Είναι η Ύφεση, ηλίθιοι!
Το 1992 ο Μπιλ Κλίντον έγινε διάσημος όταν απάντησε στον εκλογικό του αντίπαλο Τζορτζ Μπους (πατέρα) το περιβόητο εκείνο:
– Είναι η Οικονομία, ηλίθιε…
Κατά κάποιον παράδοξο τρόπο, αυτή η άκομψη κουβέντα έγινε ξανά επίκαιρη, σχεδόν είκοσι χρόνια αργότερα και ελαφρώς παραλλαγμένη:
– Είναι η Ύφεση, ηλίθιοι…
Γιατί πέφτουν τα χρηματιστήρια σε όλον τον κόσμο τις τελευταίες εβδομάδες;
= Πρώτον, γιατί προβλέπεται πλέον σοβαρή επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας για το 2011. Και πιθανότητα παγκόσμιας ύφεσης για το 2012.
Εκείνο που πανικοβάλλει διεθνώς τις αγορές είναι όχι τα δημοσιονομικά ελλείμματα κάποιων χωρών, αλλά η
υποχώρηση της οικονομικής δραστηριότητας όλων των χωρών.
Είναι η Ύφεση, ηλίθιοι, όχι τα ελλείμματα!
Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί τα ελλείμματα κάποιων είναι πλεονάσματα για άλλους. Από τα ελλείμματα κάποιων ωφελούνται οι υπόλοιποι.
Αλλά η ύφεση είναι για όλους! Κι όταν η παγκόσμια ύφεση ξεκινά, όλοι θίγονται. Ουδείς ωφελείται.
Ακόμα, όσο υπάρχει διεθνής ανάπτυξη οι ελλειμματικές χώρες μπορούν να ξεπεράσουν βαθμιαία τα ελλείμματά τους και οι πλεονασματικές χώρες να τις βοηθήσουν να το πετύχουν αυτό μιαν ώρα αρχύτερα.
Γιατί; Διότι όσο υπάρχει ανάπτυξη διεθνώς καθείς μπορεί να μοιραστεί με άλλους μικρό μερίδιο της αυξανόμενης ευημερίας του, ώστε να εξασφαλίσει πως η ευημερία αυτή θα συνεχίζεται και στο μέλλον.
Αντίθετα, αν η ανάπτυξη ανακόπτεται και δίνει τη θέση της στην ύφεση, τότε όλοι προσπαθούν να γλιτώσουν σε βάρος των υπολοίπων…
Και όσο το κάνουν αυτό –όσο πετάνε τα βάρη της ύφεσης ο ένας στον άλλον– τόσο η επιβάρυνση όλων μεγαλώνει. Και το πρόβλημα όλων επιδεινώνεται. Και τότε η καταστροφή είναι βέβαιη…
Εκτός κι αν βρεθεί τρόπος να αντιστραφεί η ύφεση…
Συμπέρασμα: Η παγκόσμια ύφεση είναι το κύριο πρόβλημα και ο μεγάλος κίνδυνος.
– Αυτόν τον κίνδυνο –για την ελληνική οικονομία– διέβλεψε πέρσι ο Σαμαράς όταν αρνήθηκε να ψηφίσει το Μνημόνιο. Προειδοποίησε ότι θα δημιουργούσε φαύλο κύκλο ύφεσης – ελλειμμάτων – υπερχρέωσης. Και έπεσε μέσα…
– Αυτόν τον κίνδυνο διέβλεπαν και οι περισσότεροι οικονομολόγοι διεθνώς όταν από πέρσι προειδοποιούσαν ότι τέτοιες πολιτικές περιορισμού των ελλειμμάτων περικλείουν κινδύνους (ύφεση) μεγαλύτερους από αυτούς που προσπαθούν να εξουδετερώσουν (ελλείμματα).
– Τον ίδιο ακριβώς κίνδυνο διέβλεψαν οι αγορές τώρα, και… κατέρρευσαν κυριολεκτικά: Όχι όταν εμφανίστηκαν υψηλά ελλείμματα, αλλά όταν προβλέφθηκε νέα παγκόσμια ύφεση.
