Μισώ τις πολυεθνικές, είναι θάνατος για το τραγούδι

Αυτό που συμβουλεύει τα νέα παιδιά που θέλουν να γίνουν τραγουδιστές είναι να βρουν καλούς δασκάλους. Και να μην πουλάνε την προσωπική τους ζωή για ν’ ανέβουν.

Από κει και πέρα, κεραυνούς εξαπολύει κατά των πολυεθνικών, τις οποίες δεν τις ενδιαφέρει η ποιότητα αλλά τα σουξέ… Κι ας κρατούν 5-6 μήνες.

Αιχμές διατύπωσε κατά της ΑΕΠΙσ, αποκαλύπτοντας ότι δεν της δίνουν τα ποσοστά της «Τρία χρόνια δεν έχω πάρει ούτε ευρώ από τους δίσκους μου».

Απολαύστε την Ευγενία Βραχνού (ο Γεράσιμος Λαμβράνος τη… βάφτισε Τζένη Βάνου) και κλείστε τα μάτια σιγοτραγουδώντας μαζί της, όπως παλιά, το τραγούδι που αγαπήσατε…

// Από την ΕΡΑ ξεκίνησε η πορεία σας. Ο Μίμης Πλέσσας ήταν αυτός που σας έπεισε να δώσετε εξετάσεις στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας. Τότε η ΕΡΤ έδινε ευκαιρίες στα νέα ταλέντα. Τώρα πάει να κλείσει…
Κλείνει η ΕΤ-1, από ό,τι ξέρω, και πολλά ραδιόφωνα… Η ΕΡΤ τότε έδινε ευκαιρίες αλλά όχι μιλιούνια. Όταν έδωσα εξετάσεις ήμασταν 180 παιδιά και πήραν τα δυο. Αυτοί που μας έκριναν ήταν πολύ αυστηροί και ειδικοί πάνω στη μουσική. Μ’ ένα πιάνο και ένα μικρόφωνο έδινες τις εξετάσεις και με την κριτική επιτροπή σε χώριζε ένα τζάμι. Στο πιάνο ήταν ο «νονός» μου -έτσι τον λέω εγώ τον Γεράσιμο Λαμβράνο, γιατί αυτός με έκανε Τζένη Βάνου από Ευγενία Βραχνού.

// Από μικρή τραγουδούσατε;
Όλοι στην οικογένειά μου τραγουδούσαν. Κατάγομαι από τη Σμύρνη. Η μαμά μου ήταν στο Ωδείο, έπαιζε πιάνο και ήταν πρώτη καρέκλα στη χορωδία του Καλομοίρη. Ο πατέρας μου τραγουδούσε σαν τον Γιάννη Πάριο. Η θεία μου Μαρία ήταν στη Λυρική Σκηνή της Σμύρνης και η άλλη μου θεία έδινε κονσέρτα στον Παρνασσό. Θέλω να πω ότι από παντού μπήκε το ταλέντο. Όσο θυμάμαι τον εαυτό μου, από 4 χρόνων, έλεγα «εγώ θα γίνω τραγουδίστρια σε πάλκο»… Ο πατέρας μου, ωστόσο, μου είχε πει ότι αν γίνω τραγουδίστρια θα με σφάξει στο κατώφλι. Μου έλεγε: «Δεν θα σου δώσω εγώ τα εφόδια για να γίνεις πόρνη…». Έτσι, μ’ άφησε αμόρφωτη μουσικά, αλλά είχα ωραία φωνή.

// Το πρώτο τραγούδι σας ποιο ήταν;
Έγινα γνωστή αρχικά από το ραδιόφωνο και μετά πέρασα στη δισκογραφία. Ο Πλέσσας μού έκανε κάποια δοκιμαστικά ντέμο και τα πήγε στην Κολούμπια. Το πρώτο μου τραγούδι, λοιπόν, που τραγουδιέται και σήμερα, ήταν το «Αν σʼ αρνηθώ αγάπη μου».

