ΑΠΕΙΛΗ ΓΙΑ ΣΤΑΣΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΣΕ ΜΙΣΘΟΥΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ!

Οι Ευρωπαίοι, με επικεφαλής τους Γερμανούς, προχώρησαν σε ένα διπλωματικό… κεφαλοκλείδωμα στην κυβέρνηση, μετά την απροσδόκητη διακοπή των συνομιλιών με την «τρόικα», και την υποχρέωσαν να σαλπίσει άτακτη υποχώρηση, υπό τη ρεαλιστική απειλή να υποχρεωθεί σε εσωτερική στάση πληρωμών με απρόβλεπτες πολιτικές προεκτάσεις.

Ήδη από τη συνεδρίαση των τεχνοκρατών του Eurogroup, τη Δευτέρα, ο επικεφαλής του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, Γ. Ζαννιάς, διαπίστωσε ότι αυτήν τη φορά οι Γερμανοί δεν μπλοφάρουν στις απειλές τους: Αν δεν συμμορφωθείτε, ήταν το μήνυμα του Βερολίνου, υπάρχει και σχέδιο Β για την επόμενη δόση του δανείου. Αποκλείοντας κάθε πολιτική διαπραγμάτευση, οι Γερμανοί έστειλαν την κυβέρνηση πίσω στους «σκληρούς» της «τρόικας», διαμηνύοντας ότι ήταν διατεθειμένοι να περιμένουν όσο χρειασθεί για μια συμφωνία με την «τρόικα», μέχρι να εγκρίνουν την επόμενη εκταμίευση. Απειλές και προειδοποιήσεις ανάλογου περιεχομένου, δηλαδή περί αναστολής στην καταβολή της δόσης, ακούσθηκαν τις αμέσως επόμενες ημέρες από όλους τους αξιωματούχους της ευρωζώνης που μίλησαν για το ελληνικό πρόβλημα.

Ποια ήταν, όμως, η απειλή, που υποχρέωσε την κυβέρνηση να συνθηκολογήσει ατάκτως και να αναγγείλει την Τρίτη, διά στόματος Βενιζέλου, ότι επισπεύδει την εφαρμογή μέτρων όπως η εργασιακή εφεδρεία και το νέο μισθολόγιο στο Δημόσιο, τα οποία ήταν προγραμματισμένα να τεθούν σε ισχύ το 2012; Ασφαλώς και δεν ήταν οι συγκαλυμμένες ή ευθείες προειδοποιήσεις περί άμεσης χρεοκοπίας της Ελλάδας, ή περί αποβολής της χώρας από τη ζώνη του ευρώ. Όλοι γνωρίζουν, άλλωστε, ότι εν προκειμένω έχει ισχύ αυτό που δήλωσε αυτήν την εβδομάδα ο νομπελίστας Ρόμπερτ Μάντελ: Χρεοκοπία ή έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα προκαλέσει μια τραπεζική κρίση «τερατωδών διαστάσεων», προειδοποίησε ο οικονομολόγος, στις έρευνες του οποίου στηρίχθηκε και η αρχιτεκτονική της ευρωζώνης. Συνεπώς, όσα και αν ακούγονταν περί αποβολής της Ελλάδας από το ευρώ ήταν πράγματι μπλόφες, αφού και οι πιο σκληροί γερμανοί πολιτικοί αντιλαμβάνονται ότι το κόστος εξόδου της Ελλάδας σήμερα από το ευρώ θα ήταν ολέθριο.

