Πανηγυρισμοί… «για τα πανηγύρια»!
Η πελαγωμένη κυβέρνηση, μόλις έλαβε από τις Βρυξέλλες μια βελτίωση των όρων δανεισμού, έκανε δύο πράγματα:
– Πρώτον, άρχισε να πανηγυρίζει.
– Δεύτερον, έσπευσε να… καταγγείλει –και να καθυβρίσει– την αντιπολίτευση, η οποία αντέδρασε ψύχραιμα, «χωρίς πανηγυρισμούς και χωρίς καταστροφολογίες πανικού».
Αντίθετα η κυβέρνηση έσπευσε να πανηγυρίσει ακριβώς επειδή ήταν πανικόβλητη.
Αν η κυβέρνηση πίστευε πράγματι ότι η συμφωνία της περασμένης εβδομάδας ήταν «σωτήρια» για την Ελλάδα, θα έδειχνε αυτοπεποίθηση.
Θα ήξερε ότι απέσπασε μιαν αληθινή «επιτυχία» και θα άφηνε τους αντιπάλους της να… «μεμψιμοιρούν».
Αλλά κατά βάθος δεν ήταν καθόλου σίγουρη ότι είχε επιτύχει κάτι ουσιώδες.
Υποπτευόταν ότι αυτό που της έδωσαν στις Βρυξέλλες (της το έδωσαν, δεν το απέσπασε με οποιαδήποτε «διαπραγμάτευση») δεν σώζει την Ελλάδα…
Γιʼ αυτό και παρέμεινε πανικόβλητη: Έσπευσε να καθυβρίσει απρόκλητα την αντιπολίτευση, αλλά δεν τόλμησε να φέρει το θέμα για συζήτηση στη Βουλή…
Άλλωστε και τον περασμένο Μάρτιο είχε δοθεί στην Ελλάδα μια πρώτη βελτίωση των όρων αποπληρωμής του δανείου της. Του «επίσημου» τότε…
Και «επιμήκυνση» και μείωση του επιτοκίου.
Αλλά αυτό πού οδήγησε;
Έγιναν τα πράγματα καλύτερα για την οικονομία;
Επιτεύχθηκαν οι στόχοι του Μνημονίου (μείωση του ελλείμματος κ.λπ.);
Αποφεύχθηκαν νέα επώδυνα –και αναποτελεσματικά– μέτρα;
Τίποτε απʼ όλα αυτά!
Παρά την προηγούμενη βελτίωση των όρων δανεισμού, η Ελλάδα εξακολούθησε να βυθίζεται σε ύφεση εκτός προβλέψεων και άνευ προηγουμένου.
Οι πολιτικές του Μνημονίου εξακολούθησαν να αποτυγχάνουν σε όλους τους στόχους τους.
Έναν μήνα αργότερα –και παρά τους τότε πανηγυρισμούς– ουδείς θυμόταν τη «μεγάλη επιτυχία» του περασμένου Μαρτίου.
Χρειάστηκε να ψηφιστεί το Μεσοπρόθεσμο, για να μας «σώσουν» ξανά.
Και αφού μας ξανα-«έσωσαν» με το Μεσοπρόθεσμο, ανακάλυψαν ότι το χρέος μας ήταν πλέον… «μη βιώσιμο»!
Και τώρα πλέον μας «έσωσαν» για μιαν ακόμα φορά, με την απόφαση των Βρυξελλών!
Στην πραγματικότητα προσπάθησαν να σώσουν την ίδια την Ευρώπη!
Από τι;
Από τον κίνδυνο μετάδοσης της ελληνικής κρίσης σε άλλες χώρες.
Πώς την «έσωσαν»;
Διασφάλισαν ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα με το ελληνικό χρέος ως το 2019, επιβάλλοντας κάποιο μικρό «κούρεμα». Και εγκαινίασαν την παρέμβαση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, του EFSF, που θα αγοράζει ομόλογα στη δευτερογενή αγορά. Ώστε να αποθαρρύνει τις επιθέσεις των κερδοσκόπων στα ομόλογα των άλλων προβληματικών χωρών (Πορτογαλίας, Ιρλανδίας, αλλά και Ιταλίας και Ισπανίας).
