Όλοι προσποιούνται

Σχετικά με τα δρώμενα σε κυβερνητικό επίπεδο για τον τρόπο λειτουργίας των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας, τα όσα προκλητικά λέγονται και προβάλλονται από όλους τους άμεσα και έμμεσα εμπλεκομένους και ενδιαφερομένους θα μπορούσαν επιγραμματικά να χαρακτηριστούν ως το «άκρον άωτον» της υποκρισίας.
Η Πολιτεία διαχρονικά προσποιείται ότι έχει εξασφαλίσει τις απαραίτητες προϋποθέσεις για παροχή ποιοτικής μόρφωσης, ιδρύοντας ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα (πανεπιστήμια και TEI) σε κάθε κωμόπολη της χώρας, βαυκαλιζόμενη ότι παράλληλα προς τη μόρφωση συμβάλλει και στην περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας. Ως συνέπεια αυτής της υποκριτικής πολιτικής παρουσιάζεται πληθωρισμός φοιτητών, καθηγητών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Αποτέλεσμα δε είναι η ποιοτική υποβάθμιση των σπουδών, οι διαλυτικές τάσεις στο επίπεδο των φοιτητών και η ουσιαστικά μερική απασχόληση των καθηγητών.
Με άλλα λόγια, η Πολιτεία προσποιείται ότι υποστηρίζει τη λειτουργία των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, οι καθηγητές προσποιούνται ότι προσφέρουν ουσιαστικό και ποιοτικού επιπέδου εκπαιδευτικό έργο και οι φοιτητές προσποιούνται ότι σπουδάζουν.
Ωστόσο, καιρός είναι οι ιθύνοντες και οι λαμβάνοντες τις αποφάσεις να παραδεχθούν ότι για να υπάρξει σοβαρή Ανώτατη Εκπαίδευση απαιτούνται δύο τινά: πρώτον, η εξασφάλιση προϋποθέσεων για υποχρεωτική φοίτηση και παρακολούθηση από μέρους των φοιτητών και, δεύτερον, η αποκλειστική και πλήρης απασχόληση των καθηγητών.
Η Πολιτεία, η οποία διαχρονικά χρησιμοποιεί τον ιδρώτα του έλληνα φορολογουμένου, όπως εκφράζεται διαχρονικά από τις εκάστοτε κυβερνήσεις, πρέπει πλέον να εκτιμήσει με βάση τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας τον αριθμό των φοιτητών και των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων που μπορεί να υποστηρίξει με τέτοιον τρόπο, που να λειτουργούν με τις ανωτέρω προϋποθέσεις. Δηλαδή, είναι πια καιρός οι κυβερνώντες να εξασφαλίσουν την κατάλληλη υποδομή και τις ανάλογες αμοιβές στους καθηγητές που να δικαιολογούνται από την πλήρη και αποκλειστική τους απασχόληση. Τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια, που μπορεί να είναι, π.χ., 4 και όχι 20, θα παρέχουν πραγματική δωρεάν παιδεία στους εισαγόμενους σε αυτά με αυστηρές εξετάσεις φοιτητές, οι οποίοι θα πρέπει να έχουν συνειδητοποιήσει ότι ο έλληνας φορολογούμενος πληρώνει για να σπουδάσουν και όχι να κομματίζονται ή να σπαταλούν με χίλιους τρόπους τον ιδρώτα του.
Σε ό,τι αφορά τους καθηγητές, θα πρέπει να αντιληφθούν ότι ο τίτλος του καθηγητή δεν είναι για να εξαργυρώνεται σε εξωπανεπιστημιακές, οικονομικά προσοδοφόρες, δραστηριότητες. Αντιθέτως, είναι για να διδάσκει και να ερευνά, και μόνον για αυτά, και πάντα με την προϋπόθεση ότι η Πολιτεία δεν θα τον βλέπει ως «φτωχό συγγενή», αλλά θα τον σέβεται ως τον βασικό μοχλό κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης.
Οι νέοι που θέλουν να σπουδάσουν και δεν θα πετύχουν την εισαγωγή τους στα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα μπορούν να σπουδάσουν στα λοιπά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας, τα οποία θα λειτουργούν ως αυτοδύναμα, αυτοχρηματοδοτούμενα ιδρύματα ιδιωτικού δικαίου.
Έχετε, όμως, κύριοι της Πολιτείας, το κουράγιο να πείτε την αλήθεια στον ελληνικό λαό, τονίζοντας ότι τα δημόσια οικονομικά της χώρας επιτρέπουν τη δωρεάν ανώτατη εκπαίδευση π.χ. σαράντα χιλιάδων φοιτητών;
Έχετε τη δύναμη να πείτε στους φοιτητές ότι ο έλληνας φορολογούμενος πληρώνει για να σπουδάζουν και στους καθηγητές ότι πρέπει να διδάσκουν και να ερευνούν;
Εάν ναι, αφήστε τα περιττά λόγια και τα πρόχειρα νομοσχέδια, τα οποία θα διαλύσουν ακόμα περισσότερο την ανώτατη εκπαίδευση και θα συνεχίσουν να σπαταλούν τους κόπους των ελλήνων φορολογουμένων.
Ξέρω ότι οι απόψεις αυτές θα ενοχλήσουν πολλούς, ξέρω ότι πολλοί θα ξεβολευτούν. Πολλοί κομματάρχες, πολιτικοί και καθηγητές, περιοδεύοντες ανά την Ελλάδα εξαργυρώνοντας τον τίτλο τους σε όλο το φάσμα των οικονομικών και πολιτικών δραστηριοτήτων, θα εκνευριστούν.
Θα πρέπει όμως να αναλογισθούν ότι η ελληνική κοινωνία αφυπνίζεται και σύντομα θα αποτελούν οι ίδιοι παρελθόν.
Οι ανωτέρω απόψεις μου αποτελούν καταστάλαγμα εμπειρίας 41 ετών υπηρεσίας μου στην ανώτατη εκπαίδευση.
Αυτές τις απόψεις, αποδεσμευμένος και ελεύθερος, καταθέτω με αφορμή την άνευ ενδιαφέροντος, επιδερμική προσπάθεια που καταβάλλεται για την ανώτατη εκπαίδευση σήμερα, η οποία σίγουρα θα πέσει στο κενό, με αποτέλεσμα σε βραχύ χρονικό διάστημα να αναθεωρηθεί ή να καταργηθεί, αφού βέβαια θα έχει δημιουργήσει σοβαρές ζημιές στο ήδη σαθρό πανεπιστημιακό γίγνεσθαι.

Κυριάκος Εμμ. Κιουλάφας, Ph.D in OR (H-W)
Ομότιμος Καθηγητής Εθνικού και
Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών