Παζάρι στην Ουάσινγκτον για «κούρεμα» χρέους έως 50%!
Το παζάρι για το «κούρεμα», που μπορεί να φθάσει και το 50% τελικά, κορυφώνεται στη συνάντηση που θα έχει στην Ουάσινγκτον ο Β. Βενιζέλος με την Κριστίν Λαγκάρντ, ενώ ήδη οι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες βολιδοσκοπούνται στο παρασκήνιο για να δηλώσουν τι ποσοστό «κουρέματος» θα ήταν διατεθειμένες να αποδεχθούν. «Σκοτεινοί» παραμένουν, όμως, οι όροι γι’ αυτήν τη νέα «διευκόλυνση», που είναι πιθανό να περιλαμβάνουν παροχή εγγυήσεων από την Ελλάδα σε όλες τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης.
Το πολυδιαφημισμένο «πακέτο» της 21ης Ιουλίου, που υποτίθεται ότι έβαζε «πάτο στο βαρέλι» του χρέους, διαλύεται εις τα εξ ων συνετέθη, καθώς το ΔΝΤ αμφισβητεί ότι με τα 109 δισ. ευρώ του νέου δανείου και τη συμμετοχή ιδιωτών στη χρηματοδότηση της Ελλάδας (το περιβόητο PSI) μπορεί να τεθεί σε τροχιά βιωσιμότητας το ελληνικό χρέος. Αντίθετα, μάλιστα, στις τελευταίες του εκθέσεις, που έχουν λάβει υπόψη τις συμφωνίες της 21ης Ιουλίου, το ΔΝΤ εκτιμά ότι το χρέος της Ελλάδας θα εκτιναχθεί φέτος στο 166% του ΑΕΠ και το 2012 στο 189%, υπό την επίδραση και της αναθεώρησης των προβλέψεων για την ύφεση (το ΔΝΤ παραδέχεται τώρα ότι και το 2012 θα παραμείνει σε ύφεση η οικονομία, με ρυθμό συρρίκνωσης του ΑΕΠ άνω του 2%, στοιχείο που «εκτροχιάζει» όλες τις προηγούμενες προβλέψεις για την εξέλιξη του χρέους).
Με δεδομένες αυτές τις δυσοίωνες προβλέψεις, σύμφωνα με πληροφορίες, το ΔΝΤ διαμήνυσε στους Ευρωπαίους ότι δεν μπορεί να συμμετάσχει στη χρηματοδότηση της δεύτερης προσπάθειας «διάσωσης» της Ελλάδας, ούτε και να προσυπογράψει θετική έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο δεύτερο «πακέτο» και με το Ταμείο να στέλνει στις αγορές το μήνυμα ότι το ελληνικό χρέος δεν θα είναι βιώσιμο με βάση τις αποφάσεις της 21ης Ιουλίου, οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν να προχωρήσουν στην εφαρμογή των αποφάσεων, ακόμη κι αν η Ελλάδα τηρούσε στο ακέραιο τις δεσμεύσεις του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος. Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, μιλώντας από την Ουάσινγκτον, όπου βρίσκεται για την ετήσια σύνοδο του ΔΝΤ, άφησε για πρώτη φορά ανοικτό το ενδεχόμενο να αλλάξουν οι όροι της συμφωνίας της 21ης Ιουλίου. Οι συζητήσεις για το αναγκαίο ποσοστό «κουρέματος» του χρέους και για πιθανή αύξηση της χρηματοδότησης από τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης πάνω από τα 109 δισ. ευρώ άρχισαν αυτήν την εβδομάδα μεταξύ κυβερνήσεων και τραπεζιτών της Ευρώπης, οι οποίοι βολιδοσκοπήθηκαν για το αν θα αποδέχονταν ένα αυξημένο ποσοστό «κουρέματος», στο πλαίσιο της διαδικασίας ανταλλαγής ελληνικών ομολόγων με νέα (PSI), που θα έχουν την εγγύηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Οικονομικής Σταθερότητας (EFSF).
Ήδη τοποθετήθηκαν θετικά με δημόσιες δηλώσεις τους ο διευθύνων σύμβουλος της κορυφαίας γαλλικής τράπεζας BNP Paribas, και κορυφαίο στέλεχος της Deutsche Bank και εκτιμάται ότι οι τραπεζίτες δεν θα πουν «όχι» τελικά, καθώς σ’ αυτήν την περίπτωση κινδυνεύουν να μείνουν εκτεθειμένοι σε ένα σενάριο πλήρους χρεοκοπίας της Ελλάδας, που θα εξανεμίσει το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων που έχουν επενδύσει σε ομόλογα και θα δημιουργήσει σενάρια ανεξέλεγκτης μετάδοσης της κρίσης σε άλλες «ευάλωτες» χώρες της Ευρωζώνης.