// Έχετε τραγουδήσει τεράστιες επιτυχίες όπως τα «Αγόρι μου», «Αν είναι η αγάπη αμαρτία», «Σ’ αγαπώ», «Χίλιες βραδιές», πόσα ακόμη… Πώς γράφτηκαν αυτές οι επιτυχίες;
Το «Αγόρι μου» ήταν το πρώτο κομμάτι της μεταστροφής μου από το ελαφρό τραγούδι στο ελαφρολαϊκό. Τότε αποφάσισα να περάσω στο λαϊκό τραγούδι σε μια εποχή που δεν είχα να πάρω γάλα για την κόρη μου. Ο Τόλης Βοσκόπουλος μου έγραψε το κομμάτι δοκιμαστικά για τον κ. Μάτσα -ΜΙΝΟΣ- και δεν περίμενε ότι το τραγούδι θα πούλαγε σαν τρελό. Τότε όμως δεν ήταν η εποχή του χρυσού δίσκου. Αν ήταν θα έπρεπε όλοι οι τοίχοι του σπιτιού μου να ήταν γεμάτοι… Ο Πλέσσας μου έγραψε τον πρώτο μεγάλο δίσκο. Με το τραγούδι «Σε βλέπω στο ποτήρι μου» έγινε χαμός… Ήταν ένα νέο είδος τραγουδιού που το εγκαινίασα εγώ. Το «Σ’ αγαπώ» το έγραψε ο Νίκος Φώσκολος και ο Μαμαγκάκης ήταν ο συνθέτης, αλλά για άλλη τραγουδίστρια… Ωστόσο, εκείνη δεν ήθελε να το πει. Ο Φίνος παίρνει τηλέφωνο τον Πλέσσα και του λέει «σώσε με». Ο Πλέσσας ήξερε ότι ήθελα μόνο δυο λεπτά για να μάθω ένα νέο τραγούδι και μου λέει «πήγαινε τώρα στα Σπάτα, να πεις ένα νέο τραγούδι». Πήγα, το είπα και έφυγα. Δεν ήξερα ότι θα είχε τέτοια απήχηση.

// Έχετε συνεργαστεί και με τον Μίκη Θεοδωράκη. Πώς είναι ο Μίκης;
Το κύριο χαρακτηριστικό του Μίκη είναι το έξω καρδιά. Ο Θεός να τον έχει πάντα γερό, είναι μια από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της Ελλάδας. Εκείνος μου έδινε θάρρος. Ενώ ήξερα ότι είχα ωραία φωνή, ήμουν φοβισμένη σαν ποντίκι. Παιδικά τραύματα που έβγαιναν ως ανασφάλεια. Ωστόσο, όταν πάταγα στην πίστα και έπαιρνα το μικρόφωνο, με την πρώτη νότα που έβγαινε από το λαιμό μου, αποκτούσα όλη τη σιγουριά που θα μπορούσε να έχει άνθρωπος. Όποιος με έβλεπε στα παρασκήνια έκανα χίλιους σταυρούς.

// Γιατί σταματήσατε το τραγούδι;
Πριν από τρία χρόνια σταμάτησα να δουλεύω. Πώς πήρα την απόφαση αυτή; Μου έγιναν προτάσεις και μου γίνονται να σταθώ δίπλα σε νέα κορίτσια. Θεωρώ ότι έχω μια ιστορία για να τραγουδήσω μαζί με κοριτσάκια που προβάλλουν τα μπούτια τους παρά τη φωνή ους. Είπα πολλά «όχι, ευχαριστώ». Στη Θεσσαλονίκη δούλεψα σ’ ένα ωραίο μαγαζί που οι πελάτες άκουγαν και έτρωγαν ένα ωραίο μενού. Ωραίος τύπος μαγαζιού. Τώρα δεν υπάρχει κανένας τύπος… Πριν από λίγο καιρό αποφάσισα να ανοίξω ένα μίνι μάρκετ και όλες τις οικονομίες μου τις έβαλα εκεί. Τρία χρόνια κράτησε το μαγαζί και πριν από λίγο καιρό, τώρα δα, έκλεισε… Η οικονομική κρίση. Τα χάσαμε όλα με το γιο μου. Το σκέφτηκα ως εισόδημα, αλλά δεν βγήκε…

// Γιατί περνά κρίση το τραγούδι;
Αν μισώ κάτι είναι η πολυεθνική! Η πολυεθνική είναι θάνατος για το τραγούδι! Γιατί; Θα σου εξηγήσω. Η ΜΙΝΟΣ, η Κολούμπια, η όποια μεγάλη ελληνική δισκογραφική εταιρεία, με το που συνεργάστηκε με τις πολυεθνικές έπρεπε να δίνει αναφορά στην αντίστοιχη πολυεθνική. Η πολυεθνική με έδρα το Λονδίνο δεν την ενδιέφερε η ποιότητα του τραγουδιού αλλά το μπάτζετ. Οι δικές μας δισκογραφικές εταιρείες, που έβγαλαν τα πρώτα χρόνια καλλιτέχνες με αξία, μετά δεν τους ένοιαζε αυτό αλλά τους ένοιαζε το σουξέ. Και τότε χάλασαν όλα. Γι’ αυτό δεν υπάρχουν πια εταιρείες… Τώρα μπήκε και το ίντερνετ και κατεβάζουν όλα τα τραγούδια δωρεάν. Αλλά αυτό είναι τώρα. Η δισκογραφία καταστράφηκε από μόνη της. Τρία χρόνια δεν έχω πάρει ούτε ένα ευρώ από τους δίσκους μου. Δεν μου δίνουν πλέον τα ποσοστά μου. Ο Νταλάρας, η Αλεξίου, η Γαλάνη έφτιαξαν ένα σωματείο, την «Ερατώ». Ένα μουσικό σωματείο, που ανάλογα με τη δισκογραφία σου, κάθε χρόνο σου έχει μια αμοιβή από την τηλεόραση. Φέτος μου είπε ο Τέρρυς Χρυσός «μην περιμένεις, Τζένη, τα κανάλια δεν έχουν χρήματα». Και έτσι λίγα θα έχω να λάβω και από εκεί…

