ΝΕΟΙ ΚΑΙ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΕΝΟΙ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΠΑΛΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ

Το γενικό πνεύμα της σιωπής που έχει επιβάλει με τον τρόπο του ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος ακολουθεί και η Ιερά Σύνοδος που συνεδριάζει για τελευταία φορά αυτήν την εβδομάδα με τη συγκεκριμένη σύνθεση. Από τον επόμενο μήνα νέοι συνοδικοί Μητροπολίτες θα συμμετέχουν στη ΔΙΣ του νέου εκκλησιαστικού έτους. Λίγο πριν αποχωρήσει όμως η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της 154ης περιόδου, ύστερα από προτροπή του προέδρου της και Αρχιεπισκόπου, υπέπεσε σε ένα ατόπημα, όπως το χαρακτηρίζουν οι αποδέκτες μιας επιστολής που έχει ανάψει τα αίματα εντός της Εκκλησίας.

Στις προσωπικές επιστολές που απευθύνει η Σύνοδος σε συγκεκριμένους Μητροπολίτες, που μας έχουν συνηθίσει να μην «καταπίνουν την κάμηλο» και να λένε τα πράγματα με το όνομά τους, τους καλεί να σιωπήσουν και να ακολουθούν εν ολίγοις τη γραμμή της Εκκλησίας. Με λίγα λόγια, να μη μιλούν. Κι αν γίνει κάποια φορά το… έλα να δεις με κάποιο καυτό θέμα που αφορά και το ποίμνιο της Εκκλησίας (Μνημόνιο, εθνικά θέματα, αποποινικοποίηση ναρκωτικών, παρέλαση ομοφυλοφίλων στην Αθήνα κ.ά.) και κανονικά θα έπρεπε να βγάλει την Ιεραρχία στα… κάγκελα, που λέει και ο λαός, τότε το καλύτερο που θα έπρεπε να κάνουν θα ήταν να αναμένουν να βγει μια «λιτή και απέριττη» ανακοίνωση της Συνόδου για να μην ενοχληθεί (η όποια) κυβέρνηση ή άλλοι «αδελφοί».

Την επιστολή έχουν λάβει, σύμφωνα με πληροφορίες, συγκεκριμένοι Μητροπολίτες (Καλαβρύτων, Θεσσαλονίκης και μερικοί ακόμη) παραδοσιακά «ενοχλητικοί», που κατά καιρούς δεν αφήνουν τίποτε να πέσει κάτω και υπερασπίζονται το δικαίωμά τους να έχουν φωνή, άποψη και το θάρρος της γνώμης τους.

Στο συνοδικό έγγραφο της 17ης Ιουλίου η Ιερά Σύνοδος καλεί συγκεκριμένους αρχιερείς να αποκτήσουν «εκκλησιαστικό ήθος», σημειώνοντας πως «ουδείς δικαιούται να υπερβαίνει την Εκκλησία, καθʼ όσον μη έχοντες ολοκληρωμένη εικόνα των ενεργειών της Ιεράς Συνόδου τελικώς οι κρίσεις… θίγουν τους Αδελφούς (μας) με άδικους και προσβλητικούς χαρακτηρισμούς». «Καθήκον των Ιεραρχών», συνεχίζει η «σύσταση» της Συνόδου, «είναι να διαφυλάττουν την ενότητα του Ιερού Σώματος της Ιεραρχίας… η οποία τραυματίζεται όταν εκφέρονται επιπολαίως και αστηρίκτως κρίσεις εναντίον Αδελφών».