Φαίνεται, όμως, ότι υπάρχει ένας άλλος τρόπος για να «τηγανιστεί» η κυβέρνηση από τους πιστωτές, τον οποίο δεν είχαν υπολογίσει στο επιτελείο του κ. Βενιζέλου: Αν μπλοκαρισθεί για πολύ καιρό, φθάνοντας ίσως και στον Νοέμβριο, η καταβολή της επόμενης δόσης, η κυβέρνηση θα δει μέχρι το τέλος του Σεπτεμβρίου να πέφτουν κάτω από το 1 δισ. ευρώ τα ταμειακά της διαθέσιμα. Έτσι, θα «στερέψει» από ρευστό και θα είναι πολύ αμφίβολο αν θα μπορεί να χρηματοδοτήσει πληρωμές μισθών και συντάξεων του Οκτωβρίου, καθώς μάλιστα και οι τράπεζες έδειξαν στη δημοπρασία εντόκων αυτής της εβδομάδας ότι δεν είναι διατεθειμένες να συνεχίσουν να δανείζουν το Δημόσιο με τους ίδιους ρυθμούς, προκειμένου να εξυπηρετεί τις τρέχουσες ανάγκες του. «Το πρόβλημα αυτό θα ήταν καθαρά εσωτερικό για την Ελλάδα, χωρίς πολλές δυσάρεστες προεκτάσεις για τους Ευρωπαίους», εξηγεί στέλεχος στις Βρυξέλλες με γνώση των παρασκηνιακών συζητήσεων. Το προσεχές διάστημα δεν υπάρχουν λήξεις παλαιών εκδόσεων ομολόγων, που θα χρειαζόταν να χρηματοδοτηθούν με τη δόση του διεθνούς δανείου, άρα η Ευρώπη δεν θα είχε να αντιμετωπίσει άμεσα ένα πρόβλημα χρεοστασίου (default) ενός μέλους της ευρωζώνης. Όλο το πρόβλημα θα το είχε η κυβέρνηση, που θα έπρεπε να βρει τρόπο να διαχειριστεί την οργή χιλιάδων απλήρωτων μισθωτών και συνταξιούχων.

Ο «λογαριασμός»
των νέων μέτρων

Με αυτά τα δεδομένα, η κυβέρνηση αποφάσισε να αφήσει κατά μέρος τις πολιτικές διαπραγματεύσεις για χαλάρωση του Μνημονίου και ανακοίνωσε τα μέτρα της Τρίτης, που αν και ήταν προγραμματισμένα με το Μεσοπρόθεσμο, αποτέλεσαν έκπληξη: Για πρώτη φορά η κυβέρνηση εμφανίσθηκε έτοιμη να εφαρμόσει μέσα στο τελευταίο τρίμηνο του έτους μέτρα του 2012, όπως η εργασιακή εφεδρεία και το νέο μισθολόγιο στο Δημόσιο.

Μάλιστα, υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει το πολιτικάντικο σχέδιο περί διατήρησης των «πολυτελών» επιδομάτων στο Δημόσιο, με την αναβάπτισή τους σε «προσωπικές διαφορές» μισθοδοσίας, ανοίγοντας τον δρόμο για το «τσεκούρωμα» επιδομάτων, όπως αυτά που λαμβάνουν εφοριακοί και τελωνειακοί, το ύψος των οποίων φθάνει τα 1.000 ευρώ κατά μέσο όρο.

Επιπλέον, ο κ. Βενιζέλος εγκατέλειψε κάθε σκέψη για «εξουδετέρωση» του Ταμείου ιδιωτικοποιήσεων, για το οποίο έλεγε στους «τροϊκανούς» ότι δεν είναι αποτελεσματικό και καλύτερα θα ήταν να παρακαμφθεί και να προωθηθούν οι ιδιωτικοποιήσεις μέσω της αρμόδιας διυπουργικής επιτροπής. Η «τρόικα» επέμεινε να γίνουν οι ιδιωτικοποιήσεις μέσω του Ταμείου, καθώς ο σχετικός νόμος ορίζει ότι κάθε περιουσιακό στοιχείο που θα μεταβιβάζεται σε αυτό θα θεωρείται οριστικά «απαλλοτριωμένο» από το χαρτοφυλάκιο του κράτους, πριν καν πουληθεί σε ιδιώτες, πράγμα που επιζητεί η «τρόικα» για να έχει εξασφάλιση ότι δεν θα υπάρξουν «πισωγυρίσματα» στις αποκρατικοποιήσεις.

Το νέο σχέδιο που θα παρουσιάσει στα μέσα του μήνα η κυβέρνηση στην «τρόικα», σε μια προσπάθεια γεφύρωσης των διαφορών, ώστε να εκταμιευθεί έγκαιρα η επόμενη δόση, θα περιλαμβάνει:

= Νέο μισθολόγιο στο Δημόσιο από αρχές του Οκτωβρίου, με οριστικό «ψαλίδισμα» όλων των «ευγενών» επιδομάτων, που θα αρχίσει να αποδίδει δημοσιονομικά ήδη μέσα στο 2011.