// Πώς βλέπετε τους νέους τραγουδιστές σήμερα;
Με εξαίρεση κάποιους, επικρατεί η μετριότητα! Υπάρχει μια Έλενα Παπαρίζου, τεράστιο ταλέντο, το κάτι άλλο, αγάπη μου, και μέχρι εκεί. Νταλάρας δεν θα γίνει άλλος. Σπάνια περίπτωση. Πάει και τέλειωσε. Και τι είπαμε πιο πριν… Όταν τα τραγούδια σήμερα γράφονται για να κρατήσουν έξι μήνες, πότε θα σε μάθει ο κόσμος; Πολλά παιδιά ξεκινούν με ένα τραγούδι όχι και τόσο αξιόλογο με την ελπίδα ότι τα πράγματα θα διορθωθούν, αλλά μάταια. Ούτε και μετά τους γράφουν κάτι αξιόλογο.

// Τα τάλεντ σόου πώς τα βλέπετε;
Μπορεί να έχει μια πίκρα το αποτέλεσμα, καθώς από τα τόσα παιδιά παίρνουν ένα, αλλά εκεί, σ’ αυτές τις μουσικές ακαδημίες, τα παιδιά μαθαίνουν μουσική. Εγώ ήμουν αμόρφωτη μουσικά και με πείραζε. Ευτυχώς, ήρθε στη ζωή μου ο Πλέσσας και ορθοφωνικά όταν άκουγε ένα λάθος με διόρθωνε. Πανεπιστήμιό μου ήταν ο Πλέσσας και το λέω με καμάρι. Αυτά όμως τα παιδιά που βγαίνουν στα κέντρα δεν έχουν δασκάλους. Τουλάχιστον αυτά τα παιδιά που θα μπουν σε ένα τάλεντ σόου για 4 μήνες θα κάτσουν δίπλα σε έναν καλό δάσκαλο. Αφήστε τη δόξα, την εφήμερη. Δείτε την ευκαιρία να έχεις έναν καλό δάσκαλο. Αυτό είναι μοναδικό. Η γνώση είναι όπλο στη ζωή. Δεν φτάνει το σώμα για να τραγουδήσεις, αν και ο Νταλάρας είχε πει κάτι χαρακτηριστικό: «Παλιά πηγαίναμε στα κέντρα για να ακούσουμε και σήμερα πάμε για να δούμε». Οι επιχειρηματίες λένε στις τραγουδίστριες ωραία τα είπες, αλλά χάσε 12 κιλά, κουνήσου λίγο, βάλε ένα μίνι.

// Πώς τα προλαβαίνατε τότε και τραγουδούσατε και στα μαγαζιά και στα θέατρα και στις ταινίες και στο στούντιο;
Από την ώρα που γέννησα κουβαλούσα μια ανασφάλεια. Να μην πεινάσουν τα παιδιά μου. Όταν χώρισα, τη γιγάντωσα. Γι’ αυτό δεν πληρώθηκα καλά ποτέ. Με το πρώτο τηλεφώνημα που έπαιρνα από έναν επιχειρηματία το φθινόπωρο και την άνοιξη έλεγα αμέσως ναι. Γιατί ήθελα να εξασφαλίσω τα παιδιά μου. Μετά έρχονταν δέκα προτάσεις καλύτερες και εγώ αφού είχα κλείσει ο λόγος μου ήταν συμβόλαιο.

// Χρήματα βάλατε στην άκρη;
Έφτιαξα ένα ωραίο σπίτι που κάποια στιγμή κλήθηκα και αυτό να το πουλήσω. Δεν πειράζει, μας ήρθαν λίγο στραβά τα πράγματα… Στη ζωή όμως αυτό που μετράει είναι η υγεία και η αγάπη. Πιο πολύ και από το χρήμα. Ξαφνικά, χθες μπήκαν στο σπίτι ο γιος μου με τη γυναίκα του και τον εγγονό μου.. Τον ακούω να λέει «γιαγιά»… Η φωνούλα του μου χάρισε τα άστρα…

// Η μεγαλύτερη ευτυχία στη ζωή ποια είναι;
Να μπορείς να αγαπάς. Αλλά να αγαπάς ανεπιφύλακτα. Όχι μόνο ερωτικά. Να αγαπάς τον πατέρα σου, το φίλο σου, τη γυναίκα σου, τα παιδιά σου… Όλη η ουσία του ανθρώπου και η επιτυχία του έγκειται σ’ αυτό. Όταν αγαπάς πρέπει να κάνεις τα πάντα, έλεγε η γιαγιά μου.

