ΤΕΛΟΣ ΕΠΟΧΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΙΒΥΗ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ
Ο ευφημισμός του αποκλεισμού δεν απέκρυψε, βεβαίως, την ενεργό εμπλοκή και στις χερσαίες επιχειρήσεις. Στην αρχή, με τακτική υποστήριξη της αεροπορίας στις δυνάμεις των αντικαθεστωτικών. Οι τελευταίοι είχαν έτσι την άνεση να ενεργούν υπό την αεροπορική σκέπη του ΝΑΤΟ. Στη συνέχεια, με συμβούλους επί του εδάφους και ειδικές δυνάμεις μισθοφόρων, όπως αυτές που αναπτύχθηκαν στο Ιράκ και ενεργούν ακόμη σήμερα στο Αφγανιστάν. Φαίνεται, άλλωστε, ότι η αιφνίδια προέλαση των αντικαθεστωτικών μέχρι την Τρίπολη οφείλεται στην ενεργό υποστήριξη των δυνάμεων αυτών, που συνεργάζονται στενά με τη ΝΑΤΟϊκή αεροπορία.
Η κατάσταση μέσα στην Τρίπολη είναι ακόμη συγκεχυμένη. Υπάρχουν εστίες αντιστάσεως και η κεφαλή του καθεστώτος Μουαμάρ Καντάφι, όπως και ο γιος του Σαΐφ αλ Ισλάμ, στον οποίο ο πατέρας του έδωσε το χρίσμα της διαδοχής, παραμένουν ασύλληπτοι και μάχιμοι σ’ έναν ομολογουμένως άπελπι αγώνα.
Ο Σαΐφ αλ Ισλάμ ισχυρίσθηκε ότι η εισβολή των αντικαθεστωτικών στην Τρίπολη είναι στην πραγματικότητα εισβολή σε μια παγίδα που τους έστησε το καθεστώς Καντάφι. Συγκεκριμένα, για να τους αποκόψει από την αεροπορική προστασία των ΝΑΤΟϊκών συμμάχων τους και να τους συντρίψει μέσα στην αστική ζούγκλα της πρωτεύουσας των 2 εκατ. κατοίκων σε μάχη εκ του συστάδην.
Υπάρχει κάποιος πυρήνας αλήθειας στους ισχυρισμούς του Σαΐφ αλ Ισλάμ. Η τακτική υποστήριξη των αντικαθεστωτικών από τη ΝΑΤΟϊκή αεροπορία, δεν άφηνε κανένα περιθώριο αξιοποιήσεως από το καθεστώς Καντάφι της υπεροχής του σε βαρέα όπλα. Επιπλέον, η ΝΑΤΟϊκή αεροπορία αποδιοργάνωσε πλήρως τη διοίκηση, τη μεταφορά και την επικοινωνία των δυνάμεών του καθεστώτος.
Παρατηρείται, λοιπόν, στη Λιβύη, αυτό που έγινε και στον Λίβανο, κατά τη σύγκρουση των υπέρτερων δυνάμεων του Ισραήλ με τις αντάρτικες δυνάμεις της Χεζμπολάχ: επιστροφή στο παρελθόν. Επιστροφή δηλαδή σε πρωτόγονα μέσα επικοινωνίας, όπως είναι οι άνθρωποι-αγγελιοφόροι, για να μην υποκλέπτονται τα μηνύματα και επιστροφή στις μάχες εκ του συστάδην για να εξουδετερώνεται η τεχνολογική υπεροχή του αντιπάλου σε τηλεβόλα όπλα και σε δύναμη πυρός.
Οι συγκρίσεις όμως σταματούν εδώ. Το καθεστώς Καντάφι δεν έχει την τοπική, παλλαϊκή υποστήριξη που έχει ανάγκη ένας αντάρτικος αγώνας. Δεν έχει επίσης στρατηγικά μετόπισθεν για τη στήριξη και τον ανεφοδιασμό του. Έχει, τέλος, απέναντί του αποφασισμένους και συνασπισμένους αντιπάλους που έχουν διακινδυνεύσει και επενδύσει πολλά με την επέμβασή τους και δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να υποχωρήσουν χωρίς πλήρη επικράτηση. Εάν χρειασθεί, θα στείλουν ισχυρότερες μισθοφορικές ειδικές δυνάμεις για να επιβληθούν στην Τρίπολη ή αλλού.
