Ο πόλεμος για το φυσικό αέριο

Το ζήτημα αυτό εκκρεμεί εδώ και ένα χρόνο και, κατά τις τελευταίες επαφές της ισραηλινής εταιρείας Delec με τις κύπριες υπουργούς των Εξωτερικών και του Εμπορίου Ερατώ Μαρκουλλή και Πραξούλα Αντωνιάδου λήφθηκαν οι διαβεβαιώσεις ότι θέμα θα εξετασθεί… Στην ουσία παρατηρείται κωλυσιεργία ως προς τη λήψη απόφασης.

Οι εταιρείες και το Ισραήλ

Η Delec έχει ήδη συνάψει συμμαχία με την Noble Energy και έχουν διενεργήσει από κοινού όλες τις έρευνες στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη του Ισραήλ. Η Delec συμμετέχει με ποσοστό 30% και η συμμετοχή της στις έρευνες της Noble Energy στην κυπριακή Αποκλειστική Ζώνη εξαρτάται από την έγκριση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Όπως επίσης και η συνεργασία της Noble Energy και της Delec στην εγκατάσταση αγωγού από το Ισραήλ στην Κύπρο για την υγροποίηση του αερίου και τη διάθεσή του στο εμπόριο.

Το Ισραήλ εξαρτάται σήμερα ενεργειακά με ποσοστό που φθάνει το 40% από την Αίγυπτο. Το Τελ Αβίβ δεν επιθυμεί να ακολουθεί την αιγυπτιακή οδό σε ό,τι αφορά την υγροποίηση του δικού του φυσικού αερίου και τη διάθεσή του στο εμπόριο. Όπως δεν επιθυμεί να μεταφέρει τον αγωγό στο Τσεϊχάν και να τεθεί υπό την εξάρτηση της Τουρκίας με την οποία βρίσκεται σε αντιπαράθεση στο περιφερειακό παιχνίδι ισχύος.

Τα ρωσικά συμφέροντα

Η Ρωσία παρουσιάζει ενδιαφέρον για τα κυπριακά πετρέλαια, αλλά δεν είναι βέβαιο ποιες είναι οι πραγματικές της προθέσεις ως προς την εκμετάλλευσή τους. Η Μόσχα θα ήθελε να διατηρήσει τη μονοπωλιακή σχέση τροφοδοσίας που έχει με την ΕΕ.

Με αυτό το δεδομένο θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι η Μόσχα μπορεί μεν να εκφράσει ενδιαφέρον και να προχωρήσει στην απόκτηση άδειας για έρευνες, όμως η ρωσική στρατηγική εκδηλώνεται ως εξής: Ελέγχει τις ενεργειακές πηγές αλλά τις κρατεί κλειδωμένες για να μπορεί να ελέγχει το ενεργειακό παιχνίδι. Σχετικά με την περίπτωση της Κύπρου, ακόμη και αν υπάρχει φυσικό αέριο, που φαίνεται ότι υπάρχει, στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου, μπορεί να είναι πολυδάπανη η ανόρυξή του, λόγω μεγάλου βάθους. Υπάρχει, λοιπόν, το ενδεχόμενο το ρωσικό ενδιαφέρον να μη στοχεύει κατ’ ανάγκην στην εκμετάλλευση του φυσικού αερίου και του πετρελαίου της Κύπρου αλλά στο πάγωμα των αποθεμάτων.

Κωλυσιεργία και Κυπριακό

Στην παρούσα φάση η κωλυσιεργία που παρατηρείται από τις κυπριακές αρχές να δώσουν άδεια συμμετοχής στην ισραηλινή Delec σχετίζεται και με τις εξελίξει στο Κυπριακό, υπό την έννοια η Τουρκία απειλεί ακόμη και με κρίση, εάν προχωρήσουν οι έρευνες και η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων του φυσικού αερίου.

Όπως υποστηρίζουν Άγκυρα και Ντερβίς Έρογλου, εάν συνεχιστούν οι έρευνες, θα υπάρξει αρνητικός αντίκτυπος στις συνομιλίες. Εκτιμάται ότι η κωλυσιεργία που παρατηρήθηκε στην έναρξη των διαδικασιών για τη λήψη απόφασης που θα αφορά τη συμμαχία οφείλεται στις συνομιλίες οι οποίες ούτως ή άλλως οδηγούνται είτε προς αδιέξοδο είτε προς την υπογραφή μιας λύσης χειρότερης ακόμη και από αυτήν του Σχεδίου Ανάν.