Βυζάντιον

Με κέρασε μπίρα και μου εξήγησε πως είναι από τους ευνοημένους της κρίσης. Αν οι δουλειές πήγαιναν καλά, όφειλε να σέρνει τις αλυσίδες της εντιμότητας, πληρώνοντας τους δανειστές του. Τώρα αισθάνεται ευτυχής: κέρδισε 260 χιλιάρικα, έχει ελάχιστα να χάσει. Σκέφτομαι ότι ο Καζαντζάκης θα ήθελε να επιστρέψει από την ανυπαρξία για να προσθέσει έναν αστερίσκο στην επιγραφή του τάφου του. «Δεν ελπίζω τίποτα, δεν φοβάμαι τίποτα, χρωστάω σε όλους, είμαι λέφτερος.»

Πίνοντας τη χιλιοστή μπίρα του καλοκαιριού προσπάθησα να αποφασίσω αν τελικά υπάρχει ένας νόμος που τα διέπει όλα αυτά. Τι είναι καλύτερο; Να χρωστάς ή να σου χρωστάνε; Να περιμένεις τα χρήματά σου ή να κάνεις άλλους να περιμένουν για τα δικά τους; Αποφάσισα πως πρόκειται για μία πολύπλοκη συνάρτηση που αναπτύσσει την καμπύλη της πάνω στις ανασφάλειές σου. Οι έντιμοι και συνεπείς άνθρωποι είναι πρωτίστως και ανασφαλείς – τους ενδιαφέρει η γνώμη του κόσμου και η εικόνα που παρουσιάζουν. Προσπαθούν να είναι καλοί απολαμβάνοντας την ευαρέσκεια των άλλων – επί τούτου σας καλώ να διαβάσετε την «Πτώση» του Καμί. Όμως τείνω πλέον να πιστέψω ότι ένας έντιμος, καλός και συνεπής άνθρωπος είναι αγαπητός από όλους, πλην όμως ο ίδιος μισεί τον εαυτό του επειδή δεν μπορεί να κάνει αλλιώς. Ποιος μπορεί να γλιτώσει από τον ίσκιο του; Φοβάμαι ότι αν είχα κάνει τώρα παιδί θα εξέθρεφα ένα κάθαρμα. Το έκανα μικρότερος, όταν δεν τα γνώριζα όλα αυτά. Τώρα το παιδί μεγάλωσε και εγώ θα πάρω τη θέση του, αφού πάντα πρέπει να έχεις ένα παιδί για να ασχολείσαι. Ετοιμαστείτε, σε λίγο καιρό θα γίνω μεγάλος αλήτης.
•••
Ξαπλωμένος, λοιπόν, δίπλα στην πισίνα σαν τεράστιος αρουραίος που πασαλείφτηκε με χλώριο, είδα στο smart phone τα περί ματαίωσης των θλιβερών της ΔΕΘ. Δύσκολο, αλλά μου φάνηκε σαν μια περίπτωση από εκείνες που η ζωή σε υποχρεώνει να είσαι γενναίος ακόμα και αν δεν μπορείς. Δεν ήταν μια πράξη πολιτικής δειλίας, όπως παρερμηνεύθηκε στην αρχή. Ήταν μια πράξη μεγίστης πολιτικής γενναιότητας. Ρόμπα θα του φορούσαν αντί κουστουμιού, αλλά θα είχαν αποφευχθεί ζημίες εκατομμυρίων ευρώ. Τώρα η Θεσσαλονίκη θα γίνει θερινή, η κοινωνία θα υποστεί ακόμα μία μικρή πληγή και όλα αυτά γιατί; Για να εμφανιστεί ο Γιώργος στο βήμα και να κάνει επίδειξη σε Power Point λες και είναι διευθυντής πωλήσεων σε βιομηχανία τροφίμων που πραγματοποιεί το ετήσιο συνέδριό της. Έμαθα πως αρχικώς είχαν αποφασίσει να πουν ότι θέλουν να σηματοδοτήσουν μια νέα εποχή για τη ΔΕΘ, κάνοντας οικονομία ακόμα και στο κόστος της ομιλίας. Ταυτοχρόνως θα διοχέτευαν ότι ένας λόγος για τη μη πραγματοποίηση της σεμνής τελετής είναι ο όγκος της κινητοποίησης και ο κίνδυνος των επεισοδίων. Ουσιαστικά θα έλεγαν προς την κοινωνία ότι ένα κομμάτι της απειλεί πλέον ακόμα και εκείνα που θεωρούσαμε δεδομένα. Ακούγεται ηλίθιο, αλλά τελικά ήταν έξυπνο. Όπως και πολλά από όσα ακούγονται φαίνονται έξυπνα, αλλά τελικώς αποδεικνύονται ηλίθια. Τώρα η Θεσσαλονίκη θα μετατραπεί σε ένα ενδιαφέρον φεστιβάλ ξύλου, όπου διάφορες ομάδες θα δέρνονται με τα ΜΑΤ, ενώ ο Άνθιμος θα τελεί τα εγκαίνια του σημαντικού θεσμού της Διεθνούς Εκθέσεως. Μόνο και μόνο γι’ αυτές τις εικόνες το μαγαζί οφείλει να καταρρεύσει όχι από τα χρέη, αλλά από τη γελοιότητα.
