Ο ΦΟΒΟΣ ΤΗΣ ΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΠΙΣΠΕΥΔΕΙ ΤΙΣ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ ΤΡΑΠΕΖΩΝ

Οι δύο ενώθηκαν εις σάρκα μίαν, με πλούσιο εταίρο το Κατάρ, και η νέα τράπεζα, που θα ονομάζεται ALPHA EUROBANK, έχει όλες τις δυνατότητες να εξελιχθεί σε μια από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και να παίξει σημαντικό ρόλο. Πρόεδρος της νέας τράπεζας θα είναι ο νυν της ALPHA, κ. Γιάννης Κωστόπουλος, με διευθύνοντες συμβούλους τον κ. Μαντζούνη από την πλευρά της ALPHA και τον κ. Νανόπουλο από τη EUROBANK.

Απομένει τώρα η συνέχεια… Ποιες θα είναι οι τράπεζες που θα παντρευτούν, ώστε να προκύψουν, μαζί με την Alpha Eurobank, 2 με 3 ισχυρές τράπεζες στη χώρα μας.

Τις εξελίξεις από πλευράς κινήσεων για συγχωνεύσεις επέσπευσε η ανησυχία (φόβοι κατά κάποιους) από τη σαφέστατη πρόθεση που δημόσια εξέφρασαν ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Προβόπουλος και ο αντιπρόεδρος και υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος για άμεση κρατικοποίηση τραπεζών που είναι στο κόκκινο, στην περίπτωση που δεν κάνουν αύξηση κεφαλαίου.

Μάλιστα η κυβερνητική πρόθεση πήρε τη μορφή νομοσχεδίου, που ήδη σε πρώτη φάση συζητήθηκε στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής. Και προβλέπει ότι οι μετοχές που θα πάρει το Δημόσιο, στην περίπτωση που βάλει χρήματα σε τράπεζα για την αύξηση κεφαλαίου, θα είναι κοινές –και όχι προνομιούχες όπως ζητούσαν οι τραπεζίτες– και αυτό σημαίνει ότι θα πάρει την πλειοψηφία.

Έχουν παράπονα μάλιστα οι τραπεζίτες ότι ενώ είχαν ζητήσει από τον Βενιζέλο να τους δώσει το νομοσχέδιο να το συζητήσουν πριν το καταθέσει στη Βουλή, ο υπουργός Οικονομικών το απέφυγε… επιμελέστατα. Κύκλοι της αγοράς έχουν την άποψη ότι τα περί κρατικοποίησης των τραπεζών ήταν προσωπική απόφαση του Βενιζέλου (ο προκάτοχός του σφύριζε αδιάφορα…) και αν πράγματι έτσι είναι, πρόκειται για μια πολύ ευφυή πολιτική κίνηση, που βάζει τέλος στις σχέσεις διαπλοκής τραπεζιτών, πολιτικών και ΜΜΕ…

Με τη συγχώνευση πάντως ALPHA BANK και EUROBANK πήρε αναβολή η απόφαση της κυβέρνησης για κρατικοποίηση τραπεζών, που βέβαια στη συνέχεια θα περάσουν στον έλεγχο του Ευρωπαϊκού Ταμείου.

Θυμίζουμε ότι ο κ. Β. Βενιζέλος έθεσε πρώτη φορά στο τραπέζι το «όπλο» της κρατικοποίησης, δηλώνοντας ότι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα δώσει ενισχύσεις κεφαλαίων στις τράπεζες μόνο με την έκδοση κοινών και όχι προνομιούχων μετοχών, κάτι που οδηγεί ευθέως σε έμμεση κρατικοποίηση όσων τραπεζών χρειασθούν κεφάλαια. Ειδικά για τις Alpha και Eurobank, που έχουν πάρει και τη «μερίδα του λέοντος» των ενισχύσεων με προνομιούχες μετοχές (συνολικά σχεδόν 2 δισ. ευρώ), αυτή η αναγγελία είχε καταλυτική σημασία και επιτάχυνε (όπως σημειώσαμε στην αρχή) δραστικά τις συζητήσεις για συγχώνευση, καθώς αν προσέφευγαν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας οι δύο τράπεζες θα έπρεπε να μετατρέψουν και τις προνομιούχες μετοχές σε κοινές, οδηγούμενες σε πλήρη κρατικοποίηση, με τεράστια ζημιά για τους μετόχους τους.