= Τουλάχιστον 20.000 εργασιακές εφεδρείες εργαζομένων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ίσως και πριν από το τέλος του έτους, με «κλείσιμο ματιού» ότι αυτές οι εφεδρείες θα καταλήξουν στο μεγαλύτερο μέρος τους σε απολύσεις εντός του επόμενου έτους.

= Σκληρή φοροεισπρακτική επίθεση στους ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες, με αντικειμενικά κριτήρια που θα ενσωματωθούν στη νέα φορολογική μεταρρύθμιση.

= Πλήρη απελευθέρωση στην αγορά εργασίας, με την κατάργηση όλων των διατάξεων που είχαν χαρακτηρισθεί από την «τρόικα» ως εμπόδια στην επέκταση των επιχειρησιακών συμβάσεων.

= «Γκάζωμα» των ιδιωτικοποιήσεων, με πώληση των ΕΛΠΕ μέσα στο 2011 και «παρκάρισμα» πολλών ακόμη περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου στο Ταμείο για τις ιδιωτικοποιήσεις, ώστε να περιορισθούν οι ανησυχίες της «τρόικας» για πιθανά «πισωγυρίσματα».

Το ζητούμενο από την κυβέρνηση θα είναι να πείσει τους «τροϊκανούς» ότι με αυτά τα μέτρα θα καλυφθούν μέσα στο 2012 οι τεράστιες αποκλίσεις στο έλλειμμα, που εμφανίσθηκαν στην εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού, ώστε να μη χρειασθεί να ληφθούν και άλλα, επώδυνα μέτρα για «διόρθωση» εντός του 2011. Όμως, στην «τρόικα» –και ιδιαίτερα στους κύκλους του ΔΝΤ– επικρατεί η άποψη ότι θα πρέπει να εγκριθούν πολύ πιο σκληρά μέτρα άμεσης και βέβαιης απόδοσης, όπως θα ήταν άλλη μια οριζόντια μείωση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων σε σημαντικό ποσοστό (τουλάχιστον 15%) ή ακόμη και οι μαζικές απολύσεις στο Δημόσιο.

Το πιθανότερο είναι ότι θα κλείσει μια συμφωνία με επίκεντρο τον προϋπολογισμό του 2012, χωρίς άλλα μέτρα για φέτος, αλλά η «τρόικα» θα περιμένει τον επόμενο έλεγχο του Δεκεμβρίου, για να διαπιστώσει σε ποιο βαθμό έχουν φθάσει οι αποκλίσεις του ελλείμματος, που τώρα με συντηρητικές εκτιμήσεις υπολογίζονται σε 1,7 δισ. ευρώ. Αν είναι μεγαλύτερες, πριν από την οριστική έγκριση του προϋπολογισμού από τη Βουλή αναμένεται να έχει επιβληθεί στην κυβέρνηση άλλο ένα «βαρύ» πακέτο μέτρων, όπως ακριβώς συνέβη και στα τέλη του 2010.

Σύμφωνα με το χειρότερο σενάριο, η Γερμανία είναι αποφασισμένη, μετά την τελευταία ευκαιρία που θα δοθεί στην Ελλάδα με την εκταμίευση της επόμενης δόσης, να αφήσει τη χώρα στη χρεοκοπία τον Δεκέμβριο, «παγώνοντας» περαιτέρω εκταμιεύσεις, αν αποδειχθεί ότι και πάλι οι αποκλίσεις είναι τεράστιες. Αυτό το σενάριο υποστηρίζεται και από τις πληροφορίες που μετέδωσε την Παρασκευή το «Bloomberg», σύμφωνα με τις οποίες η γερμανική κυβέρνηση εξετάζει μαζικές χορηγήσεις κεφαλαίων στις τράπεζες της χώρας, σε περίπτωση που χρειασθεί να κηρύξει στάση πληρωμών η Ελλάδα και να «κουρέψει» ατάκτως τα ομόλογά της.