταστεί ο τρόπος που θα χρησιμοποιηθούν αυτά για το καλό και των δύο κοινοτήτων.

Μέχρι πάντως τη στιγμή που γράφονταν οι γραμμές αυτές δεν γνωρίζουμε την αντίδραση της Άγκυρας στις δηλώσεις του κύπριου Προέδρου.

Τελευταίο και πρόσθετο στοιχείο της τουρκικής αδιαλλαξίας αποτελεί η ανακοίνωση του υπουργού Ενέργειας κ. Τανέρ Γιλντίζ, σύμφωνα με την οποία το ερευνητικό σκάφος «Πίρι Ρέις» αρχίζει έρευνες στη Μεσόγειο, που θα γίνουν ανοιχτά της Αττάλειας και της Κύπρου. Απαντώντας δε σε σχετική ερώτηση κατά πόσο θα υπάρχουν σημεία που θα συμπίπτουν με τις κυπριακές έρευνες, δήλωσε ότι «υπάρχουν τέτοια σημεία και αν χρειαστεί θα γίνει έρευνα και εκεί».

Τα παραπάνω στοιχεία δεν είναι τα μόνα που συνθέτουν το σκηνικό κρίσης που δημιουργεί και συντηρεί η Τουρκία. Υπήρχε και κάποιο άλλο στοιχείο, που πρέπει να συγκρατηθεί ιδιαίτερα από ελληνικής πλευράς, και δεν γνωρίζουμε κατά πόσον τούτο έχει αναλυθεί επαρκώς. Είναι η σαφής αναφορά του τούρκου πρωθυπουργού στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Γιατί είναι η πρώτη φορά από τότε που άρχισε το θέμα των γεωτρήσεων που ο κ. Ερντογάν ανέφερε ότι οι κινήσεις της Λευκωσίας θα μπορούσαν να επηρεάσουν το προγραμματιζόμενο προσεχές Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Δηλαδή, με απλά λόγια, ο τούρκος πρωθυπουργός εκτός του ότι αμφισβητεί ένα απόλυτα νόμιμο δικαίωμα της Κύπρου να εκμεταλλεύεται τον ενεργειακό της πλούτο «απειλεί» να συνδέσει άμεσα τις κυπριακές δραστηριότητες με τη σύγκληση του Συμβουλίου Συνεργασίας Αθήνας – Άγκυρας.

Είναι απορίας άξιο τι ακριβώς εννοεί ο κ. Ερντογάν. Θέλει να αποδείξει ότι η κατάσταση δικαιολογεί την ακύρωση ή τη μετάθεση της ημερολογιακής σύγκλησης του συμβουλίου και να καταστήσει «συνυπεύθυνη» την Ελλάδα για τις κυπριακές γεωτρήσεις;

Δεν μπορούμε να γίνουμε διερμηνείς των προθέσεων του τούρκου πρωθυπουργού. Το θέμα εγγράφεται στην προσφιλή τακτική της Άγκυρας να απειλεί, να δημιουργεί εντυπώσεις και να μετακυλίει στους άλλους την ευθύνη. Το ενδεχόμενο δε η Τουρκία να αποπειραθεί να αρχίσει έρευνα σε περιοχή ελληνικής υφαλοκρηπίδας, νοτίως του Καστελλόριζου, δημιουργεί την εύλογη πεποίθηση ότι η κατάσταση θα καταστεί εξαιρετικά σοβαρή, με άμεση συνέπεια την επιβάρυνση του κλίματος των διμερών σχέσεων Ελλάδας – Τουρκίας.

Υπενθυμίζουμε ότι η Άγκυρα εξέδωσε προ ημερών αγγελία προς ναυτιλλομένους «ΝΑVΤΕΧ» ότι μεταξύ 15 Σεπτέμβρη και 15 Νοέμβρη θα διεξαχθούν έρευνες σε περιοχή που επικαλύπτει ελληνική υφαλοκρηπίδα, νοτίως του Καστελλόριζου. Τις έρευνες θα διεξαγάγει νορβηγικό ερευνητικό πλοίο.

Αν η Άγκυρα προβεί σε μια τέτοια ενέργεια, η κατάσταση θα περιπλακεί ακόμη περισσότερο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε παρόμοια κατάσταση βρεθήκαμε τον Νοέμβρη 2008, όταν νορβηγικό πάλι σκάφος, το «Malene Ostervold», κατά παραγγελία της Τουρκίας, εισήλθε στην υφαλοκρηπίδα του Καστελλόριζου. Το νορβηγικό τότε σκάφος συνοδευόταν από τουρκική φρεγάτα, η οποία μάλιστα παρενόχλησε ελληνικό περιπολικό που βρισκόταν σε απόσταση ασφαλείας από το τουρκικό πολεμικό.

Στη σημερινή συγκυρία, αν επαναληφθεί το ίδιο σενάριο, φοβόμαστε ότι οι συνέπειες θα είναι ακόμη πιο σοβαρές, λόγω της εμπλοκής πολλών παραγόντων.

Βρισκόμαστε λοιπόν προ μιας ιδιαίτερα ευαίσθητης κατάστασης. Οι κυπριακές γεωτρήσεις προχωρούν. Οι Τούρκοι απειλούν. Παράνομη και άκυρη από απόψεως Διεθνούς Δικαίου «συμφωνία» υπογράφηκε μεταξύ Άγκυρας και «ψευδοκράτους». Το Παλαιστινιακό βρίσκεται σε σημείο καμπής στα Ηνωμένα Έθνη. Τα σύννεφα πυκνώνουν στον μεσογειακό ορίζοντα.

Απομένει να πρυτανεύσουν το δίκαιο και η λογική. Τίποτε δεν μπορεί να προβλεφθεί. Απλή καταγραφή της κατάστασης επιβάλλει εγρήγορση, ετοιμότητα, ψυχραιμία, εξέταση εναλλακτικών σεναρίων και προπαντός αποφασιστικότητα για τήρηση κόκκινων γραμμών.

Ως λαός οφείλουμε να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων. Το συλλογικό πεπρωμένο επιβάλλει πλήρη συνειδητοποίηση της κρισιμότητας των στιγμών που ζούμε.

Ουδείς εφησυχασμός δικαιολογείται.