«Τολμούν και κρίνουν
οι νεώτεροι;»

Ο σεβασμιώτατος Θεσσαλονίκης αναφέρει στην επιστολή του πως όλα όσα αναφέρονται στη συνοδική επιστολή που απευθύνεται «σε 3-4 αρχιερείς» είναι «αδόκιμα, απαράδεκτα και άγνωστα στην ορθόδοξη εκκλησιαστική παράδοση». Πώς είναι δυνατόν να κρίνουν τα μέλη της ΔΙΣ, διερωτάται ο κ. Άνθιμος, μέλη της Ιεραρχίας που τους υπολείπονται κατά πολύ ως προς τα πρεσβεία; «Ο Σάμου υπολείπεται της ταπεινότητός μου κατά 21 έτη, ο Νέας Σμύρνης κατά 28 έτη, ενώ τρεις συνοδικοί αρχιερείς ήταν οικότροφοι φοιτητές όταν διηύθυνα το οικοτροφείο της Αποστολικής Διακονίας». Για τον δε Σιδηροκάστρου υποστηρίζει ο κ. Άνθιμος πως όχι μόνο τον χειροτόνησε, αλλά και πως αν δεν ήταν εκείνος θα ήταν ακόμη αρχιμανδρίτης! Ο Σεβ. Θεσσαλονίκης αφήνει αιχμές για το πρωτοφανές που έχει εμφανιστεί στην Εκκλησία, οι κατά πολύ νεώτεροι να κρίνουν αρχιερείς που διανύουν το 80ό και ακόμη και 90ό έτος της ηλικίας τους και ήταν κάποτε μαθητές τους! Ρίχνει όμως την ευθύνη στον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο ο κ. Άνθιμος, αναφέροντας στην επιστολή του πως αυτός είναι υπαίτιος όλης αυτής της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί.

Υπερασπίζεται το δικαίωμά του να ομιλεί για τα εθνικά θέματα (Σκοπιανό, μετανάστες, τουρκική απειλή) και φυσικά επισημαίνει για μία ακόμη φορά την υποχρέωση των ποιμένων της Εκκλησίας να αντισταθούν στην περιθωριοποίησή της και να προασπίσουν τα συμφέροντα του λαού, ο οποίος «διερωτάται πού είναι η Εκκλησία και γιατί οι ποιμένες της παραμένουν αδιάφοροι και σιωπηλοί σʼ ένα σωρό θέματα».

Και σε άλλο σημείο τονίζει:

«Η Πατρίδα μας, η Ελλάδα, κλυδωνίζεται. Η οικονομική κρίσις συνοδεύεται από την κρίσιν των αξιών και των θεσμών. Έχομεν απολέσει μέρος της πολιτικοοικονομικής κυριαρχίας μας και διαβλέπομεν όλοι κινδύνους και διά την εδαφικήν ακεραιότητά μας! Οι πολιτικοί άνδρες της Χώρας μας θα πράξουν το καθήκον των μέσα εις τα πλαίσια του δημοκρατικού μας πολιτεύματος, και ο λαός μας θα επιδείξη υπομονήν και φιλοπατρίαν. Το χρέος ημών των πνευματικών ποιμένων της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος ποίον είναι; Να μείνωμεν ανδρανείς; Μη γένοιτο. Ως Διαρκής Ιερά Σύνοδος και ως μεγάλη Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας είναι απόλυτος ανάγκη να ανοίξωμεν φωτεινάς διόδους εις τα δρώμενα της εποχής μας διά το γενικόν συμφέρον του λαού μας και την σωτηρίαν της Πατρίδος μας».

Ο κ. Άνθιμος ολοκληρώνει την πολυσέλιδη επιστολή που απευθύνει προς την Ιερά Σύνοδο θίγοντας μια σειρά επίκαιρων και σημαντικών ζητημάτων που απασχολούν την ελληνική κοινωνία, καλώντας τη διοικούσα Εκκλησία να πάρει θέση, όπως η κάρτα του πολίτη, η καύση νεκρών, η αναστολή χειροτονιών, οι αλλαγές στην εκπαίδευση κ.ά.