Οι συνεχιζόμενες, πάντως, μάχες δείχνουν σαφώς ότι ο συνταγματάρχης Καντάφι έχει ακόμη μια αξιόλογη λαϊκή υποστήριξη. Η τελευταία, έχει άμεση σχέση με τη φυλετική συγκρότηση του πληθυσμού της χώρας. Η νομιμοφροσύνη προς τη φυλή παραμένει ακόμη ισχυρή και υπερακοντίζει πολλές φορές τη νομιμοφροσύνη προς ένα κράτος, που έχει μόνο μερικές δεκαετίες κοινής ζωής.
Αυτός είναι και ο φόβος που εμπνέει μια αλόγιστη νίκη, που θα έφερνε αντιμέτωπες μεταξύ τους τις φυλές της χώρας. Η αντοχή Καντάφι έχει επίσης σχέση με τον έκδηλο χαρακτήρα της ξένης επεμβάσεως και την πίστη ότι πραγματικός της στόχος είναι ο έλεγχος του λιβυκού πετρελαίου.
Άσχετα με το πώς θα γραφεί το τελευταίο κεφάλαιο των γεγονότων στη Λιβύη και με το ενδεχόμενο να μεταλλαχθεί ο σημερινός πόλεμος σ’ ένα είδος αντάρτικου χαμηλής εντάσεως για αρκετό καιρό ακόμη, βρισκόμαστε μπροστά σ’ ένα τέλος εποχής στη Λιβύη. Βρισκόμαστε επίσης μπροστά σ’ ένα τέλος εποχής στη Μεσόγειο.
Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΛΑΦΥΡΑ
ΣΤΗ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΚΑΝΤΑΦΙ ΠΕΡΙΟΔΟ
Η επιστροφή της Λιβύης, έπειτα από 40 χρόνια, σε τροχιά Δυτικής επιρροής, μέσα από την αλλαγή του καθεστώτος, συνιστά τομή στις ισορροπίες και στους συσχετισμούς στην περιοχή. Το καθεστώς Καντάφι, όπως και άλλα αραβικά καθεστώτα, βρέθηκαν σε στρατηγικό κενό μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενώσεως και του διπολικού κόσμου, που τους εξασφάλιζε μια σχετική εξωτερική σταθερότητα και ασφάλεια.
Ο ιδιόρρυθμος συνταγματάρχης επέδειξε μολαταύτα εξαιρετικό πνεύμα πραγματισμού και συμβιβασμού. Έκανε στροφή 180 μοιρών. Προσέγγισε τις Δυτικές δυνάμεις με στόχο να τερματίσει το εμπάργκο πετρελαίου εναντίον του και να διασφαλίσει το καθεστώς του. Χρειάσθηκε γι’ αυτό, παρά τις έντονες εξαρτήσεις του, να παραδεχθεί ενοχή για την τρομοκρατική κατάρριψη αεροσκάφους της Panam, πάνω από το Λόκερμπι της Σκοτίας, και να πληρώσει αποζημιώσεις ύψους περίπου 2,5 δισ. δολαρίων στις οικογένειες των θυμάτων.
Τον πρόλαβε όμως ένας άλλος, εσωτερικός παράγοντας αποσταθεροποιήσεως. Η λαϊκή εξέγερση στις γειτονικές αραβικές χώρες, Τυνησία και Αίγυπτο, άσκησε βαθιά επιρροή και στη Λιβύη, παρά το γεγονός ότι η ίδια δεν αντιμετώπιζε τα κοινωνικά προβλήματα των δύο προηγούμενων χωρών.