•••
Αν ο Βαγγέλης Βενιζέλος πωλούσε την Ακρόπολη στους Γιαπωνέζους, εδώ θα ακούγαμε ότι το μνημείο αναβαθμίστηκε με την αιχμή της σύγχρονης τεχνολογίας. Αν επίσης ένα γιαπωνέζικο κλαμπ διοργάνωνε βραδιές καραόκε στον Παρθενώνα, θα μαθαίναμε ότι το εξαιρετικό αυτό event συνδέει δύο πολιτισμούς. Αν, στο τέλος, οι Γιαπωνέζοι έκαναν lego το μνημείο και το μετέφεραν στο Τόκιο, θα μας έλεγαν ότι έτσι το μνημείο αποκτά μια νέα διάσταση οικουμενικότητας, καθώς ταξιδεύει πλέον ανά τον κόσμο. Αρκεί να επρόκειτο για αποτελέσματα ενεργειών του υπουργού, αντιπροέδρου της κυβερνήσεως και πρέσβη καλής θέλησης της Φινλανδίας. Και μένω εγώ με το στόμα ανοιχτό να απορώ τι στο διάολο ήθελε να πετύχει με αυτή τη συμφωνία. Μην ήθελε να γίνει δήμαρχος στο Ροβανιέμι; Μη ζήλεψε τη δουλειά του Αϊ-Βασίλη που την κάνει άνετα έτσι και του βάλεις μια γενειάδα και του ρίξεις κάτι σε κόκκινο; Μου λένε ότι αν δεν υπάρξει μια αποφασιστική πολιτική παρέμβαση στο εσωτερικό του ΔΝΤ, ακριβώς αυτή η συμφωνία μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα στη μετάγγιση του δανειακού πακέτου. Και προσέξτε, το πρόβλημα δεν βρίσκεται στη στάση που θα τηρήσουν οι άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Όχι, δεν είναι εκεί. Εκεί θα μπορούσε να λυθεί πολιτικά. Το πρόβλημα βρίσκεται στο καθεστώς λειτουργίας του ΔΝΤ: το Ταμείο δεν μπορεί να δανείσει αν δεν έχει σαφές προβάδισμα στην είσπραξη των χρημάτων του στην περίπτωση που ο δανειολήπτης δεν μπορεί να ικανοποιήσει τις υποχρεώσεις του. Κατανοητό; Πρακτικά αυτό σημαίνει πως αν σημάνει το μεγάλο μπλε κανόνι, η Φινλανδία έχει προβάδισμα έναντι όλων. Συνεπώς έτσι δυσκολεύεται το ΔΝΤ να εκταμιεύσει λεφτά, ενώ ήδη ακούγεται και η γκρίνια από εκπροσώπους της Ασίας για τα μεγάλα πακέτα που διοχετεύονται στην Ευρωζώνη. Αποτέλεσμα; Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει. Το μόνο που μπορεί να συμβεί είναι μια τροποποιητική δήλωση στην απόφαση της 21ης Ιουλίου που να διευκρινίζει ότι, όπως και να έχει, το ΔΝΤ διατηρεί το προβάδισμά του. Ας βάλουν τον Βαγγέλη να βρει έναν τρόπο να το διατυπώσει.