«Περίμενα να
με ευχαριστήσετε»

Ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων Αμβρόσιος, από την πλευρά του, εξεμάνη με τη λογοκρισία-απαγόρευση της Ιεράς Συνόδου να εκφέρει δημοσίως τη γνώμη του και στην απάντησή του προς τη Σύνοδο χρησιμοποιεί σκληρή γλώσσα. Διευκρινίζει πως εκφράζει μόνο τον εαυτό του και όχι όλους τους Μητροπολίτες-αποδέκτες της συνοδικής σύστασης. «Περίμενα να με συγχαρείτε για τις κατά καιρούς τοποθετήσεις μου, ίσως και να με ευχαριστήστετε γιατί αναπληρώνω την παντελή απουσία της διοικούσας Εκκλησίας από τα δρώμενα της Ελλάδας μετά το Μνημόνιο και το επικαιροποιημένο Μνημόνιο» αναφέρει. Επικαλείται τα 35 χρόνια αρχιεροσύνης του και ως αρχαιότερος όλων δεν επιτρέπει τον ευτελισμό και την ταπείνωση με τη διαρροή στα ΜΜΕ της επιστολής της Συνόδου. «Ο ορθόδοξος αρχιερεύς λογοδοτεί μόνο στον Χριστό και τη συνείδησή του. Δεν αποδέχομαι να με ανακαλείτε στην τάξη… Εσείς, Μακαριώτατε και άγιοι Συνοδικοί, διά της εφαρμοζομένης τακτικής της σιωπής και των ηπίων τόνων εν πολλοίς έχετε αδικήσει την Εκκλησία!» και τους καλεί να διερωτηθούν αν έχουν προδώσει την αποστολή τους κι αν έχουν εγκαταλείψει στην τύχη του τον πιστό λαό.

Δεν είναι νίκη όταν επιτυγχάνουμε τα αυτονόητα, λέει σε άλλο σημείο της απάντησής του προς τον Αρχιεπίσκοπο και τη Σύνοδο ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων. Η Ελλάδα καταστρέφεται, ο λαός μας στενάζει, η Εκκλησία τελεί εν διωγμώ και εσείς λάμπετε διά της απουσίας σας, λέει χαρακτηριστικά. «Εάν συνέρχεσθε και προβληματίζεσθε εν κρυπτώ, εάν συμμετέχετε σε επιτροπές, εάν διαβουλεύεσθε μετά των φορέων της κρατικής εξουσίας, τούτο δεν μας ικανοποιεί. Η μετριοπαθής συμπεριφορά σας εξυπηρετεί τα σχέδια της κυβερνήσεως μόνον. Προς τα έξω, φευ, δεν ακούεται ούτε ο παρηγορητικός, αλλʼ ούτε και ο ελεγκτικός-προφητικός λόγος της Εκκλησίας».

Ο καθένας γράφει την ιστορία του και δεν μπορείτε να με φιμώσετε, λέει στους συνοδικούς Μητροπολίτες ο Καλαβρύτων. Τους προκαλεί να του πουν συγκεκριμένα πότε παραβίασε το εκκλησιαστικό ήθος και φρόνημα και διερωτάται μήπως η διοικούσα Εκκλησία με την τακτική της σιωπής συντελεί στην παραχάραξη και αλλοίωση του εκκλησιαστικού ήθους.

Εκκλησία δεν είναι η ΔΙΣ, λέει ο κ. Αμβρόσιος, και επομένως δεν ισχύει το επιχείρημα πως ουδείς δικαιούται να υπερβαίνει την Εκκλησία, αφού Εκκλησία είναι οι ιερείς και ο λαός. Αντιδρά, διευκρινίζει, γιατί η συνοδική «σύσταση» δεν έχει τη μορφή εγκυκλίου αλλά προσωπικής επιστολής και υπογραμμίζει πως ουδείς έχει το δικαίωμα να φιμώνει τους ιεράρχες. Παροτρύνει, τέλος, τα μέλη της ΔΙΣ «να συνέλθουν», τονίζοντας ότι το δικαίωμά του να κρίνει δεν τους το χαρίζει, ούτε όμως αμφισβητεί το δικαίωμά τους να τον κρίνουν. Υπόσχεται πως θα συνεχίσει να λέει «τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη»…