• Όσον αφορά την Ελλάδα, η πολιτική του Μνημονίου –που έχει αποτύχει πλήρως– δεν άλλαξε. Αυτή η υφεσιακή ασφυξία… κι όποιος αντέξει, που είναι το κύριο πρόβλημά μας, παρέμεινε ανέπαφη! Οπότε δεν μας «έσωσαν»…
Βέβαια, η θωράκιση των ελληνικών τραπεζών δίνει κάποια ανακούφιση. Αλλά δεν αποκαθιστά τη ροή ρευστότητας…
Πράγματι, απομακρύνθηκε ο κίνδυνος κατάρρευσης των ελληνικών τραπεζών, αλλά δεν αποκαταστάθηκε η ροή ρευστότητας προς την πραγματική οικονομία.
Αποσοβήθηκε μια επιπρόσθετη απειλή –κι αυτό είναι θετικό– αλλά δεν λύθηκε κανένα από τα υπάρχοντα προβλήματα ασφυξίας. Ποιος «σώθηκε», λοιπόν;
• Μήπως σώθηκε το ευρώ;
Ανακουφίστηκαν οι πιέσεις προσωρινά…
Αλλά λίγο αργότερα, όταν καταλάγιασε ο κουρνιαχτός, οι ξένες αγορές αντελήφθησαν ότι το ελληνικό χρέος δεν έγινε βιώσιμο. Ότι το «κούρεμα» ήταν πολύ μικρό (μόλις 8% του συνολικού χρέους ή 11% του ΑΕΠ). Ενώ όσοι προεξοφλούσαν «αναδιάρθρωση» περίμεναν κούρεμα από 30-40% και πάνω…
Επομένως, τώρα αρχίζουν να προεξοφλούν νέο «κούρεμα» στο μέλλον! Οπότε η πίεση πάνω στο ελληνικό χρέος θα συνεχίζεται…
• Όσον αφορά τη «μεταδοτικότητα» (στο χρέος των άλλων χωρών) ούτε κι αυτή εξουδετερώθηκε. Όλοι κατάλαβαν ότι η Ευρώπη επιτρέπει στο EFSF να παρεμβαίνει στις δευτερογενείς αγορές, αλλά πρόσθετα κεφάλαια δεν έχει αποφασίσει να του δώσει. Οπότε είναι «καινοτομία» μόνο… «στα χαρτιά»!
Συμπέρασμα: Το πρόβλημα παραμένει και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.
Κι ό,τι θετικό υπάρχει στη Συμφωνία, θα μπορέσει να αποδώσει μόνο αν γίνουν κι άλλα. Πολύ περισσότερα.
Που ακόμα όμως ούτε τα τολμούν ούτε τα σκέπτονται καν…
Όποιος, λοιπόν, πανηγύριζε για τη συμφωνία, δημιούργησε υπερβολικές προσδοκίες, οι οποίες μάλλον διαψεύστηκαν.
Κι όποιος δημιουργεί προσδοκίες που διαψεύδονται το πληρώνει ακριβά:
Και πολιτικά και επικοινωνιακά.
Το «πολιτικό» ενδιαφέρει όλους εμάς…
Αλλά το επικοινωνιακό ενδιαφέρει πρωτίστως την κυβέρνηση. Που προ πολλού έχει υποκαταστήσει την πολιτική με την «επικοινωνία».
Και τώρα την πατάει και στην «επικοινωνία»…
Άλλωστε, μια προσωρινή ανακούφιση που πανηγυρίζεται ως «οριστική λύση», συχνά απομακρύνει την πραγματική λύση. Γιατί όλοι εφησυχάζουν…
Για μιαν ακόμα φορά, η Ευρώπη έκανε λίγο περισσότερα απʼ ό,τι πριν, αλλά πολύ λιγότερα απʼ ό,τι χρειάζεται!
Κι έτσι θα εξακολουθεί να βρίσκεται πίσω από τα γεγονότα.
Οπότε λόγοι ανησυχίας υπάρχουν. Όχι εφησυχασμού.
Πολύ περισσότερο, δεν υπάρχουν λόγοι για πανηγυρισμούς…
Μια βελτίωση όρων δανεισμού είναι πάντα θετική, αλλά δεν λύνει το πρόβλημα και δεν είναι για «πανηγύρια».
Μάλλον όποιος άκαιρα πανηγυρίζει είναι… «για τα πανηγύρια»!
Ν. Ζ.