Αντιμετώπιζε όμως την ίδια ασάλευτη και αυταρχική πολιτική ζωή, με έντονη επιπλέον την εικόνα της οικογενειοκρατίας. Για να αντιληφθεί κανείς τι σημαίνει 30 ή 40 χρόνια συνεχούς πολιτικής εξουσίας από ένα πρόσωπο, ακόμη και για λαούς που δεν είναι συνηθισμένοι να ζουν με την εναλλαγή των προσώπων, τουλάχιστον, που εξασφαλίζουν οι δημοκρατικοί θεσμοί, αρκεί να φαντασθεί μια ανάλογη εξουσία 30 ή 40 χρόνων ενός από τους πρωθυπουργούς μας.
Οι νέες γενιές ιδιαίτερα είναι πολύ πιο μορφωμένες. Ανυπομονούν να ζήσουν έναν τρόπο ζωής που τον βλέπουν μέσα από την τηλεόραση και το διαδίκτυο, ως δυνατό και φυσιολογικό σε άλλες χώρες. Τα επιτεύγματα του παρελθόντος ωχριούν μπροστά στις απαιτήσεις του μέλλοντος.
Η σχετική σύμπλευση της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας επέτρεψε την ξένη επέμβαση, που εμφανίσθηκε αρχικά ως απαραίτητη ανθρωπιστική επέμβαση.
Στο προσκλητήριο σήμερα των νικητών, κατέχουν την πρώτη θέση οι δυνάμεις που πρωτοστάτησαν, όπως η Γαλλία, η Αγγλία, οι ΗΠΑ αλλά, τελικά, και η Ιταλία, παρά τους στενούς προσωπικούς δεσμούς μεταξύ του ιταλού πρωθυπουργού Μπερλουσκόνι και του λίβυου ηγέτη. Η Τουρκία, παρά τους ελιγμούς διπλού παιχνιδιού στους οποίους προέβη, σπεύδει και αυτή, επισείοντας τους μουσουλμανικούς της τίτλους, να πάρει καλή θέση στο τραπέζι. Ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου πήγε στη Βεγγάζη, πριν την πτώση της Τρίπολης και τη λήξη του παιχνιδιού.
Η αλλαγή στη Λιβύη έχει άμεση σχέση με τη διαμόρφωση νέων ισορροπιών και συσχετισμών, κατά πρώτο λόγο, στη Μεσόγειο. Έχει όμως, κατά δεύτερο λόγο, σχέση με τη διαμόρφωση των εξελίξεων σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο και, κατά τρίτο λόγο, στην εξέλιξη των επιρροών στη Βόρεια Αφρική αλλά, κατά προέκταση, και σε ολόκληρη την Αφρική.
Η Αφρική, με τις πλούσιες πρώτες ύλες αλλά και το πολύ χαμηλό επίπεδο αναπτύξεως, είναι πάλι, με την παγκοσμιοποίηση, στο επίκεντρο έντονου ανταγωνισμού. Η «εξομάλυνση» της Λιβύης, πέρα από τα δικά της πετρέλαια, διευκολύνει πολιτικά τις προσβάσεις, τις επικοινωνίες και τα αναπτυξιακά σχέδια στην ευρύτερη περιοχή.
Από την άποψη αυτή, είναι ενδεικτικό ένα γερμανικό μέγα σχέδιο παραγωγής στη Σαχάρα ηλιακής ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία θα μεταφέρεται στην Ευρώπη. Είναι ενδεικτική επίσης η πολιτική της Γαλλίας για μια αναβαθμισμένη μεσογειακή συνεργασία, η οποία να προεκτείνεται από τη Μεσόγειο και στη Μαύρη Αφρική.
ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗ ΛΙΒΥΗ
ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΑΜΕΣΑ
ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΣΥΡΙΑ
Η νίκη των αντικαθεστωτικών στη Λιβύη, έστω με τη βοήθεια του ΝΑΤΟ, φέρνει σε ακόμη πιο δύσκολη θέση το καθεστώς Άσαντ, που μάχεται να επιβιώσει κυριολεκτικά με όλα τα μέσα. Η αδυσώπητη στάση του το απομονώνει ολοένα και περισσότερο μέσα στον ίδιο τον αραβικό κόσμο. Δεν υπάρχει όμως, προς το παρόν, κανένα ενδεχόμενο ο Αραβικός Σύνδεσμος να ζητήσει, κατά το προηγούμενο της Λιβύης, οποιαδήποτε παρέμβαση του ΝΑΤΟ για ανθρωπιστικούς λόγους. Δεν υπάρχει επίσης ενδεχόμενο η Ρωσία να τηρήσει παρόμοια στάση στο Συμβούλιο Ασφαλείας, με εκείνη που τήρησε στην περίπτωση της Λιβύης.
Η Συρία είναι άμεσα μέρος του εκρηκτικού μεσανατολικού τοπίου και η γεωπολιτική σημασία της στην περιοχή είναι πολύ διαφορετική. Για λόγους που σχετίζονται με το Μεσανατολικό, με τον Λίβανο, το Ιράν, το πετρέλαιο και τους ανταγωνισμούς των μεγάλων στη Μεσόγειο. Η έκταση που έχει πάρει η αμφισβήτηση του καθεστώτος σε ολόκληρη τη Συρία, δεν αφήνει μακροπρόθεσμα πολλά περιθώρια επιβιώσεώς του. Το ίδιο αναζητεί βαλβίδα αποσυμπιέσεως σε μεταρρυθμίσεις που υπόσχεται για το επόμενο έτος. Σε αντίθεση προς την Αίγυπτο, ο Πρόεδρος Άσαντ κατόρθωσε μέχρι τώρα να διατηρήσει τον στρατό στο πλευρό του και υπό τον έλεγχό του. Αυτό του παρέχει ένα περιθώριο χρόνου. Αυτό όμως δεν αποκλείει απρόβλεπτες εξελίξεις είτε ως συνέπεια μιας νέας μαζικότερης εξάρσεως των διαδηλώσεων και αντίστοιχης αιματηρής καταστολής είτε ως συνέπεια εσωτερικού διχασμού του καθεστώτος.
Οι εξελίξεις στη Λιβύη θα επηρεάσουν την κατάσταση και στην Αίγυπτο. Η παράταση της μεταβατικής περιόδου επαναφέρει αναπόφευκτα στο προσκήνιο τα μεγάλα προβλήματα της χώρας που παραμένουν άλυτα. Ορισμένα μάλιστα από αυτά επιδεινώθηκαν ως αποτέλεσμα της πολιτικής αναταραχής.
Υπεισέρχεται επίσης το απρόβλεπτο και το τυχαίο. Πρόσφατο παράδειγμα ο θάνατος στα σύνορα μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ, στο Σινάι, πέντε αιγύπτιων στρατιωτικών από πυρά Ισραηλινών.
Το επεισόδιο ανέφλεξε την κοινή γνώμη. Χρειάσθηκαν πολλές παρασκηνιακές προσπάθειες για να μην επιδεινωθούν δραματικά οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Μια παλινδρόμηση στις σχέσεις τους, θα επιβάρυνε επικίνδυνα το Μεσανατολικό και θα επηρέαζε, ασφαλέστατα, και τον προσανατολισμό των εσωτερικών πολιτικών εξελίξεων στην Αίγυπτο, αλλά και τις γενικότερες ισορροπίες στην περιοχή.
Ο ΥΠΟΘΑΛΑΣΣΙΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΣΕ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΚΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ ΝΕΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΑΝΑΚΑΤΑΤΑΞΕΩΝ
Οι πολιτικές εξελίξεις στον αραβικό κόσμο συνοδεύονται, σε ό,τι αφορά την Ανατολική Μεσόγειο, από έναν νέο παράγοντα. Την ανεύρεση μεγάλων υποθαλάσσιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου. Στην ΑΟΖ του Ισραήλ αποτελούν ήδη διαπιστωμένη πραγματικότητα και προγραμματίζεται η αξιοποίησή τους αμέσως.