Το βράδυ της Πέμπτης κατατέθηκε το νομοσχέδιο που επί μήνες ζητούσε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, με το οποίο καθιερώνονται «δρακόντειοι» κανόνες εποπτείας των τραπεζών από την Τράπεζα της Ελλάδος. Ο νόμος αυτός δεν απευθύνεται πρωτίστως στις μεγάλες τράπεζες, που έχει σημασία η διάσωσή τους για το σύστημα, αλλά στις μικρότερες, που θα πρέπει, σύμφωνα με το ΔΝΤ, ή να εξυγιανθούν ή να ενταχθούν σε μεγαλύτερα σχήματα ή να εκκαθαρισθούν. Το νομοσχέδιο δίνει μεταξύ άλλων τη δυνατότητα στην ΤτΕ να διορίζει επιτρόπους με μεγάλη ευκολία, να υποχρεώνει τράπεζες να προχωρούν σε αυξήσεις κεφαλαίου, ακόμη και με απειλή προστίμου στις διοικήσεις, αλλά και να μεταφέρει τα υγιή στοιχεία ενεργητικού και παθητικού τραπεζών που θα τεθούν υπό εκκαθάριση σε μεταβατικά τραπεζικά σχήματα, που θα καλύπτονται με κεφάλαια του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλίζονται αποτελεσματικότερα οι καταθέσεις, σε περίπτωση που χρειασθεί να μπει «λουκέτο» σε μια τράπεζα.

Εθνική με ποιες;

Ως προς το ποια θα είναι η συνέχεια, όλα περιστρέφονται γύρω από τον κύριο άξονα της Εθνικής Τράπεζας. Θα μπουν κάτω από το «καπέλο» της η Τράπεζα Πειραιώς και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο; Εκτός από κουβέντες, τίποτα δεν είναι σίγουρο…

Επίσης ακούγεται το ενδεχόμενο «γάμου» της Τράπεζας Πειραιώς με τη Μαρφίν ή με το ΤΤ. Όμως, όποια συμφωνία κι αν προκύψει, αυτό που επισημαίνουν οικονομολόγοι, τραπεζίτες και επιχειρηματικοί κύκλοι είναι ότι στα νέα τραπεζικά σχήματα θα πρέπει να μπουν και ξένοι.

Αγώνας δρόμου

Για να καταλήξουν στην ποθητή συμφωνία της συγχώνευσης με τη συμμετοχή του Κατάρ, οι εκπρόσωποι των δύο τραπεζών και οι ξένες εταιρείες τις οποίες είχαν προσλάβει ως συμβούλους χρειάσθηκαν πάρα πολλές ώρες συζητήσεων και συνεχείς τηλεδιασκέψεις τις τελευταίες τρεις μέρες –το Σάββατο κράτησαν από τις 9 το πρωί ως τις 9 το βράδυ– ώστε να γίνουν οι ανακοινώσεις που είχαν προγραμματιστεί για την περασμένη Δευτέρα, πράγμα που επετεύχθη. Μετά την αποτυχία της φιλικής πρότασης της Εθνικής Τράπεζας προς την ALPHA για συγχώνευση, που αποδείχθηκε ότι έγινε βεβιασμένα, Λάτσης και Κωστόπουλος κάθισαν στο τραπέζι και με υποχωρήσεις, με την πλευρά της Eurobank να κάνει κάποια βήματα πίσω, φθάσαμε στην περασμένη Δευτέρα. Απομένει τώρα να δει η αγορά αυτό που είπε ευφυέστατα ο κ. Κωστόπουλος, να γεμίσει η δεξαμενή και να τρέχει νερό η κάνουλα…

Ο μεγάλος βραχνάς
το ιδιωτικό χρέος

Το μεγάλο, τεράστιο θα λέγαμε, πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες είναι οι επισφάλειες από το επιχειρηματικό χρέος συν το χρέος των νοικοκυριών. Υπολογίζεται συνολικά το ιδιωτικό χρέος στα 250 δισ. ευρώ! Τα επισφαλή δάνεια εκτιμούν ότι φθάνουν στο 30%(!), που σημαίνει ότι οι απώλειες ανέρχονται στα 70 με 75 δισ. ευρώ! Και το θέμα είναι πώς θα καλυφθεί αυτή η ζημιά.

Και αυτό βέβαια θα το εντοπίσει η BlackRock, στην οποία η Τράπεζα της Ελλάδος έχει αναθέσει τον έλεγχο των ιδιωτικών τραπεζών και η οποία καταγγέλλεται (η BlackRock) ως… εισβολέας και πρωτοσέλιδα της περασμένης Κυριακής μιλούσαν για πόλεμο τραπεζών – κυβέρνησης.

Όχι βέβαια χωρίς λόγο. Ξέρουμε ότι αν βγάλει η BlackRock επισφάλειες πάνω από 12% (μαζί με το «κούρεμα» από τη συμμετοχή των «ιδιωτών» στην ανταλλαγή ελληνικών ομολόγων), τότε θα χρειασθούν τεράστια χρηματικά ποσά οι τράπεζες για να καλύψουν το έλλειμμα, πράγμα που θεωρείται όχι απλώς μη εφικτό αλλά αδύνατο. Και αυτό θα κάνει αναγκαστική την παρέμβαση του Δημοσίου. Γι’ αυτό και ισχυρίζονται παράγοντες της τραπεζικής και χρηματιστηριακής αγοράς ότι με τη συγχώνευση Alpha και Eurobank πήραν απλώς αναβολή οι κρατικοποιήσεις τραπεζών… Θα έχει επομένως αρκετό σασπένς η συνέχεια… Και το ποιοι θα ματώσουν…