ΒΑΘΙΑ Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ!

Είναι πέρα από κάθε αμφιβολία ότι το καπιταλιστικό σύστημα βρίσκεται μπροστά σε μια σοβαρότατη κρίση. Κρίση πολιτική, κοινωνική και ασφαλώς και οικονομική. Όλες οι χώρες της Δύσης αντιμετωπίζουν προβλήματα πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά. Άλλες σε μεγάλη ένταση και άλλες σε ήπια. Επομένως θα πρέπει να μιλάμε για μια σοβαρή συστημική κρίση. Και έτσι θα πρέπει να την αντιμετωπίσουν οι κυβερνήσεις και οι άλλοι αξιωματούχοι, καθώς και οι οικονομικοί παράγοντες. Παρά το γεγονός ότι οι κυβερνήσεις αρχικά δεν κατάφεραν να κατανοήσουν το μέγεθος και την ένταση της κρίσης, τώρα άρχισαν να συνειδητοποιούν τους τριγμούς του συστήματος. Δυστυχώς το σημερινό κατεστημένο έπεσε στα ίδια λάθη, όπως και στο παρελθόν. Και νόμισε ότι είναι δυνατόν να πετύχει τους στόχους του, δηλαδή τη συγκέντρωση του πλούτου στα χέρια των λίγων.

Kαι για να το επιτύχουν αυτό, πρέπει προηγουμένως να δημιουργηθούν οι κατάλληλες υποδομές, με άλλα λόγια οι κατάλληλες πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες. Αυτόν τον ρόλο ανέλαβαν οι ΗΠΑ και η συνοδοιπόρος της Βρετανία, στην εποχή του δίδυμου Ρίγκαν – Θάτσερ, με την παγκοσμιοποίηση, την ελεύθερη-ασύδοτη αγορά και τη νέα τάξη πραγμάτων. Όταν αυτό το καινούργιο σύστημα κατάφερε να επιβληθεί με ψεύτικα και απατηλά οράματα και απετέλεσε την υποδομή της οικονομικής ολιγαρχίας, φτάσαμε πλέον στη σημερινή κατάσταση.

Μέχρι τώρα γνωρίζαμε ότι οι φάσεις του οικονομικού κύκλου προκαλούσαν κρίσεις, όπως π.χ. η υπερπαραγωγή αγαθών, τα προβλήματα του χρηματοπιστωτικού συστήματος και άλλες οικονομικές αδυναμίες. Με άλλα λόγια, μέχρι τώρα οι κρίσεις ήσαν το αποτέλεσμα δυσμενών οικονομικών εξελίξεων. Η σημερινή κρίση διαφέρει. Δεν είναι μόνο οικονομική, είναι κρίση του συστήματος. Και είναι κρίση που δεν προήλθε από οικονομικά αίτια. Η οικονομική κρίση είναι αποτέλεσμα και όχι αιτία. Το οικονομικό κατεστημένο, με την παγκοσμιοποίηση και την ελεύθερη αγορά, έφτιαξε την υποδομή της συστημικής κρίσης. Με τον ελεύθερο ανταγωνισμό κατάφερε να γκρεμίσει τα προστατευτικά τείχη των εθνικών οικονομιών, να δημιουργήσει νησίδες ελευθέρων συναλλαγών, όπως ήταν η παλαιά ΕΟΚ, και να υιοθετηθούν οι αρχές της ελεύθερης διακίνησης εμπορευμάτων, κεφαλαίων, συναλλάγματος και ανθρώπινου δυναμικού. Άρχισε δηλαδή η ασυδοσία στις συναλλαγές. Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον φιλελευθεροποίησης των πάντων, εύκολα αναπτύσσεται η οικονομική εγκληματικότητα. Η δεύτερη φάση οικοδόμησης ήταν η πλήρης ελευθερία στις αγορές. Και όχι μόνο στη διακίνηση εμπορευμάτων, αλλά και στη διακίνηση υπηρεσιών, γεγονός που προκάλεσε τον γιγαντισμό της χρηματοπιστωτικής αγοράς, από την οποία ξεκίνησε η κρίση και επεξετάθη στην πραγματική οικονομία με τελικό αποτέλεσμα την υπερχρέωση όλων των Δυτικών κρατών. Ελεύθερος ανταγωνισμός και απάτες του πιστωτικού συστήματος μας έφεραν στη σημερινή κατάσταση. Αυτοί που σχεδίασαν τη σημερινή κρίση γνώριζαν άριστα ότι θα έπρεπε: α) να αποδυναμώσουν το πολιτικό σύστημα των κρατών και αυτό το πέτυχαν με τη διαπλοκή και την εξαγορά των πολιτικών παραγόντων, β) να μπορέσουν να περιορίσουν τη δύναμη της εργατικής τάξης, δημιουργώντας υψηλή ανεργία και περιορίζοντας τα κεκτημένα δικαιώματα των εργατών, γ) να σπρώξουν τις κοινωνίες στην κραιπάλη της υπερκανατάλωσης, ώστε να εθιστούν όλες οι κοινωνίες στην πολυτελή και άνετη ζωή, με την υπερχρέωσή τους, για να καταστούν έτσι εύκολη λεία στα δίχτυα του κατεστημένου και να υποδουλωθούν μελλοντικά στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων του.