Το τρυπάνι της Noble Energy, που διεξήγαγε τις γεωτρήσεις στην ΑΟΖ του Ισραήλ, μετακινείται στην κυπριακή ΑΟΖ για να αρχίσει γεωτρήσεις στις 21 Σεπτεμβρίου. Οι προκαταρκτικές έρευνες παρέχουν ήδη ενδείξεις ότι τα αποθέματα στην κυπριακή ΑΟΖ, τόσο προς την πλευρά του Ισραήλ όσο και προς την πλευρά της Αιγύπτου, είναι πολύ σημαντικά. Σημαντικότερα ίσως από εκείνα του Ισραήλ.
Παρόμοιες ενδείξεις υπάρχουν επίσης για την ΑΟΖ νότια της Κρήτης και, σε μικρότερη κλίμακα, στο Ιόνιο. Ελλάδα και Κύπρος μπορούν εν δυνάμει να εξελιχθούν σε Νορβηγία της Μεσογείου με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε πλούτο και στρατηγική αναβάθμιση. Δημιουργούνται επίσης νέα δεδομένα σε ό,τι αφορά τις σχέσεις και ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι εξελίξεις αυτές συμπίπτουν με την παγίωση μιας νεοοθωμανικής πολιτικής στην Άγκυρα και με τη διπλωματική ρήξη στις σχέσεις Τουρκίας και Ισραήλ. Ο Ερντογάν έκλεψε επιτηδείως την ιδεολογική σημαία από τους στρατηγούς, θεματοφύλακες του Κεμαλισμού. Τους υπερφαλάγγισε ιδεολογικά στα θέματα της Ευρώπης και της δημοκρατίας.
Πού οδηγείται όμως σήμερα η Τουρκία; Όσο θετική εξέλιξη και αν είναι η χαλιναγώγηση των στρατηγών από την πολιτική εξουσία, δεν πρέπει αυτό να δημιουργεί αυταπάτες σχετικά με τον ιδεολογικό προσανατολισμό και την πολιτική πρακτική της Άγκυρας. Παραμένει πλήρως σε ισχύ ο ακραίος εθνικισμός των Κεμαλιστών, ο οποίος εχρησιμοποιείτο ως ιδεολογικό δόρυ κατά του οθωμανικού ισλαμισμού με το επιχείρημα ότι έθεσε στο παρελθόν σε υπαρξιακό κίνδυνο την εθνική τουρκική πατρίδα. Αποκαθίσταται τώρα παραλλήλως το οθωμανικό παρελθόν και προστίθεται ως δεύτερο συστατικό στην επίσημη ιδεολογία, κοντά στον εθνικισμό, το οθωμανικό ισλάμ.
Ο ιδεολογικός αυτός προσανατολισμός της Άγκυρας, συνδυασμένος μ’ έναν νεοοθωμανικό μεγαλοϊδεατισμό, δεν προμηνύει για την Ελλάδα και την Κύπρο οποιαδήποτε υπαναχώρηση της Άγκυρας από τις γνωστές αξιώσεις και διεκδικήσεις της. Η έξαρση, αντιθέτως, του ανταγωνισμού στην Ανατολική Μεσόγειο, μετά την ανεύρεση των υποθαλάσσιων κοιτασμάτων και τη ρευστή κατάσταση στην οποία βρίσκονται πολλές αραβικές χώρες, καθιστά πιο έντονη τη μάχη για επιρροή και κυριαρχία στην περιοχή αυτή.
