Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1
Η ελληνική κρίση και η υπερχρέωση με τις συνέπειές της ήδη αποτελούν αντικείμενο μεγάλου ενδιαφέροντος από όλα τα κράτη. Και αποτελούν βαρόμετρο των εξελίξεων στη χρηματοπιστωτική αγορά. Με την έννοια αυτή η ενημέρωση γύρω από τα θέματα της ελληνικής κρίσης έχει θέση στη στήλη μας αυτή. Σήμερα θα παρουσιάσουμε τις δανειακές υποχρεώσεις της περιόδου 2011-2015 για να δείτε ότι μια επιμήκυνση του χρόνου εξόφλησης αποτελεί αδήριτο ανάγκη για τη χώρα μας. Το 2011 οι δανειακές μας ανάγκες φτάνουν στα 35,2 δισ. ευρώ. Στο ίδιο ποσόν ανέρχονται και οι δανειακές ανάγκες για το έτος 2012. Το 2013 φτάνουν στα 37,6 δισ. και το 2014 παρουσιάζουν μια έξαρση που θα μπορούσε να αποτελέσει πηγή έντονης κρίσης. Οι δανειακές υποχρεώσεις αυτής της χρονιάς φτάνουν στα 57,7 δισ. Φαίνεται ότι αυτός ο υπέρμετρος δανεισμός για το 2014 βασικά οφείλεται στις υπερβολικές δαπάνες στις οποίες υποβλήθηκε η χώρα μας το 2004 κατά τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων. Και οι δαπάνες των Αγώνων καλύφθηκαν, όπως φαίνεται, με την έκδοση δεκαετών ομολόγων, τα οποία λήγουν το 2014. Το 2015 οι δανειακές υποχρεώσεις φτάνουν στα 39,4 δισ. ευρώ. Από το 2016 και μετά, οι δανειακές υποχρεώσεις εμφανίζουν μια πολύ σοβαρή μείωση, με εξαίρεση το 2019 που φτάνουν στα 25,6 δισ. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι μέχρι το 2015 λήγει το μεγαλύτερο ποσοστό του ελληνικού δημοσίου χρέους. Το σύνολο των δανειακών υποχρεώσεων φτάνει στα 205,2 δισ. ευρώ, που σημαίνει πάνω από το 60% του συνολικού χρέους. Να γιατί με μεγάλη προθυμία οι δανειστές μας είναι διατεθειμένοι να μας δώσουν δάνεια και να υπερχρεώσουν την ελληνική οικονομία.
2
Με τα δεδομένα αυτά, η προσπάθεια μετακύλισης του χρόνου εξόφλησης του χρέους μας αποτελεί μια ανάσα για την ελληνική οικονομία. Ήδη οι συζητήσεις πάνω στο θέμα της χρονικής αναδιάρθρωσης βρίσκονται σε προχωρημένο σημείο, κυρίως στη Γαλλία και στη Γερμανία, όπου οι τράπεζες φαίνεται να συμφωνούν σε μια διευθέτηση του θέματος αυτού. Τώρα πλέον, με την έγκριση από τη Βουλή του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος και του εφαρμοστικού νόμου, οι δανειστές μας πήραν όλα όσα θέλανε για να διασφαλίσουν τα δάνεια που μας έχουν χορηγήσει. Παρά το γεγονός ότι εισπράττοντας τους τόκους, ήδη έχουν εισπράξει το μεγαλύτερο ποσοστό του χρέους, παρά ταύτα αρνούνται να συγκατατεθούν στο «κούρεμα» και η κυβέρνηση φαίνεται ότι για διάφορους λόγους, που αυτή κρίνει ουσιώδεις, δεν επιθυμεί να συγκρουσθεί με τις τράπεζες και τους μεγάλους δανειστές-επενδυτές της χρηματοπιστωτικής αγοράς. Όμως η υπερχρέωση φαίνεται να έρχεται αναπόφευκτα, με τον ρυθμό σύναψης νέων δανείων που ακολουθεί το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Στο μεταξύ, σύμβουλοι του υπουργείου Οικονομικών της Γερμανίας δηλώνουν αισιόδοξοι ότι είναι θέμα ημερών η συμφωνία των τραπεζών στην επιμήκυνση του χρόνου εξόφλησης του ελληνικού χρέους. Σύντομα προβλέπουμε ότι το χρέος θα καταστεί εκτός ελέγχου και εκτός βιωσιμότητας.
3
Η γνωστού κύρους εβδομαδιαία έκδοση «Τhe Economist» αρθρογραφεί υπέρ του «κουρέματος» του ελληνικού χρέους και μάλιστα προτείνει το χρέος αυτό να περιοριστεί στο 8% του ΑΕΠ, για να καταστεί βιώσιμο. Με λίγα λόγια δηλαδή προτείνει «κούρεμα» κατά 50% του ήδη υφιστάμενου χρέους. Σήμερα το δημόσιο εξωτερικό χρέος φτάνει στο 160% του ΑΕΠ. Και ως δικαιολογητικό λόγο της πρότασης αυτής προβάλλει ότι η ελληνική οικονομία πρέπει να βοηθηθεί ώστε να εξοφλήσει τις υποχρεώσεις της, χωρίς να προκληθεί διάλυσή της. Και χωρίς να προκληθεί και εξαθλίωση της πλειοψηφίας του ελληνικού πληθυσμού. Και συνεχίζει ότι σήμερα οι τράπεζες είναι αρκετά ισχυρές και ξεπέρασαν την κρίση με τη βοήθεια των κρατών και με τα πακέτα στήριξης που τους έδωσαν οι κυβερνήσεις. Επομένως υπάρχει ηθική υποχρέωση των τραπεζών να συνδράμουν τις χώρες που βρίσκονται σε κατάσταση υπερχρέωσης. Να δούμε τελικά εάν και πότε και με ποιους όρους θα γίνει αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και σε ποιο ποσοστό θα περιέχει «κούρεμα». Μέσα σε λίγα χρόνια, για να έχουμε ομαλή διαχείριση του χρέους χωρίς κλυδωνισμούς, θα καταστεί αναγκαίο ένα «κούρεμα», σε σημαντικό ποσοστό.