Μερικές αλήθειες για τη σύναξη στο Φανάρι
Τα συμπεράσματα που βγήκαν από τη σύναξη δεν ήταν καθόλου ευχάριστα. Όσο κι αν στο Φανάρι ήθελαν να δείξουν προς τα έξω πως έγινε κάτι σπουδαίο, μια προσεκτική μελέτη του κοινού ανακοινωθέντος δείχνει πως τα όσα τους χωρίζουν είναι ακόμη πολλά.
Ο Πατριάρχης Αντιοχείας Ιγνάτιος δεν παρέστη, δηλώνοντας «κώλυμα», και το σημαντικότατο αυτό πατριαρχείο είχε «υποβαθμισμένη», εσκεμμένα προφανώς, εκπροσώπηση από έναν επίσκοπο. Όσοι παρακολουθούν τα εκκλησιαστικά δεν τους εξέπληξε η απουσία του Πατριάρχη Αντιοχείας. Είναι γνωστές οι σχέσεις του κ. Ιγνατίου με την Εκκλησία της Ρωσίας και η ψυχρότητα που έχει με πολλές «αδελφές» Ορθόδοξες Εκκλησίες.
Στο κοινό ανακοινωθέν οι προκαθήμενοι τόνισαν πως η σύναξη είχε κύριο θέμα την εξέταση της κατάστασης στη Μ. Ανατολή. Το μόνο όμως που έκαναν ήταν να διαγνώσουν τα προβλήματα, χωρίς να προτείνουν καμία λύση. Ούτε καν μια παρέμβαση, παρά μόνο λόγια για ακόμη μία φορά… Ανακοίνωσαν ακόμη πως θα ενισχύσουν τον «διαχριστιανικό και διαθρησκειακό διάλογο με τις άλλες δύο μονοθεϊστικές θρησκείες». Μα το πρόβλημα, έλεγαν έμπειροι αρχιερείς, δεν είναι μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων. Το πρόβλημα στην περιοχή της Μ. Ανατολής έχει βαθύτερα αίτια, που δεν έχουν τόσο πολύ σχέση με ζητήματα θρησκευτικών διαφορών. Όμως η «ενίσχυση του διαλόγου» μεταφράζεται για ακόμη μία φορά σε προβολή, δαπάνες, ταξίδια και πολλή κουβέντα για το τίποτα…
Από τα θετικά της σύναξης των προκαθημένων ήταν η απόφασή τους να κατασκευάσουν θεραπευτήριο στα Ιεροσόλυμα για τη νοσηλεία των θυμάτων στην περιοχή και να δώσουν υποτροφίες σε νέους. Δεν κατανοούμε ασφαλώς γιατί χρειαζόταν να γίνει η σύναξη των προκαθημένων για να συνεισφέρουν οι Ορθόδοξες Εκκλησίες στις προσπάθειες που καταβάλλει το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας για την καταπολέμηση του ΑIDS και των άλλων επιδημιών στην Αφρική. Πρόκειται για μια αυτονόητη υποχρέωση, που δεν χρειάζεται υπογραμμίσεις και υπενθυμίσεις.
Για το πόσο μακριά από την πραγματικότητα δείχνουν ενίοτε οι ηγέτες της Ορθοδοξίας παραθέτουμε την πρόταση του Οικουμενικού Πατριάρχη να γίνει στο μέλλον η συνάντηση των θρησκευτικών ηγετών της Μεσογείου για να διακηρυχθεί η οικολογική «Χάρτα της Μεσογείου». Την ίδια ώρα που η Μεσόγειος κυριολεκτικά φλέγεται από την Αίγυπτο και τη Λιβύη και με την ένταση στα ανατολικά της Κύπρου με το Ισραήλ και την Τουρκία, οι ορθόδοξοι ηγέτες επιμένουν να ενδιαφέρονται για το οικοσύστημα της περιοχής…
Στη σύναξη οι ηγέτες υπενθύμισαν πως πρέπει να τηρούνται απαρέγκλιτα τα γεωγραφικά όρια των Εκκλησιών. Άφησαν δηλαδή αιχμές για τα Πατριαρχεία Ρωσίας και Ρουμανίας, μπαίνοντας σε συζητήσεις και προβλήματα που αφορούν Εκκλησίες που δεν εκπροσωπούνταν.
Το πιο σημαντικό όμως που περιλαμβάνει η ανακοίνωση των προκαθημένων είναι η αναφορά τους ότι ασχολήθηκαν με την προετοιμασία της Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδοξίας. Σε καμία περίπτωση δεν συμμεριζόμαστε τις θέσεις του Πατριαρχείου Μόσχας. Αντίθετα, είναι τουλάχιστον απογοητευτική η τακτική που ακολουθεί ο «υπουργός Εξωτερικών» της Εκκλησίας τους, Επίσκοπος Βολοκολάμσκ, που γυρνάει τον κόσμο με ένα αεροπλάνο και παραγοντίζει σε βάρος του Φαναρίου. Όμως ήταν ατόπημα του Οικουμενικού Πατριάρχη να συγκαλέσει αυτήν τη σύναξη και να ασχοληθούν μόνο οι πέντε συγκεκριμένες Ορθόδοξες Εκκλησίες με την «προετοιμασία» της νέας Οικουμενικής Συνόδου. Είναι θέμα που τους αφορά όλους και δεν θα έπρεπε να δίνονται αφορμές για να «έχουν να λένε» όσοι έχουν άλλες βλέψεις στο μυαλό τους. Ήταν μια πρωτοβουλία που, όπως έλεγαν χαρακτηριστικά έμπειροι αρχιερείς του οικουμενικού θρόνου, τους έχει κάνει να χάνουν τον ύπνο τους όταν αναλογίζονται τις συνέπειες που μπορεί να έχει στο μέλλον…