Οι αγορές υποχωρούν –όχι «παρά το γεγονός», αλλά– επειδή ακριβώς όλες οι χώρες παίρνουν μέτρα για την καταπολέμηση των ελλειμμάτων τους. Γιατί τα μέτρα αυτά προκαλούν ύφεση, η οποία με τη σειρά της θα εκτοξεύσει και τα ελλείμματα και τα χρέη τους.
Είναι η ύφεση, ηλίθιοι!
= Δεύτερον, οι αγορές έπεσαν διότι η έκτακτη Συνάντηση Κορυφής Μέρκελ – Σαρκοζί την περασμένη εβδομάδα δεν απέδωσε τίποτε! Ανακοίνωσαν όλα εκείνα που δεν έχουν μεγάλη σημασία σήμερα («κοινή οικονομική διακυβέρνηση» πολύ διαφορετικών οικονομιών, «φρένο χρέους» κ.λπ.), όλα εκείνα που απέτυχαν ή παραβιάστηκαν στο παρελθόν («χρυσούς κανόνας χρέους – ελλειμμάτων»), αλλά απέρριψαν το μόνο που μπορεί να σώσει την κατάσταση: την έκδοση ευρωομολόγου!
Οι αγορές κατάλαβαν ότι στην Ευρώπη δεν υπάρχει ηγεσία ικανή να αποφασίσει και να επιβάλει τομές.
Επομένως, η δίνη της ύφεσης θα καταπιεί και την Ευρωζώνη και το ευρώ. Με «αχίλλειο πτέρνα» πια τις τράπεζες, που βουλιάζουν από την προοπτική της
ύφεσης και όχι από τα χρέη των κρατών που έχουν δανείσει.
Αν η Ευρώπη αποφάσιζε την έκδοση ευρωομολόγου, αμέσως θα σώζονταν και οι ευρωπαϊκές τράπεζες και οι ευρωπαϊκές χώρες.
Τώρα πάνε να «σώσουν» τις χώρες από τα ελλείμματα μέσω… ασφυξίας!
Κι ας τους προειδοποιούν εκκωφαντικά οι αγορές από τι πραγματικά κινδυνεύουν:
Είναι η ύφεση, ηλίθιοι!
= Τέλος, αρνητικά επέδρασε και το ότι η Συμφωνία της 21ης Ιουλίου –που υποτίθεται θα έσωζε την Ελλάδα και θα τερμάτιζε την κρίση χρέους στην Ευρώπη– τελικά μάλλον διαλύεται!
Πρώτη φορά καταρρέει τόσο «σημαντική» διεθνής συμφωνία πριν στεγνώσει το μελάνι της και πριν κοπάσουν οι πανηγυρισμοί: Η μία μετά την άλλη οι χώρες που την υπέγραψαν ουσιαστικά υπαναχωρούν, ζητώντας… εγγυήσεις από την Ελλάδα για να τη δανείσουν!
Μα αν είχαμε ρευστότητα, δεν θα ζητούσαμε να μας δανείσουν…
Πρώτη φορά οι δανειστές ζητούν από τους οφειλέτες τους… δανεικά για να τους δανείσουν!
Οι ευρωπαϊκές αποφάσεις κινούνται πλέον στα όρια του γελοίου!
Οι αγορές απλώς τους το επισημαίνουν:
– Πολεμάτε τα ελλείμματα και φέρνετε ύφεση, ηλίθιοι!
– Πνίγετε τις ελλειμματικές χώρες, από τις οποίες εξαρτώνται τα δικά σας πλεονάσματα, ηλίθιοι!
– Ζητάτε από τους αδύναμους δανεικά για να τους δανείσετε, ηλίθιοι!
Αυτήν τη φορά έχουν δίκιο οι αγορές.
Οι κερδοσκόποι απλώς επωφελούνται από την ηλιθιότητα των ευρωπαίων ηγετών.
Για τους δικούς μας που… πανηγυρίζουν κάθε φορά κι ύστερα τρέχουν και δεν φτάνουν δεν χρειάζεται σχόλιο κανένα…
Ν. Ζ.