// Βλέπω παντού στους τοίχους του σπιτιού σας εικόνες. Πιστεύετε στον Θεό;
Δεν είμαι άνθρωπος που πηγαίνω στην εκκλησία. Αλλά το βράδυ που κάνω την προσευχή μου είναι μια ιερή ώρα για μένα. Τώρα πλέον προσεύχομαι για όλο τον κόσμο. Λέω «Θέε μου, μη μας αφήνεις». Τώρα τελευταία νιώθω ότι δεν ξέρω τι μας ξημερώνει… Αλλά πιστεύω ότι ο Θεός δεν θα μας αφήσει.

// Η πολιτεία σας έχει τιμήσει; Κάποια συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής, στο Ηρώδειο;
Εδώ δεν δέχθηκαν τη Βίκυ Μοσχολιού! Ποια; Τη Βίκυ Μοσχολιού και τελευταία τη σκέφτηκαν… Στον κύκλο μας υπάρχουν διάφορες παρέες -με την καλή έννοια- που προωθούν η μια την άλλη φιλικά και λογικό είναι αφού περνάνε ώρες μαζί και εκτός δουλειάς.

// Πώς και δεν ξαναπαντρευτήκατε;
Μετά το χωρισμό μου, γνώρισα έναν πολύ καλό άνθρωπο, με τον οποίο έζησα 16 χρόνια μαζί, καλύτερα και από παντρεμένη, αλλά και αυτό τελείωσε, ειρηνικά όμως. Η μοναξιά είναι δύσκολη στις αρχές, γιατί δεν έχεις έναν άνθρωπο να πεις το πιο απλό, «πονάει το κεφάλι μου, φέρε μου μια ασπιρίνη». Απ’ την άλλη, μπορεί να νιώθεις μοναξιά και όταν είσαι με δεκάδες ανθρώπους μαζί στο ίδιο σπίτι. Αλλά ως άνθρωπος είμαι επαναστάτης και ίσως η μοναχικότητα μου ταιριάζει.

// Τι θα συμβουλεύατε τα νέα παιδιά που θέλουν να γίνουν τραγουδιστές;
Να βρουν καλούς δασκάλους. Δεν πήρα μόνο επιτυχίες από αυτούς αλλά και πολλή αγάπη. Να μην πουλάνε την προσωπική τους ζωή για να ανέβουν. Η Τζένη ήταν για τον κόσμο και η Ευγενία για μένα. Αν θες να κρατήσεις τους έρωτές σου, δεν τους μαθαίνει κανείς… Επίσης, όποιος θέλει να ασχοληθεί με το τραγούδι πρέπει να το αγαπήσει πιο πολύ από τον εαυτό του. Και τέλος να μην παρασύρονται από τα πάθη τους, από τις αδυναμίες τους, ναρκωτικά, αλκοόλ… Η νύχτα θέλει δυνατούς και καλούς χαρακτήρες.

// Είχατε προτάσεις για καριέρα στο εξωτερικό. Γιατί δεν τις αξιοποιήσατε;
Γιατί δεν ήθελα. Γιατί μέσα στις χαζές αντιλήψεις μου είναι και αυτή της λατρείας για τον τόπο μου. Πενταετές δισκογραφικό συμβόλαιο είχα στην Αμερική. Έχω δίσκο από στούντιο στη Νέα Υόρκη. Ήμουν έγκυος στην κόρη μου, τότε. Τα μάζεψα και έφυγα. Δεν μπορούσα να ζήσω έξω. Έλεγα στη μάνα μου «να έρθω, μαμά μου, πίσω να αναπνεύσω». Στην Ιταλία, μου έκαναν πρόταση δώδεκα μαέστροι! Δεν πήγα και ας ήταν δίπλα. Φοβόμουν και τα αεροπλάνα. Τα έβλεπα μεταφυσικά, σαν σιδερένια πουλιά… Αλλά έκανα το σταυρό μου και έφτασα μέχρι την Αυστραλία. Εννιά φορές πήγα στην Αμερική, με λάτρευαν οι ομογενείς.

// Την αισθητική της τηλεόρασης πώς την κρίνετε;
Ριάλιτι τύπου «Μεγάλος Αδερφός» δεν μ’ αρέσουν. Έχω διαβάσει και τον Όργουελ και με απωθεί η ιδέα. Ο ρεαλισμός τους. Από την τηλεόραση βλέπω μόνο την Πόπη Τσαπανίδου στον ΣΚΑΪ. Ειδήσεις δεν βλέπω, γιατί με κάνουν να νιώθω απελπισία, σαν μυρμήγκι.