•••
Και επειδή, όντως, ο ίδιος και ο ΓΑΠ θα χρεωθούν ιστορικά την αποδοχή του όρου για τις εμπράγματες εγγυήσεις, τουλάχιστον ας επιχειρήσουν τώρα να τον διευρύνουν. Αντί, για παράδειγμα, να δίνουμε χρηματικό κεφάλαιο προς εγγύηση, να διαθέσουμε πολιτικό. Παλαιότερα, που λέτε, ήταν συνηθισμένη η παραχώρηση ανθρώπινου και πολιτικού κεφαλαίου ως εγγύηση για την αποπληρωμή ενός δανείου ή την τήρηση μιας συμφωνίας. Δύο χώρες υπέγραφαν σύμφωνο ειρήνης και ταυτοχρόνως η μία δεχόταν ως όμηρο έναν ευγενή της άλλης, συνήθως κάποιον πρίγκιπα ή αδερφό του βασιλέα. Ακόμα καλύτερα, όταν κατάφερναν να επικυρώσουν τη συμφωνία με κάποιον γάμο. Θα μου πείτε ότι ακόμα και αν ο Βενιζέλος ή ο ΓΑΠ ήταν ελεύθεροι, θα ήταν μάλλον αδύνατο να τους παντρέψουμε. Μπορούσαμε, όμως, να τους καταθέσουμε ως πολιτικό κεφάλαιο στη Φινλανδία. Μαζί με το δίδυμο (ή είναι καλύτερα να πω «ντουέτο»;) Σαμαρά-Μιχελάκη, αν και ακούγεται σαν φίρμα επαρχιακού καταστήματος ρούχων. Ας τους δώσουμε όλους αυτούς και βλέπουμε, σε βάθος χρόνου, πώς μπορούν να μας επιστραφούν, ει δυνατόν και σε δόσεις, τμηματικά, σε κομμάτια έκαστος.
•••
Τώρα που σέρνω αυτές τις γραμμές, το χρηματιστήριο είναι κάτω από τις 900 μονάδες. Αν υπάρχει έστω και ένας στην κυβέρνηση που πιστεύει ότι μπορεί να κάνει αποκρατικοποιήσεις με την αγορά σε αυτό το επίπεδο, ας βγει μπροστά να τον βάλουν σε ένα δικό του περίπτερο στην Έκθεση. Όχι σε περίπτερο με εκθέματα, αλλά σε κανονικό, να δίνει τσιγάρα. Η μοναδική περίπτωση να κάνουν αποκρατικοποιήσεις με τέτοιο χρηματιστήριο, είναι να βγάλουν τις μετοχές με την Panini. Σε χαρτάκια, όπως κυκλοφορούν τα άλμπουμ με το Πρωτάθλημα και το Champions League. Μετά σπρώχνεις τις μετοχές σε ψιλικατζίδικα και αφήνεις τον κόσμο να συμπληρώσει το άλμπουμ και να πάρει τον ΟΠΑΠ. Και περισσότερα θα βγάλεις και λαϊκό καπιταλισμό θα κάνεις.
•••
Πήρα ένα mail που μου λέει ότι με τον υποβιβασμό της Καβάλας και του Βόλου τιμωρούνται δύο πόλεις για τα λαμόγια κλπ. Φοβούμαι ότι θα χαλάσουμε τις καρδιές μας, γιατί η άποψή μου είναι γνωστή. Οι υπέροχοι φίλαθλοι ξέρουν με τι έχουν να κάνουν όταν αποθεώνουν τον Μπέο και τον Μάκη. Ξέρουν πολύ καλά. Δεν είναι αφελείς, είναι κατά κάποιο τρόπο συνένοχοι. Καλώς να πάθουν. Και μακάρι στο εξαιρετικό νομοσχέδιο για τα ΑΕΙ να υπήρχε διάταξη για τη δημιουργία σχολής που θα ανοίγει μάτια.