ΟΙ ΑΠΕΙΛΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ
ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΤΙΣ
ΓΕΩΤΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΑΟΖ
Από την άποψη αυτή, είναι πολύ ενδεικτικές οι απειλές και προσπάθειες της Άγκυρας να σταματήσει τις γεωτρήσεις της Noble Energy στην Κυπριακή ΑΟΖ. Καταφεύγει, ως συνήθως στον αμερικανικό παράγοντα. Επικαλείται, τη φορά αυτή «τον κίνδυνο» να καταρρεύσουν οι διεξαγόμενες διακοινοτικές συνομιλίες για τη «λύση» του Κυπριακού και ζητά αναβολή των γεωτρήσεων. Θορυβεί επίσης με καταγγελίες ότι δήθεν η Κύπρος δεν έχει δικαίωμα να υπογράφει διεθνείς συμφωνίες και ότι η συμφωνία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ, που υπέγραψε αυτή με την Αίγυπτο, είναι άκυρη. Προς την κατεύθυνση αυτή, ασκεί, άλλωστε, έντονες πιέσεις στο Κάιρο να «παγώσει» τη συμφωνία μέχρι τη «λύση» του Κυπριακού. Οι τουρκικές απειλές προκάλεσαν θετικές αντιδράσεις υπέρ της Κύπρου από τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, το Ισραήλ. Οι χώρες αυτές έστειλαν σαφή μηνύματα προς την Άγκυρα, αναγνωρίζοντας στην Κυπριακή Δημοκρατία το δικαίωμα να αξιοποιήσει τη δική της ΑΟΖ, σύμφωνα με το θαλάσσιο Διεθνές Δίκαιο. Η Άγκυρα δεν έχει πολλά περιθώρια να ασκήσει βία εναντίον μιας αμερικανικής εταιρείας, αμερικανοϊσραηλινών συμφερόντων, που εκτελεί συμβόλαιο στην περιοχή, υπό τη σκέπη της διεθνούς νομιμότητας.
Ελπίζουμε ότι δεν θα υπάρξει ως το τέλος καμιά αλλαγή πολιτικής, υπό τη μορφή αναβολής των γεωτρήσεων, από την κυπριακή κυβέρνηση. Η πολιτική που δρομολόγησε, με στρατηγική διορατικότητα και τόλμη ο αείμνηστος Πρόεδρος Τάσσος Παπαδόπουλος, αποδίδει καρπούς και είναι παράδειγμα προς μίμηση για την Ελλάδα.
Οποιαδήποτε αλλαγή στην πολιτική αυτή, με οποιοδήποτε πρόσχημα, θα ήταν ολέθρια και πρέπει να είναι αδιανόητη.
Η σημερινή κυβέρνηση στην Αθήνα συνεχίζει, αντιθέτως, την ίδια φοβική πολιτική. Δεν ανακηρύσσει την ΑΟΖ. Πολύ χειρότερα, μάλιστα, δίδει την εντύπωση ότι στις μυστικές «διερευνητικές επαφές», όπως αποκαλούνται, που διεξάγει με την Άγκυρα, τηρεί εφεκτική στάση απέναντι στην αυθαίρετη τουρκική αξίωση ότι δεν πρέπει καμία από τις δύο χώρες να ανακηρύξει ΑΟΖ στο Αιγαίο. Η αμοιβαιότητα είναι ψευδής, γιατί η μη ανακήρυξη ΑΟΖ ωφελεί την Άγκυρα και βλάπτει την Ελλάδα. Η Ελλάδα έχει ζωτικό στρατηγικό συμφέρον, ιδιαίτερα υπό το φως των ενδεικτικών ερευνών ότι υπάρχουν στην ελληνική ΑΟΖ τεράστια κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου, να προχωρήσει στην ανακήρυξη ΑΟΖ. Θα πρέπει για τον σκοπό αυτό να δραστηριοποιηθεί διπλωματικά και να προετοιμάσει το έδαφος. Να διαμορφώσει τις αναγκαίες γι’ αυτό συμμαχίες και να διαφυλάξει και να ενισχύσει την αποτρεπτική αμυντική της ικανότητα. Η αγωνία όμως που διακατέχει σήμερα όλους τους Έλληνες, που παρακολουθούν με οργή και θλίψη τα όσα συμβαίνουν και σε ποια κατάσταση βρίσκεται η χώρα, είναι ακριβώς αυτή. Είναι σε θέση η σημερινή κυβέρνηση να προασπισθεί το αυτονόητο στρατηγικό συμφέρον της χώρας, σε έναν τομέα ζωτικότατο για το μέλλον της, την επιρροή και την ευημερία της;