Οι σχεδιαστές της σημερινής κρίσης γνώριζαν άριστα ότι κράτη και νοικοκυριά υπερχρεωμένα εύκολα υποδουλώνονται. Και φυσικά και εύκολα περνάνε οι επιδιώξεις του κατεστημένου. Η ελεύθερη διακίνηση εμπορευμάτων, κεφαλαίων και συναλλάγματος ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία των αγορών. Με την εφαρμογή αυτών των ρυθμίσεων κατάφεραν οι κερδοσκόποι της χρηματοπιστωτικής αγοράς να διακινούν δισ. δολάρια με ένα απλό τηλεφώνημα ή με μια τραπεζική εντολή και να προκαλούν έτσι και κατάρρευση ασθενών οικονομιών. Η ελεύθερη αγορά προκάλεσε έξαρση της εκμετάλλευσης των νοικοκυριών, δηλαδή της εκμετάλλευσης του εργαζόμενου λαού. Άνθησε η κερδοσκοπία και ο αδικαιολόγητος πλουτισμός των δυνάμεων της αγοράς. Αλλά το πλέον αρνητικό μέτρο που έλαβε το κατεστημένο ήταν η καθολική εφαρμογή του ελεύθερου ανταγωνισμού. Αυτό ήταν που απέβη μπούμερανγκ σε βάρος των ΗΠΑ και των άλλων Δυτικών οικονομιών. Οι οικονομίες του καπιταλιστικού συστήματος δεν μπόρεσαν να αντέξουν τον ανταγωνισμό των προϊόντων που παράγονται στις αναπτυσσόμενες χώρες της ζώνης χαμηλού κόστους. Τα μεγάλα πληθυσμιακά κέντρα της Ασίας, όπως π.χ. η Κίνα, η Ινδία, το Πακιστάν κ.λπ., με το φτηνό εργατικό δυναμικό που διαθέτουν, κατάφεραν να κατακτήσουν τις αγορές της Δύσης. Για να μπορέσει να αντέξει τον ανταγωνισμό των κρατών αυτών, η κυβέρνηση των ΗΠΑ απεφάσισε μια προγραμματισμένη και ελεγχόμενη μείωση της ισοτιμίας του δολαρίου και εκλιπαρούσε την Κίνα (και ο Μπους και ο Ομπάμα), την πλέον ισχυρή τους ανταγωνίστρια, να ανατιμήσει το γουάν για να αυξηθεί το κόστος των εισαγομένων στη Δύση προϊόντων της. Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής, ήταν η μετανάστευση του πλούτου από τη Δύση στην Ανατολή. Και η Κίνα κατάφερε επιμένοντας στη χαμηλή ισοτιμία του γουάν, να συγκεντρώσει τεράστιο πλούτο από τις εξαγωγές και να διεισδύσει με επενδύσεις σε πολλά Δυτικά κράτη. Και πέραν αυτού κατάφερε να καταστήσει υπόδουλες τις ΗΠΑ (φυσικά οικονομικά) με την αθρόα αγορά κρατικών ομολόγων έκδοσης ΗΠΑ και άλλων Δυτικών χωρών. Υπολογίζεται σήμερα ότι η Κίνα κατέχει το 20% του συνολικού χρέους των ΗΠΑ, δηλαδή γύρω στα 3 τρισ. δολάρια. Σήμερα η ναυαρχίδα του καπιταλισμού βρίσκεται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση, όπως και όλα τα κράτη της Δύσης. Γι’ αυτό μιλάμε για συστημική κρίση, δηλαδή κρίση του καπιταλιστικού συστήματος.

Εξάλλου η ανεργία αποτελεί πιστό σύμμαχο του κατεστημένου. Προκαλεί σοβαρή αποδυνάμωση της εργατικής τάξης. Η αβεβαιότητα που διακατέχει τον άνεργο είναι που τσακίζει όλη τη δυναμικότητά του και έτσι δέχεται αδιαμαρτύρητα τα σε βάρος του μέτρα. Οι εργασιακές σχέσεις και τα κεκτημένα δικαιώματα κατεδαφίζονται και αυτό προκαλεί αγανάκτηση, που ξεσπάει μελλοντικά όμως. Πέρα από τα αρνητικά οικονομικά αποτελέσματα που προκαλεί η ανεργία, αποτελεί επί πλέον και σημαντικό παράγοντα διάρρηξης της κοινωνικής συνοχής. Έτσι η κρίση προσλαμβάνει κοινωνική διάσταση. Και παρά ταύτα βλέπουμε ότι όλα σχεδόν τα κράτη της Δύσης λαβαίνουν μέτρα που τροφοδοτούν και γιγαντώνουν την ανεργία. Και τούτο για να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις των κερδοσκόπων της χρηματοπιστωτικής αγοράς. Η ενορχηστρωμένη εκστρατεία για «μικρότερο κράτος», δεν είναι παρά μια εφεύρεση του κατεστημένου για να σταματήσει το κράτος να παρέχει υπηρεσίες στους πολίτες του και να περισσεύουν χρήματα για να ικανοποιούνται οι απαιτήσεις ορισμένων που παρουσιάζονται σαν στυλοβάτες του συστήματος. Το πρόβλημα δεν είναι «το μικρό ή το μεγάλο κράτος» το πρόβλημα είναι να μην υπάρχει σπάταλο κράτος. Αυτό πρέπει να καταπολεμηθεί. Και όχι να γίνεται συρρίκνωση του κράτους που προκαλεί υποβάθμιση των παρεχομένων στους πολίτες υπηρεσιών και γιγαντώνει την ανεργία. Στις περιπτώσεις αυτές το κράτος είναι συνένοχο της εξάπλωσης της φτώχειας και της εν γένει ταλαιπωρίας των πολιτών. Με την ψήφιση των θεσμών που απαιτούνται για το μικρότερο κράτος από τη Βουλή, το πολιτικό σύστημα φθείρεται και συμμετέχει έτσι στη συστημική κρίση. Εάν η πολιτική εξουσία δεν ήταν διαπλεκόμενη και συνυφασμένη με την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των αγορών, ασφαλώς δεν θα είχαμε φτάσει στη σημερινή κρίση. Η συμπεριφορά της κυβέρνησης των ΗΠΑ, των ιθυνόντων της ΕΕ και της Ευρωζώνης και των διεθνών οικονομικών οργανισμών πείθει ότι η διαπλοκή εξουσίας και οικονομικής δύναμης είναι ισχυρότατη και το βασικό αίτιο που προκάλεσε τη σημερινή κατάσταση. Στις ΗΠΑ ακολουθήθηκε πολιτική διάσωσης του αμαρτωλού απατεωνίστικου χρηματοπιστωτικού συστήματος, που τελικά έφερε την ατμομηχανή της παγκόσμιας οικονομίας σε κατάσταση υπερχρέωσης. Στην ΕΕ και την Ευρωζώνη, η κρίση εμφανίστηκε στην αρχή σε ήπια μορφή. Η αδράνεια όμως της ηγεσίας των δύο αυτών οργανισμών μετέτρεψε την ήπια κρίση σε σοβαράς μορφής κρίση της πραγματικής οικονομίας, του τραπεζικού συστήματος και υπερχρέωσης όλων σχεδόν των ευρωπαϊκών κρατών, συμπεριλαμβανομένων και των δύο περισσότερο ισχυρών οικονομικών, δηλαδή της Γερμανίας και της Γαλλίας. Αν οι ηγεσίες των κρατών-μελών της ΕΕ, Ευρωζώνης και των ΗΠΑ ήσαν αντάξιες των περιστάσεων, θα είχαν αναπτύξει δραστηριότητα για τον περιορισμό της κρίσης εδώ και τρία χρόνια, όταν αυτή πρωτοεμφανίστηκε. Αλλά για να μην κακοφανεί στις αγορές, παρέμειναν αδρανείς. Μόνο ωραία λόγια παρηγοριάς. Τώρα ο Σαρκοζί και η Μέρκελ συσκέπτονται για να αποφασίσουν τα μέτρα που θα περιορίσουν την κρίση, γιατί έχουν πλέον συνειδητοποιήσει ότι η κρίση αφορά ολόκληρο το σύστημα και όχι μόνο ορισμένα οικονομικά αδύναμα κράτη. Αν δεν ληφθούν μέτρα εξπρές, η παγκόσμια οικονομία θα οδηγηθεί σε σοβαρή κρίση, η οποία για να αντιμετωπιστεί θα αναγκάσει την εξουσία στη λήψη σφοδρών αντιλαϊκών μέτρων, που θα καταλήξουν ή στην εξέγερση των λαών ή σε μια στυγνή δικτατορία.