«Πολύ καλό σενάριο»
Αυτό που περιέγραψε, μιλώντας στους βουλευτές, ως πολύ καλό σενάριο-έκπληξη ο κ. Βενιζέλος, δηλαδή να δεχθούν οι Ευρωπαίοι να ανεβεί το «κούρεμα» των ιδιωτών πιστωτών έως και στο 50%, στο πλαίσιο μιας διαδικασίας «επιλεκτικής χρεοκοπίας», όπως αυτή που συμφωνήθηκε στις 21 Ιουλίου, είναι το βασικό σενάριο που θα συζητείται στην Ουάσινγκτον αυτό το Σαββατοκύριακο, στο περιθώριο της ετήσιας συνόδου του ΔΝΤ, που δίνει μια σπάνια ευκαιρία συγκέντρωσης όλων των θεσμικών παραγόντων της παγκόσμιας οικονομίας και των εκπροσώπων των μεγαλύτερων τραπεζών.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», το σενάριο αυτό προβλέπει ότι η χρηματοδότηση που θα δοθεί στην Ελλάδα από το EFSF θα είναι αυξημένη κατά 20-30 δισ. ευρώ, δηλαδή θα ξεπεράσει τα 130 δισ. ευρώ. Από αυτά, λιγότερα από 40 δισ. ευρώ θα φθάσουν στην Ελλάδα ως δάνεια για την κάλυψη αναγκών της. Ο κύριος όγκος των κεφαλαίων θα μπουν «στην άκρη», σε εγγυητικό έντοκο λογαριασμό, όπως θα συνέβαινε και με το αρχικό «πακέτο» της 21ης Ιουλίου, για να καλυφθούν οι απαιτήσεις των ιδιωτών πιστωτών, σε περίπτωση στάσης πληρωμών της Ελλάδας.
Μ’ αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουν και οι ιδιώτες να αποδεχθούν μεγαλύτερο «κούρεμα» του κεφαλαίου και των τόκων που θα λάμβαναν από τα ελληνικά ομόλογα, λαμβάνοντας νέα, 30ετούς διάρκειας, με εγγύηση του EFSF. Σημειώνεται ότι το «κούρεμα» δεν αφορά το ονομαστικό ύψος του χρέους προς ιδιώτες. Για παράδειγμα, με βάση τη συμφωνία της 21ης Ιουλίου έγινε λόγος για «κούρεμα» 21%, αλλά το πραγματικό ποσοστό ονομαστικής μείωσης του ελληνικού χρέους υπολογίσθηκε σε 5%. Το 21% γράφεται μόνο στα βιβλία των τραπεζών, οι οποίες υπολογίζουν εκτός από τα απόλυτα ποσά κεφαλαίων που θα χάσουν και τους τόκους, με βάση ένα υψηλό επιτόκιο προεξόφλησης. Αντίστοιχα, αν οι τράπεζες υποστούν ένα «κούρεμα» κατά 50%, στην πραγματικότητα το ονομαστικό χρέος που θα γλιτώσει η Ελλάδα θα είναι της τάξεως του 15% του σημερινού χρέους προς ιδιώτες, ενώ η χώρα θα εξασφαλίσει ένα πιο ευνοϊκό πλάνο αποπληρωμής του κεφαλαίου, σε βάθος 30ετίας.
Πολλοί αναλυτές τραπεζών εκτιμούν ότι ούτε αυτή η «ήπια» αναδιάρθρωση θα είναι αρκετή για να αποκατασταθεί οριστικά η βιωσιμότητα του χρέους. Όμως, στη χειρότερη περίπτωση θα αποφευχθεί μια χρεοκοπία της Ελλάδας μέσα στο 2012 και το πιθανό νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους θα έλθει το 2013, όταν τεθεί σε λειτουργία ο μόνιμος Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας. Ουσιαστικά, δηλαδή, στόχος και της αναθεωρημένης συμφωνίας της 21ης Ιουλίου θα είναι να αποσυνδεθεί προσωρινά η «ωρολογιακή βόμβα» του ελληνικού χρέους, καθώς όλοι συμφωνούν ότι και το 2012 το διεθνές οικονομικό σύστημα δεν θα μπορεί να αντέξει τις επιπτώσεις μιας μεγάλης διαγραφής χρέους.